زلنسکی: اوکراین بدون حمایت آمریکا شانس کمی برای بقا در برابر تهاجم روسیه دارد

براساس این گزارش قرار است ایده‌های پیشنهادی در نشستی که این ماه در ریاض با حضور کشورهایی از جمله عربستان سعودی، مصر، اردن و امارات متحده عربی برگزار می‌شود، بررسی شوند.

به گفته پنج منبع، این پیشنهادها ممکن است شامل ایجاد یک صندوق بازسازی به رهبری کشورهای حاشیه خلیج فارس و توافقی برای کنار گذاشتن حماس باشد.

عربستان و متحدانش از طرح ترامپ برای «پاکسازی» غزه از فلسطینیان و اسکان مجدد آن‌ها در اردن و مصر شوکه شده‌اند. این ایده که بلافاصله از سوی مصر و اردن رد شد، در سراسر منطقه به‌عنوان اقدامی بی‌ثبات‌کننده تلقی شده است.

نگرانی عربستان به این دلیل تشدید شده که این طرح می‌تواند شرط اصلی این کشور برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل، یعنی ایجاد مسیر روشنی برای تشکیل کشور مستقل فلسطین، را از بین ببرد. این موضوع همچنین توافق نظامی مهمی بین ریاض و واشینگتن را به‌خطر می‌اندازد که برای تقویت دفاع عربستان در برابر ایران طراحی شده بود.

خبرگزاری رویترز تاکید کرده که برای تهیه این گزارش با ۱۵ منبع در عربستان، مصر، اردن و سایر کشورها گفتگو کرده است. تمام منابع به‌دلیل حساسیت موضوع و نداشتن مجوز برای اظهار نظر عمومی، نخواسته‌اند که نامشان فاش شود.

طرح پیشنهادی مصر

بر اساس آخرین پیشنهاد مصر، کمیته‌ای ملی برای مدیریت غزه تشکیل خواهد شد که حماس در آن نقشی نخواهد داشت. همچنین مشارکت بین‌المللی در بازسازی غزه بدون جابه‌جایی فلسطینیان از منطقه انجام خواهد گرفت. این طرح در عین حال، گامی به سوی راه‌حل تشکیل دو کشور خواهد بود.

قرار است نمایندگان عربستان سعودی، مصر، اردن، امارات و فلسطین این طرح را پیش از ارائه آن در اجلاس سران عرب در ۲۷ فوریه در ریاض بررسی کنند.

نقش محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، در این میان کلیدی خواهد بود. یک مقام اردنی اظهار داشت: «ما به آمریکایی‌ها می‌گوییم که برنامه‌ای داریم که عملی است. نشست ما با بن سلمان بسیار مهم خواهد بود، زیرا او این روند را هدایت می‌کند.»

بن سلمان که روابط نزدیکی با دولت اول ترامپ داشت، اکنون نیز در تعاملات جهان عرب با واشینگتن نقشی محوری بازی می‌کند. او همچنین می‌کوشد جایگاه عربستان را از طریق سیاست و تجارت جهانی تقویت کند.

در همین راستا، صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان قرار است کنفرانسی را در میامی برگزار کند که انتظار می‌رود دونالد ترامپ نیز در آن شرکت کند.

دونالد ترامپ پس از گفت‌وگویی تلفنی با ولادیمیر پوتین اعلام کرد که احتمالا با او در ریاض دیدار و درباره پایان دادن به جنگ اوکراین گفت‌وگو خواهد کرد. او گفت که محمد بن سلمان نیز در این دیدار حضور خواهد داشت.

با این همه، وزارت امور خارجه آمریکا از اظهار نظر درباره تحولات جاری در خاورمیانه و تلاش کشورهای منطقه برای ارائه یک طرح جایگزین در مقابل طرح رییس‌جمهوری ایالات متحده خودداری کرده است. مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، تنها تاکید کرده که تنها برنامه موجود، طرح ترامپ است و اگر کشورهای عربی پیشنهاد بهتری دارند، اکنون زمان ارائه آن است.

