دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، جمعه ۱۲ بهمن در کاخ سفید درباره مجموعه‌ای از مسائل داخلی و خارجی اظهارنظر کرد و از جمله گفت که اگر دولت جو بایدن بر سر کار نبود، حمله هفتم اکتبر حماس به اسرائیل و جنگ غزه اتفاق نمی‌افتاد زیرا جمهوری اسلامی پولی نداشت که به حماس و حزب‌الله بدهد.
کندی چهارشنبه، دهم بهمن، در این جلسه به قانونگذاران اطمینان داد که مخالف واکسنها نیست.
او وعده داد که نرخ رو به افزایش بیماریهای مزمن را بررسی کند و از سیاست‌های ترامپ در مورد پایان خودخواسته بارداری پیروی کند.
کندی، ۷۰ ساله، که به همراه همسر و برخی از فرزندانش در جلسه حضور داشت، گفت: «من معتقدم که واکسنها نقش مهمی در مراقبتهای بهداشتی دارند. تمام فرزندان من واکسینه شدهاند.»
هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات، انتخاب این وکیل محیطزیست به‌دلیل انتشار اطلاعات نادرست درباره ایمنی واکسنها در گذشته، بحثبرانگیز محسوب می‌شود و بسیاری او را متهم می‌کنند که به تئوریهای توطئه متوسل شده است.
سناتورهای دموکرات در جلسه بررسی صلاحیت کندی به مجموعه‌ای از اظهارات «بدون مدرک» که کندی در گذشته مطرح کرده بود اشاره کردند، از جمله اینکه کندی قبلا گفته بود هیچ واکسنی ایمن و مؤثر نیست و در اظهاراتی دیگر نیز گفته بود ویروس کرونا به‌طور هدفمند برای حمله به سفیدپوستان و سیاهپوستان طراحی شده است.
در این جلسه همچنین به یک اظهارنظر دیگر کندی اشاره شد که گفته بود بیماری عفونتی لایم به احتمال زیاد یک سلاح بیولوژیکی نظامی است.
سنا که تحت کنترل جمهوریخواهان است، تاکنون هیچیک از نامزدهای ترامپ را رد نکرده است. حتی پیت هگست که بحثبرانگیزترین نامزد کابینه موردنظر ترامپ بوده است، با وجود اتهامات مربوط به سوءاستفاده جنسی و مصرف الکل، با رای ۵۰-۵۱ به عنوان وزیر دفاع تایید صلاحیت شد.
کندی در سالهای اخیر صنایع غذایی آمریکا را به‌دلیل افزودن موادی که بهگفته او سلامت آمریکاییها را تضعیف می‌کند، مورد انتقادهای گسترده قرار داده است.
او در جلسه بررسی صلاحیت خود پیشنهاد داد که غذاهای فرآوریشده کمتری در برنامههای وعدههای غذایی در مدارس و بستههای غذایی افراد نیازمند ارائه شود.
برخی سناتورها با اشاره به اینکه این برنامهها تحت نظر وزارت کشاورزی هستند، به کِنِدی گوشزد کردند که مسائل مربوط به کشاورزی را به وزارت کشاورزی بسپارد.
پیش از این نشست، حامیان پوشش بیمه درمانی همگانی علیه کندی تجمعی را برگزار کردند.
در طول جلسه نیز در دو مورد جداگانه، معترضان جلسه تایید صلاحیت کندی را مختل کردند. در یکی از این موارد، وقتی که کندی گفت که با استفاده از واکسن مخالف نیست، یکی از تماشاگران، با فریاد کندی را «دروغگو» خواند، تا اینکه ماموران او را به زور از سالن بیرون بردند.
از سوی دیگر، برخی از حامیان کندی، از جمله گروه «دفاع از سلامت کودکان» که در مخالفت با واکسیناسیون فعالیت می‌کند، با پوشیدن کلاههایی با شعار «آمریکا را دوباره سالم کنیم» در این جلسه حضور داشتند.
