دیپسیک با تکیه بر نبوغ ریاضی؛ رقیب جدی غولهای هوش مصنوعی
شرکت چینی دیپسیک که یک نابغه ریاضی و مدیر صندوق سرمایهگذاری آن را تاسیس کرده است، با وجود محدودیتهای فنآوری توانستهاست به یکی از ۱۰ شرکت برتر جهان در حوزه هوش مصنوعی تبدیل شود و توجه مدیران سیلیکونولی، سیاستمداران واشینگتن و سرمایهگذاران جهانی را به خود جلب کند.
به گزارش وال استریت ژورنال، لیانگ ونفنگ، بنیانگذار شرکت دیپسیک (جستجوی عمیق) که این روزها از او به عنوان «سام آلتمن چینی» یاد میشود، مسیری متفاوت از دیگر شرکتهای هوش مصنوعی را در پیش گرفتهاست.
این شرکت با وجود دسترسی به تراشههای کمتوانتر نسبت به رقبای آمریکایی، موفق شده با بهینهسازی الگوریتمها و رویکرد متفاوت به پردازش دادهها، به موفقیتهای چشمگیری دست یابد.
از نبوغ ریاضی تا مدیریت سرمایه
لیانگ که در سال ۱۹۸۵ در شهر بندری ژانجیانگ متولد شد، از همان دوران دبیرستان با مطالعه خودآموز حساب دیفرانسیل و انتگرال، استعداد خود در ریاضیات را نشان داد. این استعداد او را به دانشگاه معتبر ژجیانگ رساند، جایی که پایههای دانش او در هوش مصنوعی شکل گرفت.
او پس از فارغالتحصیلی، در سال ۲۰۱۳ شرکت سرمایهگذاری جاکوبی را به نام ریاضیدان مشهور آلمانی تاسیس کرد. دو سال بعد، با همراهی دو همدانشگاهی خود صندوق سرمایهگذاری «هایفلایر» را راهاندازی کرد که امروز با مدیریت هشت میلیارد دلار سرمایه، به یکی از بزرگترین صندوقهای سرمایهگذاری چین تبدیل شدهاست.
نوآوری در معاملات الگوریتمی
هایفلایر در چین پیشگام استفاده از تکنیکهای نوین هوش مصنوعی در تحلیل دادههای بازار بود. برخلاف معاملهگران سنتی که به دنبال سودهای لحظهای با اختلاف چند میلیثانیه هستند، لیانگ و تیمش بر معاملات میانمدت تمرکز کردند که امکان نگهداری طولانیتر موقعیتهای معاملاتی را فراهم میکند.
لیانگ در این مسیر از جیم سیمونز، ریاضیدان و بنیانگذار صندوق رنسانس تکنولوژی الهام گرفت که در دهه ۱۹۸۰ از تکنیکهای یادگیری ماشینی در معاملات استفاده میکرد. او حتی مقدمه نسخه چینی کتاب «مردی که بازار را حل کرد» درباره سیمونز را نوشت و در آن اذعان کرد که همواره از این جمله سیمونز الهام میگیرد: «حتماباید راهی برای مدلسازی قیمتها وجود داشته باشد.»
موفقیتها و چالشها در بازار سرمایه
عملکرد های فلایر در بازار سرمایه چشمگیر بودهاست. طبق گزارش موسسه سیمو پایپایوانگ در پنج سال گذشته حداقل پنج صندوق تحت مدیریت این شرکت به بازدهی ۲۰ درصد بالاتر از شاخصهای مرجع بازار دست یافتهاند.
با این حال، مسیر موفقیت این شرکت همیشه هموار نبودهاست. در سال ۲۰۲۱، هایفلایر به دلیل تحلیل نادرست از روند بخشهای مختلف بازار، ناگزیر شد از سرمایهگذاران خود عذرخواهی کند. در سال بعد نیز نهاد ناظر بازار سرمایه چین، معاملهگران الگوریتمی را به ایجاد رفتار دستهجمعی و افزایش بیثباتی در بازار متهم کرد و محدودیتهایی را برای آنها وضع کرد.
ورود به عرصه هوش مصنوعی
لیانگ در سال ۲۰۱۹، با درک روند رو به رشد هوش مصنوعی، شروع به سرمایهگذاری در زیرساختهای محاسباتی و خرید تراشههای گرافیکی اِنویدیا کرد. زمانی که اوپن اِیآی در اواخر ۲۰۲۲ چتجیپیتی را معرفی کرد، های فلایر یکی از معدود شرکتهای چینی بود که بیش از ۱۰ هزار تراشه پیشرفته اِنویدیا در اختیار داشت.
