جاستین ترودو از نخستوزیری کانادا استعفا کرد



روزنامه اسرائیل هیوم گزارش داد جمهوری اسلامی به دنبال افزایش نفوذ خود در آمریکای لاتین، بهویژه ونزوئلا است و توافقنامه همکاری ۲۰ ساله میان تهران و کاراکاس در ژوئن ۲۰۲۴ نهایی شده. بر اساس این گزارش، حزبالله لبنان نیز مراکز آموزش نظامی در ونزوئلا دایر کرده است.
اسرائیل هیوم در همین رابطه نوشت: «مساله ایران تنها به خاورمیانه محدود نمیشود. علاوه بر تهدید آمریکاییها از طریق حملات سایبری و برنامهریزی برای ترور مقامهای ایالات متحده، به نظر میرسد ایران حضور خود را در آمریکای لاتین گسترش داده است.»
این روزنامه یکشنبه ۱۶ دی همچنین خبر داد ونزوئلا یک میلیون هکتار زمین کشاوزی را در اختیار جمهوری اسلامی قرار داده است.
ونزوئلا یکی از متحدان اصلی حکومت ایران به شمار میرود و در سالهای اخیر، مواضع سیاسی تهران و کاراکاس و همچنین تحریمهای نفتی آمریکا علیه این دو کشور، موجبات نزدیکی بیش از پیش آنها را فراهم آورده است.
مسعود پزشکیان، رییس دولت جمهوری اسلامی، سوم آبان در حاشیه اجلاس سازمان بریکس در کازان روسیه با نیکولاس مادورو، رییسجمهوری ونزوئلا، دیدار و بر لزوم تقویت روابط دوجانبه تهران و کاراکاس تاکید کرد.

خرداد ماه سال گذشته و در جریان سفر ابراهیم رئیسی، رییس دولت کشته شده جمهوری اسلامی به کاراکاس، دو طرف یادداشت تفاهمی برای گسترش همکاریها در حوزه پتروشیمی با هدف انجام پروژههای مشترک امضا کردند.
رئیسی در آن زمان اعلام کرد جمهوری اسلامی قصد دارد تجارت با ونزوئلا را از سالانه سه میلیارد دلار به ۲۰ میلیارد دلار افزایش دهد.
آذر ماه ۱۴۰۱، منابع دیپلماتیک غربی به ایراناینترنشنال اطلاع دادند جمهوری اسلامی همزمان با سرکوب خیزش «زن، زندگی، آزادی»، با ونزوئلا وارد مذاکره شده تا در صورت حادتر شدن وضعیت کشور و افزایش احتمال سرنگونی، به مقامهای حکومت و خانواده آنها پناه دهد.
اسرائیل هیوم در ادامه گزارش خود نوشت ونزوئلا همچنین به مکانی برای فعالیتهای حزبالله لبنان، مهمترین گروه نیابتی جمهوری اسلامی، تبدیل شده است.
بر اساس این گزارش، حزبالله در برخی مناطق ونزوئلا «مراکز آموزش نظامی» دایر کرده است و جمهوری اسلامی از این طریق میتواند «منافع ایالات متحده را هدف بگیرد» و «نفوذ خود را در سراسر آمریکای لاتین گسترش دهد».
اسرائیل هیوم هشدار داد: «ایران با استقرار نیروهای نیابتی خود در فاصلهای نزدیکتر به مرزهای آمریکا، نفوذ خود را فراتر از خاورمیانه گسترش داده و تهدیدی ملموستر و گستردهتر ایجاد کرده است.»

گرمتر شدن روابط تهران و کاراکاس در حالی است که نیکولاس مادورو، رییسجمهوری کنونی ونزوئلا، با بحران مشروعیت بینالمللی دست و پنجه نرم میکند و بسیاری از کشورهای غربی و آمریکای لاتین، پیروزی اعلام شده او را در انتخابات ریاستجمهوری اخیر ونزوئلا به رسمیت نشناختهاند.
مادورو از سال ۲۰۱۳ و پس از مرگ هوگو چاوز، قدرت را در ونزوئلا در دست دارد.
این کشور در دوران ریاستجمهوری مادورو شاهد فروپاشی اقتصادی و مهاجرت حدود یک-سوم از جمعیت ۲۸ میلیونی خود بوده است.
روابط دیپلماتیک کاراکاس با غرب در دوره مادورو رو به وخامت گذاشت و آمریکا و اتحادیه اروپا ونزوئلا را تحریم کردهاند.
در نتیجه تحریمهای بینالمللی، صنعت نفت این کشور بهشدت آسیب دیده و این موضوع به تورم گسترده و تشدید روند مهاجرت انجامیده است.

وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در آستانه سفر مسعود پزشکیان به روسیه خبر داد قرارداد استراتژیک ۲۰ ساله با روسیه به زودی امضا خواهد شد. جزییات این قرارداد مانند قرارداد ۲۵ ساله با چین اعلام نشده اما گفته میشود جمهوری اسلامی تغییرات مورد نظر مسکو در آن را پذیرفته است.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، دوشنبه ۱۷ دی گفت: «موافقتنامه جامع ایران و روسیه، بهروزرسانی و تکمیل کننده سند قبلی است. این سند از اوایل تابستان به تایید دو کشور رسیده بود ولی دنبال زمانی برای امضای آن بودیم.»
بقایی در خصوص جزییات سند جدید همکاری ایران و روسیه نیز گفت: «شروع روند تدوین این موافقتنامه به سالها قبل باز میگردد و از اواخر سال ۹۰ شروع شد.»
جمهوری اسلامی و روسیه در سال ۱۳۸۰، در زمان ریاست جمهوری محمد خاتمی، قرارداد استراتژیک ۲۰ ساله منعقد کردند.
با پایان قرارداد در سال ۱۴۰۰، این قرارداد به طور خودکار برای پنج سال تمدید شد.
دولت ابراهیم رئیسی که از همان سال ۱۴۰۰ و همزمان با پایان قرارداد قبلی آغاز به کار کرد، تلاش زیادی برای انعقاد قرارداد جدید انجام داد.
مانند قرارداد ۲۵ ساله با چین که مفاد آن هرگز به طور جامع، شفاف و رسمی اعلام نشد، تهران و مسکو درباره جزییات توافقنامه استراتژیک که در دولت رئیسی تدوین شده است، سکوت کردهاند.
با وجود این، به گفته روسیه، توافقنامه سال ۸۰ بین دو طرف، همکاریهایی در زمینه «صنعت و فنآوری، پروژههای امنیتی، انرژی و ساخت نیروگاههای اتمی» را شامل میشد.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، پنجشنبه ۱۰ آبان ۱۴۰۳ در دومین کنفرانس بینالمللی مینسک درباره امنیت اوراسیا گفت: «توافقنامه بهروز شده بین روسیه و ایران در آینده نزدیک با تمرکز بر مسائل دفاعی آماده امضا خواهد شد.»
به گفته او، توافقنامه همکارهای راهبردی دو طرف، یکی از عوامل تقویت روابط روسیه و ایران و «به نفع صلح و امنیت در سطح منطقهای و جهانی» است.
ابراهیم رحیمپور، معاون پیشین وزارت امور خارجه، خرداد ۱۴۰۳ در گفتوگو با وبسایت جماران، با اشاره به این که سند امضا شده در زمان دولت اصلاحات (محمد خاتمی) با روسیه همچنان قابلیت تمدید شدن را داشته، گفت: «این سند همچنان معتبر بوده و ما میتوانستیم به راحتی بر روی اجرایی شدن مفاد آن کار را ادامه دهیم. من فکر میکنم تغییر این سند به توافق جامع جدید با مفاد جدید، پیشنهاد و خواست روسیه بوده است.»
ابراهیمپور با انتقاد از پذیرش تغییرات طرف روس از سوی جمهوری اسلامی در موافقتنامه جدید، گفت: «ما نباید به راحتی این تغییر سند همکاری را میپذیرفتیم. پشت این تغییر و جایگزینی یا باید دلایل محکمی نهفته باشد یا تمایل یکی از طرفین برای پایان دادن یکطرفه و لغو آن.»
پیش از این کاظم جلالی، سفیر جمهوری اسلامی در روسیه با «تاریخی» توصیف کردن سفر پزشکیان به روسیه گفت که طبق برنامهریزی انجام شده، پزشکیان ۲۸ دی ماه برای امضای موافقتنامه جامع جمهوری اسلامی و روسیه، به مسکو میرود.

