در پی سقوط بزرگ ارزش سهام شرکت‌های فناوری آمریکایی، رییس‌جمهوری آمریکا، عرضه فناوری هوش مصنوعی از سوی شرکت دیپ‌سیک (DeepSeek) را «زنگ بیدارباشی» برای صنایع آمریکا دانست اما در عین حال، دستاورد این شرکت را گامی مثبت قلمداد کرد و آن را انگیزه‌ای برای شرکت‌های آمریکایی خواند.
در مراسمی که در محل اردوگاه آشویتس برگزار شد، اولاف شولتز، صدراعظم آلمان، ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین، چارلز سوم، پادشاه بریتانیا، امانوئل مکرون، رییس‌جمهوری فرانسه، آندری دودا، رییس‌جمهوری لهستان و بسیاری از دیگر رهبران جهان حضور داشتند. اسرائیل که در سایه هولوکاست تاسیس شد، وزیر آموزش و پرورش خود را به این مراسم فرستاده بود.
این رهبران در مراسم سخنرانی نکردند و شاید برای آخرین بار به کسانی گوش دادند که از نزدیک شاهد یکی از بزرگ‌ترین جنایات بشریت بودند.
آلمان نازی در طول جنگ جهانی دوم در لهستان اشغالی اردوگاه کار اجباری برای کشتار یهودیان اروپایی در مقیاس بزرگ برپا کرد.
ماریان تورسکی، ۹۸ ساله، که در سال ۱۹۴۴ به آشویتس فرستاده شد و در سال ۱۹۴۵ از «راهپیمایی مرگ» به سمت غرب به بوخنوالت جان سالم به در برد، گفت: «ما امروز در دنیای مدرن شاهد افزایش شدید یهودستیزی هستیم و این یهودستیزی بود که منجر به هولوکاست شد.»
او افزود: «بیایید از متقاعد کردن خودمان نترسیم که می‌توانیم مشکلات بین همسایگان را حل کنیم.»
پزشک بازنشسته، لئون وینتراب ۹۹ ساله که در سال ۱۹۴۴ از خانواده اش جدا شده و به آشویتس فرستاده شد، نیز نسبت به خطرات عدم تحمل هشدار داد.
او گفت: «من از شما می‌خواهم که تلاش های خود برای مقابله با دیدگاه‌هایی که امروز تاثیرات آنها را گرامی می‌داریم، چند برابر کنید.»
تووا فریدمن، نویسنده و استاد دانشگاه، ۸۶ ساله، گفت: «۸۰ سال پس از آزادی، جهان دوباره در بحران است.»
او گفت: «ارزش‌های یهودی-مسیحی ما در سراسر جهان تحت الشعاع تعصب، ترس، سوء ظن و افراط‌گرایی قرار گرفته است، و یهودستیزی شایعی که در میان ملت‌ها گسترش می‌یابد تکان‌دهنده است.»
به‌گزارش رویترز، حوادث یهودستیزانه و تا حدودی همراه با اعتراضات علیه اسرائیل در بسیاری از نقاط اروپا، آمریکای شمالی و استرالیا از زمانی که اسرائیل حمله خود را به غزه پس از حملات شبه نظامیان حماس به اسرائیل در هفت اکتبر ۲۰۲۳ آغاز کرد، افزایش یافته است.
رونالد لادر، رئیس کنگره جهانی یهودیان، دوشنبه گفت که نفرت از یهودیان در پس زمینه آن جنگ در حال افزایش است.
او افزود: «جوانان بیشتر اطلاعات خود را از رسانه‌های اجتماعی دریافت می‌کنند و این خطرناک است.»
چارلز سوم، پادشاه بریتانیا، در جریان بازدید از مرکز جامعه یهودیان در کراکوف گفت: «به یاد آوردن شرارت‌های گذشته یک وظیفه حیاتی است و با این کار ما به حال خود اطلاع و آینده خود را شکل می‌دهیم.»
آندری دودا، رییس‌جمهوری لهستان نیز در ارودگاه آشویتس به خبرنگاران گفت: « ما لهستانی‌ها و آلمانی‌هایی که این اردوگاه کار اجباری را در سرزمین ما ساختند، امروز نگهبانان این خاطره هستیم.»
قدرت‌گیری احزاب راست افراطی و واکنش‌ها به ایلان ماسک
یادآوری جنایات انجام شده به نام تصورات نازی‌ها از برتری نژادی، در سال‌های اخیر با ظهور احزاب راست افراطی در سراسر اروپا، خود به یک موضوع حاد سیاسی تبدیل شده است.
ایلان ماسک، میلیاردر و مشاور برجسته دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری ایالات متحده، شنبه شش بهمن، در یک سخنرانی ویدیویی خطاب به حامیان حزب راست افراطی تغییر برای آلمان ( AfD) که در تظاهراتی گسترده شرکت کرده بودند، گفت: «کودکان نباید به‌خاطر گناهان والدین خود گناهکار محسوب شوند، چه رسد به پدربزرگ و مادربزرگ آنها.»
