دو هفته پیش از اجلاس اتحادیه عرب، رهبران کشورهای عربی در عربستان سعودی، درباره تحولات منطقه و به طور خاص غزه، رایزنی می‌کنند. کشورهای عربی به طرح دونالد ترامپ برای آینده غزه روی خوش نشان نداده‌اند و گزارش شده است ریاض تلاش‌ها را برای ارائه طرحی در مقابل طرح ترامپ، رهبری می‌کند.
به گزارش رویترز، بر اساس این بیانیه، پیکری که حماس ادعا کرده متعلق به بیباس است، متعلق به هیچ یک از گروگان‌های اسیر در غزه نیست و اسرائیل قادر به شناسایی هویت او نیست.
ارتش اسرائیل هشدار داده حماس با این کار توافقات آتش‌بس را به شدت نقض کرده است چرا که طبق توافق موظف به بازگرداندن پیکر چهارتن از گروگان‌هایی بود که جان‌شان را از دست داده‌اند.
ارتش در بیانیه خود خواستار بازگشت شیری و همه گروگان‌های باقی‌مانده در دست حماس و دیگر گروه‌های فلسطینی در غزه شد.
خانواده گروگان اودد لیفشیتز در بیانیه‌ای اعلام کردند که پیکر او به طور رسمی شناسایی شده است.
دفتر نخست‌وزیر پیشتر اعلام کرده بود که گروه جهاد اسلامی لیفشیتز را در اسارت به قتل رسانده است.
چن کوگل، رییس مرکز ملی پزشکی قانونی اسرائیل، بعدا در یک بیانیه تلویزیونی گفت لیفشیتز بیش از یک سال پیش به قتل رسیده است.
لیفشیتز، ۸۳ ساله بود که از نیر اوز، کیبوتزی که به تاسیس آن کمک کرده بود، ربوده شد. همسرش، یوچود، که در آن زمان ۸۵ ساله بود، همراه با او دستگیر شد و دو هفته بعد، همراه با یک زن دیگر آزاد شد.
او یک روزنامه‌نگار سابق بود و در یک مقاله در هاآرتص چپ‌گرا در ژانویه ۲۰۱۹، آنچه را که به گفته او شکست‌های سیاستی نتانیاهو بود، فهرست کرده بود.
کفیر بیباس نه ماهه بود که خانواده بیباس، از جمله پدرشان یاردن، در کیبوتص نیر اوز در جریان حمله حماس در ۷ اکتبر ربوده شدند.
حماس در نوامبر ۲۰۲۳ اعلام کرد که دو کودک و مادرشان در یک حمله هوایی اسرائیل کشته شده‌اند، اما مقامات اسرائیلی مرگ آن‌ها را تائید نکردند. یاردن بیباس، پر خانواده در تبادل زندانیان این ماه، زنده بازگردانده شد.
ارتش پنجشنبه اعلام کرد کودکان بیباس در نوامبر ۲۰۲۳ به دست «تروریست‌ها» در اسارت به قتل رسیده‌اند.
یفتاح کوهن از کیبوتص نیر اوز که نزدیک به یک چهارم از ساکنانش را در حمله از دست داد، چه کشته و چه ربوده شده، گفت: «شیری و بچه‌ها به یک نماد تبدیل شدند.»
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، پیشتر و پس از انتشار تصاویر تحویل پیکرها، وعده داد از حماس انتقام خواهد گرفت.
در یک سخنرانی ضبط شده که پس از تحویل بقایای گروگان‌ها منتشر شد، نتانیاهو قول داد که حماس را نابود کند و گفت «چهار تابوت» اسرائیل را موظف می‌کند «بیش از هر زمان دیگری» اطمینان حاصل کند که حمله ۷ اکتبر تکرار نشود.
او گفت: «خون عزیزان ما از خاک فریاد می‌زند و ما را موظف می‌کند که با قاتلان پست، تسویه حساب کنیم و ما این کار را خواهیم کرد.»
