مری نِگ، وزیر تجارت کانادا، از عزم این کشور برای توسعه روابط با اتحادیه اروپا و کشورهای منطقه هند و اقیانوسیه به‌منظور کاهش تبعات وضع تعرفه‌های تجاری از سوی دونالد ترامپ خبر داد. او همچنین تهدید کرد کانادا از این موضوع به سازمان تجارت جهانی شکایت می‌کند.
سلام شنبه ۲۰ بهمن در گفت‌وگو با خبرنگاران در کاخ ریاست جمهوری لبنان اعلام کرد کابینه ۲۴ نفره جدید این کشور اصلاحات مالی، بازسازی و اجرای قطعنامه سازمان ملل را که سنگ بنای ثبات در مرز لبنان با اسرائیل است، در اولویت قرار خواهد داد.
خبرگزاری رویترز نوشت تشکیل کابینه جدید لبنان پس از مداخله «مستقیم و غیرمعمول» آمریکا در روند آن تشکیل شد.
بیشتر بخوانید: حزب‌الله: اظهارات فرستاده ترامپ، دخالت در حاکمیت لبنان بود
با تشکیل کابینه جدید لبنان، این کشور یک گام دیگر به دسترسی به بودجه بازسازی پس از جنگ ویرانگر میان اسرائیل و حزب‌الله نزدیک‌تر شد.
در کابینه جدید، جنبش شیعی امل، متحد حزب‌الله، اجازه یافت چهار نفر از اعضای کابینه جدید، از جمله یاسین جابر، وزیر دارایی را انتخاب و یک عضو دیگر کابینه را تایید کند.
نبیه بری، رییس پارلمان لبنان، رهبری جنبش امل را بر عهده دارد.
به نوشته رویترز، حضور کم‌رنگ حزب‌الله در کابینه لبنان مانع از آن می‌شود که این گروه و متحدانش «یک سوم مسدود کننده» در دولت را در اختیار داشته باشند، زیرا برای تصویب برخی تصمیم‌ها در کابینه، به دو سوم آرا نیاز است.
پیشتر در ۱۹ بهمن، مورگان اورتگاس، معاون نماینده آمریکا در امور خاورمیانه، تاکید کرد ایالات متحده دخالت حزب‌الله در کابینه جدید لبنان را «خط قرمز» می‌داند و از اسرائیل برای وارد کردن ضربات سهمگین به این گروه قدردانی می‌کند.
سفارت آمریکا در لبنان نیز ۲۰ بهمن از تشکیل کابینه جدید استقبال و ابراز امیدواری کرد که نهادهای دولتی، لبنان را بازسازی و اصلاحات مورد نیاز در این کشور را اجرا کنند.
در کابینه جدید، حزب نیروهای مسیحی لبنان که از مخالفان سرسخت حزب‌الله به شمار می‌رود و در پنج سال گذشته در کابینه حضور نداشته، چهار وزیر از جمله یوسف رجی، وزیر امور خارجه و ژوزف صدی، وزیر انرژی را انتخاب کرد.
نخست‌وزیر لبنان با اشاره به تشکیل دولت ابراز امیدواری کرد کابینه سیاسی جدید و متنوع «با هماهنگی کار کند».
سلام افزود: «این دولت به دنبال بازگرداندن اعتماد میان شهروندان و دولت، میان لبنان و کشورهای عربی، و میان لبنان و جامعه بین‌المللی خواهد بود.»
لبنان در پنج سال گذشته به دلیل بحران‌های مالی که بخش بزرگی از مردم را به فقر کشاند، انفجار مهیب در بندر بیروت، جنگ حزب‌الله و اسرائیل و ویرانی‌های ناشی از آن، به‌شدت آسیب دیده است.
تشکیل کابینه جدید به‌عنوان گامی اساسی برای انجام اصلاحاتی تلقی می‌شود که می‌تواند راه را برای اجرای یک برنامه مالی تحت نظارت صندوق بین‌المللی پول، دسترسی به حمایت کشورهای کلیدی حوزه خلیج فارس و کمک به بازسازی مناطق تخریب‌شده باز کند.
