طالبان پیش از قدرت گرفتن، با القاعده و دیگر جنگجویان توافقنامه همکاری امضا کرده بود
افغانستاناینترنشنال گزارش کرد طالبان پیش از بازگشت به قدرت، توافقنامهای با جنبش طالبان پاکستان، القاعده و دیگر گروههای مبارز خارجی امضا کرده است. طبق توافق موسوم به «میرعلی»، طالبان متعهد شده است پس از پیروزی، از آنها برای «جهاد» و برپایی نظام شرعی در پاکستان حمایت کند.
کالیفرنیا که تاکنون گرفتار آتش بوده است، حالا خود را برای بحرانی جدید آماده میکند: «بادهای سانتا آنا» که از سهشنبه در این منطقه وزیدن خواهند گرفت. اکنون مقامات میگویند آتشی که آتشنشانان تا حدودی آن را کنترل کردهاند، ممکن است دوباره و به شکلی مخربتر شعلهور شود.
آتشنشانهای لسآنجلس سهشنبه ۲۵ دی خود را برای بادهای خشک شدید موسوم به «سانتا آنا» آماده میکنند.
رویترز به نقل از دیوید رث، هواشناس مرکز ملی هواشناسی نوشته است انتظار میرود بادهایی با سرعت ۱۲۰ کیلومتر در ساعت از سهشنبه آغاز شوند و تندبادهایی با سرعت ۸۰ تا ۱۱۲ کیلومتر در ساعت تا چهارشنبه ادامه داشته باشند.
در طول شب گذشته، بیش از هشت هزار و ۵۰۰ آتشنشان از هوا و زمین در تلاش بودند تا با وجود وزش شدید باد، از گسترش آتشسوزی جلوگیری کنند.
مقامهای محلی از جمله کریستین کراولی، رییس آتشنشانی شهر لسآنجلس هشدار دادهاند ممکن است این بادها «بدترین وضعیت ممکن» را به وجود بیاورند.
آنها تاکید میکنند هنوز آتشسوزی به طور کامل کنترل نشده است.
خسارات حاصل از آتشسوزی لسآنجلس
سهشنبه ۱۸ دی، آتشسوزی از لسآنجلس آغاز و موجب سوختن بیش از یک هزار و ۲۰۰ هکتار زمین در منطقه پاسیفیک پالیسیدز، بین شهرکهای ساحلی سانتا مونیکا و مالیبو شد.
طی حدود یک هفته پس از آغاز آتشسوزی، به گزارش پزشکی قانونی لسآنجلس، حداقل ۲۴ نفر در این آتشسوزیها جان باختهاند.
آتشسوزیها تاکنون بیش از ۱۲ هزار سازه را تخریب و محلههایی را به طور کامل به خاکستر و تودهای از آوار تبدیل کردهاند و تا روز دوشنبه، صدها هزار نفر در لسآنجلس ناچار به تخلیه خانههای خود شدهاند.
گاوین نیوسام، فرماندار دموکرات کالیفرنیا که متهم به اهمالکاری است، اعلام کرده این طوفان آتش میتواند مخربترین بلای طبیعی در تاریخ ایالات متحده باشد و در حال حاضر پرهزینهترین آتشسوزی از نظر خسارات بیمهای است.
ناتان هاچمن، دادستان لسآنجلس، دیروز (۲۴ دی) اعلام کرد ۱۰ نفر در ارتباط با این آتشسوزیها دستگیر شدهاند: ۹ نفر به اتهام سرقت از مناطق آسیبدیده و یک نفر دیگر به اتهام آتشافروزی.
عمدی بودن آتشسوزی کالیفرنیا از ابتدا یکی از فرضیههای جدی بوده است.
نیوسام پس از آتشسوزی و مشخص شدن ضعف دستگاههای مربوط در مقابله با بحران، شدیدا مورد انتقاد قرار گرفته است. برخی از ساکنان لسآنجلس دادخواستی علیه اداره آب و برق لسآنجلس تنظیم کردند. آنها معتقدند این اداره در زمینه ذخیره آب کافی برای مقابله با آتشسوزی درست عمل نکرده است.
