کانال تلگرامی «چالش صنفی معلمان ایران» خبر داد که ماموران امنیتی روز یکشنبه ۳۰ دیماه با هجوم به خانه اردشیر علیبخشی، فعال صنفی بازنشستگان خوزستان، او را بازداشت کردند.
این کانال تلگرامی اضافه کرد ۲۳ دیماه نیز ماموران به خانه او هجوم بردند و دو گوشی تلفن همراه، شناسنامه، کارت ملی و گواهینامه علیبخشی را ضبط کردند و با تهدد از خانوادهاش خواستند که اطلاعرسانی نکنند.
کانال تلگرامی «چالش صنفی معلمان ایران» افزود در پی اعلام تجمع معلمان بازنشسته ۴۰۲ برای روز دوشنبه اول بهمن، نیروهای امنیتی با تهدید بازداشت برخی ادمینهای گروههای تلگرامی معلمان کنشگر، بازنشستگان ۴۰۲ خوزستان و ایران زمین خواستند تا پیامی مبنی بر لغو تجمع در گروهها ارسال کنند و از حضور معلمان مقابل وزارت آموزش و پرورش جلوگیری کنند اما موفق به لغو تجمع نشدند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، خواهان چشمپوشی صریح جمهوری اسلامی از دسترسی به سلاح هستهای شد و گفت تهران باید اولین گام را برای بهبود روابط با کشورهای منطقه آمریکا بردارد.
گوترش چهارشنبه سوم بهمن در مجمع جهانی اقتصاد داووس، گفت مهمترین موضوع، ایران و روابط میان این کشور با اسرائیل و آمریکاست.
او افزود: «امیدوارم ایرانیها اهمیت این را درک کنند که یکبار برای همیشه بهوضوح اعلام کنند از دستیابی به تسلیحات هستهای چشمپوشی خواهند کرد.»
گوترش تاکید کرد که ایران باید بهصورت سازنده با دیگر کشورهای منطقه تعامل داشته باشد.
ساعاتی پیش از او، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در نشست داووس گفت جمهوری اسلامی باید اولین گام را برای بهبود روابط با کشورهای منطقه و آمریکا بردارد و «بهصراحت اعلام کند که قصد توسعه تسلیحات هستهای ندارد».
گروسی گفت جمهوری اسلامی «پدال گاز» غنیسازی اورانیوم را تا نزدیکی سطح مورد نیاز برای تسلیحات هستهای فشرده است و افزود که تهران باید درباره برنامه هستهای خود با دولت ترامپ به توافق برسد.
پنجاه و پنجمین گردهمآیی سالانه مجمع جهانی اقتصاد، معروف به نشست داووس، از یکم بهمن در سوئیس آغاز شده و به مدت پنج روز ادامه خواهد داشت.
هدف اصلی این نشست، بررسی چالشهای جهانی و یافتن راهحلهای مشترک برای مسائل اقتصادی، فنآوری، تغییرات اقلیمی، نابرابری و دیگر موضوعات کلیدی است.
در این نشست، تصمیمگیران و کارشناسان از بخشهای مختلف دولتی و خصوصی فرصت دارند درباره آینده جهان به گفتوگو و تبادل نظر بپردازند.
برنامه هستهای تهران در داووس
به گفته گروسی، شتاب اخیر اعلامشده از سوی جمهوری اسلامی در غنیسازی اورانیوم در حال اثرگذاری است.
او ماه گذشته گفته بود ایران به آژانس اطلاع داده غنیسازی اورانیوم تا ۶۰ درصد را که به سطح ۹۰ درصدی مورد نیاز برای تولید تسلیحات هستهای نزدیک است، بهطور «چشمگیری» تسریع خواهد کرد.
جمهوری اسلامی میگوید برنامه هستهای کاملا صلحآمیزی دارد اما قدرتهای غربی تاکید کردهاند که هیچ توجیه غیرنظامیای برای غنیسازی در این سطح وجود ندارد و هیچ کشور دیگری بدون تولید تسلیحات هستهای، چنین اقدامی انجام نداده است.