به گزارش رویترز، حماس چهار تابوت سیاه را «در یک نمایش عمومی با دقت سازماندهی شده» در حضور جمعیتی از فلسطینی‌ها و ده‌ها عضو مسلح این گروه تحویل نمایندگان صلیب‌سرخ دادند.
در زمان تحویل پیکرها به صلیب‌سرخ، یک شبه‌نظامی حماس در کنار پوستری ایستاده بود که طرح آن تابوت‌هایی بود که با پرچم‌های اسرائیل پیچیده شده و روی آن نوشته شده بود: «بازگشت جنگ = بازگشت زندانیان شما در تابوت‌ها.»
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، پس از انتشار تصاویر تحویل تابوت‌ها با انتشار بیانیه‌ای، این نمایش را محکوم کرد.
استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل گفت گوترش، «نمایش اجساد و نشان دادن تابوت‌های گروگان‌های فوت شده به شیوه‌ای که امروز صبح دیده شد، که نفرت‌انگیز و وحشتناک است» را محکوم کرد.
او گفت قوانین بین‌المللی ایجاب می‌کند بقایا به گونه‌ای تحویل داده شوند که «احترام به کرامت متوفی و خانواده‌هایشان» را تضمین کند.
اسرائیلی‌ها در باران در نزدیکی مرز غزه در کنار جاده صف کشیدند تا به کاروان حامل تابوت‌ها که از آنجا عبور می‌کرد، ادای احترام کنند.
به گزارش رویترز، در تل آویو مردم در میدانی عمومی مقابل ستاد دفاعی اسرائیل که به عنوان میدان گروگان‌ها شناخته می‌شود، جمع شدند و برخی گریه می‌کردند.
اسحاق هرتزوگ، رییس‌جمهور اسرائیل، گفت: «رنج. درد. هیچ کلمه‌ای وجود ندارد. قلب‌های ما، قلب‌های یک ملت کامل، تکه‌تکه شده است.»
طی درگیری ۱۶ ماهه، مقامات اسرائیلی بارها تاکید کرده‌اند که حماس نابود خواهد شد و حدود ۲۵۰ گروگان که در حمله حماس به اسرائیل در اکتبر ۲۰۲۳ ربوده شدند، به خانه بازگردانده خواهند شد.
تحویل اجساد در روز پنجشنبه با بازگشت شش گروگان زنده در روز شنبه دنبال خواهد شد، در ازای صدها فلسطینی دیگر که انتظار می‌رود زنان و خردسالانی باشند که نیروهای اسرائیلی در غزه در طول جنگ بازداشت کرده‌اند.
بر اساس آمار اسرائیل، حماس در حمله ۷ اکتبر به اسرائیل، نزدیک به ۱۲۰۰ نفر را کشت و ۲۵۱ نفر را ربود. مقامات بهداشتی فلسطین می‌گویند عملیات نظامی متعاقب اسرائیل حدود ۴۸۰۰۰ نفر را کشته و غزه پرجمعیت را به ویرانه تبدیل کرده است.
انتظار می‌رود مذاکرات برای مرحله دوم توافق آتش‌بس در روزهای آینده آغاز شود. مذاکراتی که نتیجه آن باید شامل بازگشت حدود ۶۰ گروگان باقی‌مانده باشد که تصور می‌شود کمتر از نیمی از آن‌ها زنده باشند. خروج کامل نیروهای اسرائیلی از نوار غزه برای پایان دادن به جنگ، بخشی دیگر از توافق مرحله دوم خواهد بود.
سران برخی کشورهای عرب، جمعه سوم اسفند ماه در ریاض، پایتخت عربستان سعودی، در نشستی شرکت کردند تا طرحی برای بازسازی غزه تهیه کنند.
بر اساس گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌های خبری، هدف از تهیه این طرح، مقابله با پیشنهاد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، برای کنترل نوار غزه و انتقال ساکنان آن است.
کشورهای عربی اختلاف نظرهایی با طرح ترامپ دارند؛ از جمله این‌که اداره منطقه غزه در آینده باید در دست چه کسانی باشد و تامین مالی برای بازسازی آن چگونه انجام شود.
