دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا، فرمانی اجرایی برای تشکیل یک گارگروه ارزهای دیجیتال صادر کرد که وظیفه آن پیشنهاد یک چارچوب نظارتی جدید برای دارایی‌های دیجیتال و بررسی ایجاد یک بانک ارز دیجیتال است.
بر اساس گزارش اندیشکده انرژی و اقلیم امبر (Ember) که پنج‌شنبه چهارم بهمن منتشر شد، تقریبا سه‌چهارم برق اتحادیه اروپا بدون انتشار گازهای گلخانه‌ای تولید می‌شود.
همچنین ۲۴ درصد از برق اتحادیه اروپا از انرژی هسته‌ای تامین می‌شود که آن نیز گازهای گلخانه‌ای تولید نمی‌کند.
طبق گزارش امبر، این میزان بسیار بالاتر از کشورهایی مانند آمریکا و چین است؛ جایی که نزدیک به دو‌سوم انرژی آنها همچنان از سوخت‌های فسیلی آلوده‌کننده مانند زغال‌سنگ، نفت و گاز تولید می‌شود.
اتحادیه اروپا حدود نیمی از برق خود را از انرژی‌های سبز تامین می‌کند
سیاست‌هایی مانند «توافق سبز اروپا» که در سال ۲۰۲۰ میلادی تصویب شد، به اتحادیه اروپا کمک کرده تا سهم بیشتری از برق خود را از باد و خورشید تولید کند و استفاده از سوخت‌های فسیلی را کاهش دهد.
کارشناسان می‌گویند کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی در اروپا امیدوارکننده است، به‌ویژه در حالی که به نظر می‌رسد آمریکا قصد دارد انتشار گازهای گلخانه‌ای خود را افزایش دهد.
این در شرایطی است که دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری جدید آمریکا، وعده کاهش قیمت گاز را داده، اجاره پروژه‌های بادی را متوقف کرده و قول داده مشوق‌های دوره بایدن برای خودروهای برقی را لغو کند.
کریس روسلو، کارشناس انرژی در اندیشکده امبر گفت: «سوخت‌های فسیلی در حال از دست دادن تسلط خود بر انرژی اتحادیه اروپا هستند.»
در سال ۲۰۲۴، انرژی خورشیدی منبع تولید ۱۱ درصد از برق اتحادیه اروپا بود و از زغال‌سنگ پیشی گرفت که برای اولین بار به زیر ۱۰ درصد کاهش یافت. انرژی پاک بادی نیز برای دومین سال پیاپی بیش از گاز، منشا تولید برق بود.
اطلاعات مربوط به شیوه تولید برق در سال ۲۰۲۴ برای همه کشورها در دسترس نیست.
با این‌حال داده‌های اندیشکده امبر برای بزرگ‌ترین تولیدکنندگان برق در جهان در سال ۲۰۲۳ میلادی نشان می‌دهد که برزیل ۸۹ درصد از برق خود را عمدتا از نیروگاه‌های آبی تامین می‌کند و بالاترین سهم استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر را در جهان دارد.
کانادا حدود ۶۶/۵ درصد، چین ۳۰/۶ درصد، فرانسه ۲۶/۵ درصد، ایالات متحده ۲۲/۷ درصد و هند ۱۹/۵ درصد از برق خود را از منابع تجدیدپذیر تولید کردند.
سیاست‌های سبز و جنگ، عامل رشد انرژی پاک
یکی از دلایل حرکت سریع اروپا به سمت گذار به انرژی پاک، پیمان سبز اروپاست؛ سیاستی بلندپروازانه که در سال ۲۰۱۹ تصویب و زمینه‌ساز به‌روزرسانی قوانین مرتبط با تغییرات اقلیمی شد.
به دنبال این پیمان، اتحادیه اروپا اهداف خود را جاه‌طلبانه‌تر کرد و متعهد شد تا پایان این دهه، ۵۵ درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای منطقه را کاهش دهد.
این سیاست همچنین در پی آن است تا اروپا تا سال ۲۰۵۰ به وضعیت خنثی از نظر اقلیمی برسد، به این معنا که انتشار گازهای گلخانه‌ای اضافی در جو تقریبا به صفر برسد.
صدها قانون و دستورالعمل در کشورهای اروپایی برای تشویق سرمایه‌گذاری در انرژی پاک و کاهش آلودگی کربنی تصویب شده یا در حال تصویب است.