سازمان ملل متحد شنبه ۲۰ بهمن از تشکیل دولت لبنان استقبال کرد و آن را «منادی فصل جدید و روشن‌تر» برای این کشور خواند.
این سازمان افزود با کابینه جدید در زمینه انجام اصلاحات و اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت برای خلع سلاح گروه‌های مسلح در لبنان همکاری می‌کند.
قطعنامه ۱۷۰۱ حزب‌الله را ملزم به عقب‌نشینی به ساحل شمالی رودخانه لیتانی (حدود ۳۰ کیلومتری مرز اسرائیل) می‌کند. بر اساس این قطعنامه، تنها ارتش لبنان و نیروهای حافظ صلح سازمان ملل باید در جنوب لبنان مستقر شوند.
نخست‌وزیر لبنان ۲۰ بهمن تاکید کرد کابینه جدید اجرای این قطعنامه را در کنار اجرای توافق آتش‌بس که به آخرین درگیری میان حزب‌الله و اسرائیل پایان داد، در اولویت قرار می‌دهد.
بر اساس توافق آتش‌بس، نیروهای اسرائیلی باید جنوب لبنان را ترک کنند، حزب‌الله باید نیروها و تسلیحات خود را از منطقه خارج کند و ارتش لبنان باید تا ۳۰ بهمن در آنجا مستقر شود.
بیشتر بخوانید: نتانیاهو: اسرائیل در مهلت ۶۰ روزه به‌طور کامل از لبنان خارج نخواهد شد
اکنون کابینه جدید لبنان موظف به تهیه طرح کلی رویکرد و اولویت‌های دولت آینده است و پس از آن، نیاز به رای اعتماد از پارلمان لبنان برای داشتن اختیارات کامل دارد.
ژوزف عون، فرمانده پیشین ارتش لبنان که از حمایت ایالات متحده برخوردار بود، ۹ ژانویه به‌عنوان رییس‌جمهوری جدید این کشور انتخاب شد و چند روز بعد، سلام را برای تشکیل دولت معرفی کرد.
سلام پیش از این رییس دیوان بین‌المللی دادگستری بود و انتخاب او به‌عنوان نخست‌وزیر، تغییر چشمگیری در توازن قدرت در لبنان، پس از ضربات سنگین اسرائیل به حزب‌الله و همچنین سرنگونی حکومت بشار اسد در سوریه محسوب می‌شود.
فرستاده ویژه دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا در امور صلح خاورمیانه، جمعه ۱۹ بهمن در کاخ ریاستجمهوری لبنان در بعبدا گفت واشینگتن خط قرمزی تعیین کرده که بر اساس آن، حزب‌الله نباید در دولت آینده لبنان حضور داشته باشد.
محمد رعد، رییس فراکسیون «وفاداری به مقاومت» پارلمان لبنان از گروه حزب‌الله، اظهارات اورتگاس را «دخالت آشکار در حاکمیت لبنان و خارج از تمامی آداب دیپلماتیک و الزامات روابط بینالملل» توصیف کرد و آن را «سرشار از کینه و بیمسئولیتی» دانست.
او همچنین این اظهارات را «توهین به یکی از مولفههای ملی» خواند که بخشی از «وفاق ملی و زندگی سیاسی لبنان» است.
اورتگاس نخستین مقام ارشد آمریکایی است که از زمان روی کار آمدن ترامپ و انتخاب جوزف عون به‌عنوان رییس‌جمهوری لبنان، به این کشور سفر کرده است.
او در جریان این سفر، با اشاره به «شکست حزب‌الله» در جنگ با اسرائیل، گفت که «دوران وحشتآفرینی حزب‌الله» تمام شده است: «این گروه از نظر نظامی شکست خورده و دیگر قادر به تحمیل خواستههای خود نیست.»
رعد در واکنش به این اظهارات گفت که بیانیه کاخ ریاستجمهوری لبنان که موضع بیروت را از اظهارات اورتگاس متمایز کرد، برای حزب‌الله «کافی است» و نیازی به طولانی کردن بحث درباره سخنان او وجود ندارد.