در همین حال، کارولین کندی، یکی از اعضای شناختهشده خاندان کندی، در نامهای از سناتورها خواست که به نامزدی پسرعمویش رأی منفی بدهند. او کندی را «فردی فرصتطلب» با دیدگاههای «خطرناک» در حوزه سلامت توصیف کرد.
او گفت: «اگر در کشور به این جمع‌بندی برسیم که باید با آمریکا مذاکره شود، به صورت برابر انجام می‌شود اما اکنون این جمع‌بندی وجود ندارد.»
هم‌زمان مسعود پزشکیان، رییس دولت چهاردهم، چهارشنبه در حاشیه جلسه هیات دولت تاکید کرد: «هنوز پیامی از جانب آمریکا دریافت نکرده‌ایم.»
مجید تخت‌روانچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، هم پیشتر در هشتم بهمن گفت که پس از روی کار آمدن رسمی ترامپ به عنوان رییس‌جمهوری آمریکا، پیامی بین جمهوری اسلامی و ایالات متحده رد و بدل نشده است.
پیش از این، وب‌سایت اکسیوس به نقل از دیپلمات‌های اروپایی گزارش داد جمهوری اسلامی خواهان ارسال پیامی به آمریکا شده تا از تمایل تهران برای مذاکره با هدف دست‌یابی به توافقی جدید و متفاوت از برجام خبر دهد.
روزنامه کیهان که مواضع رهبر جمهوری اسلامی را نمایندگی می‌کند، در واکنش به این تحولات در چهارشنبه در یادداشت سردبیری خود نوشت که پیش از ورود به مذاکره، باید تکلیف برخی مسائل در جمهوری اسلامی مشخص شود.
کیهان که مدیرمسئول آن را خامنه‌ای تعیین می‌کند، چهارشنبه ۱۰ بهمن، با اشاره به درخواست‌های آمریکا در مورد برنامه اتمی جمهوری اسلامی نوشت که پذیرش این موضوعات به معنای «قبول یک تحول اساسی در ماهیت مردم‌سالارانه و عزت‌‌مدارانه نظام سیاسی کشور» است.
این روزنامه، توقف ساخت سلاح‌های موثر، توقف حمایت از گروه‌های نیابتی در منطقه و توقف برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را خواسته‌های آمریکا از تهران دانست که پیش از هر مذاکره‌ای، باید تکلیف آن‌ها در داخل معلوم شود.
کیهان افزود که توافق جامع دقیقا به همین معانی است: «بنابراین ما باید قبل از ورود به مذاکره جدید، در داخل تکلیف این موارد را مشخص کنیم. آن وقت پاسخ ما به این مطالبات آمریکا چه منفی باشد و چه مثبت باشد، ورود به مذاکره معنا و مفهوم ندارد.»
پیش از این عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در گفت‌وگو با اسکای‌نیوز، ضمن اشاره به احتمال انجام مذاکرات جدید با ایالات متحده گفت که اگرچه ایران آماده شنیدن پیشنهادهای دونالد ترامپ است اما برای قانع شدن به شروع مذاکرات جدید، شرایط «بسیار متفاوت و دشوارتر از گذشته» است.
در گزارش کیهان نیز تاکید شده است که اگر بدون روشن شدن تکلیف موضوعات داخلی با آمریکا مذاکره شود، «در مذاکره یا به بن‌بست می‌رسیم یا ناچار می‌شویم به توافقی تن دهیم که از حالا می‌دانیم تضمینی برای اجرای تعهدات طرف آمریکایی آن وجود ندارد».
مطرح شدن «مذاکره عادلانه با آمریکا» پس از چراغ سبز خامنه‌ای
روزنامه کیهان و نزدیکان رهبر جمهوری اسلامی، در روزهای گذشته بارها به سخنان مقامات دولت درباره مذاکره با آمریکا حمله کرده‌اند.
محمدعلی موحدی کرمانی، رییس مجلس خبرگان رهبری نیز چهارشنبه گفت که افراد مرعوب آمریکا و اسرائیل، «نباید گول تهدیدهای آمریکا را بخورند» و «اگر ما با خدا باشیم آمریکا دیگر هیچ غلطی نمی‌تواند بکند».