به گفته کریس روسل، در آغاز اجرای پیمان، منابع تجدیدپذیر یک‌سوم برق اروپا را تامین می‌کردند و سوخت‌های فسیلی ۳۹ درصد از تولید برق را شامل می‌شدند اما اکنون سوخت‌های فسیلی تنها ۲۹ درصد تولید برق را تشکیل می‌دهند و باد و خورشید پیشتاز این گذار به انرژی پاک بوده‌اند.
میزان برق تولیدشده از سوی انرژی هسته‌ای در اتحادیه اروپا نسبتا ثابت باقی مانده است.
حمله روسیه به اوکراین نیز باعث تسریع حرکت اروپا به سمت انرژی پاک شد.
قیمت گاز به شدت افزایش یافت و با توجه به اینکه بخش زیادی از گاز اروپا از روسیه تامین می‌شد و دیگر قابل‌اتکا نبود، کشورهای اروپایی به دنبال جایگزین‌های ارزان‌تر و پاک‌تر رفتند.
پرتغال، هلند و استونی بیشترین رشد در انرژی پاک را طی پنج سال گذشته تجربه کردند.
اروپا جایگاه رهبری خود را در انرژی پاک تثبیت می‌کند
گذار به انرژی پاک باعث شد اروپا از سال ۲۰۱۹ از واردات بیش از ۶۱ میلیارد دلار سوخت فسیلی برای تولید برق جلوگیری کند.
پیتر دو پو، تحلیل‌گر انرژی مستقر در بروکسل از اندیشکده اروپایی E3G گفت: «این موضوع پیام روشنی می‌دهد که نیازهای انرژی اروپا قرار است از طریق منابع پاک تامین شود، نه واردات گاز.»
دو پو گفت که اتحادیه اروپا که در ابتدا به‌عنوان «جامعه زغال‌سنگ و فولاد» شکل گرفته بود، اکنون به‌سرعت در حال تبدیل‌شدن به «جامعه انرژی خورشیدی و بادی، باتری‌ها و فناوری‌های هوشمند» است.
رشد انرژی هسته‌ای در اتحادیه اروپا اما کاهش یافته است.
بر اساس گزارش پایش جهانی انرژی (Global Energy Monitor)، از اواسط دهه ۲۰۰۰ میلادی، تعداد نیروگاه‌های هسته‌ای از کار افتاده در اتحادیه اروپا از تعداد نیروگاه‌های جدید پیشی گرفته است.
ترامپ بلافاصله پس از تحلیف خود در روز یکم بهمن، آمریکا را از توافقنامه پاریس که هدفش محدود کردن گرمایش زمین بود خارج کرد تا سیاست انرژی «حفاری، حفاری، حفاری» را دنبال کند.
به گفته کریس راسلو، در چنین شرایطی، رهبری اتحادیه اروپا در زمینه انرژی پاک اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
او افزود: «این موضوع درباره افزایش استقلال انرژی اروپا و همچنین نشان دادن رهبری در مقابله با تغییرات اقلیمی است.»
اورزولا فون در لاین، رییس کمیسیون اروپا، روز سه‌شنبه، اعلام کرد اروپا به همکاری با تمام کشورهایی که می‌خواهند از طبیعت محافظت و گرمایش زمین را متوقف کنند، ادامه خواهد داد.
اولبریکت که از سال ۲۰۱۳ در بازداشت به سر می‌برد، در سال ۲۰۱۵ به جرم راه‌اندازی وبسایت زیرزمینی «سیلک رود» (جاده ابریشم) به زندان محکوم شد.
این وبسایت بستری برای معاملات غیرقانونی با استفاده از ارز دیجیتال بیت‌کوین بود که حجم معاملات آن از مرز ۲۰۰ میلیون دلار فراتر رفت.
رییس‌جمهوری آمریکا در توجیه تصمیم خود برای عفو اولبریکت، با مادر او تماس گرفت و اعلام کرد این اقدام را «به افتخار اولبریکت و جنبش لیبرتارین» که حمایت قدرتمندی از او داشتند، انجام داده است.
ترامپ همچنین در پیامی در رسانه اجتماعی تحت مدیریت خود، تروث سوشال، به شدت از دستاندرکاران پرونده اولبریکت انتقاد کرد و نوشت: «افراد پستی که برای محکومیت او تلاش کردند، همان دیوانههایی بودند که در پروندهسازی دولت علیه من دست داشتند. محکومیت او به دو بار حبس ابد به علاوه ۴۰ سال زندان، مسخره است.»