دولت جو بایدن، رییسجمهوری ایالات متحده که کارش حدود یک هفته دیگر به طور رسمی پایان خواهد یافت، تاکید کرده است کمکهای مالی فوقالعادهای به کالیفرنیا خواهد کرد اما جمهوریخواهان پیروز انتخابات ریاستجمهوری که اول بهمن ماه رسما دولت را در دست میگیرند، در کنگره، مدیریت منابع آب و جنگلها را که عمدتا در دست دموکراتهای آمریکاست به شدت مورد انتقاد قرار میدهند.
بر اساس گزارش شرکت آمریکایی «اکیوودر» که در زمینه ارائه پیشبینیهای هواشناسی و خدمات مرتبط فعالیت میکند، آتشسوزیهای شدید در کالیفرنیای جنوبی تاکنون خسارتی بین ۲۵۰ تا ۲۷۵ میلیارد دلار وارد کردهاند.
این میزان شامل نابودی هزاران خانه و کسبوکار، آسیب به زیرساختها، هزینههای تخلیه اضطراری، و تأثیرات بلندمدت بر اقتصاد و سلامت عمومی است.
جاناتان پورتر، کارشناس ارشد هواشناسی اکیوودر، درباره شدت این فاجعه گفت این آتشسوزیهای سریع و بادمحور یکی از پرهزینهترین فجایع آتشسوزی در تاریخ مدرن آمریکا بودهاند. بادهای شدید، شعلهها را به محلههایی با خانههای چند میلیون دلاری در مناطق بین سانتا مونیکا و مالیبو کشاندند و خسارتهای جبرانناپذیری به جا گذاشتند.
این فاجعه از خسارتهای فصل آتشسوزی سال ۲۰۲۰ و حتی از طوفان هلن در سال ۲۰۲۴ که خسارت آن بین ۲۲۵ تا ۲۵۰ میلیارد دلار برآورد شده بود، پیشی گرفته است. همچنین، خسارت آن بسیار بیشتر از آتشسوزی مرگبار مائوئی در سال ۲۰۲۳ است که بین ۱۳ تا ۱۶ میلیارد دلار برآورد شده بود.
رادمیلا شکرینسکا، معاون دبیرکل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، روسیه را مهمترین تهدید مستقیم این ائتلاف نظامی دانست و گفت مسکو حتی زمانی که جنگ اوکراین به پایان برسد، یک رویارویی بلند مدت را با کشورهای عضو ناتو خواهد داشت.
وزیر دفاع سابق مقدونیه که از آذر ماه به سمت معاونت دبیرکل ناتو در تیم جدید این سازمان منصوب شده است، سهشنبه ۲۵ دی با بیان این که روسها قصد خود را درباره رویارویی بلند مدت، آشکارا بیان میکنند، گفت: «آنها بر همین اساس عمل خواهند کرد.»
معاون دبیرکل ناتو که در اجلاس سالانه «مردم و دفاع» در شهر سلن سوئد سخن میگفت، با اشاره به سهم هفت تا هشت درصدی هزینههای دفاعی روسیه از کل تولید ناخالص این کشور تاکید کرد: «صنایع دفاعی روسیه در حال افزایش تولید است و با کمک چین، جمهوری اسلامی و کره شمالی، قصد دارند نظم جهانی را بیثبات و اروپا، آمریکای شمالی و آزادیهای ما را تضعیف کنند.»
شکرینسکا با اشاره به «کارزار اقدامات خصمانه علیه متحدان ناتو» به وسیله روسیه، آنها را شامل «حملات سایبری، خرابکاری و انتشار اطلاعات نادرست» دانست.
معاون دبیرکل ناتو با بیان این که یک نمونه از این اقدامات حادثهای در دریای بالتیک بود که باعث آسیب به یک کابل زیردریایی شد، اضافه کرد: «ناتو اقداماتی سریع را انجام داده و بر پایه کارهای قبلی خود برای تقویت امنیت کابلها و خطوط لوله زیردریایی و همچنین پایش تهدیدات بالقوه، کار میکند.»
به گفته او، فردا، چندین رهبر از متحدان ناتو در دریای بالتیک گرد هم خواهند آمد تا گامهای بیشتری، از جمله حضور نظامی تقویتشده ناتو در این منطقه را بررسی کنند.
