دولت دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری ایالات متحده، به دادستان‌های آمریکا دستور داد مقام‌های ایالتی و محلی را که در برابر اجرای قوانین مهاجرت مقاومت می‌کنند، مورد پیگرد کیفری قرار دهند.
جهانگیر چهارشنبه سوم بهمن اعلام کرد این فرد در مهر ماه با «خودروی شخصی مجهز به تجهیزات فنی» از مرز دوغارون با افغانستان، به عنوان گردشگر وارد ایران شد.
به گفته سخنگوی قوه قضاییه، «در روز حادثه که فیلم آن موجود است»، او در غیاب همسلولی خود، «برق سلول را خاموش کرده و در نقطهای که امکان رصد دوربین نبوده، با استفاده از پرده سرویس بهداشتی، خودش را حلق آویز کرده است».
خبرگزاری میزان، وابسته به قوه قضاییه، ۲۰ دی گزارش داد یک شهروند سوئیسی که به اتهام «جاسوسی» در زندان سمنان به سر میبرد، خودکشی کرده است.
یک روز بعد دولت سوئیس در پاسخ به پرسش ایراناینترنشنال اعلام کرد این مرد سوئیسی، ۶۴ سال سن داشت و برای گردشگری به ایران سفر کرده بود.
بر اساس اعلام جهانگیر، جسد این فرد که متولد نامیبیا بوده، تحویل سفارت سوئیس در تهران شده است.
مشرق نیوز، رسانه نزدیک به سازمان اطلاعات سپاه پاسداران، به نقل از یک «مقام مطلع امنیتی» نوشت این شهروند سوئیسی هم‌زمان با حمله اسرائیل به برخی اهداف نظامی در ایران، از جمله در شاهرود و در حین «جمعآوری اطلاعات و نمونهبرداری از خاک در کویر» در یکی از شهرهای استان سمنان، به دست ماموران سازمان اطلاعات سپاه بازداشت شد.
سخنگوی قوه قضاییه نیز امروز گفت که این فرد «در منطقه دلتای نظامی در حین عکسبرداری از منطقه ممنوعه دستگیر شده» و به «همکاری با دولت متخاصم» متهم شده بود.
جهانگیر افزود که این فرد گیاهخوار بود و «همه گونه همکاری با او از سوی سازمان زندانها انجام شده» است.
وزارت امور خارجه سوئیس در پاسخ به ایراناینترنشنال اعلام کرد که به‌دلیل اتهامات مرتبط با امنیت ملی علیه این فرد، دسترسی کنسولی به او در مراحل اولیه تحقیقات امکانپذیر نبوده است.
جمهوری اسلامی در سالهای اخیر دهها شهروند خارجی یا دوتابعیتی را عمدتا به اتهام جاسوسی یا ارتکاب جرایم امنیتی دستگیر کرده است.
فعالان حقوق بشر و ناظران مسائل سیاسی در ایران، بازداشت شهروندان کشورهای غربی از سوی جمهوری اسلامی را «گروگانگیری حکومتی» میدانند و می‌گویند تهران از این حربه برای تحت فشار گذاشتن غرب و گرفتن امتیاز استفاده می‌کند.
در یکی از آخرین این دستگیریها، به دنبال بازداشت محمد عابدینی نجفآبادی، شهروند ایرانی، در فرودگاه میلان ایتالیا، جمهوری اسلامی، چچیلیا سالا، روزنامهنگار ایتالیایی حاضر در ایران را دستگیر کرد.
سالا ۱۹ دی و پس از گذراندن ۲۰ روز در زندان جمهوری اسلامی آزاد شد و چهار روز پس از آن، کارلو نوردیو، وزیر دادگستری ایتالیا، دستور آزادی فوری عابدینی نجفآبادی را صادر کرد.