همزمان با سفر وزیر خارجه آمریکا به سئول، کره شمالی دوشنبه ۱۷ دی، یک موشک بالستیک شلیک کرد که به گفته ارتش کره جنوبی، احتمالا هایپرسونیک میانبرد بوده است. این موشک پس از طی مسافتی حدود هزار و ۱۰۰ کیلومتر، در آبهای دریای شرقی سقوط کرد.
در صورت تایید رسمی، این پرتاب بهعنوان دوربردترین پرتاب موشک هایپرسونیک کره شمالی تاکنون شناخته خواهد شد.
کره شمالی مهر ۱۴۰۰ اعلام کرده بود یک موشک مافوق صوت (هایپرسونیک) توسعه یافته جدید را آزمایش کرده است.
خبرگزاری دولتی کره شمالی، پنجشنبه ۱۰ آبان اعلام کرد این کشور یک موشک بالستیک قارهپیما شلیک کرده که رکورد جدیدی را ثبت کرده است.
سهشنبه ۱۵ آبان و ساعاتی پیش از انتخابات ریاستجمهوری آمریکا نیز کره شمالی حداقل هفت موشک بالستیک کوتاهبرد را به سمت سواحل شرقی خود شلیک کرد.
پرتاب موشک بالستیک جدید کره شمالی همزمان با سفر آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا به سئول به دنبال بحران سیاسی در کره جنوبی انجام شده که احتمالا آخرین سفر او به این کشور است.
بلینکن گفت که آزمایش موشکی کره شمالی «یادآور نیاز به تعمیق همکاری واشینگتن با کره جنوبی و ژاپن برای جلوگیری از اقدامات کره شمالی» است.
او دوشنبه پس از دیدار با چوی سانگ-موک، رییسجمهوری موقت کره جنوبی، اعلام کرد روسیه قصد دارد در ازای اعزام هزاران سرباز کره شمالی برای شرکت در جنگ اوکراین، فنآوری فضایی و ماهوارهای پیشرفته خود را با پیونگیانگ به اشتراک بگذارد.
شین وونسیک، مشاور امنیت ملی رییسجمهوری کره جنوبی نیز جمعه دوم آذر گفته بود مسکو در ازای دریافت سرباز و نیروی نظامی از کره شمالی برای شرکت در جنگ اوکراین، موشکهای پدافند هوایی و تجهیزات نظامی به این کشور تحویل داده است.
پرتاب اخیر موشک از سوی پیونگیانگ پیش از آغاز به کار رسمی دولت دونالد ترامپ در حالی است که ترامپ در زمان ریاستجمهوری قبلی خود سه بار با کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی دیدار کرد اما این دیدارها و مذاکرات، به دلیل اختلاف بر سر خلع سلاح هستهای کره شمالی و لغو تحریمها بینتیجه ماند.

اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، بازرسی کیفهای دیپلماتهای ایرانی در لبنان را «یک سوءتفاهم» خواند و گفت که بعد از گفتوگو با طرف لبنانی، این کیفها بازرسی نشدند.
بقایی دوشنبه ۱۷ خرداد، در نشست خبری هفتگی خود گفت: «بسته دیپلماتیک ما در بیروت تحت قوانین بینالمللی بود و امیدواریم این رفتار دیگر تکرار نشود.»
مقامات امنیتی فرودگاه بیروت شامگاه پنجشنبه ۱۳ دی برای دومین بار در هفته گذشته یک هواپیمای ایرانی و تمام وسایل مسافران داخل آن را بازرسی کردند.
روز بعد از آن، وزارت خارجه لبنان اعلام کرد پس از دریافت یادداشت رسمی از سفارت جمهوری اسلامی در بیروت، اجازه ورود کیف دیپلمات ایرانی از فرودگاه را بر اساس معاهده بینالمللی روابط دیپلماتیک صادر کرده است.
همان روز، مجتبی امانی، سفیر جمهوری اسلامی در لبنان، بازرسی مسافران ایرانی را از روی «ناآگاهی» خواند و گفت: «پیک سیاسیِ ایران بدون بازرسی از فرودگاه بیروت خارج شد.»
رسانههای ایران نیز خبر دادند سفارت جمهوری اسلامی یک «یادداشت توضیحی» درباره محتوای دو چمدان دیپلماتیک به وزارت خارجه لبنان ارسال و اعلام کرد این چمدانها «حاوی اسناد و اسکناسهایی برای بازپرداخت هزینههای عملیاتی در سفارت» بوده است.
شبکه العالم، وابسته به جمهوری اسلامی، جمعه خبر داده بود مقامات امنیتی فرودگاه بیروت در تلاش برای بازرسی چمدانهای هیات دیپلماتیک ایرانی بودهاند که با ممانعت دیپلماتها همراه شده و به بروز تنش انجامیده است.
العالم نوشت که پس از این اتفاق دهها جوان شیعه سوار بر موتورسیکلت راهی فرودگاه بیروت شدند و ارتش لبنان نیز راههای منتهی به فرودگاه را بست.
ساعاتی پیش از بازرسی این هواپیما، الحدث به نقل از منابع غربی خبر داد که جمهوری اسلامی قصد دارد از طریق پرواز ماهانایر از تهران به بیروت، میلیونها دلار به حزبالله منتقل کند.
در سالهای گذشته نیز گزارشهایی درباره تحویل پول نقد به گروههای نیابتی جمهوری اسلامی منتشر شده است. از جمله محمود الزهار، عضو ارشد حماس، سال ۱۳۹۹ به شبکه تلویزیونی العالم گفت سال ۲۰۰۶ در تهران چند کیف حاوی ۲۲ میلیون دلار از قاسم سلیمانی، فرمانده وقت نیروی قدس سپاه پاسداران دریافت کردند.
در همین حال نعیم قاسم، دبیرکل حزبالله لبنان، گروه مسلح تحت حمایت جمهوری اسلامی، ۱۵ آذر اعلام کرد حدود ۵۰ میلیون دلار به بخشی از ۲۳۳ هزار و ۵۰۰ خانوار آواره ثبتنام شده لبنانی پرداخت شده است که در صورت کمک به کل این جمعیت، مبلغ کمکها به ۷۷ میلیون دلار خواهد رسید.
او خاطرنشان کرد این پول از سوی جمهوری اسلامی تامین شده است.
به گفته قاسم، لبنانیهایی که خانههای آنها کاملا ویران شده است، اگر در بیروت و ضاحیه جنوبی باشند، ۱۴ هزار دلار برای خرید اثاثیه و اجاره مسکن یک سال و اگر خارج از بیروت باشند ۱۲ هزار دلار دریافت خواهند کرد.
از زمان کشته شدن حسن نصرالله، دبیرکل پیشین حزبالله در حمله اسرائیل به لبنان، تنش میان تهران و بیروت افزایش یافته است.
آبان ماه، فرمانده امنیت فرودگاه بیروت هنگام ورود علی لاریجانی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی و هیات همراهش، دستور بازرسی دقیق تیم حفاظتی او را صادر کرد.
مهر ماه نیز نجیب میقاتی، نخستوزیر لبنان، سخنان محمدباقر قالیباف، رییس مجلس شورای اسلامی را در مصاحبه با نشریه فیگارو درباره اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت از سوی بیروت، مداخله آشکار در امور داخلی کشورش خواند.
لبنان پس از اظهارات قالیباف، کاردار سفارت جمهوری اسلامی در لبنان را برای ارائه توضیحات احضار کرد.