مذاکرات صلح از موضع قدرت
شکرینسکا در ادامه با تمجید از پیشرفتهای صنایع نظامی سوئد بر لزوم ادامه حمایتها از اوکراین در جنگ با روسیه تاکید کرد.
معاون دبیرکل ناتو گفت که این سازمان در حمایت از اوکراین باید فراتر برود به طوری که اگر کییف تصمیم به صلح گرفت، بتواند مذاکرات خود را «از موضع قدرت» انجام دهد.
پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آبان ۱۴۰۳، رهبران دو کشور روسیه و اوکراین که از سال ۱۴۰۰ در جنگ هستند به طور جداگانه درباره مذاکرات آتشبس اظهار تمایل کردند.
ترامپ، سهشنبه گفت که پس از تصدی سمت خود به عنوان رییسجهوری «بهسرعت» با ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه دیدار خواهد کرد.
او زمانی برای این دیدار که اولین ملاقات بین رهبران آمریکا و روسیه از زمان آغاز جنگ روسیه با اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ خواهد بود، مشخص نکرد.
هفته گذشته، همزمان با استقبال سخنگوی کاخ کرملین از گفتوگوی روسای جمهوری آمریکا و روسیه، ترامپ گفت که تیمش در حال برنامهریزی برای برگزاری دیدار او با پوتین است.
ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین نیز ۱۷ آذر پس از دیدار سهجانبه با ترامپ و امانوئل مکرون گفته بود: «همه میخواهیم این جنگ زودتر تمام شود.»
با این حال کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و برخی مقامات دیگر این اتحادیه اعلام کردهاند فشار زودهنگام برای صلح در اوکراین، «خطر دستیابی به یک توافق بد» را افزایش میدهد.
دونالد ترامپ گفت پس از تصدی سمت خود به عنوان رییسجهوری آمریکا «بهسرعت» با ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه دیدار خواهد کرد. او زمانی برای این دیدار که اولین ملاقات بین رهبران آمریکا و روسیه از زمان آغاز جنگ روسیه با اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ خواهد بود، مشخص نکرد.
ترامپ سهشنبه ۲۵ دی در پاسخ به پرسشی درباره استراتژیاش برای پایان دادن به جنگ اوکراین، به نیوزمکس گفت: «این بستگی به پوتین دارد و نمیتوانم تصور کنم او از آنچه که پیش آمده خیلی خوشحال باشد، چون این وضعیت برای او هم دقیقا خوب نبوده است.»
ترامپ با اشاره به این که از تمایل پوتین برای دیدار آگاه است، گفت که اگر میشد، این کار را زودتر انجام میداد.
پنجشنبه ۲۰ دی ماه، همزمان با استقبال سخنگوی کرملین از گفتوگوی روسای جمهوری آمریکا و روسیه، ترامپ گفت که تیمش در حال برنامهریزی برای برگزاری دیدار او با پوتین است اما هیچ تاریخی برای این دیدار ارائه نکرد.
رییسجمهوری منتخب آمریکا پیش از نشستی با فرمانداران جمهوریخواه در عمارت مار-ئه-لاگو در فلوریدا گفت: «پوتین میخواهد ملاقات کند و ما در حال تنظیم آن هستیم.»
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، گفته است که اگر ترامپ بخواهد با پوتین تماس بگیرد، او استقبال میکند: «اگر پس از روی کار آمدن ترامپ، اراده سیاسی برای از سرگیری تماس در بالاترین سطح وجود داشته باشد، رییسجمهور پوتین استقبال خواهد کرد.»
ترامپ درباره جنگ در اوکراین نیز گفته است که پوتین «علنا گفته ما باید جنگ در اوکراین را به پایان برسانیم.»
رییسجمهوری روسیه پنجشنبه ۲۹ آذر گفته بود کشورش آماده است بدون هیچ پیششرطی با ترامپ برای آتشبس در جنگ اوکراین مذاکره کند.
پوتین همزمان این گزاره را که روسیه قبل از ملاقات احتمالی با رییسجمهوری آینده آمریکا در وضعیت ضعیفی قرار دارد، رد کرده و افزوده بود: «ما قویتر میشویم.»
ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین نیز ۱۷ آذر پس از دیدار سهجانبه با ترامپ و امانوئل مکرون گفته بود: «همه میخواهیم این جنگ زودتر تمام شود.»
گزارشهایی نیز درباره احتمال کاهش حمایت آمریکا از اوکراین در دوره ترامپ و گفتوگوی او با ویکتور اوربان، نخستوزیر مجارستان، درباره تلاش برای پایان دادن به جنگ منتشر شده است.
با این حال کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و برخی مقامات دیگر این اتحادیه اعلام کردهاند فشار زودهنگام برای صلح در اوکراین، «خطر دستیابی به یک توافق بد» را افزایش میدهد.
پیش از این و در ۲۰ آبان، واشینگتنپست به نقل از افراد مطلع گزارش داد ترامپ در نخستین تماس تلفنی خود با پوتین، به او توصیه کرد که جنگ در اوکراین را تشدید نکند.
طبق این گزارش، ترامپ همچنین تمایل خود را به پیگیری گفتوگوهای مربوط به حل بحران اوکراین «در آینده نزدیک» ابراز کرد.
وبسایت اکسیوس به نقل از سه مقام آمریکایی نوشت آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، روز سهشنبه برنامهای برای بازسازی و مدیریت غزه پس از جنگ اسرائیل و حماس ارائه خواهد کرد.
پیشتر، دونالد ترامپ، رییسجمهوری منتخب آمریکا، به نیوزمکس گفت اسرائیل و حماس «بسیار نزدیک» به توافق هستند. او افزود: «میدانم که توافقی اولیه انجام شده و آنها در حال نهایی کردن آن هستند — شاید تا پایان هفته.»
یک منبع نزدیک به جنبش طالبان پاکستان به افغانستاناینترنشنال گفت این توافقنامه از سوی سراجالدین حقانی، از رهبران برجسته طالبان افغانستان، با رهبران و فرماندهان گروههای مبارز دیگر کشورها در منطقه میرعلی وزیرستان شمالی واقع در پاکستان امضا شده است.
طرف توافق حقانی، رهبر جنبش طالبان پاکستان (تحریک طالبان پاکستانی یا تیتیپی) و مولوی صادق نور داور، از فرماندهان این جنبش، فرماندهان القاعده، حافظ گل بهادر (رهبر شورای اتحاد مجاهدان شمال وزیرستان) و برخی دیگر از رهبران طالبان بودند.
این پیمان که به «توافقنامه میرعلی» معروف است، طالبان را به همکاری متقابل با گروهها و جنگجویان خارجی و شبهنظامیان جهادی کشورهای دیگر متعهد کرده است.
منبع افغانستاناینترنشنال توضیح داد که پس از حملات هوایی پاکستان به شبهنظامیان تیتیپی در استان خوست افغانستان در فروردین ۱۴۰۱، یعقوب مجاهد، وزیر دفاع طالبان، رهبران تیتیپی از جمله حافظ گل بهادر را احضار کرد و از آنها خواست عملیات نظامی را در خاک پاکستان متوقف کنند.
با اینحال، گل بهادر که سالها از شبکه حقانی و القاعده در وزیرستان شمالی حمایت کرده بود، سند توافقنامه میرعلی را به یعقوب مجاهد نشان داد که در آن بر حمایت طالبان افغانستان از این شبهنظامیان خارجی تاکید شده بود.
اسلامآباد در سه سال گذشته بارها کابل را به حمایت از شبهنظامیان پاکستانی ساکن در خاک افغانستان متهم کرده است.
طالبان این اتهامات را رد کرده و گفته است که خاک افغانستان علیه کشورهای همسایه و خارجی مورد استفاده قرار نمیگیرد. با این حال، توافقنامه میرعلی نشان میدهد که طالبان افغانستان به طور فعال از تیتیپی حمایت میکند.
این توافقنامه به این دلیل امضا شده است که شبهنظامیان خارجی به ویژه گروه تیتیپی، در کنار طالبان علیه دولت پیشین افغانستان، ناتو و نیروهای آمریکایی برای احیای رژیم قبلی این کشور جنگیدهاند.