لیانگ با تشبیه این سرمایهگذاری هوشمندانه به خرید پیانو میگوید: «نخست باید توان مالی خرید پیانو را داشته باشید و بعد، گروهی از نوازندگان مشتاق که بخواهند با آن موسیقی بنوازند.»
استراتژی متنباز
یکی از تصمیمات کلیدی لیانگ که دیپسیک را از رقبا متمایز کرد، متنباز (اوپنسورس) کردن کدهای شرکت بود. او که با هدف شکستن انحصار شرکتهای بزرگ فنآوری وارد این عرصه شده، معتقد است متنباز بودن فراتر از یک تصمیم تجاری، یک فرهنگ است که احترام جامعه فنآوری را به همراه میآورد.
همکاران لیانگ او را نمونهای از یک مهندس چینی توصیف میکنند که به جای توجه به لباس و مدل مویش، بر محاسبات و فرمولها تکیه میکندو عاشق فوتبال است.
به گفته نزدیکانش، لیانگ که همواره از شهرت و توجه رسانهها دوری کرده، از اینکه دیپسیک یک شبه به شهرت رسیده، خودش هم شگفتزده شدهاست.
هجوم ناگهانی کاربران برای استفاده از سامانههای هوش مصنوعی دیپسیک، شرکت را غافلگیر کرده و از روز یکشنبه هفت بهمن، سرورهای این شرکت بارها از دسترس خارج شدهاند.
لیانگ که پیش از آغاز سال نو چینی، مشغول رفع مشکلات ناشی از هجوم کاربران بوده، اکنون در تعطیلات کوتاهی به سر میبرد، اما به گفته همکارانش پس از پایان تعطیلات، کار روی توسعه نسل بعدی مدلهای هوش مصنوعی دیپسیک را از سر خواهد گرفت.
موفقیتهای اخیر این شرکت و رویکرد متفاوت آن در توسعه هوش مصنوعی نشان میدهد که جهان فنآوری باید منتظر تحولات بیشتری از سوی این شرکت چینی باشد.
به گفته ریچارد دیویی، مدیر فنآوری و مدیر سابق یک صندوق سرمایهگذاری، راهبرد دیپسیک در توسعه هوش مصنوعی که با تیمی کوچکتر، بودجه کمتر و تراشههای محدودتر کار میکند، او را به یاد معاملهگران الگوریتمی میاندازد.
به باور دیویی به نظر میرسد آنها توانستهاند از حجم نسبتا کمی از دادهها، سیگنالهای بسیاری استخراج کنند که این رویکرد در ماهیت، شبیه همان چیزی است که در معاملات الگوریتمی مورد نیاز است.
یک روز پس از چراغ سبز علی خامنهای، برخی مقامات حکومت ایران از ضرورت «مذاکره عادلانه» با آمریکا سخن گفتند و عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی هم اعلام کرد ایران تاکنون هیچ پیام مشخصی از آمریکا دریافت نکرده و پیامی هم به آمریکا ارسال نکرده است.
او گفت: «اگر در کشور به این جمعبندی برسیم که باید با آمریکا مذاکره شود، به صورت برابر انجام میشود اما اکنون این جمعبندی وجود ندارد.»
همزمان مسعود پزشکیان، رییس دولت چهاردهم، چهارشنبه در حاشیه جلسه هیات دولت تاکید کرد: «هنوز پیامی از جانب آمریکا دریافت نکردهایم.»
مجید تختروانچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، هم پیشتر در هشتم بهمن گفت که پس از روی کار آمدن رسمی ترامپ به عنوان رییسجمهوری آمریکا، پیامی بین جمهوری اسلامی و ایالات متحده رد و بدل نشده است.
پیش از این، وبسایت اکسیوس به نقل از دیپلماتهای اروپایی گزارش داد جمهوری اسلامی خواهان ارسال پیامی به آمریکا شده تا از تمایل تهران برای مذاکره با هدف دستیابی به توافقی جدید و متفاوت از برجام خبر دهد.
روزنامه کیهان که مواضع رهبر جمهوری اسلامی را نمایندگی میکند، در واکنش به این تحولات در چهارشنبه در یادداشت سردبیری خود نوشت که پیش از ورود به مذاکره، باید تکلیف برخی مسائل در جمهوری اسلامی مشخص شود.
کیهان که مدیرمسئول آن را خامنهای تعیین میکند، چهارشنبه ۱۰ بهمن، با اشاره به درخواستهای آمریکا در مورد برنامه اتمی جمهوری اسلامی نوشت که پذیرش این موضوعات به معنای «قبول یک تحول اساسی در ماهیت مردمسالارانه و عزتمدارانه نظام سیاسی کشور» است.
