سرویس‌های امنیتی جمهوری آذربایجان توطئه قتل یک شخصیت بانفوذ یهودی در این کشور در ازای ۲۰۰ هزار دلار را خنثی و مظنونان آن را بازداشت کردند. جامعه یهودی این کشور و رسانه‌ها می‌گویند جمهوری اسلامی پشت این توطئه بوده است.
این کارشناسان در بیانیه خود با ابراز نگرانی شدید از تایید حکم اعدام پخشان عزیزی، زندانی سیاسی، از جمهوری اسلامی خواستند فورا این حکم را لغو کند و به «آزار و ارعاب» فعالان زن در ایران پایان دهد.
این بیانیه که مای ساتو، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران، نیز از امضاکنندگان آن است با اشاره به تصمیم دیوان عالی جمهوری اسلامی در تایید حکم اعدام پخشان عزیزی گفت حکم اعدام صادر شده علیه این زندانی سیاسی به منزله «نقض جدی قوانین بین‌المللی حقوق بشری» است.
این بیانیه با اشاره به اینکه کارشناسان سازمان ملل درباره حکم اعدام پخشان عزیزی با مقام‌های حکومت ایران در تماس هستند، از جمهوری اسلامی خواست فورا این حکم را لغو و درباره گزارش‌ها از شکنجه این زندانی برای اعتراف اجباری، محرومیت عزیزی از ملاقات با خانواده و حق انتخاب وکیل و نیز محاکمه غیرمنصفانه او تحقیق و تفحص کند.
کارشناسان سازمان ملل با اشاره به اینکه به نظر می‌رسد بازداشت و محکومیت پخشان عزیزی صرفا در ارتباط با فعالیت او به عنوان مددکار اجتماعی برای حمایت از آوارگان در عراق و سوریه صورت گرفته باشد، خاطرنشان کردند جمهوری اسلامی برای فشار بر این کنشگر، چند نفر از اعضای خانواده او را نیز به صورت موقت بازداشت و علیه آنها اتهامات امنیتی مطرح کرده است.
این بیانیه افزود: «استفاده از شکنجه برای اعتراف‌گیری و منع دسترسی به دادگاه منصفانه نشان می‌دهد حکم اعدام صادر شده علیه پخشان عزیزی خودسرانه بوده است.»
کارشناسان سازمان ملل در ادامه بیانیه خود با اشاره به اعدام بیش از ۹۰۰ نفر در ایران در سال ۲۰۲۴ و افزایش موارد اعدام زنان، از جمهوری اسلامی خواستند اعدام‌ها در ایران را فورا متوقف کند.
این بیانیه با ابراز نگرانی شدید از هدف قرار گرفتن زنان کنشگر کُرد با اتهاماتی که انگیزه‌های سیاسی دارند، گفت: «حکم اعدام پخشان عزیزی نشانگر افزایش آزار کنشگران زن اقلیت در ایران و ادامه تلاش‌ها برای مجازات و سرکوب انها از طریق ایجاد فضای رعب است.»
صدور حکم اعدام پس از ۵ ماه انفرادی و شکنجه
پخشان عزیزی، مددکار اجتماعی، ۱۳ مرداد ۱۴۰۲ در تهران بازداشت و پس از تحمل نزدیک به پنج ماه حبس انفرادی و شکنجه، اواخر آذر همان سال به بند زنان اوین منتقل شد.
عزیزی دوم مرداد سال جاری با حکم ایمان افشاری، رییس شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران، به اتهام «بغی» به اعدام محکوم شد.
حکم اعدام این زندانی سیاسی ۱۹ دی در شعبه ۳۹ دیوان عالی کشور تایید شد و به گفته برادرش، برای اجرا به دایره اجرای احکام فرستاده شده است.
اعتراضات گسترده به صدور حکم اعدام
تایید حکم اعدام پخشان عزیزی با اعترضات گسترده داخلی و بین‌المللی همراه شده است. در تازه‌ترین نمونه از این اعتراض‌ها، ۱۲۰ فعال مدنی و سیاسی کردستان در بیانیه‌ای خواستار توقف فوری و ابطال حکم اعدام او شدند.
شامگاه ۲۲ دی نیز کاربران شبکه ایکس با راه‌اندازی یک «طوفان» اعتراض خود را به این حکم نشان دادند و طی ۱۲ ساعت، حدود ۷۰ هزار بار از هشتگ «#پخشان_عزیزی» استفاده کردند.
آبرام پیلی، معاون نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران، سه‌شنبه ۲۵ دی‌ماه در شبکه ایکس از جمهوری اسلامی خواست حکم اعدام پخشان عزیزی را لغو کند. پیلی محاکمه این زندانی سیاسی را «نمایشی» خواند و از حکومت ایران خواست که از هدف قرار دادن اقلیت‌های کُرد ایران و استفاده از مجازات اعدام برای ساکت‌کردن مخالفان دست بردارد.
