آیا همه جمهوریخواهان و گروههای یهودی از طرح ترامپ درباره غزه استقبال کردند؟
پیشنهاد غافلگیرکننده دونالد ترامپ در خصوص مالکیت ایالات متحده بر نوار غزه، واکنشهای گوناگونی را در آمریکا و اسرائیل برانگیخته است. هرچند حامیان ترامپ از این طرح حمایت کردهاند، اما بسیاری در آمریکا و حتی در میان گروههای یهودی نسبت به آن به دیده تردید مینگرند.
تصمیم دونالد ترامپ برای ازسرگیری سیاست فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی با استقبال مقامها و قانونگذران جمهوریخواه کنگره آمریکا و سکوت دموکراتها در کنگره همراه شد. حامیان این تصمیم، فشار حداکثری علیه تهران را اقدامی در جهت تقویت امنیت و ثبات آمریکا و منطقه خواندند.
مایکل والتز، مشاور امنیت ملی آمریکا، گفت که تمام گزینهها برای جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هستهای روی میز است.
او افزود که آمریکا و اسرائیل در این موضوع اتفاقنظر دارند که جمهوری اسلامی نباید به سلاح هستهای دست یابد.
جیم ریش، رییس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، با استقبال از احیای سیاست «فشار حداکثری» بر جمهوری اسلامی گفت: «همواره از اجرای مجدد تحریمها و بازدارندگی موثر برای قطع منابع تهران حمایت کردهام. مشتاق همکاری با ترامپ برای کاهش بیشتر نفوذ تهران هستم.»
رییسجمهوری آمریکا، سهشنبه ۱۶ بهمن، یک فرمان اجرایی «بسیار سختگیرانه» برای از سرگیری سیاست فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی و به صفر رساندن صادرات نفت ایران امضا کرد و گفت که جمهوریاسلامی دیگر نباید به کشورهای دیگر نفت بفروشد.
ترامپ همچنین برای گفتوگو با همتای ایرانی خود اعلام آمادگی کرد.
او اندکی قبل از دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل در کاخ سفید، این فرمان اجرایی را امضا کرد و گفت: «امیدوارم نیازی به استفاده از این گزینه نباشد. باید دید آیا میتوانیم به توافقی با ایران برسیم یا نه.»
پت فالون، عضو جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا، این دستور ترامپ را اقدامی «مثبت برای صلح و ثبات» خواند و گفت: «این دستور خبر خوبی برای هر کسی است که به صلح و ثبات اهمیت میدهد، اما خبری بسیار بد برای حامیان تروریسم، هرجومرج و ویرانی خواهد بود.»
جو ویلسون، عضو جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا، با اشاره به یکی از بندهای دستور اجرایی ترامپ که خواستار خنثی شدن شبکه و کارزار تجاوز منطقهای جمهوری اسلامی شده است، رییسجمهوری آمریکا را برای این تصمیم تحسین کرد.
ویلسون گفت این سیاست برای تضعیف نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی است و باید شامل همه گروهها شود.
جانی ارنست، سناتور جمهوریخواه آمریکا، با استقبال از احیای سیاست فشار حداکثری نوشت: «پس از چهار سال شکست سیاست سازش، خوشحالم که دولت ترامپ تحریمهای فشار حداکثری را علیه بزرگترین حامی تروریسم در جهان بازگردانده است. ایران را دوباره ورشکسته کنید.»
مایک پمپئو، وزیر امور خارجه سابق آمریکا، نیز با استقبال از احیای سیاست فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی گفت که این رویکرد امنیت آمریکاییها را افزایش خواهد داد.
او در پیامی نوشت: «در دولت اول ترامپ، سیاست فشار حداکثری، ایران را تحت کنترل نگه داشت و امنیت آمریکاییها را حفظ کرد. بایدن تلاش کرد با ایران سازش کند، اما این یک فاجعه بود.»
پس از صدور دستور ترامپ برای ازسرگیری فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی، مقامهای تهران بر مواضع قبلی خود مبنی بر شکست این سیاست تاکید کردند و گفتند که قصد دستیابی به سلاح هستهای را ندارند. در همین حال، اظهارنظرهای متناقض مقامهای حکومت درباره مذاکره با آمریکا همچنان ادامه دارد.
دقایقی پس از آنکه اعلام شد ترامپ سیاست فشار حداکثری علیه تهران را احیا میکند، نرخ دلار در ایران با حدود هزار تومان افزایش از مرز ۸۵ هزار تومان گذشت.
رییسجمهوری آمریکا گفت که برای امضای دستورالعمل احیای سیاست فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی مردد بوده و گرفتن این تصمیم، «کار بسیار سختی بوده» است.