گروسی در حاشیه مجمع جهانی اقتصاد در داووس گفت: «پیش از این، ایران بهطور تقریبی ماهانه حدود هفت کیلوگرم اورانیوم با غنای تا ۶۰ درصد تولید میکرد اما اکنون این مقدار به بیش از ۳۰ کیلوگرم یا بیشتر رسیده است.»
بر اساس معیارهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی، حدود ۴۲ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصد، در صورت غنیسازی بیشتر، برای تولید یک بمب هستهای کافی است.
به گفته گروسی، جمهوری اسلامی اکنون حدود ۲۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصد در اختیار دارد.
هشدار گوترش درباره خطر تجزیه سوریه و تمایل اسرائیل به الحاق کرانه باختری
دبیرکل سازمان ملل، علاوه بر برنامه هستهای جمهوری اسلامی، درباره دیگر مسائل مربوط به خاورمیانه و بحرانهای جهانی صحبت کرد.
گوترش گفت شرایط سوریه همچنان یک علامت سوال بزرگ است و افزود: «امیدواریم شاهد دولتی در سوریه باشیم که نماینده همه جوامع این کشور باشد ... اما همچنان خطر شدید تکهتکه شدن و خطر افراطگرایی، دستکم در بخشهایی از این کشور وجود دارد.»
او درباره تشکیل دولت جدید لبنان نیز اظهار خوشبینی کرد و همزمان افزود: «هنوز تضمینی وجود ندارد که آتشبس پایدار بماند و به توافق نهایی صلح منجر شود.»
گوترش آینده رابطه میان اسرائیلیها و فلسطینیها را نامشخص توصیف کرد و گفت که توافق آتشبس باید در مرحله بعدی، بهسوی پایان دائمی جنگ حرکت و شرایطی را فراهم کند که بتوان انتقال قدرت را در غزه انجام داد.
او همچنین خواستار «وحدت سرزمینهای فلسطینی اشغالی» و شکلگیری زمینه مذاکرات جدی برای راهحل سیاسی دو دولتی شد و درباره تلاش اسرائیل برای «الحاق کرانه باختری» و بلاتکلیف نگه داشتن غزه در شرایطی بدون حاکمیت مشخص، هشدار داد.
گوترش گفت ظاهرا «تمرکز اسرائیل نه بر غزه که بر کرانه باختری» است و چنین اقدامی را «نقض کامل قوانین بینالمللی» دانست که نتیجه آن «از بین رفتن امکان صلح واقعی و پایدار در خاورمیانه برای همیشه» خواهد بود.
بازگشت آوارههای فلسطینی به خانههای خود پس از آتشبس غزه
سوخت فسیلی، هیولای فرانکشتاین شده
دبیرکل سازمان ملل در بخش دیگری از صحبتهایش در نشست داووس، هشدار داد: «امروز با دو تهدید عمیق و جدید روبهرو هستیم که نیازمند توجه و اقدام جهانی بسیار بیشتری هستند زیرا این تهدیدها زندگی را آنگونه که میشناسیم دگرگون میکنند: بحران اقلیمی و گسترش بیضابطه هوش مصنوعی.»
او از اعتیاد جهان به سوختهای فسیلی با عنوان «هیولایی شبیه فرانکشتاین» یاد کرد که هیچکس و هیچچیزی را در اطراف خود نمیبخشد و گفت: «نشانههای آشکاری وجود دارد که این هیولا اکنون ارباب شده است.»
هیولای فرانکشتاین یک شخصیت تخیلی است که برای اولین بار در سال ۱۸۱۸، در رمان فرانکنشتاین مری شلی ظاهر شد.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، پس از مراسم تحلیف خود در دوشنبه یک بهمن، چندین فرمان اجرایی از جمله خروج آمریکا از معاهده بینالمللی آبوهوایی پاریس را امضا کرد.
