افزایش نگرانیها درباره تعیین حداقل دستمزد کارگران در سال ۱۴۰۴
در فاصله ۱۸ روز تا پایان سال، نگرانیها درباره تعیین حداقل دستمزد کارگران برای سال ۱۴۰۴ افزایش یافته است. در شرایطی که تورم و گرانی به یکی از مهمترین دغدغههای مردم تبدیل شده، برخی فعالان کارگری با راهاندازی کارزارهایی خواستار افزایش حداقل دستمزد متناسب با نرخ تورم شدهاند.
محمدجواد ظریف گزارشها درباره «کنار گذاشتن» خود را تایید کرد و گفت به توصیه غلامحسین محسنی اژهای، رییس قوه قضائیه استعفا داده است.
او بامداد دوشنبه ۱۳ اسفند در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت پس از دعوت اژهای به دیداری در یکشنبه «ایشان با اشاره به شرایط کشور توصیه کردند که برای پیشگیری از فشار بیشتر بر دولت، به دانشگاه بازگردم. بنده نیز بیدرنگ پذیرفتم.»
ظریف که یکی از اعضای فعال کمپین انتخاباتی پزشکیان و وزیر خارجه دولت حسن روحانی بود، افزود در شش ماه گذشته «با سخیفترین توهینها، افتراها و تهدیدها» نسبت به خود و خانوادهاش روبرو بوده و در دولت «تلخترین دوران خدمت چهل ساله» خود را گذرانده است.
او افزود علیرغم این فشارها به کار خود ادامه داده و «اهل فرار از سختیها و دشواریها» نبوده است.
ایسنا شامگاه یکشنبه گزارش داده بود ظریف عصر یکشنبه پس از «جلسه با یکی از مقامات»، تصمیم به استعفا گرفت.
این خبرگزاری تاکید کرد کنارهگیری ظریف ارتباطی به استیضاح و برکناری عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد ندارد.
ایرنا گزارش داد ظریف استعفای خود را به پزشکیان تحویل داده است اما رییس جمهور هنوز پاسخی به این استعفا نداده است.
خبرگزاریهای فارس نوشت دو تن از فرزندان ظریف «تابعیت مضاعف آمریکا» را دارند و حضور او در دولت بهعنوان معاون پزشکیان «نقض آشکار» قانون مشاغل حساس به شمار میرود.
تسنیم، رسانه وابسته به سپاه نیز تاکید کرد حضور ظریف در دولت پزشکیان «غیرقانونی» بوده است.
روزنامه شرق در گزارش اولیه خود از خبر استعفای ظریف، «غیرقانونی» خواندن حضور او در دولت را «انتقامگیری از او به دلیل نقشآفرینی در جریان رقابتهای انتخاباتی ریاست جمهوری» عنوان کرد.
پیشتر در ۲۱ مرداد، ظریف ضمن ابراز نارضایتی از ترکیب کابینه پیشنهادی پزشکیان، از معاونت راهبردی دولت کنارهگیری کرده بود. او پس از مخالفت پزشکیان با این استعفا، در سمت خود باقی ماند.
جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات شش تن از عوامل فیلم «کیک محبوب من» در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به ریاست ایمان افشاری برگزار شد.
سایت حقوق بشری هرانا یکشنبه ۱۲ اسفند نوشت این شش نفر در حضور وکلای مدافعشان در دادگاه به دفاع از خود پرداختند.
به گزارش هرانا، جلسه دادگاه آنها ۱۱ اسفند برگزار شد.
بهتاش صناعیها و مریم مقدم، کارگردانها، غلامرضا موسوی، تهیهکننده، لیلی فرهادپور و اسماعیل محرابی، بازیگران و یکی از فیلمبردارهای فیلم «کیک محبوب من»، متهمان این پرونده هستند.
پیش از این در ۱۰ اسفند، جشنواره فیلم برلیناله از مقامهای جمهوری اسلامی خواست تا فورا تمامی اتهامات علیه مقدم و صناعیها را لغو و محدودیت سفر و فیلمسازی آنان را رفع کند.
سوم اسفند نیز صدها سینماگر شناختهشده از کشورهای مختلف جهان با آغاز یک کارزار آنلاین از مقامات جمهوری اسلامی خواستند به اتهامات قضایی علیه سازندگان فیلم «کیک محبوب من» پایان دهند.
فرهادپور، مقدم و صناعیها ۲۴ بهمن با انتشار ابلاغیههای صادر شده، از احضار خود به دادگاه انقلاب تهران خبر داده بودند.
مقدم و صناعیها در این پرونده به «تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی، تهیه، تولید و تکثیر فیلم با محتوای مبتذل، جریحهدار کردن عفت و اخلاق عمومی و نمایش فیلم بدون داشتن پروانه نمایش و عرضه» متهم شدهاند.