او با اشاره به تلاشهای تهران برای ترورش گفت دستوراتی صادر کرده است که در صورت ترور شدن به دست جمهوری اسلامی، «این دشمن آمریکا، کاملا محو و نابود» شود.
روزنامه واشینگتنپست گزارش داد تصمیم دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، برای توقف کمکهای خارجی ایالات متحده با استقبال جمهوری اسلامی و رسانههای وابسته به آن روبهرو شده است.
واشینگتن پست، چهارشنبه ۱۷ بهمن، نوشت در چارچوب این تصمیم دولت آمریکا، حمایت مالی از فعالان دموکراسیخواه و مخالفان جمهوری اسلامی متوقف شده؛ موضوعی که خشنودی مقامها و رسانههای وابسته به حکومت ایران را به دنبال داشته است.
ایرنا، خبرگزاری دولت جمهوری اسلامی، ۱۰ بهمن، در مطلبی با استقبال از سیاست دولت جدید آمریکا برای تعلیق کمکهای خارجی خود نوشت این تصمیم ترامپ نگرانی «اپوزیسیون و معارضین خارجنشین» را برانگیخته است.
ایرنا این رویکرد واشینگتن را یکی از «سیگنالهای ترامپ برای مذاکره» با تهران برشمرد و اضافه کرد: «اگر در حوزه ایران این حمایتهای مالی کاهش یابد یا به گونهای تخصیص داده شود که مانع از تنش بیشتر میان دو کشور ایران و آمریکا شود، بهطور مشخص بخشی از فشارها علیه کشورمان را کاهش خواهد داد.»
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، نیز ۱۵ بهمن دولت جو بایدن را بهدلیل حمایت از فعالان مخالف حکومت ایران مورد انتقاد قرار داد و تصمیم ترامپ برای تعلیق کمکهای خارجی را «معنادار» خواند.
بقایی افزود: «آمریکاییها گفتند که آمریکا صندوق خیریه نیست و این معنادار است. این منابع مالی در واقع دستمزد بهازای خدمات بود و این موضوع نشانه روشن و گواهی از سیاست مداخلهجویانه آمریکا، بهطور مشخص دولت بایدن، در امور داخلی ایران است.»
ترامپ اول بهمن در نخستین روز از دوره ریاستجمهوری خود، با صدور یک فرمان اجرایی کمکهای خارجی ایالات متحده را به مدت ۹۰ روز به حالت تعلیق درآورد تا کارآیی و همسویی آنها با سیاست «اول آمریکا» مورد بررسی قرار گیرد.
«اول آمریکا» شعار و گفتمانی است که ترامپ در دوران پیشین حضور خود در کاخ سفید آن را ترویج داد. هدف این گفتمان تمرکز بر مسائل داخلی آمریکا، میهنپرستی و عدم مداخله مستقیم در مناقشههای بینالمللی عنوان شده است.
ایراناینترنشنال هشتم بهمن گزارش داد تصمیم ترامپ موجی از نگرانی را در میان فعالان ایرانی برانگیخته است. آنها بیم دارند که این اقدام، برنامههای مرتبط با ایران را تحت تاثیر قرار دهد و موجب شود جمهوری اسلامی دسترسی شهروندان به اطلاعات را بیش از پیش محدود کند.
موضع مشترک رسانههای اصولگرا و اصلاحطلب
واشینگتن پست در ادامه مطلب خود به عکسالعمل روزنامههای «محافظهکار» در ایران به تصمیم دولت ترامپ برای قطع کمکهای خارجی اشاره کرد و بهطور مشخص به واکنش روزنامه همشهری، ارگان مطبوعاتی شهرداری تهران، پرداخت.
همشهری، ۱۱ بهمن، با تکرار ادبیات مقامهای جمهوری اسلامی، مخالفان حکومت را «فعالان ضد انقلاب» خواند و نوشت سیاست ترامپ در خصوص تعلیق کمکهای خارجی «نشاندهنده ناامیدی کارفرما از کارآمدی اقدامها و فعالیتهای معاندان علیه جمهوری اسلامی» است.
همشهری افزود مخالفان جمهوری اسلامی برای آغاز به کار ترامپ در کاخ سفید «لحظهشماری» میکردند اما «یکباره با غافلگیری قطع بودجه از سوی کارفرما مواجه شدند».
به گزارش واشینگتن پست، حتی روزنامه «هممیهن» نیز که به جریان موسوم به اصلاحطلبی در ایران منتسب است، از تعلیق کمکهای خارجی ایالات متحده استقبال کرده.