این روزنامه، توقف ساخت سلاحهای موثر، توقف حمایت از گروههای نیابتی در منطقه و توقف برنامه هستهای جمهوری اسلامی را خواستههای آمریکا از تهران دانست که پیش از هر مذاکرهای، باید تکلیف آنها در داخل معلوم شود.
کیهان افزود که توافق جامع دقیقا به همین معانی است: «بنابراین ما باید قبل از ورود به مذاکره جدید، در داخل تکلیف این موارد را مشخص کنیم. آن وقت پاسخ ما به این مطالبات آمریکا چه منفی باشد و چه مثبت باشد، ورود به مذاکره معنا و مفهوم ندارد.»
پیش از این عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در گفتوگو با اسکاینیوز، ضمن اشاره به احتمال انجام مذاکرات جدید با ایالات متحده گفت که اگرچه ایران آماده شنیدن پیشنهادهای دونالد ترامپ است اما برای قانع شدن به شروع مذاکرات جدید، شرایط «بسیار متفاوت و دشوارتر از گذشته» است.
در گزارش کیهان نیز تاکید شده است که اگر بدون روشن شدن تکلیف موضوعات داخلی با آمریکا مذاکره شود، «در مذاکره یا به بنبست میرسیم یا ناچار میشویم به توافقی تن دهیم که از حالا میدانیم تضمینی برای اجرای تعهدات طرف آمریکایی آن وجود ندارد».
مطرح شدن «مذاکره عادلانه با آمریکا» پس از چراغ سبز خامنهای
روزنامه کیهان و نزدیکان رهبر جمهوری اسلامی، در روزهای گذشته بارها به سخنان مقامات دولت درباره مذاکره با آمریکا حمله کردهاند.
محمدعلی موحدی کرمانی، رییس مجلس خبرگان رهبری نیز چهارشنبه گفت که افراد مرعوب آمریکا و اسرائیل، «نباید گول تهدیدهای آمریکا را بخورند» و «اگر ما با خدا باشیم آمریکا دیگر هیچ غلطی نمیتواند بکند».
موحدی کرمانی
یک روز پیش از این موضعگیری، خامنهای در سخنان سهشنبه ۹ بهمن خود، برای مذاکره با آمریکا چراغ سبز نشان داد.
او با اشاره به اقدامات آمریکا علیه جمهوری اسلامی گفت: «حواسمان باشد که با چه کسی مواجهیم، با چه کسی معامله میکنیم. انسان وقتی که طرف خودش را شناخت، ممکن است معامله هم بکند اما میفهمد که چه کار باید بکند.»
پس از این سخنان، برخی چهرههای اصولگرا از جمله حمیدرضا حاجی بابایی، نایب رییس مجلس شورای اسلامی، از «مذاکره عادلانه» با آمریکا سخن گفتند.
حاجی بابایی گفت: «آمریکا میگوید ایران نباید در صحنه بینالملل حضور داشته باشد و نباید انرژی هستهای داشته باشد. این مدل مذاکره، عادلانه نیست.»
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت پزشکیان، با اشاره به احتمال مذاکره جمهوری اسلامی و آمریکا گفت که «سیاست خارجی دولت در چارچوب سیاستهای خارجی حاکمیت» است.
او افزود: «درباره ترامپ سناریوهای گوناگونی را آماده کردهایم و آمادگی شرایط مختلف را داریم.»
مسعود پزشکیان در میان محافظان
در روزهای گذشته، خبرهایی درباره مذاکره محمدجواد ظریف، معاون راهبردی دولت پزشکیان با مقامهای آمریکایی در حاشیه مجمع جهانی اقتصاد در داووس منتشر شد اما دفتر او این گزارشها را تکذیب کرد.
ظریف در این اجلاس ابراز امیدواری کرده بود که «ترامپ-۲ (ترامپ در دور دوم ریاستجمهوری) جدیتر، متمرکزتر و واقعبینتر» باشد.
ازدحام جمعیت در بزرگترین گردهمایی مذهبی جهان با نام کوم میلا، منجر به مرگ و مجروح شدن دهها نفر در هند شد.
نیمهشب سهشنبه نهم بهمن، دهها میلیون نفر برای انجام آیین مقدس شستوشو و غسل در شهر پریاگراج و محل تلاقی رودهای گنگ و جمنا در جشنواره کوم میلا، گرد هم آمدند اما ازدحام جمعیت باعث شد شماری از افراد زیر دست و پا بمانند.
این رویداد بزرگ با تعداد بالای شرکتکنندگانش، از فضا قابل مشاهده است.