خروج او از توافقنامه پاریس، با انتقاد و اظهار نگرانی رهبران شماری از کشورهای جهان و کنشگران تغییرات اقلیمی مواجه شد.
گوترش در نشست داووس گفت که امروز جهان شاهد بالا آمدن سطح آب دریاها، موجهای گرما، سیلها، طوفانها، خشکسالیها و آتشسوزیهای گسترده است و این «تنها پیشنمایشی از فیلم ترسناکی است که در پیش داریم».
او با اشاره به عقبنشینی برخی موسسات مالی و صنایع از تعهدات اقلیمی خود، گفت: «میخواهم با صدای بلند و روشن بگویم که این کوتاهبینانه است و بهطور متناقض، هم خودخواهانه است و هم خودویرانگر. شما در طرف اشتباه تاریخ قرار دارید. شما در طرف اشتباه علم و در طرف اشتباه مصرفکنندگانی هستید که به دنبال پایداری بیشتر هستند، نه کمتر.»
اصغر جهانگیر، سخنگوی قوه قضاییه، گفت که تاکنون هیچگونه ادلهای یا شواهدی که نشاتدهنده اقدامات خرابکارانه یا تروریستی در جریان سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی باشد به دست نیامده است. او افزود: «در عین حال تحقیقات ادامه دارد و نتایج تکمیلی آن اطلاع رسانی خواهد شد.»
اصغر جهانگیر، سخنگوی قوه قضاییه جمهوری اسلامی، گفت که «به نظر میرسد» فرد ضارب علی رازینی و محمد مقیسه با مجاهدین خلق در ارتباط بوده اما تحقیقات به صورت «محرمانه» ادامه دارد. او افزود: «فردی که ظاهرا اسلحه را برای ضارب منتقل کرده بود، دستگیر شده و در حال اعزام به تهران است.»
مسعود پزشکیان، روز چهارشنبه سوم بهمن، با اشاره به آغاز کار دولت دونالد ترامپ گفت: «دولت همه تلاش خود را به کار خواهد گرفت تا زندگی معیشت مردم از ناحیه تهدیدات و اقدامات خارجی آسیب نبیند.» او در ادامه خطاب به شهردار و معاونان شهرداری تهران گفت: «وضعیت زیستی تهران قابل قبول نیست.»
رهبر جمهوری اسلامی بدون نام بردن مستقیم از نتانیاهو و ترامپ، با ذکر نام رونالد ریگان، از روسای جمهوری پیشین آمریکا، به اظهارات درباره ضعیف شدن جمهوری اسلامی واکنش نشان داد و این افراد را «متوهم و خیالباف» خواند.
علی خامنهای چهارشنبه سوم بهمن در یک سخنرانی در جمع فعالان اقتصادی گفت: «آن متوهم خیالباف اعلام کرد که ایران ضعیف شده است. آینده نشان خواهد داد چه کسی ضعیف شده است.»
او با اشاره به حمله عراق به ایران در زمان حکومت صدام حسین و کمکهای رونالد ریگان به صدام افزود: «سرانجام آن دو و دهها متوهم دیگر به درک واصل شدند و جمهوری اسلامی روز به روز رشد پیدا کرد که این تجربه به فضل الهی قابل تکرار است.»
دونالد ترامپ که از اول بهمن رسما رییسجمهوری آمریکا شد، ۱۸ آذر گفته بود که روسیه به دلیل جنگ در اوکراین و اقتصاد بد و جمهوری اسلامی به دلیل موفقیتهای نظامی اسرائیل، در موقعیت ضعیفی قرار دارند و به همین دلیل نتوانستند از بشار اسد حمایت کنند.
پس از پیروزی ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، افراد و مقامهای نزدیک او از احتمال بازگشت سیاست فشار حداکثری واشینگتن علیه تهران سخن گفتهاند و احتمال حمله نظامی به سایتهای اتمی جمهوری اسلامی مطرح شده است.
همزمان برخی منابع خبر دادهاند جمهوری اسلامی در تلاش است واسطهای برای گفتوگوی مستقیم با ایالات متحده پیدا کند.