در حالی که قرار است انتخابات سراسری آلمان در ۲۳ فوریه برگزار شود، این حزب در نظرسنجی‌ها رتبه دوم را از آن خود کرده است. با این حال دیگر احزاب آلمان، ائتلاف و همکاری با این حزب را رد کرده‌اند و مقامات این کشور اظهارات و حمایت ایلان ماسک از حزب تغییر برای آلمان را محکوم کرده‌اند و آن را مداخله در امور داخلی خود و اقدامی علیه دموکراسی خوانده‌اند.
مساک خود سال گذشته، تاج گلی را به‌نشانه احترام به قربانیان در آشویتس گذاشته بود.
دونالد تاسک، نخست‌وزیر لهستان، در واکنش به تظاهرات روز شنبه در آلمان و سخنان مطرح شده در جریان آن گفت: «کلماتی که از بازیگران اصلی تظاهرات AfD در مورد «آلمان بزرگ» و «نیاز به فراموش کردن گناه آلمان در قبال جنایات نازی‌ها» شنیدیم، بسیار آشنا و شوم به‌نظر می‌رسد.»
هم‌زمان، ائتلافی از گروه‌های یهودی آمریکا اعلام کردند که به‌دلیل «افزایش محتوای نفرت‌محور در ایکس تحت مدیریت ایلان ماسک»، این رسانه اجتماعی را ترک می‌کنند.
این گروه‌ها در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند: «ایکس به پلتفرمی تبدیل شده است که نفرت، یهودستیزی و تفرقه اجتماعی را ترویج می‌کند. تحت رهبری ایلان ماسک، ایکس نظارت بر محتوا را کاهش داده، برتری‌طلبان سفیدپوست را ترویج کرده و افرادی که تئوری‌های توطئه را تبلیغ می‌کنند، به این پلتفرم بازگردانده است. خود ماسک نیز محتوای یهودستیزانه و بیگانه‌هراسانه را بازنشر داده و آن را برای میلیون‌ها دنبال‌کننده خود تبلیغ کرده است.»
بیش از یک میلیون و یک‌صد هزار نفر که اکثرا یهودی بودند، در اتاق‌های گاز یا در اثر گرسنگی، سرما و بیماری در آشویتس جان خود را از دست دادند. نازی‌ها در جنگ جهانی دوم بیش از سه میلیون نفر از سه میلیون و ۲۰۰ هزار یهودی لهستان را به قتل رساندند.
در مجموع، بین سال‌های ۱۹۴۱ تا ۱۹۴۵، آلمان نازی و هم‌دستانش به‌طور سیستماتیک شش میلیون یهودی را در سراسر اروپای تحت اشغال آلمان، همراه با کولی‌ها، اقلیت های جنسی، معلولان و سایر افرادی که به ایده‌های برتری نژادی نازی‌ها توهین می‌کردند، به قتل رساندند.
هوش مصنوعی چینی دیپ‌سیک با پشت سر گذاشتن چت‌جی‌بی‌تی و سایر رقبا، به محبوب‌ترین برنامه رایگان در بازار اپل در ایالات متحده آمریکا، بریتانیا و چین تبدیل شده است.
ترامپ، دوشنبه هشت بهمن، در فلوریدا گفت: «عرضه فناوری هوش مصنوعی دیپ‌سیک از یک شرکت چینی باید زنگ بیدارباشی برای صنایع ما باشد تا روی رقابت متمرکز شویم و برنده شویم.»
او افزود:«فناوری شرکت نوپای چینی دیپ‌سیک باید انگیزه‌ای برای شرکت‌های آمریکایی باشد و خوب است که شرکت‌های چینی به روشی سریع‌تر و ارزان‌تر در زمینه هوش مصنوعی دست یافته‌اند.»
ترامپ پس از آن به رشد سریع دپ‌سیک که به سقوطی عمده در بازارهای ارز انجامید، واکنش نشان داد که سرمایه‌گذاران در سراسر جهان، به‌دلیل نگرانی از ظهور یک مدل هوش مصنوعی کم‌هزینه چینی سهام شرکت‌های فناوری را به فروش گذاشتند زیرا بیم آن دارند که چنین روشی شرکت‌های بزرگ آمریکایی مسلط بر فناوری هوش‌مصنوعی را به‌طور جدی تهدید کند.
نزدک، بازار سهام آمریکا، دوشنبه هشت بهمن، حدود سه درصد سقوط کرد. در این میان، انویدیا، غول تراشه‌سازی، با ۱۸ درصد از ارزش سهام خود به ارزش ۶۰۰ میلیارد دلار را از دست داد تا رکورد افت ارزش سهام در یک روز را در وال‌استریت به نام خود ثبت کند.
شرکت برودمن، سازنده تراشه نیز شاهد سقوط ۱۸ درصدی ارزش سهام خود بود.