یک روز پیش از این موضع‌گیری، خامنه‌ای در سخنان سه‌شنبه ۹ بهمن خود، برای مذاکره با آمریکا چراغ سبز نشان داد.
او با اشاره به اقدامات آمریکا علیه جمهوری اسلامی گفت: «حواسمان باشد که با چه کسی مواجهیم، با چه کسی معامله می‌کنیم. انسان وقتی که طرف خودش را شناخت، ممکن است معامله هم بکند اما می‌فهمد که چه کار باید بکند.»
پس از این سخنان، برخی چهره‌های اصول‌گرا از جمله حمیدرضا حاجی بابایی، نایب رییس مجلس شورای اسلامی، از «مذاکره عادلانه» با آمریکا سخن گفتند.
حاجی بابایی گفت: «آمریکا می‌گوید ایران نباید در صحنه بین‌الملل حضور داشته باشد و نباید انرژی هسته‌ای داشته باشد. این مدل مذاکره، عادلانه نیست.»
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت پزشکیان، با اشاره به احتمال مذاکره جمهوری اسلامی و آمریکا گفت که «سیاست خارجی دولت در چارچوب سیاست‌های خارجی حاکمیت» است.
او افزود: «درباره ترامپ سناریوهای گوناگونی را آماده کرده‌ایم و آمادگی شرایط مختلف را داریم.»
در روزهای گذشته، خبرهایی درباره مذاکره محمدجواد ظریف، معاون راهبردی دولت پزشکیان با مقام‌های آمریکایی در حاشیه مجمع جهانی اقتصاد در داووس منتشر شد اما دفتر او این گزارش‌ها را تکذیب کرد.
ظریف در این اجلاس ابراز امیدواری کرده بود که «ترامپ-۲ (ترامپ در دور دوم ریاست‌جمهوری) جدی‌تر، متمرکزتر و واقع‌بین‌تر» باشد.
او به‌‌ویژه در جریان رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری بارها این نکته را تکرار و تاکید کرده بود که در صورت بازگشت به کاخ سفید، سیاست دولت بایدن در قبال جمهوری اسلامی را تغییر خواهد داد.
با این حال، ترامپ و اعضای دولت او از هنگام آغاز به کار در اول بهمن ماه، اگرچه در مورد بسیاری از مسائل سیاست خارجی به روشنی موضع‌گیری کرده‌اند، هنوز خطوط اصلی سیاست خود در برابر جمهوری اسلامی را اعلام نکرده‌اند.
ساعاتی پیش از سخنان دونالد ترامپ، کارولین لیویت سخنگوی کاخ سفید در پاسخ به پرسش خبرنگاری درباره سیاست آینده دونالد ترامپ در قبال جمهوری اسلامی گفت: «رییس‌جمهوری موضع خود را درباره ایران کاملا شفاف اعلام کرده و این را در مذاکرات آتش‌بس غزه نیز به‌وضوح بیان کرد. او گفت که در صورت عدم پیشرفت مذاکرات آتش‌بس، حماس و تروریست‌های مورد حمایت ایران هزینه سنگینی خواهند پرداخت و سپس به سرعت انجام شد.»
سخنگوی کاخ سفید همچنین به این پرسش که آیا ترامپ، فراتر از گزینه نظامی، قصد دارد با بهره‌گیری از اختیارات گسترده خود به تسریع سرنگونی حکومت ایران کمک کند، پاسخ نداد.
«مصر و اردن مردم غزه را خواهند پذیرفت»
دونالد ترامپ روز جمعه در حالی که مشغول امضای فرمان‌های اجرایی بود، در اظهاراتی کوتاه به موضوعات دیگر نیز پرداخت و از جمله گفت که مصر و اردن مردم غزه را خواهند پذیرفت.
با این حال او در این زمینه توضیح بیشتری نداد.
مصر و اردن پیش از این با انتشار بیانیه‌های رسمی پیشنهاد جابه‌جایی مردم غزه و پذیرفتن آنان در خاک خود را به‌طور کامل رد کرده بودند.