حزب لیبرتارین که خواستار قانونی شدن مواد مخدر بود و این پرونده را نمونهای از زیادهروی دولت میدانست، از تصمیم ترامپ استقبال کرد.
ترامپ پیشتر و در ماه می، طی سخنرانی در کنوانسیون ملی لیبرتارین، از برنامه خود برای اعمال تخفیف در مجازات اولبریکت خبر داد.
آنجلا مکآردل، رییس کمیته ملی لیبرتارین، با ابراز خرسندی از این تصمیم گفت: «راس اولبریکت بیش از یک دهه زندانی سیاسی بوده است. با افتخار اعلام میکنم که نجات جان او یکی از اولویتهای اصلی ما بوده که سرانجام به نتیجه رسیده است.»
اولبریکت پس از اعلام عفو ترامپ، شامگاه سه‌شنبه دوم بهمن از زندان فدرال آریزونا آزاد شد.
جاشوا دراتل، وکیل مدافع اولبریکت اعلام کرد: «بسیار خرسندم که این بیعدالتی اصلاح شد.»
او افزود این عفو به موکلش امکان می‌دهد زندگی جدیدی را آغاز کند و به فرد مولدی تبدیل شود که میتوانست در تمام این سالها باشد.
بر اساس پرونده قضایی، اولبریکت در طول سه سال فعالیت خود در سیلک رود، با نام مستعار «دزد دریایی وحشتناک»، برگرفته از شخصیتی در فیلم «عروس شاهزاده»، از طریق دریافت کمیسیون، موفق به جمعآوری ۱۸ میلیون دلار بیت‌کوین شد.
وبسایت او با داشتن بخشهای متنوعی همچون «حشیش»، «مواد توهمزا» و «محرکها»، بستری برای فعالیت حدود چهار هزار فروشنده مواد مخدر فراهم کرد که با بیش از ۱۰۰ هزار خریدار از کشورهای مختلف از جمله آرژانتین، استرالیا، اوکراین و آمریکا، معاملاتی به ارزش بیش از ۱۸۳ میلیون دلار انجام دادند.
به گفته دادستانها، برخی از خریداران، به دلیل مصرف مواد مخدر خریداری شده از این سایت جان خود را از دست دادهاند.
این مقامات قضایی، سیلک رود را یک «فروشگاه آنلاین بیسابقه» توصیف کردند که در آن عرضه مواد مخدر تقریبا نامحدود بوده و به فروشندگان امکان میداده است بازار خود را از کف خیابان به فضای مجازی منتقل کنند.
این عفو همزمان با تغییر رویکرد دولت جدید آمریکا در قبال ارزهای دیجیتال انجام گرفته است.
انتظار می‌رود دولت ترامپ بهطور قابل توجهی سیاست‌های سختگیرانه دوران جو بایدن در قبال ارزهای دیجیتال را تغییر دهد.
ترامپ وعده داده است آمریکا را به پایتخت رمزارزها در جهان تبدیل و رویکردی بسیار آزادتر در تنظیم این بازار اتخاذ کند.
از زمان پیروزی او در انتخابات ریاستجمهوری، ارزش بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال روند صعودی داشته است.
پرونده سیلک رود به‌عنوان نخستین پرونده گسترده قاچاق مواد مخدر در فضای مجازی، الگویی برای شکلگیری «بازارهای تاریک» جدید در لایههای پیچیده اینترنت شد.
به گفته مقامات قضایی در اسناد دادگاه، این بازارهای جدید که به سختی قابل ردیابی هستند، در مقایسه با سیلک رود، طیف گستردهتری از کالاهای غیرقانونی را عرضه می‌کنند.
کریم خان پنج‌شنبه چهارم بهمن در بیانیهای اعلام کرد که از قضات دادگاه لاهه خواسته تا حکم بازداشت این دو مقام طالبان را به دلیل اتهام «جنایت علیه بشریت به دلیل خشونت و آزار و اذیت مبتنی بر جنسیت» تایید کنند.
خان گفت: «زنان و دختران افغان و همچنین جامعه الجیبیتیکیو+با آزار و اذیتی بیسابقه، غیرقابل تصور و مداوم از سوی طالبان روبهرو هستند.»