آندریاس کریگ، کارشناس کینگ کالج لندن، در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه، گفت: «ما در یک مقطع تاریخی بسیار مهم در مناقشه عربی-اسرائیلی یا اسرائیلی-فلسطینی قرار داریم ... جایی که ممکن است ایالات متحده تحت رهبری ترامپ، واقعیت‌های جدیدی را بر زمین تحمیل کند که غیرقابل بازگشت باشند.»
یک منبع نزدیک به دولت عربستان سعودی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که رهبران عرب در این نشست «برنامه‌ای برای بازسازی غزه به‌منظور مقابله با طرح ترامپ» مورد بحث قرار خواهند داد.
طرح تشکیلات خودگردان
تشکیلات خودگردان فلسطین که در حال حاضر کنترل منطقه «کرانه باختری» را در اختیار دارد، طرح خود را برای غزه ارائه داده است.
تشکیلات خودگردان، بندهای طرحی را اعلام کرده که قرار است محمود عباس، رییس این تشکیلات، در نشست سران عربی آن را مطرح کند.
این تشکیلات در بیانیه‌ای اعلام کرد چشم‌اندازی که عباس قصد دارد مطرح کند، شامل عناصری است که «حقوق مشروع ملت فلسطین» را حفظ می‌کند. چشم‌اندازی که بر اساس این بیانیه، بر ممانعت از تلاش برای «کوچاندن مردم فلسطین و بازسازی غزه و کرانه باختری» تمرکز دارد.
تشکیلات خودگردان فلسطین در بیانیه خود تاکید کرد که خواستار اجرای قطع‌نامه‌های بین‌المللی و طرح صلح عربی و «تشکیل کشوری به نام فلسطین» در مرزهای ۱۹۶۷ خواهد بود.
این چشم‌انداز شامل «تضمین عقب‌نشینی کامل اسرائیل از نوار غزه» و تحویل تمام گذرگاه‌ها به «دولت فلسطین» است.
طرح ترامپ چیست؟
رییس‌جمهوری آمریکا، سهشنبه ۱۶ بهمن مقابل دوربینها حاضر شد و ضمن توصیف نوار غزه بهعنوان «خرابه»، گفت که ایالات متحده نوار غزه را تصرف خواهد کرد، مسئولیت پاکسازی بمبها و سایر تسلیحات خطرناک باقی‌مانده در این منطقه را بر عهده خواهد گرفت و آن را به لحاظ اقتصادی توسعه خواهد داد. طرحی مشابه آنچه جراد کوشنر، داماد ترامپ که حدود یکسال قبل آن را مطرح کرده بود.
کوشنر، معمار طرح «پیمان ابراهیم» در دور اول ریاستجمهوری ترامپ خوانده می‌شود. طرحی که بهطور بیسابقه، به عادیسازی روابط اسرائیل و برخی کشورهای عربی، برای اولین بار در تاریخ انجامید.
به دنبال مطرح شدن طرح ترامپ برای غزه، از همان ابتدا برخی کشورهای عربی با این طرح مخالفت کردند.
۲۶ بهمن، خبرگزاری رویترز در گزارشی به نقل از منابع مطلع خبر داده است که عربستان سعودی اقدامات فوری کشورهای عربی را برای تدوین طرحی درباره آینده غزه رهبری می‌کند تا با برنامه ترامپ، مقابله کند.
اسرائیل و حماس اکنون در شرایط آتشبسی شکننده به سر میبرند.
سوم اسفند، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در واکنش به تحویل داده شدن یک پیکر ناشناس از سوی حماس به اسرائیل به جای شیری بیباس، مادر کشته شدهای که پیکر کودکانش تحویل داده شد، اعلام کرد حماس بهای این اقدام را پرداخت خواهد کرد.
اسرائیل پس از حمله هفتم اکتبر ۲۰۲۳ حماس به این کشور، بارها تاکید کرده است شرایط در منطقه غزه هرگز به قبل از هفت اکتبر باز نخواهد گشت و این کشور، اجازه تکرار حملات اینچنینی را نخواهد داد.