عضو مجلس خبرگان: اداره کل جامعه توسط عامه مردم امکان پذیر نیست
اگرچه همیشه در ایران بازار آزاد و مخفی برای فروش داروهای تولید خارجی فعال بوده اما از اواخر تابستان سال جاری قیمت بیشتر داروها چند برابر شده است.
در این شرایط، که زندگی در ایران شبیه دویدن هر روزه در مسابقه است، برای بیمارانی که برای زنده ماندن باید در پی داروهایشان بدوند، این ماراتنی پایان ناپذیر است.
یافته‌های ایران اینترنشنال همچنین نشان می‌دهد در قلب تهران داروهای تقلبی با قیمت‌های گزاف چند میلیونی و گاه چند ده میلیونی به فروش می‌رسد.
کمبود داروهای سرطان و ارائه داروهای تقلبی
در این وضعیت، شرایط بیماران مبتلا به سرطان به مراتب پیچیده‌تر است.
یک داروخانه‌دار که به شرط محفوظ ماندن هویتش با ایران اینترنشنال صحبت کرد با اشاره به گرانی فزآینده دارو، گفت نه تنها داروهای سرطان و بیماری‌های خاص به شدت گران شده بلکه برای هفته‌ها برخی از اقلام در داروخانه‌ها و حتی بازار آزاد وجود ندارد. به گفته این داروخانه‌دار در وضعیت نایابی داروها، بازار داروهای تقلبی افزایش یافته است.
این داروخانه‌دار که داروخانه‌اش در مرکز تهران قرار داد، به ایران اینترنشنال گفت قیمت داروهای سرطان از ۱۰ و ۲۰ میلیون شروع و تا ۴۰۰ میلیون تومان می‌رسد: «چندی پیش بیماری داشتم که برای یک قرص ۵۶ عددی برای سرطان سینه مجبور شد ۹۰ میلیون تومان پرداخت کند، محصول هندی با کیفیت پایین‌تر، معمولا چند میلیون ارزان‌تر است اما بیمار که امید خوب شدن دارد مجبور می‌شود به هر دری بزند تا محصول با کیفیت بهتر را بگیرد. من مشتری داشتم که برادرش سرطان کبد داشت، حتی خانه‌اش را برای تهیه داروها فروخت.»
به گفته این داروخانه‌دار، تهیه دارو در بازار آزاد غیر از گرانی با ریسک تقلبی بودن همراه است: «من بیماری داشتم که یک آنتی‌بیوتیک به نام زاویسفتا (Zavicefta) می‌خواست، ما نداشتیم و به هر داروخانه دیگری هم مراجعه کرده بود نداشت. او در نهایت این دارو را از بازار آزاد به قیمت ۳۰۰ میلیون تومان خرید اما پس از استفاده هیچ تغییری در وضعیتش پیش نیامد. وقتی دارو را پیش من آورد. متوجه شدم تقلبی است چون آن داروی خاص با در پرس شده فروخته می‌شود در حالی که درهای دارویی که او داشت پرس نشده بود، یعنی پر شده بودند. تصور کنید بیماران پول زیاد می‌دهند و دارو تقلبی می‌گیرند. بلبشویی است این‌جا.»
سلمان اسحاقی، سخنگوی کمیسیون بهداشت مجلس یکی از کسانی است که پیشتر درباره این بلبشو هشدار داده بود. او ۵ دی با اشاره به اینکه کمبود دارو به ۱۱۶ قلم رسیده، گفته بود دولت تدبیر نکند کمبودها تا پایان سال به ۱۰ برابر می‌رسد. یعنی چیزی کمتر از ۸۰ روز دیگر.
داروهای مشابه و تسریع مرگ بیمار
یک پزشک متخصص سرطان استخوان که در یک بیمارستان دولتی در تهران کار می‌کند و نخواست نامش در گزارش ذکر شود به ایران اینترنشنال گفت پزشکان بهترین داروها را تجویز می‌کنند اما بیمارانی که بودجه تهیه آن را ندارند یا مشابه‌اش را از آن‌ها می‌خواهند یا پزشک خود را عوض می‌کنند به این امید که پزشک دیگری، داروی ارزان‌تری معرفی کند. مسیری که به گفته او نتیجه‌اش شکست روند درمان و مرگ سریع‌تر بیمار است.
به گفته چند تکنسین داروخانه در تهران، داروهایی که تولید خارج از کشور است به طور کلی در بازار ایران خیلی محدود و به تعداد اندکی در داروخانه‌های دولتی مانند هلال احمر و ۱۳ آبان پخش می‌شود.