هممیهن، ۱۰ بهمن، این تصمیم را «آب سرد ترامپ بر سر اپوزیسیون ایران» توصیف کرد و نوشت احتمال اینکه در کمکهای خارجی آتی دولت آمریکا «اثری از اپوزیسیون ایران نباشد نیز وجود دارد».
بر اساس آمار رسمی دولتی، واشینگتن بزرگترین اهداکننده کمکهای بینالمللی در جهان است و تنها در سال مالی ۲۰۲۴، بالغ بر ۳۹ میلیارد دلار در این مسیر هزینه کرده که از این مبلغ، ۶۵ میلیون دلار به تامین مالی برنامه «دموکراسی منطقهای خاور نزدیک» موسوم به NERD، تحت مدیریت وزارت امور خارجه آمریکا اختصاص یافته است.
این برنامه از سال ۲۰۰۹ تا کنون منبع اصلی حمایت آمریکا از حقوق بشر و جامعه مدنی در ایران بوده است.
واشینگتن پست از واکنش شهروندان ایرانی به تصمیم ترامپ مینویسد
واشینگتن پست در گزارش خود به سراغ شهروندان ایرانی رفته و نظر آنها را در خصوص فرمان اجرایی ترامپ برای توقف کمکهای خارجی ایالات متحده جویا شده است.
مریم فرجی، ۲۷ ساله، که بهعنوان یک پیشخدمت در کافهای در شمال تهران مشغول به کار است، در همین رابطه گفت تصمیم ترامپ «افراطگرایان داخل ایران را به ادامه سرکوبها ترغیب میکند، زیرا آنها احساس میکنند که آمریکا از توانایی کمتری برای حمایت از مردم ایران که به دنبال آزادی هستند، برخوردار خواهد بود».
در سوی مقابل، غلامحسین اکبری، راننده تاکسی ۲۷ ساله در تهران، تاکید کرد شهروندانی چون او از پشتیبانی واشینگتن از فعالان دموکراسیخواه در خارج از کشور نفعی نبردهاند.
او افزود: «ما از بودجه آمریکا برای فعالان ایرانی مقیم خارج که تنها در رسانهها اظهار نظر میکنند، دستاوردی ندیدهایم.»
اداره پست ایالات متحده اعلام کرد که بهطور موقت، پذیرش بستهها از چین و هنگکنگ را متوقف میکند. در روزهای گذشته نیز با تصمیم دولت ترامپ، معافیت تجاری خردهفروشانی مانند تمو و شین، برای ارسال بستههای کمارزش بدون پرداخت عوارض به آمریکا، لغو شد.
پس از اعلام این تعلیق، سهام شرکتهای تجارت الکترونیک چین افت کرد.
خدمات پستی توضیحی در مورد دلیل تعلیق بستههای ارسالی از چین و هنگکنگ ارائه نکرده اما دولت ترامپ در راستای حذف معافیت «سقف ارزش» گام برداشته است.
این نوع از معافیت به واردکنندگان و خریداران آمریکایی اجازه میداد برای بستههایی با ارزش کمتر از ۸۰۰ دلار، از پرداخت تعرفه گمرکی معاف شوند.
تعرفه اضافی و حذف معافیت سقف ارزش، پس از هشدارهای مکرر ترامپ مبنی بر این اعمال شد که پکن اقدامات کافی را برای توقف ورود ماده مخدر فنتانیل به آمریکا انجام نداده است.
خبرگزاری رویترز پیشتر گزارش داده بود تامینکنندگان چینی از این معافیت برای صادرات مواد شیمیایی مرتبط با فنتانیل استفاده میکنند و آنها را بهعنوان دستگاهها و کالاهای کمهزینه ارائه میکنند.
سرویس پست ایالات متحده (USPS) اعلام کرد که این تغییر، تاثیری بر جریان ارسال نامهها و «فلتها» از چین و هنگکنگ نخواهد داشت. فلتها نامههایی با طول حداکثر ۳۸ سانتیمتر و ضخامتی تا ۱/۹ سانتیمتر هستند.
این سازمان در مورد ارتباط این تغییر با تصمیم ترامپ مبنی بر لغو معافیتهای مربوط به ارسال بستههای کمارزش از چین و کشورهای دیگر اظهار نظری نکرد.
چلسی تم، تحلیلگر ارشد سهام در مورنینگاستار گفت: «به نظر ما، اداره پست آمریکا به زمانی نیاز خواهد داشت تا نحوه اجرای مالیاتهای جدید را مشخص کند و سپس اجازه دهد بستههای چینی دوباره وارد ایالات متحده شوند.»