با این حال، تلاش جمهوری اسلامی برای توجیه صدور این حکم اعدام ادامه دارد. خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداراندوشنبه ۲۴ دی ماه با انتشار مطلبی، دلیل بازداشت پخشان عزیزی را تلاش او برای «ایجاد آشوب» در دانشگاه‌ها در سالگرد خیزش «زن، زندگی، آزادی» و دیدار او با خانواده حدیث نجفی از جان‌باختگان خیزش عنوان کرد.
سرویس‌های امنیتی جمهوری اسلامی آذربایجان سه‌شنبه از دستگیری دو نفر مظنون به برنامه‌ریزی برای ترور یکی از چهره‌های سرشناس جامعه یهودیان محلی خبر دادند.
مقامات باکو بدون ذکر نام کشور خاصی افزودند که مظنونان «تحت هدایت یک کشور خارجی» عمل می‌کردند.
منابعی در جامعه یهودی جمهوری آذربایجان به رسانه‌ها گفتند که این کشور خارجی، ایران است.
بر اساس بیانیه رسمی، عاقل اصلانوف که در قاچاق مواد مخدر دست دارد، به خارج از کشور سفر کرد و با افسران اطلاعاتی یک کشور ثالث ملاقات کرد.
در این دیدار ظاهرا عکسی از «عضو یک جامعه مذهبی در آذربایجان» به او نشان داده شده و برای ترور او ۲۰۰ هزار دلار پیشنهاد شده است.
اصلانوف پس از بازگشت به باکو با جیحون اسماعیلوف، تبعه گرجستان، برای این طرح صحبت کرده و هماهنگی‌های با او انجام داد. این دو مرد قبل از دستگیری به دست نیروهای امنیتی آذربایجان، هدف خود را زیر نظر گرفته بودند.
یک منبع در جامعه یهودی به رسانه‌های آذربایجانی گفت: «ما از این موضوع آگاه هستیم و می‌دانیم چه کسی هدف قرار گرفته است.»
این رهبر یهودی شخصیتی است که برای توسعه روابط اسرائیل و آذربایجان تلاش می‌کند و به طور مرتب در رسانه‌های اسرائیلی از او نقل قول می شود.
سابقه فعالیت‌های خرابکارانه سپاه در آذربایجان
یکی از رهبران این جامعه با اشاره به سابقه سپاه پاسداران در این گونه حملات، به رسانه‌ها گفت: «سپاه پاسداران برای انجام اقدامات ضد آذربایجانی نوعی حزب‌الله کوچک راه‌اندازی کرده است. در نتیجه، تدابیر امنیتی در اطراف نهادهای اسرائیلی و یهودی تشدید شده است.»
در سال های اخیر، چندین توطئه مربوط به عوامل محلی که جمهوری اسلامی برای هدف قرار دادن منافع یهودیان و اسرائیل استخدام کرده بود در جمهوری آذربایجان خنثی شده است.
جمهوری اسلامی فعالانه به دنبال جذب عوامل محلی برای حمله به اهداف یهودی و اسرائیلی است و شورای امنیت ملی اسرائیل هم سه‌شنبه به شهروندان این کشور هشدار داد که برای مواجه با چنین تلاش‌هایی در حالت آماده‌باش باشند.
تلاش‌های سپاه برای قتل در خارج از کشور
این اولین بار نیست که جمهوری اسلامی به اقدام علیه مخالفانش، شهروندان اسرائیلی و حتی مقامات سیاسی خارجی در کشورهای دیگر میشود.
پیشتر اولف کریسترسون، نخستوزیر سوئد، جمهوری اسلامی را به انجام «حملات ترکیبی» و «جنگ نیابتی» علیه این کشور متهم کرد و گفت استکهلم باید برای مقابله با این اقدامات از آمادگی داشته باشد.
کریسترسون یکشنبه ۲۳ دی در سخنرانی خود در نخستین روز از نشست سالانه «مردم و دفاع» در شهر سالِن در شمال سوئد اعلام کرد جمهوری اسلامی از باندهای جنایتکار سازمانیافته و خشن «برای انجام حملات جدی در خاک سوئد» استفاده می‌کند.
روزنامه دیلیمیل هم ۱۸ فروردین گزارش داد حکومت ایران از گروههای جنایتکار سازمانیافته برای حمله به اهداف مورد نظر خود در اروپا استفاده می‌کند.
وزارت امور خارجه سوئد ۱۹ خرداد ارتباط حکومت ایران با شبکه جنایتکاران در این کشور را نگرانکننده خواند و هشدار داد تهران از گروههای تبهکار برای ارتکاب جنایت یا تحریک به انجام آن استفاده می‌کند.