قالیباف، رییس مجلس: برای داغ سلیمانی هیچ مداوا و چاره‌ای نیست
سعید صلح میرزایی، عضو مجلس خبرگان گفت: «اسرائیل تاکنون به پیروزی نرسیده و هر روز عملیات‌های مختلفی از سوی مجموعه‌های مختلف جبهه مقاومت علیه اسرائیل در حال انجام است.» او ادامه داد: «اکنون جبهه مقاومت در بالاترین سطح آمادگی قرار دارد.»
مصطفی میرسلیم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: «مشکل ما اف‌ای‌تی‌اف نیست، آن چیزی که باید تکلیفش را مشخص کنیم، ارزش پول ملی ما است، این برای مردم مهم است.» او اضافه کرد: «التهاب بازار دلار و گرانی‌ها مشکل اساسی ما هستند و مردم این را می‌خواهند، با اف‌ای‌تی‌اف چه‌کار دارند؟»
محمدرضا باهنر، نایب رییس پیشین مجلس گفت: «قاتلان قاسم سلیمانی در حضیض ذلت هستند و حتما چوب خدا در این دنیا آن‌ها را مجازات خواهد کرد.» او ادامه داد: «سلیمانی شخصیتی داشت که هر بعدی نگاه کنیم، در اوج بود.»
ریچارد نفیو، عضو سابق تیم مذاکره‌کننده آمریکا در پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی، می‌گوید در حالی که ایالات متحده برای حمله نظامی به تاسیسات هسته‌ای ایران آماده می‌شود، به‌دلایل مختلف از جمله هزینه بالای این حمله، باید برای آخرین بار به دیپلماسی نیز شانس و فرصت دهد.
نفیو در مقاله‌ای در مجله فارن افرز نوشته است که با توجه به خطرهای اقدام نظامی آمریکا علیه جمهوری اسلامی، ایالات‌متحده در اوایل کار دولت ترامپ هم باید با حسن نیت، آخرین تلاش خود را برای مذاکره در جهت توقف برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی انجام دهد.
رسانه‌ها در ایران از ریچارد نفیو به‌عنوان «معمار تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی در دولت باراک اوباما» یاد می‌کنند. او نویسنده کتاب «هنر تحریم‌ها» است و در نزدیک به دو دهه گذشته، در شورای امنیت ملی و وزارت امور خارجه آمریکا از نزدیک پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی را دنبال کرده است. ریچارد نفیو، معاون رابرت مالی، نماینده سابق آمریکا در امور ایران بود اما در ژانویه ۲۰۲۲ به‌دیل اختلاف نظر با او، از مقام خود کناره گرفت.
نفیو در آغاز مقاله خود نوشته است که برای دو دهه، صداهای جنگ طلب در واشینگتن از ایالات متحده خواسته‌اند که به برنامه هسته‌ای ایران حمله کند. این درخواست‌ها در دو دهه گذشته رد شده است زیرا استدلال‌ها علیه اقدام نظامی قانع کننده و صریح بود و توانایی‌های هسته‌ای ایران هم چندان پیشرفته نبود.
به نوشته نفیو، از سوی دیگر نیز، جامعه بین‌المللی در مورد ضرورت صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای تهران متحد بود و وقتی که صلح‌آمیز بودن نیت جمهوری اسلامی زیر سوال رفت در تحریم آن نیز متحد عمل کرد. این تحریم‌ها هزینه‌های سنگینی را به جمهوری اسلامی تحمیل کرد و تهران را به مذاکره سوق داد.
ریچارد نفیو در ادامه مقاله خود استدلال کرده است: «هنوز دلایل خوب زیادی برای بمباران نکردن ایران وجود دارد. حمله به این کشور هرج و مرج و بی‌ثباتی بیشتری را به خاورمیانه تزریق می کند. این امر میزان قابل توجهی از منابع آمریکا را در زمانی مصرف می کند که واشینگتن می‌خواهد بر مناطق دیگر تمرکز کند.»