عابدینی نجفآبادی به دست داشتن در انتقال یک فن‌آوری پهپادی به جمهوری اسلامی متهم است که در جریان حمله مرگبار نیروهای نیابتی حکومت ایران به نظامیان آمریکایی مستقر در مرز اردن و سوریه در بهمن ۱۴۰۲ مورد استفاده گرفت.
گوترش چهارشنبه سوم بهمن در مجمع جهانی اقتصاد داووس، گفت مهم‌ترین موضوع، ایران و روابط میان این کشور با اسرائیل و آمریکاست.
او افزود: «امیدوارم ایرانی‌ها اهمیت این را درک کنند که یک‌بار برای همیشه به‌وضوح اعلام کنند از دست‌یابی به تسلیحات هسته‌ای چشم‌پوشی خواهند کرد.»
گوترش تاکید کرد که ایران باید به‌صورت سازنده با دیگر کشورهای منطقه تعامل داشته باشد.
ساعاتی پیش از او، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در نشست داووس گفت جمهوری اسلامی باید اولین گام را برای بهبود روابط با کشورهای منطقه و آمریکا بردارد و «به‌صراحت اعلام کند که قصد توسعه تسلیحات هسته‌ای ندارد».
گروسی گفت جمهوری اسلامی «پدال گاز» غنی‌سازی اورانیوم را تا نزدیکی سطح مورد نیاز برای تسلیحات هسته‌ای فشرده است و افزود که تهران باید درباره برنامه هسته‌ای خود با دولت ترامپ به توافق برسد.
پنجاه و پنجمین گردهم‌آیی سالانه مجمع جهانی اقتصاد، معروف به نشست داووس، از یکم بهمن در سوئیس آغاز شده و به مدت پنج روز ادامه خواهد داشت.
هدف اصلی این نشست، بررسی چالش‌های جهانی و یافتن راه‌حل‌های مشترک برای مسائل اقتصادی، فن‌آوری، تغییرات اقلیمی، نابرابری و دیگر موضوعات کلیدی است.
در این نشست، تصمیم‌گیران و کارشناسان از بخش‌های مختلف دولتی و خصوصی فرصت دارند درباره آینده جهان به گفت‌وگو و تبادل نظر بپردازند.
برنامه هسته‌ای تهران در داووس
به گفته گروسی، شتاب اخیر اعلام‌شده از سوی جمهوری اسلامی در غنی‌سازی اورانیوم در حال اثرگذاری است.
او ماه گذشته گفته بود ایران به آژانس اطلاع داده غنی‌سازی اورانیوم تا ۶۰ درصد را که به سطح ۹۰ درصدی مورد نیاز برای تولید تسلیحات هسته‌ای نزدیک است، به‌طور «چشم‌گیری» تسریع خواهد کرد.
جمهوری اسلامی می‌گوید برنامه هسته‌ای کاملا صلح‌آمیزی دارد اما قدرت‌های غربی تاکید کرده‌اند که هیچ توجیه غیرنظامی‌ای برای غنی‌سازی در این سطح وجود ندارد و هیچ کشور دیگری بدون تولید تسلیحات هسته‌ای، چنین اقدامی انجام نداده است.
گروسی در حاشیه مجمع جهانی اقتصاد در داووس گفت: «پیش از این، ایران به‌طور تقریبی ماهانه حدود هفت کیلوگرم اورانیوم با غنای تا ۶۰ درصد تولید می‌کرد اما اکنون این مقدار به بیش از ۳۰ کیلوگرم یا بیشتر رسیده است.»
بر اساس معیارهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، حدود ۴۲ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصد، در صورت غنی‌سازی بیشتر، برای تولید یک بمب هسته‌ای کافی است.
به گفته گروسی، جمهوری اسلامی اکنون حدود ۲۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصد در اختیار دارد.
هشدار گوترش درباره خطر تجزیه سوریه و تمایل اسرائیل به الحاق کرانه باختری
دبیرکل سازمان ملل، علاوه بر برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، درباره دیگر مسائل مربوط به خاورمیانه و بحران‌های جهانی صحبت کرد.