یوجی آدیتیانات، سروزیر ایالت اوتار پرادش که شهر محل برگزاری جشنواره در آن قرار دارد، گفت بین ساعت ۱۱ تا ۱۲ شامگاه سهشنبه، برخی زائران سعی کردند از موانعی که برای محدوده اختصاصی آخاراها (سادوها یا مرتاضهای هندو) برای غسل تعیین شده بود، عبور کنند.
به گفته او، این اتفاق باعث شد که بعضی زائران دچار جراحت و بلافاصله برای درمان به بیمارستان منتقل شوند.
با گذشت ساعاتی از این حادثه، دولت هند هنوز آمار دقیق و مشخصی درباره قربانیان منتشر نکرده است.
یک مقام مسئول که نخواست نامش فاش شود، به خبرگزاری رویترز گفت در ازدحام جمعیت دستکم هفت نفر کشته و حدود ۱۰ نفر زخمی شدند.
همزمان برخی دیگر از مقامات محلی از مرگ ۳۸ نفر خبر دادهاند و منابع پزشکی از آمار تلفات بین ۱۵ تا ۵۰ نفر گفتهاند.
نارندرا مودی، نخستوزیر هند، با انتشار پستی در ایکس، ضمن ابراز همدردی با «زائرانی که عزیزان خود را از دست دادهاند» به این حادثه واکنش نشان داد اما به تعداد جانباختگان اشارهای نکرد.
او گفت: «اداره محلی در حال کمکرسانی به آسیبدیدگان به هر روش ممکن است.»
حادثه چگونه اتفاق افتاد؟
به گفته شاهدان عینی، این حادثه هنگامی رخ داد که شمار زیادی از افراد برای غسل وارد رودخانه شدند؛ در حالی که بسیاری دیگر در اطراف کرانه پر ازدحام رودخانه در حال استراحت بودند.
با هجوم جمعیت در چندین جهت، افراد تلاش کردند از میان فشار خارج شوند اما عده زیادی به زمین افتادند، موانع سرنگون شدند و افراد، یکدیگر را زیر پا گذاشتند.
گزارشهایی هم از وقوع ازدحام مرگبار دیگری در یکی از ورودیهای این گردهمایی منتشر شده است.
مردم محلی گفتهاند اجساد زیادی را در اطراف و کرانه رودخانه، روی زمین دیدهاند.
مودی پیشتر برای این جشنواره به شدت تبلیغ و از «جمعیت فوقالعاده و فراموش نشدنی» حاضر در این رویداد تمجید کرده بود و چهره او در سراسر این مراسم، روی پوسترها دیده میشد.
احزاب مخالف هند، دولت مرکزی و ایالتی این کشور را مورد انتقاد قرار داده و حادثه ازدحام جمعیت را ناشی از«سوءمدیریت و فرهنگ ویآیپی» دانستهاند.
انتقاد آنها به امتیازات ویژهای است که سیاستمداران و چهرههای سرشناس برای شرکت در این جشنواره دریافت میکنند.
رهبران مذهبی از زائران خواستهاند روز چهارشنبه به سمت سنگم (محل تلاقی «رودخانههای مقدس») نروند و به جای آن در نقاط دیگری غسل کنند.
آخاراها نیز اعلام کردند که غسل جمعی برنامهریزی شده خود را که قرار بود از ساعت چهار صبح چهارشنبه به وقت محلی آغاز شود، لغو کردهاند.
کوم میلا چیست؟
این دوره از جشنواره کوم میلا برای هندیها از اهمیت ویژهای برخوردار است زیرا ماها کوم میلا (کوم میلای بزرگ)، تنها هر ۱۴۴ سال یکبار برگزار میشود.
این حادثه در شرایطی اتفاق افتاد که مقامات هند انتظار داشتند چهارشنبه، به دلیل همراستایی نادر اجرام آسمانی پس از ۱۴۴ سال، رکورد ۱۰۰ میلیون زائر برای غسل مقدس ثبت شود.
این دوره از جشنواره هندوها از دو هفته پیش آغاز شده و تاکنون حدود ۲۰۰ میلیون نفر در آن شرکت کردهاند.
جشنواره کوم میلا به مدت ۴۵ روز در شهر پریاگراج در ایالت شمالی اوتارپرادش هند برگزار میشود و پیشتر تخمین زده شده بود امسال میزبان بیش از ۴۰۰ میلیون نفر باشد که بیشترین شمار شرکتکنندگان در تاریخ این رویداد به حساب میآید.
مراسم حج در عربستان سعودی سال گذشته تنها ۱/۸ میلیون زائر داشت.