انتقال جنگجویان خارجی از کابل به شهرهای دیگر افغانستان
یک منبع آگاه دیگر به افغانستاناینترنشنال گفت که پس از کشته شدن ایمن الظواهری، رهبر پیشین القاعده، سراجالدین حقانی و یعقوب مجاهد، از جنگجویان خارجی خواستند به مناطق دورافتادهای نقل مکان کنند که از نظارت داخلی و بینالمللی دور باشند.
آنها کابل را دیگر برای جنگجویان خارجی، رهبران القاعده و فرماندهان تیتیپی امن نمیدانستند.
این منبع افزود: «حافظ گل بهادر از منطقه شکردره در استان کابل به مناطق مرزی شهرستان برمل در استان پکتیکا رفت و مفتی نور ولی محسود (رهبر جنبش تیتیپی) که تا مدتی پیش در یکی از مناطق خیرخانه کابل زندگی میکرد، به استان کنر منتقل شد.»
شورای امنیت سازمان ملل در خرداد ۱۴۰۲ در گزارشی اعلام کرد کشته شدن الظواهری در کابل، باعث بیاعتمادی بین برخی از اعضای طالبان شده است.
برخی اعضای طالبان معتقد بودند محل اقامت الظواهری از سوی نیروهای داخلی این گروه به آمریکا گزارش شده است.
حضور رهبر القاعده در کابل، برخی از رهبران طالبان بهویژه مذاکرهکنندگان توافقنامه دوحه را نگران کرده بود چرا که آنها در این توافقنامه متعهد شده بودند «افغانستان دیگر به پناهگاهی برای تروریستهای بینالمللی تبدیل نخواهد شد».
منابع افغانستاناینترنشنال گفتند عبدالغنی برادر، معاون نخستوزیر طالبان، در نشستی به سراجالدین حقانی، وزیر کشور طالبان گفته است: «با پناه دادن به الظواهری، مرا در برابر جامعه جهانی دروغگو جلوه دادید.»
حقانی در پاسخ گفته است که اقامتگاه الظواهری در کابل با موافقت هبتالله آخوندزاده، رهبر گروه طالبان، فراهم شده بود.
انتقال جنگجویان اویغور به هرات
بر اساس تحقیقات افغانستاناینترنشنال، القاعده برخی اعضای خود را به استانهای لوگر، هلمند، نورستان، کنر، زابل، هرات و فراه در افغانستان منتقل کرده است.
جنگجویان اویغور جنبش ترکستان شرقی نیز با توجه به حساسیتهای چین، به شهرستان شیندند در استان هرات فرستاده شدهاند.
اردیبهشت ۱۴۰۱، حکومت طالبان به درخواست پاکستان پیشنهاد داد اعضای تیتیپی از مناطق مرزی افغانستان به شمال، لوگر و غزنی منتقل شوند اما تیتیپی این مناطق را برای فعالیتهای خود مناسب ندانست.
یک منبع دیگر به افغانستاناینترنشنال گفت که وزیر کشور طالبان به جنگجویان خارجی وعده داده است برای آنها جادهها و خانههایی ساخته خواهد شد و این مناطق به مسیرهای ارتباطی متصل میشوند.
بر اساس این تعهد، جادههایی بین مناطق مرزی پتکه میله و مداخیل در استان پکتیکا و شهرستانهای دوهمنده و سپیره در استان خوست احداث شده است.
منابع نزدیک به تیتیپی گزارش دادهاند حکومت طالبان از نور ولی محسود خواسته است از ظاهر شدن در انظار عمومی خودداری کند اما او پاسخ داده است: «آفتاب را نمیتوان با دو انگشت پنهان کرد.»
به گفته این منابع، حکومت طالبان رهبران و فرماندهان تیتیپی و دیگر گروههای جنگجو را از مصاحبه با رسانهها و حضور در شهرها منع کرده است.
توافقنامه میرعلی پس از به قدرت رسیدن طالبان به یک چالش بزرگ برای این حکومت تبدیل شده، چرا که اکنون کنترل و مدیریت جنگجویان داخلی و خارجی برای آنها دشوار شده است.