گوترش گفت شرایط سوریه همچنان یک علامت سوال بزرگ است و افزود: «امیدواریم شاهد دولتی در سوریه باشیم که نماینده همه جوامع این کشور باشد ... اما همچنان خطر شدید تکه‌تکه شدن و خطر افراط‌گرایی، دست‌کم در بخش‌هایی از این کشور وجود دارد.»
او درباره تشکیل دولت جدید لبنان نیز اظهار خوش‌بینی کرد و هم‌زمان افزود: «هنوز تضمینی وجود ندارد که آتش‌بس پایدار بماند و به توافق نهایی صلح منجر شود.»
گوترش آینده رابطه میان اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها را نامشخص توصیف کرد و گفت که توافق آتش‌بس باید در مرحله بعدی، به‌سوی پایان دائمی جنگ حرکت و شرایطی را فراهم کند که بتوان انتقال قدرت را در غزه انجام داد.
او همچنین خواستار «وحدت سرزمین‌های فلسطینی اشغالی» و شکل‌گیری زمینه مذاکرات جدی برای راه‌حل سیاسی دو دولتی شد و درباره تلاش اسرائیل برای «الحاق کرانه باختری» و بلاتکلیف نگه داشتن غزه در شرایطی بدون حاکمیت مشخص، هشدار داد.
گوترش گفت ظاهرا «تمرکز اسرائیل نه بر غزه که بر کرانه باختری» است و چنین اقدامی را «نقض کامل قوانین بین‌المللی» دانست که نتیجه آن «از بین رفتن امکان صلح واقعی و پایدار در خاورمیانه برای همیشه» خواهد بود.
سوخت فسیلی، هیولای فرانکشتاین شده
دبیرکل سازمان ملل در بخش دیگری از صحبت‌هایش در نشست داووس، هشدار داد: «امروز با دو تهدید عمیق و جدید روبه‌رو هستیم که نیازمند توجه و اقدام جهانی بسیار بیشتری هستند زیرا این تهدیدها زندگی را آن‌گونه که می‌شناسیم دگرگون می‌کنند: بحران اقلیمی و گسترش بی‌ضابطه هوش مصنوعی.»
او از اعتیاد جهان به سوخت‌های فسیلی با عنوان «هیولایی شبیه فرانکشتاین» یاد کرد که هیچ‌کس و هیچ‌چیزی را در اطراف خود نمی‌بخشد و گفت: «نشانه‌های آشکاری وجود دارد که این هیولا اکنون ارباب شده است.»
هیولای فرانکشتاین یک شخصیت تخیلی است که برای اولین بار در سال ۱۸۱۸، در رمان فرانکنشتاین مری شلی ظاهر شد.
دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، پس از مراسم تحلیف خود در دوشنبه یک بهمن، چندین فرمان اجرایی از جمله خروج آمریکا از معاهده بین‌المللی آب‌وهوایی پاریس را امضا کرد.
خروج او از توافقنامه پاریس، با انتقاد و اظهار نگرانی رهبران شماری از کشورهای جهان و کنش‌گران تغییرات اقلیمی مواجه شد.
گوترش در نشست داووس گفت که امروز جهان شاهد بالا آمدن سطح آب دریاها، موج‌های گرما، سیل‌ها، طوفان‌ها، خشکسالی‌ها و آتش‌سوزی‌های گسترده است و این «تنها پیش‌نمایشی از فیلم ترسناکی است که در پیش داریم».
او با اشاره به عقب‌نشینی برخی موسسات مالی و صنایع از تعهدات اقلیمی خود، گفت: «می‌خواهم با صدای بلند و روشن بگویم که این کوتاه‌بینانه است و به‌طور متناقض، هم خودخواهانه است و هم خودویران‌گر. شما در طرف اشتباه تاریخ قرار دارید. شما در طرف اشتباه علم و در طرف اشتباه مصرف‌کنندگانی هستید که به دنبال پایداری بیشتر هستند، نه کمتر.»