او افزود: «این چالش بزرگی برای آنهاست زیرا در سال ۲۰۲۴، روزانه چهار میلیون بسته تحت معافیت سقف ارزش وجود داشت و بررسی همه بستهها دشوار است؛ بنابراین این کار زمان خواهد برد.»
سهم چین از ارسال بستهها به آمریکا تحت معافیت سقف ارزش
شرکت تامینکننده لجستیک ایزیشیپ (Easyship) به مشتریانی که بهطور مرتب بستههایی با ارزش کمتر از ۸۰۰ دلار به ایالات متحده ارسال میکنند هشدار داد احتمالا با بررسیهای بیشتری روبهرو خواهند شد و به آنها توصیه کرد مراکز توزیعی در داخل آمریکا راهاندازی کرده و با انبارهای محلی یا مراکز تکمیل سفارش در این کشور همکاری کنند.
برخی دیگر از شرکتهای حملونقل بینالمللی از جمله فِدِکس (FedEx) و اسافاکسپرس (SF Express) بهعنوان بزرگترین شرکت حملونقل سریع چین، اعلام کردند که همچنان بستهها را به آمریکا ارسال میکنند.
خردهفروش پوشاک شین (Shein) و فروشگاه آنلاین تمو (Temu) که محصولات متنوعی از اسباببازی تا گوشیهای هوشمند میفروشند، در آمریکا بهطور سریع رشد کردهاند که بخشی از این موفقیت به معافیت سقف ارزش مربوط میشود.
بر اساس گزارش کمیته کنگره ایالات متحده در مورد چین در ژوئن ۲۰۲۳، این دو شرکت احتمالا بیش از ۳۰ درصد از مجموع بستههایی را تشکیل میدهند که روزانه تحت معافیت سقف ارزش به آمریکا ارسال میشوند.
تقریبا نیمی از تمام بستههایی که تحت معافیت سقف ارزش ارسال میشوند از چین هستند.
آمازون نیز پایگاه فروشندگان بزرگی در چین دارد.
بر اساس تخمینها، فروشندگان مستقر در چین تقریبا نیمی از ۱۰ هزار فروشنده برتر آمازون در آمریکا را تشکیل میدهند.
تصمیم جدید دولت ترامپ در مورد معافیت سقف ارزش باعث افزایش قیمت محصولات شرکتهایی مانند شین و تمو میشود اما کارشناسان میگویند این اقدام احتمالا تاثیر زیادی بر حجم ارسالهای آنها نخواهد داشت.
سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیآیای) به تمامی کارکنان خود پیشنهاد بازخرید داد. دلیل این اقدام، تلاش برای همسو کردن این نهاد با اولویتهای دونالد ترامپ مانند مقابله با کارتلهای مواد مخدر عنوان شده است.
رسانههای آمریکایی گزارش دادند که سیآیای سهشنبه ۱۶ بهمن این پیشنهاد را به کارکنانش ارائه داده و در عین حال، روند استخدام متقاضیانی را که پیشتر پیشنهاد کاری مشروط دریافت کرده بودند، متوقف کرده است.
وال استریت ژورنال با نقل قول از یکی از دستیاران جان راتکلیف، مدیر سیآیای، گزارش داد اگر متقاضیان، پیشینهای متناسب با اهداف جدید سیآیای نداشته باشند، برخی از این پیشنهادهای استخدامی احتمالا لغو خواهند شد.
اهداف جدید شامل مقابله با کارتلهای مواد مخدر، جنگ تجاری ترامپ و تضعیف چین است.
یک منبع ناشناس از سیآیای به سیانان گفت که این تصمیم، بخشی از تلاشهای راتکلیف برای اطمینان از این است که «نیروی کار این سازمان به اولویتهای امنیت ملی دولت ترامپ پاسخگو باشد».
به گفته او، این اقدام «بخشی از یک راهبرد جامع برای تزریق انرژی تازه به سیآیای» است.
یک منبع آگاه دیگر که نخواست نامش فاش شود، به سیانان گفت مشخص نیست چه افرادی اجازه استفاده از این پیشنهاد (بازخرید) را خواهند داشت اما ممکن است برخی عملیاتها یا حوزههای تخصصی از این طرح مستثنا شوند.
سیآیای هیچوقت درباره بودجه یا تعداد کارکنان خود اظهارنظر نمیکند.
این تغییرات شامل اخراج و کنار گذاشتن صدها کارمند دولتی به عنوان گام نخست برای کوچکسازی بوروکراسی و جایگزینی آنها با افراد وفادارتر به دولت بوده است.