از سوی دیگر حسین شریعتمداری، نماینده خامنهای در روزنامه کیهان، چند بار به مقامات دولت مسعود پزشکیان و شخص او، به دلیل ابراز آمادگی برای مذاکره با آمریکا حمله کرده است.
موضع خامنهای در قبال آتشبس غزه
رهبر جمهوری اسلامی مذاکره اسرائیل با حماس و آتشبس در غزه را «نشانهای آشکار از تحقق پیشبینی زنده بودن و زنده ماندن مقاومت» خواند.
او پیش از این نیز با وجود ضربات سنگین اسرائیل به حماس و حزبالله لبنان و کشته شدن بسیاری از سران و فرماندهان این گروهها از جمله حسن نصرالله، دبیرکل پیشین حزبالله، از «قدرتمندی و زنده بوده مقاومت» سخن گفته است.
خبرگزاری رویترز جمعه ۳۰ آذر در گزارشی نوشت که پس از غلبه اسرائیل بر حماس و حزبالله و سقوط رژیم اسد در سوریه، «ایران، هدف بعدی بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل» است و در صورت عقبنشینی نکردن جمهوری اسلامی از برنامه اتمی خود، احتمال حمله آمریکا و اسرائیل به ایران وجود دارد.
نتانیاهو چندین بار تاکید کرده است جمهوری اسلامی به دلیل وارد آمدن ضربات شدید به گروههای نیابتیاش در منطقه و نابودی سامانههای پدافند هواییاش در حمله دوم اسرائیل به ایران، به شدت تضعیف و شوکه شده است.
او سقوط اسد را نتیجه مستقیم ضربات اسرائیل به جمهوری اسلامی و حزبالله خوانده است.
خامنهای: یکی از مشکلات ما آویزان شدن به دلار است
رهبر جمهوری اسلامی در سخنرانی خود بار دیگر از بانک مرکزی خواست تا با وجود عکسالعملهای احتمالی، راه را برای تخصیص ارزهای دیگر باز کند و افزود: «امروز یکی از مشکلات ما آویزان شدن به دلار است.»
او تاکید کرد سامانه مالی بریکس و تبادلات مالی با ارزهای کشورهای عضو آن که قرار است انجام شود، «کمک بزرگی به حل این مشکل خواهد کرد.»
بریکس سازمانی است که از سوی روسیه، چین، هند و برزیل در سال ۲۰۰۹ تاسیس شد.
درخواست جمهوری اسلامی برای عضویت در این سازمان، در زمان ریاستجمهوری ابراهیم رئیسی پذیرفته شد.
خامنهای در ۲۰ سال گذشته بارها موضوع حذف دلار از مبادلات تجاری ایران را مطرح کرده است.
اوایل آبان، تصویری از یک اسکناس با نشان بریکس در دستان ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، در اجلاس این سازمان در تاتارستان مورد توجه رسانهها قرار گرفت.
ترامپ ۱۰ آذر به کشورهای عضو سازمان بریکس هشدار داد در صورت استفاده از ارزی بهجز «دلار قدرتمند آمریکا»، با تعرفه ۱۰۰ درصدی مواجه خواهند شد.
چین، هند و امارات متحده عربی که از اعضای بریکس به شمار میروند، روابط تجاری گستردهای با ایالات متحده و غرب دارند.
اوایل آبانماه تصویری از یک اسکناس با نشان بریکس در دستان ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، در اجلاس این سازمان در تاتارستان مورد توجه رسانهها قرار گرفت.
این نخستین بار نبود که تصویر این اسکناس منتشر میشد و سال ۱۴۰۲ هم تصویری از آن به رسانهها راه یافته بود.
پیشنهاد راهاندازی ارز واحد برای اعضای بریکس از سال ۲۰۱۸ مطرح شد و در سال ۲۰۲۳، در پی تشدید جنگ اوکراین و تحریمهای بینالمللی علیه روسیه، این موضوع با جدیت بیشتری دنبال شد.