پیشنهاد ترامپ در این زمینه همچنین با مخالفت شدید تشکیلات خودگردان فلسطینی و کشورهای عربی مواجه شده است.
صحبت و دیدار با رهبران روسیه و ژاپن
دونالد ترامپ در بخش دیگری از صحبت‌هایش خبر داد که هفته آینده در واشینگتن میزبان نخست‌وزیر ژاپن خواهد بود.
او همچنین بدون دادن توضیحات بیشتر گفت: «درحال گفت‌وگوهایی جدی با روسیه هستیم و با ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، صحبت خواهم کرد و فکر می‌کنم که شاید کار مهمی انجام دهیم.»
رییس‌جمهوری آمریکا همچنین گفت:«ما از ونزوئلا راضی نیست و میخواهیم در این مورد کاری انجام دهیم. خواهیم دید که برای اصلاح اوضاع در ونزوئلا چه کاری میتوانیم انجام دهیم.»
او در عین حال بار دیگر سخنان قبلی خود درباره کانال پاناما را تکرار کرد و گفت: «ما قصد داریم کانال پاناما را پس بگیریم.»
مصمم در وضع تعرفههای جدید
دونالد ترامپ در سخنان خود همچنین بار دیگر بر ضرورت اعمال تعرفههای جدید بر واردات کالا به آمریکا تاکید کرد و گفت: «ما کسری بودجه زیادی داریم و کار درست وضع تعرفههای جدید و بیشتر است.»
کاخ سفید اعلام کرده است که تعرفههای جدید بر واردات از کانادا، مکزیک و چین از شنبه ۱۳ بهمن آغاز می‌شود. قرار است در سیاست جدید تعرفههایی ۲۵ درصدی بر واردات کالا از مکزیک و کانادا و تعرفههایی ده درصدی بر کالاهای چینی وضع شود.
ترامپ گفت: «کانادا بسیار ناعادلانه با ما رفتار کرده است. با این حال تعرفه بر واردات نفت از این کشور را به ده درصد کاهش میدهیم.»
رییس‌جمهوری آمریکا تاکید کرد که در حال حاضر چین، کانادا و مکزیک نمیتوانند هیچ کاری برای جلوگیری از وضع تعرفههای جدید انجام دهند.
او افزود که که تعرفههای نفت و گاز احتمالا از ۱۸ فوریه اعمال می‌شود.
رییس‌جمهوری آمریکا گفت که تعرفههایی نیز بر واردات تراشهها، فولاد، آلومینیوم و مس اعمال خواهد شد و امکان افزایش تعرفهها وجود دارد.
ترامپ همچنین بدون تعیین تاریخی مشخص، تاکید کرد که تعرفههایی بر واردات از اتحادیه اروپا نیز اعمال خواهد شد.
او افزود: «در مورد تعرفههای اتحادیه اروپا کار بسیار قابل توجهی انجام خواهیم داد.»
رییس‌جمهوری آمریکا گفت گاهی هزینههای تعرفهها به مصرفکنندگان منتقل می‌شود و وضع تعرفهها ممکن است در کوتاه مدت باعث اختلالاتی شود اما او نگران واکنش بازار به اعمال تعرفههای جدید نیست.
کوچک کردن دولت فدرال
دونالد ترامپ در ادامه صحبت‌هایش در روز جمعه با دفاع از برنامههایش برای کاهش شدید تعداد کارکنان دولت فدرال و کوچکتر کردن دولت گفت: «رویای ما این است که مردم در بخش خصوصی کار کنند و نه در بخش دولتی.»
او تاکید کرد که همه کارمندان فدرال قابل جایگزین کردن هستند.
در همین حال کاخ سفید نیز روز جمعه اعلام کرد که تعداد زیادی از کارکنان فدرال مشوقهای مالی برای ترک شغل خود را پذیرفتهاند.
کاخ سفید پیشتر به کارکنان فدرال پیشنهاد کرده بود که اگر تا شش فوریه از کار خود استعفا کنند، حقوق خود تا پایان ماه سپتامبر را دریافت خواهند کرد.