در متن کیفرخواست صادر شده از سوی دادگاه، نقش این دو هنرمند بهعنوان تهیهکننده، نویسنده و کارگردان «کیک محبوب من» و همچنین تلاش آنها برای «نمایش، عرضه، توزیع و تکثیر» این فیلم، از جمله مصادیق این اتهامات ذکر شده است.
از فرهادپور نیز به دلیل «تهیه، توزیع و تکثیر نوارها و دیسکتهای شو و نوارهای مبتذل» و «مشارکت در تهیه محتوای مبتذل بهعنوان یکی از عوامل فیلم» شکایت شده است.
فیلم «کیک محبوب من» بدون اخذ مجوزهای مرسوم جمهوری اسلامی ساخته شده است و در آن، زنان بازیگر بدون حجاب اجباری حضور دارند.
در آبانماه، فرهادپور و محرابی، بازیگران، محمد حدادی، فیلمبردار و غلامرضا موسوی، تهیهکننده این فیلم، در پروندهای به «اشاعه فساد» متهم شدند.
مقدم و صناعیها پیشتر در پی متهم شدن به «تبلیغ علیه نظام و اقدام علیه امنیت ملی» و به دنبال ضبط گذرنامههایشان، ممنوعالخروج شدند. این دو اکنون با قرار کفالت آزاد هستند.
روزنامه گاردین اول دیماه فهرست ۵۰ فیلم برتر سال ۲۰۲۴ در بریتانیا را منتشر و «کیک محبوب من» را بهعنوان دومین فیلم برگزیده سال انتخاب کرد.
این فیلم اسفند سال گذشته برنده جایزه فیپرشی، جایزه هیات داوران منتقدان بینالمللی جشنواره برلین، شد.
صناعیها و مقدم به دلیل ممنوعالخروجی نتوانستند در این جشنواره حضور یابند، اما اثر آنها با تحسین منتقدان و مخاطبان مواجه شد.
در ماههای گذشته برخی رسانههای وابسته به حکومت در ایران به این فیلم و سازندگانش حمله کردهاند.
در یک نمونه، روزنامه فرهیختگان، ارگان مطبوعاتی دانشگاه آزاد اسلامی، «کیک محبوب من» را «تیزر تبلیغی برای قرص ویاگرا» خواند.
مهدی شمسآبادی، دادستان زاهدان، گفت: «۹ مامور خاطی در پرونده کشتهشدن کودک پنج ساله ایرانشهری، بازداشت شدند.»
یوسف شهلیبر، کودک پنج ساله بلوچ، در پی «تیراندازی مستقیم و بدون ضابطه» ماموران به سمت یک خودروی حامل اعضای یک خانواده در ایرانشهر کشته شد. مریم شهلیبر مادر باردار ۳۲ ساله او هم زخمی شد و فرزند متولدنشدهاش را از دست داد.
الهام رحیمیفر و مجید نقشی، وکلای امیرحسین مقصودلو، خواننده ملقب به «تتلو»، در نامهای خطاب به مراجع تقلید در خصوص انتساب اتهام «سبالنبی» (توهین به پیامبر مسلمانان) به موکل خود ابراز نگرانی کردند و گفتند نظر آنها میتواند به حل شدن این پرونده بینجامد.
در این نامه که یکشنبه ۱۲ اسفند در خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، منتشر شد، رحیمیفر و نقشی از «سختگیریهای فراقانونی» در روند رسیدگی به اتهام موکل خود خبر دادند.
آنها در این نامه نوشتند: «با وجود صدور حکم برائت در اولین مرحله از رسیدگی به اتهام سبالنبی، با سختگیریهای فراقانونی مواجه شدهایم و نظر مراجع در حل شدن این پرونده میتواند گرهگشا باشد.»
پیش از این در اول اسفند، تصاویر و ویدیوهایی به ایراناینترنشنال رسید که نشان میداد شهروندان پارچهنوشتههایی را در حمایت از تتلو در نقاط مختلف شهر تهران نصب کردهاند.
روزنامه جامجم، وابسته به صدا و سیمای جمهوری اسلامی، ۳۰ دی از صدور حکم اعدام برای تتلو به اتهام سبالنبی خبر داد.
دقایقی بعد خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، این خبر را تکذیب کرد و نوشت حکم نهایی تتلو صادر نشده است.
روزنامه اعتماد چهارم دی گزارش داد با اعتراض دادستان و پذیرش دیوان عالی کشور، حکم پنج سال زندان برای تتلو به اتهام سبالنبی نقض و پرونده برای بررسی مجدد به دادگاه کیفری استان تهران فرستاده شد.
اصغر جهانگیر، سخنگوی قوه قضاییه جمهوری اسلامی، ۲۲ مهر گفت تتلو در یک پرونده به پنج سال حبس و در پرونده دیگری به ۱۰ سال حبس محکوم شده و دوران محکومیت خود را در زندان تهران بزرگ سپری میکند.