هفته گذشته، کاخ سفید به دو میلیون کارمند غیرنظامی فدرال پیشنهاد داد که اگر از همین هفته کار خود را متوقف کنند میتوانند تا ۳۰ سپتامبر (هشتم مهر سال بعد) همچنان حقوق و مزایای خود را دریافت کنند.
این اقدام در راستای تلاش ترامپ برای کاهش ابعاد دولت انجام شد.
سیانان با استناد به یک منبع گزارش داد که تصمیم برای گنجاندن سیآیای در این برنامه، جدید است و مقامات اخیرا در حال بررسی موضوع بودهاند.
اتحادیههای نماینده کارکنان دولت فدرال آمریکا، سهشنبه با طرح یک شکایت قضایی تلاش کردند تا برنامه دولت ترامپ را برای ارائه پیشنهادهای بازخرید به کارکنان فدرال متوقف کنند.
راتکلیف که پیشتر عضو مجلس نمایندگان بوده و در دوره نخست ریاستجمهوری ترامپ در سمت مدیر اطلاعات ملی خدمت کرده، چند روز پس از آغاز دور دوم ریاستجمهوری او، با تایید سنا بهعنوان مدیر سیآیای منصوب شد.
به گزارش وال استریت ژورنال، یکی از دستیاران راتکلیف گفته است که سیآیای در دوران ترامپ تمرکز بیشتری بر نیمکره غربی خواهد داشت و کشورهایی را هدف قرار خواهد داد که معمولا بهعنوان دشمنان سنتی آمریکا شناخته نمیشوند.
دولت فدرال آمریکا با بیش از ۲/۴ میلیون کارمند بهجز کارکنان اداره پست، بزرگترین نیروی کار کشور را در اختیار دارد.
پروژه ۲۰۲۵ که بهعنوان مانیفست محافظهکاران، راهنمای بسیاری از سیاستهای ترامپ بوده، خواستار اخراج گسترده کارکنان فدرال و جایگزینی بسیاری از آنها با وابستگان سیاسی است.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، در یک فرمان اجرایی خواستار به صفر رساندن صادرات نفت ایران، از جمله به چین، منزوی کردن هرچه بیشتر حکومت ایران و پایان دادن به تهدید هستهای و موشکی جمهوری اسلامی و نیروهای نیابتی آن شده است.
رییس جمهوری آمریکا، سهشنبه ۱۶ بهمن، در این فرمان اجرایی تاکید کرده که رفتار جمهوری اسلامی تهدیدی برای منافع ملی ایالات متحده است و ضروری است که حداکثر فشار بر حکومت ایران اعمال شود تا تهدید هستهای آن پایان یابد، برنامه موشکهای بالستیکش محدود شود و حمایت این کشور از گروههای «تروریستی» متوقف گردد.
در این فرمان اجرایی که از آن بهعنوان یادداشت یا دستورالعمل امنیت ملی نیز یاد شده است، به تاریخچهای از اقدامات جمهوری اسلامی علیه آمریکا و متحدانش اشاره شده و سپس دستورات مشخصی به وزیران خزانهداری، امور خارجه، دادگستری، بازرگانی و نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل برای اعمال فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی داده شده است.
سیاست آمریکا در قبال جمهوری اسلامی
در فرمان اجرایی رییسجمهوری آمریکا، «جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هستهای و موشکهای بالستیک قارهپیما»، «خنثیسازی شبکه حکومت ایران و کارزار تجاوزگری منطقهایش»، «تضعیف سپاه پاسداران و نیروهای نیابتی آن و محروم کردن این نیروها از منابعی که فعالیتهای بیثباتکننده آنها را تامین میکند» و «مقابله با توسعه موشکها و سایر قابلیتهای تسلیحاتی متعارف و نامتقارن حکومت ایران» بهعنوان محورها و اهداف سیاست ایالات متحده در قبال جمهوری اسلامی ذکر شده است.
وظایف وزیر خزانهداری برای اعمال فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی
در این فرمان اجرایی، برای اعمال فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی پنج دستور مشخص به وزیر خزانهداری آمریکا داده شده است.
بر اساس دستور دونالد ترامپ، وزیر خزانهداری آمریکا موظف است که فورا تحریمها یا اقدامات اجرایی مناسب را علیه تمامی اشخاصی اعمال کند که شواهدی مبنی بر نقض تحریمهای مرتبط با ایران از سوی آنها وجود دارد.
وزیر خزانهداری آمریکا همچنین موظف شده است که کارزاری قوی و پیوسته برای اجرای تحریمهای ایران بهمنظور جلوگیری از دسترسی حکومت و نیروهای نیابتی آن به منابع مالی راهاندازی کند.