او در عین حال هشدار داده که اگر حمله آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران موفقیت‌آمیز نباشد، اعتبار ایالات متحده خدشه‌دار می‌شود.
نفیو با زیاد دانستن احتمال شکست یک حمله نظامی به تاسیسات هسته‌ای، افزوده است:«حتی دقیق‌ترین حملات ممکن است فقط هسته‌ای شدن ایران را به تاخیر بیندازد. بهترین و بادوام‌ترین راه حل برای این موضوع، یک توافق دیپلماتیک است.»
با وجود این موانع، ریچارد نفیو با اذعان به پیشرفت برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی در سالیان اخیر نوشته است:«برنامه هسته‌ای ایران دیگر نوپا نیست. در واقع، این کشور تقریبا همه چیز را برای ساخت سلاح هسته‌ای در اختیار دارد. در همین حال، تهران نسبت به چند سال پیش آسیب‌پذیرتر شده است و به یک عامل بازدارندگی جدید نیاز دارد.»
او با اشاره به تضعیف گروه‌های نیابتی جمهوری اسلامی و حملات اسرائیل به اهدافی در خاک ایران از یک سو و تقویت روابط تهران با پکن و مسکو از سوی دیگر، نوشته است که انگیزه‌های جمهوری اسلامی برای هسته‌ای شدن احتمالا هیچ زمان بیشتر از حال حاضر نبوده است.
ریچارد نفیو سپس استدلال کرده است که با توجه به خطرات اقدام نظامی، دولت ترامپ باید در آغاز به کار خود و در آخرین تلاش، با حسن نیت به مذاکره و دیپلماسی برای متوقف کردن برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی فرصت دهد.
به نوشت نفیو، «اگر آمریکا برای جهانی که در آن جمهوری اسلامی سلاح هسته‌ای در اختیار داشته باشد آماده نیست، احتمالا گزینه چندانی ندارد جز اینکه به زودی به تاسیسات اتمی ایران حمله کند. عاقلانه این است که حتی ادر صورت آزمودن راه‌حل دیپلماتیک برای آخرین بار، از هم اکنون برای اقدام نظامی خود نیز برنامه‌ریزی کند و اطمینان بیابد که جمهوری اسلامی نیز متوجه واقعی بودن این تهدید شده است.»
او در مقاله مفصل خود با اشاره به محاسن و معایب حمله نظامی آمریکا به جمهوری اسلامی، در عین حال تاکید کرده است که حمله به برنامه هسته‌ای ایران مزایای استراتژیکی به همراه داد که فراتر از جلوگیری از هسته‌ای شدن یک دشمن خطرناک است.
به نوشته نفیو، حمله به تاسیسات اتمی ایران، تهران را که با محدودیت منابع دست به گریبان است، بیشتر تحت فشار قرار می دهد: «جمهوری اسلامی در حالی که همچنان تحت تحریم است، باید هم‌زمان بین احیای برنامه هسته‌ای، بازسازی حزب‌الله، تجدید نیروی موشکی و مدیریت مشکلات کلی اقتصادی خود تعادل برقرار کند. به زبان ساده، ایران باید در مورد مسیر استراتژیک خود دست به انتخابی واقعی بزند.»
نفیو سپس تاکید کرده که یک ایران ضعیف‌شده به سود خاورمیانه خواهد بود و بسته به دامنه و شدت حملات آمریکا، این حملات می‌تواند به شهروندان ایرانی فرصتی برای تغییر رژیم بدهد، هرچند این اتفاق با حملات اسرائیل رخ نداد.
وبسایت آکسیوس به نقل از منابع آگاهی که نامشان را اعلام نکرد، گزارش داد که جو بایدن، رییس‌جمهوری آمریکا، در یک جلسه محرمانه که حدود یک ماه پیش برگزار شد، پس از بررسی سناریوها و گزینه‌های مختلف، به حمله نظامی به تاسیسات هسته‌ای ایران چراغ سبز نشان نداد.