طالبان از زمان بازپسگیری قدرت در افغانستان در مرداد سال ۱۴۰۰، زنان را از مشاغل، اکثر فضاهای عمومی و حق تحصیل در مقاطع بالاتر از کلاس ششم منع کرده است.
هبتالله آخندزاده سال گذشته، ممنوعیت نصب پنجرههایی را اعلام کرد که به محل نشستن یا ایستادن زنان مشرف باشند.
سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو)، واخر مرداد امسال و در سومین سالگرد بازگشت طالبان به قدرت اعلام کرد در این مدت دستکم یک میلیون و ۴۰۰ هزار دختر در افغانستان از حق تحصیل در مقطع متوسطه محروم شدهاند و سرنوشت یک نسل در این کشور به خطر افتاده است.
برای نخستین بار در تاریخ دادگاه، حملات علیه جامعه الجیبیتیکیو+ به‌عنوان جنایت علیه بشریت در نظر گرفته شده است.
قضات دادگاه لاهه آبان سال ۱۴۰۱ درخواست دادستان را برای بازگشایی تحقیقات در مورد افغانستان تایید کردند. این تحقیقات پس از آنکه کابل اعلام کرد میتواند آن را مدیریت کند، متوقف شد.
خان گفت که او خواهان بازگشایی این تحقیقات است زیرا تحت حاکمیت طالبان، دیگر چشماندازی برای انجام تحقیقات واقعی و موثر داخلی در افغانستان وجود ندارد.
دادستان ارشد دادگاه لاهه همچنین اعلام کرد که دفتر او بهزودی درخواست بازداشت دیگر اعضای ارشد طالبان را نیز به دادگاه خواهد فرستاد.
فروردین ماه امسال، فدراسیون بینالمللی حقوق بشر، نهادی متشکل از مدافعان حقوق بشر از سراسر جهان، با تصویب قطعنامهای به کارزار به رسمیت شناختن «آپارتاید جنسیتی» پیوست.
این فدراسیون در بیانیهای نوشت که تعریف «آپارتاید» باید شامل ظلم و ستم در موقعیتهایی نیز باشد که علیه یک گروه جنسیتی خاص اعمال میشودو از وضعیت دختران و زنان افغانستان به عنوان مثال آپارتاید جنسیتی نام برد.
حمایت گروههای حقوق بشری از اقدام دادگاه لاهه
گروههای حقوق بشری از اقدام دیوان کیفری بینالمللی علیه رهبری طالبان استقبال کردند.
ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در افغانستان، درخواست کریم خان را «گامی مهم و رو به جلو برای پاسخگویی مقامات افغانستان» خواند.
بنت گفت این درخواست پیام قدرتمندی به رهبران طالبان میرساند مبنی بر اینکه «جنایات فاحش آنها پیگیری خواهد شد» و به مردم افغانستان میگوید که حقوق آنها فراموش نشده است.
لیز اونسن، مدیر عدالت بینالمللی در دیدهبان حقوق بشر، نیز در بیانیهای گفت: «نقض سیستماتیک حقوق زنان و دختران، از جمله ممنوعیتهای آموزشی و سرکوب کسانی که از حقوق زنان دفاع می‌کنند، با مصونیت کامل شدت گرفته است. با نبود عدالت در افغانستان، درخواستهای حکم بازداشت مسیری ضروری برای پاسخگویی به ارمغان می‌آورد.»
گروههای حقوق بشری در عینحال تصمیم خان برای تمرکز بر جنایاتی که از سوی طالبان و شاخه افغان گروه دولت اسلامی مرتکب شدهاند را مورد انتقاد قرار دادند چراکه دادستان دادگاه لاهه گفت دیگر جنبههای تحقیقات، مانند جنایاتی که از سوی آمریکایی‌ها انجام شده، را «در اولویت پایینتری» قرار خواهد داد.
فاتو بنسودا، رییس پیشین دادگاه لاهه، در سال ۲۰۲۰ تاییدیهای دریافت کرد تا به بررسی جرایمی بپردازند که بهطور احتمالی از سوی نیروهای دولتی افغانستان، طالبان، نیروهای نظامی آمریکایی و ماموران اطلاعاتی خارجی ایالات متحده از سال ۲۰۰۲ به این سو مرتکب شدهاند.
تصمیم برای بررسی جنایات آمریکایی‌ها باعث شد که دولت قبلی ترامپ، بنسودا را تحریم کند. دوره کاری او در سال ۲۰۲۱ به پایان رسید.