مردان مسلح با تیراندازی به سوی یک اتوبوس و شماری از خودروهای غیرنظامی در کرانه باختری رود اردن، سه نفر را کشتند و هفت تن دیگر را زخمی کردند.
این حمله دوشنبه ۱۷ دی ماه در حوالی شهرک اسرائیلی کدومیم و در نزدیکی روستای فلسطینی الفندق در شمال شرقی کرانه باختری به وقوع پیوست.
وبسایت خبری تایمز اسرائیل این حمله را «تروریستی» خواند. هنوز گروهی مسئولیت این رویداد مرگبار را بر عهده نگرفته است.
ارتش اسرائیل با انتشار بیانیهای اعلام کرد نظامیان این کشور عملیات خود را برای یافتن مهاجمان آغاز کردهاند.
بر اساس این بیانیه، نیروهای اسرائیلی در اطراف محل حادثه ایستهای بازرسی ایجاد کرده و شماری از روستاهای منطقه را به محاصره خود درآوردهاند.
یک منبع نظامی اسرائیلی هم خبر داد دستکم «دو تروریست فلسطینی» در این حمله دست داشتند.
اعضای حماس ۱۵ مهر سال گذشته (هفتم اکتبر ۲۰۲۳) با حمله به جنوب اسرائیل حدود هزار و ۲۰۰ نفر را کُشتند و بیش از ۲۵۰ تن را گروگان گرفتند.
اسرائیل در واکنش به این تهاجم، عملیات نظامی گستردهای را در نوار غزه آغاز کرد که بنا بر اعلام وزارت بهداشت حماس، تاکنون بیش از ۴۵ هزار و ۸۰۰ کشته و ۱۰۹ هزار زخمی بر جای گذاشته است.
از زمان آغاز مناقشه حماس و اسرائیل، آتش تنشها در کرانه باختری هم بیش از پیش شعلهور شده و گروههای مسلح فلسطینی و ارتش اسرائیل بارها در این منطقه درگیر شدهاند.
در جریان این درگیریها، غیرنظامیان نیز از هر دو طرف مناقشه هدف قرار گرفتهاند.

در یک نمونه از این خشونتهای مرگبار، سه غیرنظامی اسرائیلی ۱۸ شهریور در جریان تیراندازی در مرز کرانه باختری و اردن جان خود را از دست دادند.
یک مقام اسرائیلی شهریور ماه در گفتوگو با ایراناینترنشنال اعلام کرد «تروریستها» با حمایت جمهوری اسلامی، در شهرها و اردوگاههای پناهندگان در کرانه باختری پایگاههای نظامی ساختهاند.
پیشتر و در مرداد ماه یسرائیل کاتز، وزیر امور خارجه وقت اسرائیل (وزیر دفاع فعلی)، هشدار داد جمهوری اسلامی میکوشد یک جبهه شرقی جدید در جنگ نیابتی خود علیه اسرائیل ایجاد کند.
به گفته او، این جبهه با حمایت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی علیه کرانه باختری و اردن هدفگذاری شده است.