به نوشته آکسیوس در این جلسه که خبر آن تا کنون محرمانه باقی مانده بود، مقامات ارشد دولت بایدن امکان حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران در صورت اقدام جمهوری اسلامی برای ساخت سلاح هسته‌ای قبل از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید را بررسی کردند.
در این جلسه جیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید گزینه‌هایی را برای حمله احتمالی ایالات متحده به تاسیسات هسته‌ای ایران به جو بایدن، رییس‌جمهوری آمریکا، ارائه کرد تا در صورت حرکت جمهوری اسلامی به سوی ساخت سلاح هسته‌ای تا قبل از بازگشت ترامپ به کاخ سفید در روز اول بهمن (۲۰ ژانویه)، تاسیسات هسته‌ای ایران به‌طور مستقیم مورد حمله قرار گیرد.
جو بایدن در سال‌های اخیر به‌صراحت گفته بود که آمریکا اجازه نخواهد داد ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند. دونالد ترامپ هم بارها، از جمله روز پنجم نوامبر پس از انداختن رای خود در صندوق انتخابات ریاست جمهوری، تاکید کرد که ایران نمی‌تواند سلاح هسته‌ای داشته باشد.
قمار بزرگ
آکسیوس در ادامه گزارش خود نوشت: «حمله آمریکا به برنامه هسته‌ای ایران در پایان دوران ریاست جمهوری جو بایدن قماری بزرگ است که خطر درگیر کردن رییس‌جمهوری جدید آمریکا در جنگی جدید را به همراه خواهد داشت.»
آکسیوس به نقل از منابع خود افزود که که جو بایدن در طول جلسه به پیشنهاد حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران چراغ سبز نشان نداد و اگرچه در طول جلسه گزینه‌ها و سناریوهای مختلفی مورد بحث قرار گرفت، اما بایدن تصمیمی نهایی اتخاذ نکرد و از زمان برگزاری جلسه در حدود یک ماه پیش تا کنون نیز حمله‌ای از سوی آمریکا به تاسیسات اتمی ایران انجام نگرفته است.
یکی از منابع به آکسیوس گفت جلسه کاخ سفید براساس اطلاعات جدیدی برگزار نشده بود و قرار نبود که با تصمیم بله یا خیر بایدن به پایان برسد.
او گفت که این جلسه بخشی از فرآیند برنامه‌ریزی محتاطانه و بررسی سناریوهای مختلف در مورد نحوه واکنش ایالات متحده به اقداماتی نظیر غنی‌سازی اورانیوم تا خلوص ۹۰ درصد از سوی جمهوری اسلامی بود.
جمهوری اسلامی در حال حاضر اورانیوم را تا غلظت ۶۰ درصد غنی کرده است و از نظر فنی غنی‌سازی ۹۰ درصدی اورانیوم که کاربردی صرفا نظامی دارد، بیش از چند روز زمان نیاز ندارد. با این حال و به‌رغم انتقاد گسترده آمریکا و کشورهای اروپایی از غنی‌سازی ۶۰ درصدی، هنوز گزارشی در مورد اقدام احتمالی جمهوری اسلامی برای برداشتن گامی دیگر برای ساخت سلاح هسته‌ای منتشر نشده است.
فرصت حمله
آکسیوس همچنین به نقل از یک منبع دیگر خود نوشت که در حال حاضر هیچ بحث فعالی در داخل کاخ سفید در مورد اقدام نظامی احتمالی علیه تاسیسات هسته‌ای ایران وجود ندارد.
به نوشته آکسیوس، برخی از دستیاران ارشد بایدن استدلال کرده‌اند که تسریع برنامه هسته‌ای از یک سو و تضعیف جمهوری اسلامی و نیروهای نیابتی‌اش در جنگ با اسرائیل، فرصت یک حمله ضروری را در اختیار دولت بایدن قرار داده است.