منطقه حائل و بازسازی

به گزارش رویترز، طرح‌های مختلفی درباره آینده غزه ارائه شده که همگی با چالش‌های پیچیده‌ای در زمینه مدیریت داخلی، امنیت، تامین مالی و بازسازی مواجه‌اند. اسرائیل هرگونه نقش حماس یا تشکیلات خودگردان فلسطینی را در اداره غزه رد کرده است. کشورهای عربی و ایالات متحده نیز اعلام کرده‌اند که حاضر به اعزام نیرو به این منطقه نیستند.

کشورهای خلیج فارس که در گذشته هزینه بازسازی غزه را تامین کرده بودند، این بار خواستار تضمین‌هایی هستند که اسرائیل بار دیگر آنچه را ساخته شده تخریب نکند.

در این میان، ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن، در دیدار اخیر خود با ترامپ در کاخ سفید، بر همکاری با عربستان و مصر برای ارائه یک طرح کارآمد درباره غزه تاکید کرد. او در سخنانی تلویزیونی اعلام کرد که این کشورها در نشست ریاض طرح مصر را بررسی خواهند کرد.

بر اساس پیشنهادهای اولیه مصر، قرار است یک منطقه حائل همراه با موانع فیزیکی در مرز غزه و مصر ایجاد شود تا از حفر تونل‌های زیرزمینی جلوگیری شود. به محض پاکسازی آوار، ۲۰ منطقه موقت برای اسکان مردم غزه ایجاد خواهد شد و حدود ۵۰ شرکت خارجی و مصری در این پروژه مشارکت خواهند داشت.

تامین مالی این طرح از طریق کمک‌های بین‌المللی و منابع کشورهای خلیج فارس انجام خواهد شد. یک مقام عرب اعلام کرد که احتمالا صندوقی با نام «صندوق ترامپ برای بازسازی» تاسیس می‌شود.

حذف حماس از قدرت

یکی از مهم‌ترین چالش‌های این طرح، کنار گذاشتن حماس از قدرت و اداره غزه است. حماس پیش‌تر اعلام کرده بود که حاضر است اداره منطقه را به یک کمیته ملی واگذار کند، اما می‌خواهد در انتخاب اعضای این کمیته نقش داشته باشد و حضور هیچ نیروی خارجی را بدون رضایت خود نخواهد پذیرفت.

مقامات مصری معتقدند که اگرچه این طرح از نظر محتوایی چندان جدید نیست، اما به اندازه‌ای قوی است که بتواند ترامپ را متقاعد کند و در نهایت حماس و تشکیلات خودگردان فلسطینی را به پذیرش آن وادار سازد.

ناخشنودی عربستان از طرح ترامپ

عربستان پیش از اعلام طرح ترامپ، از تحولات غزه ابراز نارضایتی کرده بود. این کشور بارها تاکید کرده که عادی‌سازی روابط با اسرائیل مشروط به تشکیل کشور مستقل فلسطین در کرانه باختری، نوار غزه و شرق اورشلیم است.

با ادامه جنگ غزه، خشم عمومی در عربستان افزایش یافت و بن سلمان در یک اجلاس اسلامی، اسرائیل را به نسل‌کشی متهم کرد. این موضع‌گیری باعث شد که عربستان بر لزوم راه‌حل دو کشوری پافشاری بیشتری کند.

در حالی که به نظر می‌رسید واشینگتن آماده است تا از خواسته ریاض برای تشکیل دو کشور عبور کند، ترامپ در پاسخ به سوالی درباره امکان عادی‌سازی روابط بدون تشکیل کشور فلسطین گفت: «عربستان سعودی بسیار کمک خواهد کرد.»

فرستاده ویژه ترامپ، استیو ویتکاف، در ژانویه با مقامات عربستان سعودی دیدار کرد و یک جدول زمانی سه‌ماهه برای فرآیند عادی‌سازی ارائه داد. اما اعلام ناگهانی طرح ترامپ درباره غزه، باعث خشم و شگفتی سعودی‌ها شد.

یک منبع نزدیک به دربار سلطنتی عربستان اظهار داشت: «ولیعهد اصلا خوشحال نیست.»