مایکروسافت، حامی اصلی شرکت چت‌جی‌پی‌تی نیز ۲.۵ درصد و آلفابت، شرکت مادر گوگل، هم سقوطی چهار درصدی در ارزش سهام خود را در بازار سهام تجربه کردند.
دیپ‌سیک چیست؟
برنامه هوش مصنوعی دیپ‌سیک (جست‌وجوی عمیق)، بر پایه مدل DeepSeek-V3 توسعه یافته است.
بر اساس گزارش شرکت تحقیقاتی داده‌های اپلیکیشن سنسور تاور، این برنامه از زمان عرضه خود در ۲۱ دی، به محبوبیت چشم‌گیری در میان کاربران آمریکایی دست یافته است.
سازندگان این مدل می‌گویند دیپ‌سیک-وی۳ در میان مدل‌های متن‌باز، صدرنشین جدول است و با پیشرفته‌ترین مدل‌های متن‌بسته در سطح جهانی رقابت می‌کند.
این دستاورد نشان می‌دهد که دیپ‌سیک تاثیر قابل‌توجهی بر سیلیکون‌ولی گذاشته و دیدگاه‌های رایج درباره برتری آمریکا در حوزه هوش مصنوعی و اثربخشی محدودیت‌های صادراتی واشینگتن علیه توانایی‌های پیشرفته چین در زمینه چیپ‌سازی و هوش مصنوعی را به چالش کشیده است.
ترامپ در واکنش به این تحولات، دوشنبه هشت بهمن، با اشاره به پیشرفتهای چین گفت: «من مطالب زیادی درباره چین و شرکت‌های آن خواندهام؛ یکی از این شرکتها روشی سریع‌تر و بسیار ارزان‌تر برای توسعه هوش مصنوعی ارائه کرده است. این خوب است، چون نیازی نیست هزینههای زیادی پرداخت کنید. من این را یک نکته مثبت و یک دارایی میدانم.»
او افزود: «این را مثبت میدانم چون شما هم میتوانید همین کار را انجام دهید؛ بنابراین هزینه کمتری پرداخت میکنید و امیدوارم به همان نتیجه دست یابید.»
ترامپ همچنین به گفتگوهای خود با رهبران چینی اشاره کرد و گفت آنها تایید کرده‌اند که ایالات متحده دارای درخشانترین دانشمندان جهان است.
او تاکید کرد که اگر صنعت چین توانسته فناوری هوش مصنوعی ارزانتری تولید کند، شرکت‌های آمریکایی نیز از آن پیروی خواهند کرد.
ترامپ افزود: «ما همیشه ایده‌های نو داریم. ما همیشه اولین هستیم. پس من فکر میکنم این میتواند یک پیشرفت مثبت باشد. به جای اینکه میلیاردها دلار هزینه کنیم، می‌توانیم کمتر خرج کنیم و امیدواریم به همان راهحل دست پیدا کنیم.»
با این همه، دستاورد دیپ‌سیک نشان می‌دهد که آمریکا با وجود اعمال محدودیتهایی برای صادرات تراشههای پیشرفته و قدرتمند، رقابتی دشوار بهویژه با چین خواهد داشت.
دولت جو بایدن، رییس‌جمهوری پیشین آمریکا، از سال ۲۰۲۱ دامنه محدودیتهایی را گسترش داد که هدف آن جلوگیری از صادرات این چیپها به چین و استفاده از آنها برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی شرکت‌های چینی بود.
با این حال، پژوهشگران دیپ‌سیک ماه گذشته در مقالهای نوشتند که مدل دیپ‌سیک-وی۳ با استفاده از چیپهای H800 شرکت انویدیا آموزش دیده و هزینهای کمتر از شش میلیون دلار داشته است.
طرح این نکته که چیپهای استفادهشده، قدرت کمتری نسبت به پیشرفته‌ترین محصولات انویدیا دارد که واشینگتن قصد جلوگیری از صادرات آنها به چین را داشته، به همراه هزینههای نسبتا پایین آموزش، باعث شده مدیران فنآوری در آمریکا، اثربخشی کنترلهای صادرات این حوزه را زیر سوال ببرند.
درباره شرکتی که برنامه دیپ‌سیک را عرضه کرده، اطلاعات کمی در دست است.
بر اساس اطلاعات موجود، دیپ‌سیک یک استارتاپ کوچک مستقر در شهر هانگژو چین است که در سال ۲۰۲۳ تاسیس شد؛ همان سالی که غول موتور جستجوی بایدو (Baidu) اولین مدل بزرگ زبانی هوش مصنوعی چینی را عرضه کرد.
از آن زمان تاکنون، دهها شرکت فنآوری چینی، چه بزرگ و چه کوچک، مدل‌های هوش مصنوعی خود را عرضه کرده‌اند اما دیپ‌سیک اولین شرکتی است که از سوی صنعت فنآوری آمریکا به‌خاطر عملکردی همسطح یا حتی برتر از مدل‌های پیشرفته آمریکایی تحسین شده است.