امیل بوو، معاون دادستان کل موقت آمریکا، در یادداشتی به وزارت دادگستری که رویترز نسخه‌ای از آن را مشاهده کرده است، نوشت: «قانون فدرال مقامات ایالتی و محلی را از مقاومت در برابر دستورات و درخواست‌های قانونی مرتبط با مهاجرت منع می‌کند.»
این سیاست در شرایطی اعمال می‌شود که دولت ترامپ قصد دارد نظارت بر مهاجرت غیرقانونی را در شهرهایی با جمعیت قابل‌توجه مهاجر افزایش دهد. این اقدام ممکن است منجر به تقابل با مقامات محلی در شهرهای به‌اصطلاح «پناهگاه» مانند نیویورک و شیکاگو شود که همکاری با این تلاش‌ها را محدود می‌کنند.
یادداشت جدید نشان می‌دهد که وزارت دادگستری ترامپ ممکن است برای اجرای برنامه مهاجرتی او، برخورد کیفری با مهاجران یا کارفرمایان آنها را به مقامات دولتی شهری و ایالتی نیز تسری دهد.
طبق این یادداشت، مقامات ایالتی و محلی که از اجرای قوانین مهاجرتی سرپیچی کنند، ممکن است به اتهام فریب دادن دولت، مورد پیگرد قانونی قرار گیرند.
ترامپ دوشنبه، اول بهمن، به‌دلیل مهاجرت غیرقانونی، وضعیت اضطراری ملی اعلام کرد و وظیفه تامین امنیت مرزی را به ارتش آمریکا محول کرد. ترامپ همچنین ممنوعیت گسترده‌ای را بر تقاضاهای پناهندگی اعمال کرد و طی دستوری حق شهروندی را برای کودکانی که در آمریکا به دنیا می‌آیند اما والدین آنها مهاجر غیرقانونی هستند، لغو کرد.
مخالفان این تصمیم می‌گویند متمم ۱۴ قانون اساسی آمریکا مانع این تغییر است.
فرمان ترامپ حق خودکار شهروندی آمریکا برای نوزادان متولد خاک این کشور را لغو می‌کند تا به موجب آن فقط نوزادانی شهروند آمریکا محسوب شوند که به هنگام تولد دست کم یکی از والدین آنها آمریکایی یا دارای گارت سبز اقامت این کشور باشند.
اعزام نیروهای نظامی به مرز مکزیک
در همین حال، رویترز به نقل از یک مقام آمریکایی گزارش داد که ارتش آمریکا در حال آماده‌سازی برای اعزام هزار نیروی نظامی دیگر به مرز مکزیک است.
از سوی دیگر، مقام‌های مکزیک شروع به ساخت پناهگاههای عظیم چادری در شهر سیوداد خوارز کرده‌اند تا برای احتمال ورود تعداد زیادی از مکزیکیهای اخراجشده آماده شوند.
طرحهای ترامپ برای مقابله با مهاجران غیرقانونی میتواند به اخراج صدها هزار نفر از آمریکا منجر شود. تیم ترامپ در ابتدای کار بر اخراج مهاجرانی تمرکز کرده است که پیشتر محکومیتهای کیفری داشتهاند یا احکام نهایی اخراج برای آنها صادر شده است.
ترامپ از دادستان کل خواسته است تا مجازات اعدام را برای مهاجران غیرقانونی که مرتکب جرایمی همچون قتل میشوند، اعمال کند.
دولت ترامپ همچنین راهنماییهای دوران بایدن را که دستگیری مهاجران در نزدیکی مکانهای حساس مانند مدارس و کلیساها را محدود می‌کرد، لغو کرده است.
دولت جدید آمریکا همچنین اختیارات افسران مهاجرت را برای اخراج مهاجرانی که نمیتوانند اثبات کنند بیش از دو سال در آمریکا بودهاند، گسترش داده است.