رییسجمهوری آمریکا همچنین وزیر خزانهداری را موظف کرده است که هرگونه مجوز عمومی یا دستورالعملی را که به حکومت ایران و یا نیروهای نیابتی آن تخفیف اقتصادی یا مالی میدهد، مورد بازنگری قرار دهد یا آنها را لغو کند.
ترامپ در فرمان اجرایی خود از وزیر خزانهداری خواسته است که دستورالعملها و راهنماییهای جدیدی را به بخشهای تجاری، از جمله کشتیرانی، بیمه و اپراتورهای بندری ارائه دهد و آنها را از خطرات نقض تحریمهای آمریکا آگاه کند.
براساس این فرمان اجرایی، وزیر خزانهداری ایالات متحده همچنین موظف شده است که تدابیر تدوین شده در گروه ویژه اقدام مالی (FATF) برای مقابله با اقدامات جمهوری اسلامی را حفظ کند و نظارتهای مالی برای جلوگیری از «درآمدزایی غیرقانونی حکومت ایران» را تقویت کند.
وظایف وزیر امور خارجه
در فرمان اجرایی دونالد ترامپ برای ازسرگیری سیاست فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی، وزیر امور خارجه ایالات متحده نیز موظف شده است که در چهار محور دست به اقداماتی مشخص و قاطع بزند.
بر اساس دستور رییسجمهوری آمریکا، وزیر امور خارجه این کشور موظف است معافیتهای تحریمی، بهویژه آن دسته از معافیتهایی که به حکومت ایران امتیازات اقتصادی یا مالی میدهد از جمله معافیتهای مربوط به پروژه بندر چابهار را لغو و یا بهگونهای اصلاح کند که موجب قطع بهرهمندی جمهوری اسلامی از امتیازهای ناشی از آن شود.
وزیر امور خارجه آمریکا همچنین موظف شده است که با همکاری وزیر خزانهداری صادرات نفت ایران، از جمله به چین، را به صفر برساند.
بر اساس این فرمان اجرایی، وزیر امور خارجه آمریکا موظف شده است که کارزاری دیپلماتیک را برای منزوی کردن جمهوری اسلامی در جهان، از جمله در سازمانهای بینالمللی رهبری کند.
دونالد ترامپ همچین از وزیر امور خارجه خود خواسته است که از استفاده جمهوری اسلامی از سیستم مالی عراق و کشورهای خلیج فارس برای دور زدن تحریمها جلوگیری کند.
وظایف نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل
در فرمان اجرایی رییس جمهوری آمریکا از نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل خواسته شده است که با همکاری متحدان، زمینه بازگشت تحریمهای بینالمللی علیه جمهوری اسلامی را فراهم سازد.
نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل همچنین موظف شده است که جمهوری اسلامی را برای نقض پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای پاسخگو نگه دارد و همزمان جلسات شورای امنیت را برای برجسته کردن تهدیدهای جمهوری اسلامی برگزار کند.
وظایف وزیر دادگستری
دونالد ترامپ، وزیر دادگستری (دادستان کل) ایالات متحده را نیز موظف کرده است که تمامی اقدامات قانونی برای شناسایی، مختل کردن و محاکمه شبکههای مالی و لجستیکی وابسته به حکومت ایران را انجام دهد.
وزیر دادگستری آمریکا همچنین موظف شده است که محموله های نفت ایران را که بهطور غیرقانونی حمل میشود، توقیف کند.
بر اساس دستور رییسجمهوری آمریکا، وزیر دادگستری باید داراییهای دولتی ایران در ایالات متحده و خارج از کشور را شناسایی کند و رهبران و اعضای گروههای «تروریستی» مورد حمایت جمهوری اسلامی را تحت پیگرد قانونی قرار دهد.
وزیر دادگستری آمریکا همچنین باید از تمامی ابزارهای حقوقی و سایبری برای مقابله با جاسوسی، نفوذ خارجی و سایر تهدیدهای مرتبط با حکومت ایران استفاده کند.
وظایف وزیر بازرگانی
در فرمان اجرایی دونالد ترامپ، وزیر بازرگانی آمریکا نیز موظف شده است که کارزاری قدرتمند و پیوسته برای اجرای کنترلهای صادراتی بهمنظور محدود کردن دسترسی ایران به فناوریهای نظامی به راه بیندازد.
ارزیابی ترامپ از اقدامات جمهوری اسلامی
دونالد ترامپ در مقدمه فرمان اجرایی خود برای اعمال فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی، تاکید کرده است که جمهوری اسلامی از زمان تاسیس خود در سال ۱۳۵۷ بهعنوان یک حکومت انقلابی مبتنی بر دین، دشمنی خود را با ایالات متحده و متحدان این کشور اعلام کرده است.