این نماینده پارلمان لبنان افزود: «ما نیازی به واکنش گسترده نسبت به کسانی نداریم که خصومت خود را با یک مولفه لبنانی که در برابر تجاوز صهیونیستی ایستاد و آن را شکست داد، نشان میدهند. پیروز واقعی کسی است که چهره زشت متجاوز را آشکار کند.»
پس از خروج اورتگاس از کاخ بعبدا، دفتر اطلاعرسانی ریاستجمهوری لبنان بیانیهای صادر کرد و توضیح داد: «برخی از اظهارات فرستاده ویژه آمریکا، دیدگاه شخصی اوست و ریاستجمهوری لبنان، ارتباطی با آن ندارد.»
جوزف عون در دیدار با فرستاده ترامپ گفت که برقراری ثبات در جنوب لبنان منوط به عقب‌نشینی اسرائیل است.
او تاکید کرد ارتش لبنان آمادگی دارد بلافاصله پس از خروج نیروهای اسرائیلی، در منطقه مستقر شود.
رعد در واکنش به سخنان اورتگاس بر اتکا به «اراده ملت که به گزینه مقاومت پایبند است و از این کشور در چارچوب معادله ارتش، ملت و مقاومت محافظت می‌کند» تاکید کرد و این معادله را واقعیتی دانست که «لبنان می‌تواند به آن افتخار کند».
حدود یک هفته پیش، خبرگزاری رویترز به نقل از پنج منبع آگاه خبر داد آمریکا به مقامات ارشد لبنان فشار میآورد تا به حزب‌الله یا متحدانش اجازه ندهند وزیر دارایی بعدی این کشور را معرفی کنند.
خشم نزدیکان حزب‌الله از سخنان فرستاده ترامپ
اظهارات اورتگاس خشم دیگر چهرههای شیعه لبنان را نیز در پی داشت.
احمد قبلان، مفتی اعظم شیعیان جعفری لبنان، در بیانیهای، حزب‌الله را «نیرویی ملی و نمایندهای در اندازه لبنان و شراکت ملی آن» توصیف کرد و گفت که این گروه «شکست نخورده، نخواهد خورد و هیچ قدرتی در جهان قادر به از بین بردن آن نیست».
«تجمع علمای مسلمان» که به حزب‌الله نزدیک است نیز در بیانیهای اظهارات فرستاده ویژه ترامپ را «نقض اصول دیپلماتیک و تعرض به حاکمیت لبنان» دانست: «چگونه ممکن است که یک دیپلمات در کشور مستقلی حضور یابد و با افتخار از پیروزی دشمن آن کشور در جنگی علیه آن سخن بگوید؟»
جمعه نوزدهم بهمن، گروهی از هواداران حزب‌الله در اعتراض به سخنان اورتگاس، مقابل ورودی فرودگاه بین‌المللی بیروت تجمع کردند.
سفر اورتگاس به لبنان در حالی انجام گرفت که روند تشکیل کابینه در این کشور همچنان در بن‌بست قرار دارد.
در لبنان، مناصب دولتی بر اساس سهمبندیهای فرقهای توزیع می‌شود و حزب‌الله، از طریق متحد خود، جنبش امل، خواهان کنترل کامل بر انتصاب وزرای شیعه است؛ موضوعی که تشکیل دولت را متوقف کرده است.
روند تشکیل دولت به ریاست نواف سلام در آخرین لحظات به دلیل اختلاف بر سر انتخاب پنجمین وزیر شیعه متوقف و این مسئله باعث شد که سلام، مذاکرات خود را با طرفهای سیاسی ادامه دهد.
عون اعلام کرد مذاکرات برای تشکیل دولت به مراحل پایانی رسیده است.
وزیر تجارت کانادا شنبه ۲۰ بهمن در سفر به ژنو، با ماروش شفچوویچ، مسئول تجارت اتحادیه اروپا، دیدار کرد.
او ۱۹ بهمن نیز با نگوزی اوکونجو-ایویلا، مدیرکل سازمان تجارت جهانی، در ژنو دیدار کرده بود.
انگ پس از دیدار با شفچوویچ اعلام کرد کانادا خواهان تعمیق روابط اقتصادی خود با اتحادیه اروپا و حمایت از قوانین تجارت جهانی در برابر تهدیدات مربوط به تعرفه‌های ایالات متحده است.