هندوهای معتقد، بر این باورند که غسل در محل تلاقی سه رود مقدس گنگ، جمنا و رود نامرئی و اسطورهای ساراسواتی، گناهان را پاک میکند و در زمان کوم، موجب رهایی از چرخه حیات و مرگ نیز میشود.
به گفته مقامات، تا ساعت ۱۰ صبح چهارشنبه (به وقت محلی)، بیش از ۳۶ میلیون نفر در این نقطه غسل کرده بودند.
سال ۲۰۱۳، حادثهای مشابه در مقدسترین روز جشنواره کوم میلا رخ داد که طی آن، دستکم ۳۶ زائر، عمدتا زنان، جان باختند.
تایمز اسرائیل به نقل از دو مقام نزدیک به مذاکرات آتشبس در غزه نوشت که قرار است قطر و ترکیه میزبان تعدادی از محکومان فلسطینی آزاد شده باشند که متهم به چند مورد قتل شهروندان اسرائیلی با اعمال خشونت شدید هستند.
این دو مقام گفتند که تصمیمگیری در مورد محل اعزام این افراد با هماهنگی اسرائیل انجام می شود.
اسرائیل خواستار آن شده است که این فلسطینیها پس از آزادی، در غزه یا کرانه باختری مستقر نشوند.
بر اساس گزارش چهارشنبه ۱۰ بهمن تایمز اسرائیل، ترکیه موافقت کرده است حدود ۱۵ نفر از این فلسطینیها را بپذیرد و انتظار میرود قطر نیز بقیه را بپذیرد؛ هر چند مذاکرات در حال انجام است و ممکن است از یک کشور دیگر نیز خواسته شود تا میزبان تعدادی از آنان باشد.
ششم بهمن و در دومین هفته از توافق آتشبس غزه، ۲۰۰ زندانی فلسطینی، در ازای آزادی چهار سرباز زن گروگان اسرائیلی، آزاد شده و ۷۰ نفر از آنان به مصر منتقل شدند.
رسانهها خبر دادند که آنان قرار است پس از هماهنگی با کشورهای میزبان، مصر را ترک کنند.
ششم بهمن ۲۰۰ زندانی فلسطینی، در ازای آزادی چهار سرباز زن گروگان اسرائیلی آزاد شدند
امین شومان، رییس کمیته امور زندانیان فلسطینی، گفته بود که آنان پس از عبور از مصر، به الجزایر، ترکیه یا تونس منتقل خواهند شد.
بر اساس این گزارشها، بیش از ۲۳۰ زندانی فلسطینی، عمدتا با محکومیت حبس ابد، در چارچوب توافق آتشبس آزاد شده و برای همیشه از سرزمینهای فلسطینی اخراج خواهند شد.
شبکه کان اسرائیل سهشنبه گزارش داد که حماس به خانوادههای مروان برغوثی، از رهبران فتح و احمد سعدات، دبیرکل جبهه خلق برای آزادی فلسطین، قول داده است که آنان در مرحله دوم توافق آتشبس آزاد خواهند شد.
بر اساس گزارشها، اسرائیل آزادی برغوثی را رد کرده است.
برغوثى با عنوان رهبر «انتقاضه دوم» معرفی میشود و به دلیل نقش داشتن در پنج مورد قتل اسرائيلىها، به پنج بار حبس ابد محكوم شده است. او از سال ۲۰۰۲ در زندان به سر میبرد.
پس از ماهها رایزنیهای بینالمللی و با میانجیگری قطر، مصر و آمریکا، اسرائیل و حماس ۲۶ دی برای برقراری یک آتشبس سهمرحلهای در غزه به توافق رسیدند.
مرحله نخست این توافق که شش هفته به طول میانجامد، یکشنبه ۳۰ دی به اجرا درآمد و تاکنون هفت گروگان زن در بند حماس در چارچوب آن آزاد شدهاند.
هنوز مذاکرات در مورد روند اجرای مرحله دوم توافق آغاز نشده است.
انتظار میرود حماس در مرحله دوم، گروگانهای مرد جوان از جمله سربازان را آزاد کند.
وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد مارکو روبیو در تماس با وزیر خارجه مصر بر «همکاری نزدیک برای پیشبرد برنامهریزی پس از جنگ بهمنظور اطمینان از اینکه حماس دیگر هرگز قادر به حکومت یا تهدید نخواهد بود»، تاکید کرد.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، در نامه دعوت رسمی خود از بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل به کاخ سفید، نوشت با او درباره صلح در منطقه و مقابله با «دشمنان مشترک» گفتوگو خواهد کرد.