درخواست جدید کریم خان برای بازداشت آخندزاده و حقانی در شرایطی صورت گرفته است که هیچ ضربالاجلی برای قضات به منظور صدور این حکم وجود ندارد. با این حال، تصمیم قضات معمولا حدود چهار ماه طول میکشد.
صدور حکم بازداشت برای ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، در سال ۲۰۲۳ سه هفته طول کشید اما در مورد بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، این امر شش ماه زمان برد.
این گارگروه که از مدت‌ها پیش انتظار تشکیل آن می‌رفت همچنین وظیفه دارد مکانیسم‌هایی طراحی کند تا از خدمات بانکی برای شرکت‌های رمزنگاری محافظت شود و بانک مرکزی آمریکا از ایجاد ارزهای دیجیتال که می‌توانند باارزهای موجود رقابت کنند، منع گردد.
این فرمان اجرایی، تحقق یکی از وعده‌های کارزار ترامپ برای تبدیل شدن او به «رییس‌جمهور رمزنگاری» و ترویج پذیرش دارایی‌های دیجیتال است.
این رویکرد با ترتیبات قانونی دولت دمکرات بایدن در تضاد کامل است که در تلاش برای محافظت از آمریکایی‌ها در برابر کلاهبرداری و پولشویی، با شرکت‌های رمزارز برخورد کرده‌اند و صرافی‌های کوین‌بیس، بایننس، کراکن و ده‌ها مورد دیگر را در دادگاه فدرال به دلیل نقض قوانین ایالات متحده به دادگاه کشاندند.
گروه کاری تازه، متشکل از وزیر خزانه‌داری، دادستان کل و روسای کمیسیون بورس و اوراق بهادار و «کمیسیون معاملات آتی کالاهای اساسی»، همراه با روسای دیگر آژانس‌ها خواهد بود.
از جمله وظایف این گروه، طراحی و تنظیم مقررات لازم برای دارایی‌های دیجیتال، از جمله استیبل‌کوین‌ها، نوعی رمزارز که معمولا به دلار ایالات متحده متصل است، است.
این گروه همچنین قرار است «پتانسیل ایجاد و نگهداری ذخایر ملی از دارایی‌های دیجیتال را ارزیابی کند... که احتمالا شامل رمزارزهایی خواهد بود که دولت فدرال در جریان تلاش‌هایش برای اجرای قانون مصادره کرده است.»
ترامپ دیوید ساکس، سرمایه‌گذار و مدیر سابق پی‌پال را به عنوان وزیر رمزارز و هوش مصنوعی منصوب کرده که بر اساس فرمان اجرایی، رییس این گروه هم خواهد بود.
تغیر نگاه ترامپ به رمزارز
ترامپ در سال ۲۰۱۹ در جایگاه رییس‌جمهوری ایالات متحده گفته بود رمز ارزها پول نیستند و او طرفدار آنها نیست.
در آن زمان ترامپ اعتقاد داشت رمز ارزها بی‌ثبات هستند و در واقع «روی هوا» هستند. او جایی دیگر هم گفته بود: «ما در ایالات متحده فقط یک ارز داریم، ارز حاکم بر جهان و نام آن دلار است.»
ترامپ که در سال ۱۴۰۰ هم در یک گفت‌وگو با فاکس بیزینس تاکید کرد بیت‌کوین یک کلاهبرداری است، آذر ۱۴۰۱ از یک کلیکسیون ان‌اف‌تی مربوط به خودش رونمایی کرد. او بعدها گفت که این مجموعه را فقط به این دلیل راه‌اندازی کرد که به نظرش «تا حدی جالب» بود.
اسفند ماه ۱۴۰۲ در گفت‌وگویی با سی‌ان‌بی‌سی درباره رمز ارزها به عنوان «ارزهای جدید عجیب و غریب» صحبت کرد و گفت با آنها پول در می‌آورد و از آن لذت می‌برد.
او در اردیبهشت ۱۴۰۳ هم در جریان یک دیدار گفت با رمزارزها مشکلی ندارد و دولت بایدن و دموکراتها را بهدلیل مخالفت با رمز ارزها محکوم کرد.
ترامپ در کنفرانس بیت‌کوین ۲۰۲۴ هم بهصراحت به حضار قول داد یک ذخیره استراتژیک بیت‌کوین برای آمریکا ایجاد خواهد کرد و برنامه خود برای تبدیل آمریکا به «پایتخت رمز ارز جهان» را اعلام کرد.