در همین حال، داروی داخلی هم به دلیل آن‌که مواد اولیه برای تولیدش وجود ندارد، نایاب شده و یا فروشندگان با احتکار آن‌ها هر از چندگاهی درصدی از موجودی خود را به بازار تزریق می‌کنند که عمدتا سر از بازار سیاه درمی‌آورد.
یک دانشجوی هنر که خواهرش به دلیل ابتلا به سرطان خون از دست رفته، به ایران اینترنشنال گفت: «پزشک خواهرم داروهایی را تجویز می‌کرد که ساخت آلمان بود، چون می‌گفت نوع داخلیش چندان کمکی نمی‌کند و دوره شیمی درمانی سخت‌تر می‌گذرد. من که پاره وقت کار می‌کنم به همراه دو برادر و پدرم، هر چه داشتیم برای داروهای خواهرم خرج کردیم ولی آخر هم خواهرم از دست رفت.
او با اشاره به نایابی دارویی که برای درمان خواهرش حیاتی بود، گفت: «در ماه‌های اخیر مجبور بودیم هر چند روز یک بار به داروخانه سیزده آبان و هلال‌احمر سر بزنیم چون هر بار می‌رفتیم دارو را نداشتند. در نوبت‌های متعددی هم مجبور بودیم دارو را از بازار آزاد تهیه کنیم، داروهایی مانند اندوکسان که اصلا یافت نمی‌شد.»
وضعیت داروهای بیماران خاص
در این میان شرایط داروهای بیماری‌های نادر مانند هموفیلی، ام‌پی‌اس و اس‌ام‌ای حادتر است. در ماه‌های اخیر بارها بیماران بیماری‌های نادر و خانو‌اده‌هایشان در مقابل ساختمان وزارت بهداشت یا سازمان دارو و غذا تجمع کرده‌اند.
حمیدرضا ادراکی، مدیرعامل بنیاد بیماری‌های نادر در ایران ۲۸ دی به خبرگزاری ایلنا گفت داروهای بیماری‌های نادر به دلیل مقرون به صرفه نبودن در داخل تولید نمی‌شود و داروهای خارجی هم مدت‌ها در گمرک می‌ماند تا جایی که حتی تاریخ مصرف‌شان می‌گذرد. به گفته ادراکی، ۴۴۹ بیماری خاص در ایران شناسایی شده‌اند.
اما به نظر می‌رسد بحران کمبود دارو چندان مورد توجه دولت و مجموعه حاکمیت نیست و علی‌غم اینکه ماه‌هاست در این باره هشدار داده می‌شود، هنوز گام جدی برای اصلاح این وضعیت برداشته نشده است.
این در حالی است که محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت، ۹ بهمن گفت دولت برای جلوگیری از کمبود در بازار با افزایش قیمت برخی داروهای تزریقی و پمادها موافقت کرده زیرا کارخانه‌ها توان تولیدشان را به دلیل بالا رفتن هزینه‌های تولید از دست داده‌اند.
اما حتی پیش از اعلام او، نه برخی داروها که به گفته مهدی پیرصالحی، رییس سازمان غذا و دارو، ۳۷۹ قلم دارو افزایش قیمت داشته‌اند. داروهایی که از شیاف‌های مسکن گرفته تا آنتی‌بیوتیک، مسکن، قطره و آمپول‌ها حتی آمپول‌های بیهوشی را شامل می‌شوند.
در سال گذشته میلادی، ده‌ها گروه هکری از بیش از ۲۰ کشور برای نوشتن کدهای مخرب، جست‌وجو به‌منظور شناسایی آسیب‌پذیری‌های سایبری عمومی و تحقیق درباره سازمان‌هایی که می‌توانند هدف حمله قرار گیرند، از چت‌بات «جمینای» گوگل بهره بردند.
گوگل چهارشنبه ۱۰ بهمن در گزارشی هشدار داد گروه‌های وابسته به جمهوری اسلامی، چین، روسیه و کره شمالی از جمینای برای پیشبرد عملیات هکری خود استفاده کرده‌اند.
با این حال، جمینای برای این گروه‌های هکری بیشتر نقش یک دستیار تحقیقاتی را ایفا کرده تا یک ابزار راهبردی. به عبارت دیگر، این گروه‌ها به جای تمرکز بر توسعه روش‌های هکری خوف‌انگیز، از جمینای برای ارتقای کارایی عملیات خود سود می‌جویند.