خشم سعودی‌ها در رسانه‌های رسمی نیز بازتاب یافت. تحلیلگران این رسانه‌ها که معمولا مواضع رسمی عربستان سعودی را بازتاب می‌دهند، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، را به‌شدت مورد انتقاد قرار دادند.

عزیز الغاشیان، تحلیلگر سعودی، درباره واکنش مقامات این کشور گفت: «آن‌ها به شدت خشمگین هستند.»

به‌گزارش رویترز، بسیاری از کارشناسان بر این باورند که ترامپ از یک تاکتیک قدیمی مذاکراتی استفاده کرده است: ارائه یک پیشنهاد افراطی در ابتدا، به عنوان نقطه شروع چانه‌زنی.

حتی اگر چنین باشد، این راهبرد، مذاکرات عادی‌سازی را بسیار پیچیده‌تر کرده است.

شاهزاده ترکی الفیصل، رئیس پیشین سازمان اطلاعات عربستان، در مصاحبه‌ای با سی‌ان‌ان گفت که اگر ترامپ به ریاض سفر کند، «قطعا از رهبران سعودی حرف‌های زیادی خواهد شنید.»

او در پاسخ به پرسشی درباره احتمال پیشرفت مذاکرات عادی‌سازی با اسرائیل، پاسخ داد: «اصلا چنین احتمالی وجود ندارد.»

زلنسکی شامگاه جمعه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «تیم‌های ما به کار بر روی سند ادامه خواهند داد.»

رییس‌جمهور اوکراین افزود که او «جلسه خوبی» با ونس داشته و کی‌یف «آماده است تا در سریع‌ترین زمان ممکن به سمت یک صلح واقعی و تضمین شده حرکت کند.»

کی‌یف پیش از این، پیش‌نویس بازنگری شده توافق در این باره را به ایالات متحده ارائه کرده که بر اساس آن، آمریکا می‌تواند در مورد منابع عظیم مواد معدنی کلیدی اوکراین سرمایه‌گذاری کند.

این بازنویسی پس از نگرانی‌های کی‌یف در مورد نسخه آمریکایی توافق که چهارشنبه به اوکراین ارائه شد، صورت گرفت.

دو عضو هیات اوکراینی به رویترز گفتند که «برخی جزئیات» توافق هنوز باید بررسی شود.

مشخص نیست که مسائل مورد اختلاف چه بوده، اما اوکراین تلاش می‌کند تضمین‌های امنیتی قوی از سوی اروپا و ایالات متحده تدریافت کند.

اوکراین چنین تضمین‌هایی را برای آن می‌خواهد تا در صورت دستیابی به توافق صلح، در آینده از خود در برابر روسیه محافظت کند.

زلنسکی در مصاحبه ای با رویترز در هفته گذشته خطوط این قرارداد را مشخص کرد و نقشه‌ای را نشان داد که ذخایر معدنی متعددی را نشان می‌داد.

این مواد معدنی مورد بحث شامل انواع خاک‌های کمیاب و همچنین تیتانیوم، اورانیوم و لیتیوم است.

ترامپ که تعهدی به ادامه کمک‌های نظامی حیاتی به اوکراین نداده، گفته است که ۵۰۰ میلیارد دلار مواد معدنی کمیاب از کی‌یف می‌خواهد تا حمایت واشینگتن از اوکراین «تضمین» شود.

ونس پیشتر به این سوال که آیا جمعه توافقی در این زمینه انجام خواهد شد یا خیر، پاسخ صریحی نداده بود.

پیش‌نویس توافقنامه‌ای که ایالات متحده تهیه کرده بود چهارشنبه هنگام سفر وزیر خزانه‌داری آمریکا به کی‌یف، به اوکراین ارائه شد. زلنسکی گفت اوکراین این پیش‌نویس را با هدف دستیابی به توافق در مونیخ، مطالعه خواهد کرد.