به گفته رییسجمهوری آمریکا، جمهوری اسلامی همچنان «بزرگترین حامی دولتی تروریسم در جهان» است و از گروههایی مانند حزبالله، حماس، حوثیها، طالبان، القاعده و سایر شبکههای تروریستی حمایت کرده است. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خود از سوی دولت آمریکا بهعنوان یک سازمان تروریستی خارجی تعیین شده است.
ترامپ در این فرمان اجرایی تاکید کرده است که حکومت ایران، از جمله سپاه پاسداران، از عوامل و ابزارهای سایبری برای هدف قرار دادن شهروندان ایالات متحده در داخل این کشور و سایر نقاط جهان و اقداماتی نظیر حمله، آدمربایی و قتل استفاده میکند.
به گفته رییسجمهوری آمریکا، جمهوری اسلامی همچنین به گروههای نیابتی خود، ازجمله سازمان جهاد اسلامی و حزبالله، دستور داده است تا سلولهای خفتهای را در داخل آمریکا ایجاد کنند و در حمایت از «فعالیتهای تروریستی حکومت ایران» فعال شوند.
دونالد ترامپ جمهوری اسلامی را مسئول «کشتارهای وحشیانهای» دانسته است که حماس در تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۳ مرتکب شد.
به گفته او، حکومت ایران همچنین مسئول ادامه حملات حوثیها علیه نیروی دریایی ایالات متحده، ناوگان متحدان این کشور و کشتیرانی تجاری بینالمللی در دریای سرخ است.
ترامپ همچنین یادآوری کرده است که از آوریل ۲۰۲۴، حکومت ایران دو بار به حملات موشکی بالستیک و کروز علیه اسرائیل دست زده است.
رییسجمهوری آمریکا، در ادامه به نقض فاحش حقوق بشر از سوی جمهوری اسلامی و بازداشت غیرقانونی و مبتنی بر اتهامات واهی شهروندان آمریکایی و شکنجه آنها اشاره و تاکید کرده است که ایالات متحده در کنار زنان ایران ایستاده است که بهطور همیشگی تحت ستم حکومت ایران قرار دارند.
او سپس برنامههای هستهای و موشکی جمهوری اسلامی را «تهدیدی وجودی» برای ایالات متحده و کل جهان متمدن خوانده و تاکید کرده است که یک حکومت افراطی مانند جمهوری اسلامی هرگز نباید اجازه یابد که به سلاح هستهای دست یابد، یا از تهدید به دستیابی و استفاده از آن برای اخاذی از آمریکا و متحدانش استفاده کند.
دونالد ترامپ در دستور اجرایی خود با اشاره به پنهانکاریهای جمهوری اسلامی و خودداری از همکاری با آژانس یینالمللی انرژی اتمی تاکید کرده است: «ما باید تمامی مسیرهای جمهوری اسلامی برای دستیابی به سلاح هستهای را مسدود کنیم و به اخاذی هستهای حکومت ایران پایان دهیم.»
مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، در واکنش به انتقادات گسترده از پیشنهاد ترامپ تاکید کرد این طرح نشاندهنده تمایل واشینگتن برای ایفای نقش در بازسازی نوار غزه است و قصد سویی در این میان مطرح نیست.
او افزود: «پیشنهاد غزه، یک طرح منحصر بهفرد است که باید درباره آن فکر کرد... مردم غزه باید در زمان بازسازی، جایی برای سکونت داشته باشند.»
کارولین لیویت، سخنگوی کاخ سفید، نیز در مقام دفاع از ترامپ برآمد و گفت رییسجمهوری آمریکا معتقد است جهت «تضمین ثبات در منطقه»، این کشور باید در بازسازی غزه مشارکت داشته باشد.
لیویت خاطرنشان کرد این به معنی حضور نظامی ایالات متحده در غزه نیست و دونالد ترامپ هنوز تعهدی برای استقرار نیروهای آمریکایی در غزه بهعنوان بخشی از طرح کنترل این منطقه نداده است.
اختلاف در اردوگاه جمهوریخواهان بر سر پیشنهاد ترامپ
پیشبینی واکنش دموکراتها به طرح ترامپ درباره تسلط آمریکا بر غزه، چندان دشوار نبود؛ اما حتی جمهوریخواهان نیز بهصورت یکصدا از این پیشنهاد استقبال نکردهاند.
از یک سو، برخی نمایندگان راستگرای کنگره آمریکا از جمله نانسی مِیس، مارجری تیلور گرین و ریک اسکات، پیشنهاد ترامپ را ستودهاند.