اعمال تعرفه‌های ۲۵ درصدی علیه کانادا و مکزیک، دو همسایه شمالی و جنوبی آمریکا، از جمله اولین اقدامات ترامپ پس از آغاز به کار رسمی او در کاخ سفید بود.
پس از آنکه جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا و کلودیا شین‌بام، رییس‌جمهوری مکزیک، به‌طور جداگانه اعلام کردند در پاسخ به خواسته ترامپ برای برخورد شدیدتر با مهاجرت غیرقانونی و قاچاق مواد مخدر، متعهد شده‌اند نظارت‌ها را در مرز خود با ایالات متحده تقویت کنند، ترامپ موافقت کرد اعمال این تعرفه‌ها را ۳۰ روز به تعویق بیاندازد.
نِگ در سفر خود به ژنو، با اشاره به توافق تجاری سال ۲۰۱۷ کانادا و اتحادیه اروپا گفت: «ما شاهد آمارهای بسیار خوبی بوده‌ایم.»
وزیر تجارت کانادا همچنین خواهان توسعه کسب و کارهای کانادایی در کشورهای عضو اتحادیه اروپا و بالعکس شد.
این اقدامات در حالی صورت می‌گیرد که اتحادیه اروپا خود در معرض وضع تعرفه‌های سنگینی مشابه کانادا قرار دارد.
رهبران اروپایی ۱۵ بهمن نسبت به مواضع اخیر رییس‌جمهوری ایالات متحده در خصوص اعمال تعرفه‌های تجاری ابراز نگرانی کردند.
در همین رابطه، کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، پیش از نشست غیررسمی سران کشورهای عضو این اتحادیه در بروکسل گفت: «ما به‌شدت به یکدیگر وابسته هستیم. ما به آمریکا نیاز داریم و آمریکا نیز به ما نیاز دارد.»
کانادا در دسامبر ۲۰۲۴ (آذر و دی سال جاری) با اندونزی و هفته گذشته با اکوادور توافقات تجاری امضا کرد و تلاش‌های زیادی برای افزایش روابط تجاری خود در منطقه هند-اقیانوسیه صورت می‌دهد.
وزیر تجارت کانادا همچنین هفته آینده به استرالیا، سنگاپور و برونئی سفر خواهد کرد.
به گفته نِگ، کانادا در حال مذاکره با کشورهای جنوب شرق آسیا، از جمله انجمن کشورهای جنوب شرق آسیا (آسهآن)، برای تعمیق روابط است.
نِگ همچنین به ترامپ هشدار داد در صورت اعمال تعرفه‌ها، کانادا می‌تواند آمریکا را در سازمان تجارت جهانی «به چالش بکشد».
کانادا پیشتر نیز ایالات متحده را به اعمال تعرفه‌های تلافیجویانه و اقدام قانونی تهدید کرده بود.
پیش از کانادا، چین و هنگکنگ نیز تهدید مشابهی انجام دادند. با این حال، به نظر نمیرسد سازمان تجارت جهانی، حتی در صورت به نتیجه رسیدن شکایت این کشورها، بتواند اقدامی عملی علیه واشینگتن صورت دهد.
چین اکنون شکایت خود را در سازمان تجارت جهانی ثبت کرده است.
ثبت این شکایت، اولین مرحله از یک فرآیند حل اختلاف است که می‌تواند در نهایت با صدور حکمی، تعرفه‌های ترامپ را نقض قوانین تجاری بداند؛ مشابه آنچه در سال ۲۰۲۰ و پایان دوره نخست ریاستجمهوری او رخ داد.
با این حال، حتی در صورت پیروزی چین در این دعوای حقوقی، بعید است این موضوع به کاهش تعرفه‌ها منجر شود زیرا نهاد استیناف سازمان تجارت جهانی عملا از کار افتاده است.
آمریکا سالهاست انتصاب قضات این نهاد را به دلیل آنچه «زیادهروی قضایی» خوانده، مسدود کرده و این امر مانع از صدور حکم نهایی در پروندههای مشابه شده است.