این منابع گفتند که برخی از دستیاران بایدن، از جمله سالیوان، فکر می‌کنند که تضعیف پدافند هوایی و توانایی های موشکی ایران، همراه با تضعیف قابل توجه نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی در منطقه، شانس یک حمله موفقیت‌آمیز از سوی آمریکا را افزایش و خطر حمله تلافی‌جویانه تهران و تشدید تنش منطقه‌ای را کاهش داده است.
یک مقام آمریکایی به آکسیوس گفت که سالیوان هیچ توصیه‌ای به بایدن در مورد حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران نکرد و تنها در مورد سناریوهای مختلف صحبت کرد.
کاخ سفید به پرسش‌های آکسیوس در این زمینه جواب نداده است.
احتمال تغییر دکترین هسته‌ای جمهوری اسلامی
این وبسایت به نقل از یک منبع دیگر خود نوشت جو بایدن به این مساله توجه کرد که موضوع تا چه اندازه فوری است و آیا تهران اقداماتی انجام داده است که تنها چند هفته قبل از روی کار آمدن رییس‌جمهوری جدید، انجام یک حمله نظامی چشمگیر را توجیه کند یا خیر.
جمهوری اسلامی که با وجود مخالفت‌ها و تحریم‌های غرب برنامه هسته‌ای خود را ادامه داده، همواره تاکید کرده که برنامه اتمی‌اش اهدافی صرفا غیرنظامی دارد. با این حال، در ماه‌های اخیر چند مقام فعلی و سابق در جمهوری اسلامی، از جمله مشاوران علی خامنه‌ای، آشکارا از احتمال تغییر دکترین هسته‌ای تهران سخن گفته‌اند.
به نوشته آکسیوس، جیک سالیوان در همان جلسه به بایدن گفت ضرباتی که حکومت ایران و نیروهای نیابتی آن در سال گذشته دریافت کرده‌اند، می‌تواند تهران را به سوی دستیابی به سلاح هسته‌ای سوق دهد. سالیوان این اقدام احتمالی جمهوری اسلامی را بسیار خطرناک خوانده و گفته است که در این زمینه باید بسیار هوشیار بود.
برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی در دوران ریاست جمهوری جو بایدن به‌طور چشمگیری پیشرفت کرده و ایران را به وضعیت یک «کشور در آستانه هسته‌ای شدن» رسانده است.
به گفته آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایران اورانیوم غنی شده ۶۰ درصدی کافی برای ساخت چهار بمب هسته‌ای در اختیار دارد.
با این حال، سازمان‌های اطلاعاتی اسرائیل بر این باورند که حتی اگر جمهوری اسلامی تصمیم به ساخت سلاح هسته‌ای بیگرد، برای این کار حداقل به یک سال زمان نیاز دارد.
براساس گزارش‌های منتشرشده و اظهارنظر مقام‌های اسرائیلی، حمله این کشور به مجتمع نظامی پارچین در نزدیکی تهران در پنجم آبان ماه امسال، باعث نابودی تجهیزات پیشرفته مورد نیاز برای طراحی و آزمایش یک بمب هسته‌ای شد.
مقامات آمریکایی و اسرائیلی می‌گویند که در طول سال گذشته، دانشمندان ایرانی تحقیقات مشکوکی را در رابطه با تسلیحات هسته ای انجام داده‌اند که از جمله شامل مدل سازی کامپیوتری و متالورژی می‌شود و به نظر می‌رسد که با هدف کاهش زمان مورد نیاز برای تولید یک بمب هسته‌ای انجام شده است.
مقامات آمریکایی و اسرائیلی پیشتر به آکسیوس گفته بودند که دولت بایدن در بهار گذشته هشداری خصوصی برای رهبران جمهوری اسلامی ارسال کرد و نگرانی جدی خود را در مورد فعالیت‌های تحقیق و توسعه هسته‌ای تهران ابراز کرد.
سالیوان ماه گذشته گفت که دولت بایدن تیم دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری منتخب آمریکا، را در جریان پرونده برنامه هسته‌ای ایران قرار داده است.