گرین، نماینده جمهوریخواه کنگره از ایالت جورجیا، در همین رابطه گفت: «با ریاستجمهوری ترامپ، آمریکا پرچمدار صلح در جهان خواهد شد. اکنون زمان آن رسیده است که خاورمیانه را برای پایان دادن به جنگهای بیپایان دگرگون کنیم، و این [طرح] دقیقا گامی در همین مسیر است.»
میس، نماینده جمهوریخواه کنگره از ایالات کارولینای جنوبی، با تمجید از پیشنهاد ترامپ، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «بیایید غزه را به مارالاگو تبدیل کنیم.»
مارالاگو در ایالت فلوریدا عمارتی مجلل و اقامتگاه خصوصی ترامپ است و او در ماههای اخیر، در این مکان میزبان شماری از سیاستمداران و چهرههای برجسته بوده است.
در سوی مقابل، شماری از نمایندگان جمهوریخواه کنگره آمریکا با طرح ترامپ درباره غزه به مخالفت برخاستند یا دستکم از حمایت علنی از آن خودداری کردند.
تام تیلیس، سناتور جمهوریخواه ایالت کارولینای شمالی، گفت: «کاملا روشن است که چنین چیزی رخ نخواهد داد. حتی نمیدانم تحت چه شرایطی [این طرح] میتواند منطقی باشد.»
رند پال، سناتور جمهوریخواه ایالت کنتاکی، با انتقاد از پیشنهاد ترامپ تاکید کرد هیچ دلیلی برای تسلط آمریکا بر غزه وجود ندارد.
او به طعنه افزود: «گمان میکردم ما به “اول آمریکا” رای دادهایم.»
«اول آمریکا» شعار و گفتمانی است که ترامپ در دوران پیشین حضور خود در کاخ سفید آن را ترویج کرد. هدف این گفتمان تمرکز بر مسائل داخلی آمریکا، میهنپرستی و عدم مداخله مستقیم در مناقشههای بینالمللی عنوان شده است.
ویرانیهای به جا مانده از درگیریها در نوار غزه، ۱۶ بهمن
آیا نتانیاهو از طرح ترامپ مطلع بود؟
ترامپ طرح خود در مورد تسلط آمریکا بر نوار غزه را نخستین بار در نشست مطبوعاتی مشترک با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، مطرح کرد.
گزارشها حاکی از آن است که ترامپ این طرح را مخفی نگه داشته بود و بسیاری از مقامهای دولت آمریکا از آن بیاطلاع بودند.
آیا این موضوع درباره نخستوزیر اسرائیل نیز صدق میکند؟
کاخ سفید شامگاه ۱۷ بهمن اعلام کرد نتانیاهو پیش از این نشست خبری، در جریان پیشنهاد ترامپ قرار داشته است.
با این حال، مشاور ارشد نتانیاهو تاکید کرد اسرائیل از «جزییات کامل» طرح ترامپ درباره غزه آگاه نبوده است.
او افزود: «ما از این ایده اطلاع داشتیم، اما ابعاد آن برای ما غافلگیرکننده بود.»
واکنشهای متفاوت گروههای یهودی به پیشنهاد ترامپ
وبسایت خبری تایمز اسرائیل گزارش داد واکنشها در میان گروههای یهودی به پیشنهاد ترامپ متفاوت بوده است.
استقبال گروههای راستگرا و خشنودی آنها از طرح ترامپ قابل پیشبینی بود اما در این میان، برخی گروههای یهودی به دلایل مختلف، روی خوشی به این پیشنهاد نشان ندادهاند.
کمیته یهودیان آمریکا با انتشار بیانیهای، ضمن تمجید از نقش ترامپ در برقراری آتشبس میان حماس و اسرائیل، از پیشنهادهای «هنجارشکن» او درباره مسئله غزه ابراز نگرانی کرد.
در این بیانیه آمده است: «اظهارات تعجبآور، نگرانکننده و گیجکننده رییسجمهوری در مورد طرح آمریکا برای “تصاحب” و “مالکیت” بر غزه و جابهجایی ساکنان آن، سوالات متعددی را برانگیخته است.»
کمیته یهودیان آمریکا همچنین هشدار داد این طرح ممکن است بر روی توافق کنونی حماس و اسرائیل درباره آزادی گروگانهای در بند این گروه تاثیر منفی بگذارد.
تایمز اسرائیل افزود دیگر گروههای یهودی لیبرال نیز مخالفت خود را با این طرح ابراز کردهاند.
پیشتر برخی گمانهزنیها از نقش جراد کوشنر، همسر ایوانکا، دختر ترامپ، در تهیه طرح مالکیت آمریکا بر نوار غزه حکایت داشتند.