وزیر خزانه‌داری آمریکا جمعه گفت که طرح دولت ترامپ برای پایان دادن به جنگ، اقتصاد کی‌یف را با ایالات متحده آمیخته خواهد کرد و ایالات متحده «بهترین شیوه» خصوصی‌سازی خود را ارائه خواهد کرد.

او گفت که باید در مورد بازگشت پول سرمایه‌گذاری آمریکا در اوکراین که از سوی مالیات‌دهندگان آمریکایی تامین می‌شود، اطمینان حاصل شود.

سه منبع آگاه به رویترز گفتند که زلنسکی در نشست نود دقیقه‌ای خود با یک گروه دو حزبی از سناتورهای آمریکایی پشت درهای بسته در مونیخ، نگرانی خود را در مورد محتوای پیش‌نویس ایالات متحده ابراز کرده است.

یکی از آن‌ها که خواست نامش فاش نشود، گفت: «زلنسکی احساس می‌کرد به‌طور غیرمنطقی از او خواسته می‌شود چیزی را امضا کند که فرصت خواندنش را نداشته است».

این منبع گفت زلنسکی در مورد پیشنهاد خود برای توافق با ایالات متحده بحث کرده و گفت که پیش‌نویس اوکراین برای مطابقت با قانون اساسی این کشور تهیه شده است.

دو منبع دیگر در گفتگو با رویترز، پیشنهاد ارائه شده از سوی آمریکا را «یک‌طرفه» توصیف کردند، اما توضیح بیشتری در این زمینه ارائه نکردند.

بسنت روز جمعه در گفت‌و‌گو با فاکس‌نیوز تاکید کرد که او متعهد است صادرات نفت ایران را به ۱۰۰ هزار بشکه در روز کاهش دهد که کمتر از ۱۰ درصد حجم صادرات فعلی است.

او در این گفت‌و‌گو با اشاره به این‌که اقتصاد ایران در حال حاضر بسیار شکننده است، گفت: «ایران با تورم گسترده و کسری بودجه عظیم روبه‌روست، آن هم در شرایطی که روزانه ۱.۶ میلیون بشکه نفت صادر می‌کند. اگر این میزان را به ۱۰۰ هزار بشکه در روز بازگردانیم، ایران دچار بحران اقتصادی شدید خواهد شد.»

او در ادامه با اشاره به تلاش دولت ترامپ برای رساندن فروش نفت جمهوری اسلامی به سطح دوران نخست ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، گفت: «ما معتقدیم که می‌توانیم حداکثر فشار اقتصادی را بر حکومت ایران اعمال کنیم.»

او همچنین آمادگی وزارت خرانه‌داری را برای افزایش تحریم‌ها علیه انرژی روسیه، در صورت دستور رییس‌جمهور آمریکا، اعلام کرد.

پس از این اظهارات، بازار آتی نفت شاهد رشد قیمت بود و نفت خام برنت تا ۱.۱ درصد افزایش یافت و به ۷۵.۸۵ دلار در هر بشکه رسید.

بسنت تصریح کرد که درآمدهای نفتی امکان آن را فراهم می‌کند تا ایران «فعالیت‌های تروریستی در سراسر جهان» را تامین مالی کند.

او همچنین از خرید نفت تحریم‌شده ایران از سوی کشورهایی همچون چین و هند ابراز نگرانی کرد و آن را «غیرقابل قبول» دانست.

محموله‌های نفتی ایران بدون مشتری

در پی تشدید تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی و روسیه، حجم نفت ذخیره‌شده این دو کشور در نفتکش‌ها به بالاترین سطح خود در ماه‌های اخیر رسیده که این موضوع، افزایش قیمت جهانی نفت خام را در پی داشته است.

خبرگزاری رویترز چهارشنبه ۲۴ بهمن به نقل از منابع تجاری و تحلیل‌گران نوشت با تشدید تحریم‌ها، تعداد نفتکش‌های در دسترس برای حمل محموله‌های نفتی جمهوری اسلامی و روسیه کاهش یافته و همچنین، تمایل مشتریان برای خرید این محموله‌ها کمتر شده است.