بر اساس این گزارش، اگرچه هکرها از چت‌بات جمینای برای افزایش کارایی عملیات خود بهره برده‌اند، اما هنوز نمی‌توان آن را به‌عنوان یک تحول چشمگیر در زمینه تولید قابلیت‌های مخرب نوین به شمار آورد.
نقش هوش مصنوعی در افزایش سرعت، کارآیی و دامنه فعالیت‌های هکری
گوگل در ادامه گزارش خود نوشته ترویج‌دهندگان اطلاعات نادرست در فضای مجازی از چت‌بات جمینای برای ساخت شخصیت‌های جعلی، ترجمه و انتقال پیام‌ها استفاده کرده‌اند.
پیشرفت‌های فزاینده در زمینه الگوهای زبانی بزرگ، موسوم به ال‌ال‌ام، بدین معنا است که هکرها نیز به‌طور مداوم در حال طراحی شیوه‌های جدید برای بهره‌برداری از این ابزارها هستند.
گوگل هشدار داد هوش مصنوعی مولد به عوامل تهدیدگر این امکان را می‌دهد که با سرعت و دامنه بیشتری عمل کنند اما هنوز کار به ایجاد «تغییرات مخرب» نرسیده است.
ساندرا جویس، معاون رییس بخش شناسایی تهدیدات در شرکت گوگل، در همین رابطه گفت: «هوش مصنوعی را هنوز نمی‌توان یک نوشدارو برای عوامل تهدیدگر محسوب کرد و در واقع هوش مصنوعی ممکن است ابزار بسیار مهم‌تری برای مدافعان [امنیت سایبری] باشد.»
جویس در عین حال هشدار داد هوش مصنوعی می‌تواند در افزایش کارآیی، سرعت و دامنه فعالیت گروه‌های هکری موثر باشد.
ایران، چین و کره‌شمالی چگونه از جمینای استفاده می‌کنند؟
هکرهای ایرانی بیشترین استفاده را از جمینای داشته‌اند و از آن برای ایجاد کمپین‌های فیشینگ و جمع‌آوری اطلاعات درباره کارشناسان و سازمان‌های دفاعی بهره برده‌اند.
هکرهای چینی نیز از این فن‌آوری برای عیب‌یابی کد و دستیابی عمیق‌تر به شبکه‌های هدف استفاده کرده‌اند.
در همین حال، هکرهای کره‌شمالی از جمینای برای ایجاد رزومه‌های جعلی و تحقیق درباره مشاغل استفاده کرده‌اند تا بتوانند عوامل خود را مخفیانه در شرکت‌های غربی که امکان کار از راه دور دارند، نفوذ دهند.
مقامات آمریکایی سال گذشته هشدار داده بودند که کره‌شمالی افراد خود را با استفاده از هویت‌های جعلی یا سرقت‌شده به عنوان متخصصان آی‌تی، در شرکت‌های آمریکایی استخدام کرده و از این طریق در یک طرح گسترده اخاذی نقش دارند.
هشدار اوپن‌ای‌آی
پیشتر در خردادماه، اوپن اِی‌آی هشدار داد حساب‌های کاربری وابسته به جمهوری اسلامی از فن‌آوری هوش مصنوعی این شرکت برای ترویج پروپاگاندای مرتبط با حکومت، از جمله انتشار مقالات بلند، استفاده می‌کنند.
این مقالات بلند که به زبان‌های انگلیسی و فرانسه تولید می‌شدند، اغلب به موضوعاتی ضد آمریکا و اسرائیل می‌پرداختند و از فلسطین، «محور مقاومت» و سیاست‌های جمهوری اسلامی حمایت می‌کردند.
اوپن اِی‌آی شمار زیادی از حساب‌های کاربری مرتبط با حکومت ایران را شناسایی و حذف کرد.
اذعان جمهوی‌اسلامی به استفاده از هوش مصنوعی
گزارش گوگل در حالی منتشر می‌شود که حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ۱۰ بهمن تاکید کرد: «در عرصه‌های نظامی بهره‌های زیادی از هوش مصنوعی خواهیم برد.»
محمدباقر قالیباف، رییس مجلس، هم ۳۰ مهر خواستار استفاده از هوش مصنوعی برای جبران «عقب‌ماندگی‌های گذشته» در کشور شد.
دولت ایالات متحده در اردیبهشت‌ماه اعلام کرد با هدف جلوگیری از دسترسی کشورهای ایران، روسیه، چین و کره شمالی به مدل‌های پیشرفته هوش مصنوعی ساخت آمریکا، به دنبال اعمال محدودیت‌هایی در این حوزه است.