بر اساس این گزارش، واشینگتن از اکتبر ۲۰۲۴ چندین دور تحریم‌ علیه کشتی‌ها و نهادهای مرتبط با نفت جمهوری اسلامی و روسیه وضع کرده و تجارت آن‌ها با چین و هند، به‌عنوان مشتریان سنتی خود را مختل ساخته است.

شو مویو، تحلیل‌گر ارشد شرکت کپلر، در همین رابطه گفت از زمان تشدید تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی در سه‌ماهه آخر سال ۲۰۲۴، تهران برای یافتن کشتی‌های جدید و پر کردن شکاف ظرفیت حمل‌ و نقل محموله‌های نفتی خود با چالش‌هایی روبه‌رو بوده است.

دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، ۱۶ بهمن دستورالعملی برای از سرگیری سیاست فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی و به صفر رساندن صادرات نفت ایران امضا کرد و هشدار داد جمهوری ‌اسلامی دیگر نباید به سایر کشورها نفت بفروشد.

در نخستین اقدام پس از فرمان ترامپ، وزارت خزانه‌داری آمریکا ۱۸ بهمن اعلام کرد یک شبکه بین‌المللی را به دلیل نقش آن در انتقال و فروش محموله‌های نفتی جمهوری اسلامی، در فهرست تحریم‌های خود قرار داده است.

منع ورود کشتی‌های تحریمی به بندر شاندونگ چین

رویترز در ادامه گزارش خود نوشت گروه بندر شاندونگ چین از ماه گذشته، ورود کشتی‌های تحریمی حامل نفت ایران و روسیه را به بنادر این استان ممنوع اعلام کرده است.

این تصمیم از این جهت حائز اهمیت است که اکثر پالایشگاه‌های مستقل که خریداران اصلی نفت جمهوری اسلامی و روسیه به شمار می‌روند، در استان شاندونگ در شرق چین مستقر هستند.

در پی تصمیم اخیر گروه بندر شاندونگ چین، تخلیه محموله‌های نفتی ایران و روسیه با دشواری‌هایی مواجه شده است.

طبق آمار شرکت برامر ای‌سی‌ام، ۵۷ درصد از مجموع ۱۲۷ نفتکش بسیار بزرگ حمل نفت خام که در انتقال محموله‌های نفتی جمهوری اسلامی به چین دست دارند، در فهرست تحریم‌های آمریکا قرار گرفته‌اند.

رویترز با استناد به برآوردهای سه تحلیل‌گر افزود با توجه به افزایش صادرات نفتی و در سوی مقابل کاهش تخلیه محموله‌ها در چین، میزان نفت ذخیره‌شده جمهوری اسلامی در نفتکش‌های شناور بر روی آب‌ در سال جاری میلادی، بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون بشکه افزایش یافته است.

او افزود هدف آمریکا کاهش صادرات نفت ایران به ۱۰۰ هزار بشکه در روز است که کاهش چشمگیری نسبت به میزان کنونی آن حدود ۱.۵ میلیون بشکه در روز، خواهد بود.

وزیر خزانه‌داری آمریکا با بیان اینکه «درآمدهای نفتی جمهوری اسلامی به تامین مالی فعالیت‌های تروریستی در سراسر جهان کمک می‌کند»، گفت خرید نفت تحریمی جمهوری اسلامی از سوی کشورهایی مانند چین و هند «غیرقابل قبول» است.
اسکات بسنت با تاکید بر اینکه «کاهش صادرات نفت به ۱۰۰ هزار بشکه در روز، جمهوری اسلامی را با فشار اقتصادی شدیدی مواجه خواهد کرد»، گفت اقتصاد ایران به دلیل کسری بودجه و تورم شدید، اکنون بسیار شکننده است.

طالب‌لیکس افزود سطح امنیت جناح شبکه حقانی و هبت‌الله آخندزاده و دیگر جناح‌ها متفاوت است،‌ «سخت‌ترین» جناح، هبت‌الله آخندزاده است اما به نظر می‌رسد آن‌ها عمدتا با کاغذ و قلم کار می‌کنند و جناح حقانی نیز کمتر از اینترنت استفاده می‌کنند.