رحیمیفر و نقشی در ادامه نامه خود نوشتند: «جرم ساب النبی دارای منشا کاملا فقهی است و در قانون نیز برائت و مجازات مرتکبین به جرم بر اساس حکم شرع پیشبینی شده است و بر همان اساس، شرایط موکل با فرض ارتکاب فعل مادی که کاملا شبهه دارد و محل تردید است، با عنایت به ماده ۲۶۳ قانون مجازات اسلامی هرگز دارای انطباق با مندرجات ماده ۲۶۲ این قانون نیست.»
طبق ماده ۲۶۲ قانون مجازات اسلامی، فرد توهینکننده به پیامبر مسلمانان به مجازات اعدام محکوم خواهد شد.
با این حال، بر اساس ماده ۲۶۳ همین قانون، «هرگاه متهم به سب، ادعا نماید که اظهارات وی از روی اکراه، غفلت، سهو یا در حالت مستی یا غضب یا سبق لسان یا بدون توجه به معانی کلمات و یا نقل قول از دیگری بوده است، سابالنبی محسوب نمیشود.»
در خرداد سال جاری برخی رسانهها به نقل از منابع آگاه نوشتند تتلو به اتهام «تشویق مردم به فساد و فحشا» به ۱۰ سال حبس تعزیری، بابت «دعوت مردم به قمار» به دو سال حبس تعزیری و بابت «فعالیت تبلیغی مغایر و مخل شرع مقدس اسلام» به پنج سال حبس تعزیری محکوم شده است.
بازداشت تتلو
رسانهها در ایران آذر ۱۴۰۲ گزارش دادند تتلو که در ترکیه به علت شکایتهای خصوصی متعدد دستگیر شده بود، در مرز بازرگان به مقامهای جمهوری اسلامی تحویل داده شد.
تتلو چهار سال پیش نیز به درخواست نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، به دست پلیس ترکیه بازداشت شد و مقامهای پلیس ایران گفتند کارهای انتقال او به کشور در حال انجام است. او یک هفته بعد آزاد شد.
احمد نوریان، سخنگوی وقت نیروی انتظامی، بهمن ۱۳۹۸ در مصاحبه با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: «به علت پروندهای قضایی که برای تتلو در ایران تشکیل شده بود، اعلان قرمز اینترپل برای این فرد اعلام و او در ترکیه بازداشت شد.»
در آن زمان، رسانههای ایران اتهام این خواننده را اهانت به شخصیتهای مذهبی شیعیان در یکی از کنسرتهایش اعلام کردند.
تتلو متولد سال ۱۳۶۶ در تهران است و کار هنری خود را در سال ۱۳۸۳ و با انتشار آثارش در یک وبلاگ آغاز کرد.
در تابستان سال ۱۳۹۴ و در جریان مذاکرات هستهای حکومت ایران با کشورهای اروپایی و آمریکا، این خواننده با مجوز و حمایت نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، یک موزیک-ویدیو را با عنوان «خلیج فارس حق مسلم ماست»، روی عرشه یکی از ناوهای نیروی دریایی در خلیج فارس تولید و منتشر کرد.
تتلو در انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۳۹۶ از محمدباقر قالیباف و ابراهیم رئیسی، کاندیداهای جریان موسوم به اصولگرا، حمایت کرد.
یک منبع در وزارت امور خارجه آلمان به ایراناینترنشنال گفت سفارت این کشور در تهران در حال بررسی گزارشهایی درباره بازداشت یک شهروند آلمانی است و این موضوع را با مقامات جمهوری اسلامی مطرح کرده است.
این منبع یکشنبه ۱۲ اسفند در گفتوگو با ایراناینترنشنال تاکید کرد وزارت خارجه آلمان گزارشهای مربوط به بازداشت شهروندان آلمانی را «بسیار جدی میگیرد» و موضوع را با طرف ایرانی در میان گذاشته است.
تا زمان تنظیم این گزارش جزییات بیشتری از هویت افراد بازداشت شده یا شرایط آنها در زندان در دسترس نیست.
کامبیز غفوری، روزنامهنگار و تحلیلگر سیاسی، ۱۱ اسفند در حساب ایکس خود از بازداشت یک مرد آلمانی در ایران خبر داد و نوشت او در حال حاضر در بند قرنطینه زندان اوین به سر میبرد.
فعالان حقوق بشر بازداشت شهروندان کشورهای غربی از سوی جمهوری اسلامی را «گروگانگیری حکومتی» میدانند و میگویند تهران از این حربه برای تحت فشار گذاشتن غرب و گرفتن امتیاز از آن استفاده میکند.
در یکی از آخرین نمونهها از سیاست گروگانگیری حکومت ایران، کریگ و لیندزی فورمن، زوج گردشگر بریتانیایی، به دست نیروهای امنیتی در کرمان بازداشت شدند.
پیش از آن چچیلیا سالا، روزنامهنگار ایتالیایی، ۱۹ دی و پس از گذراندن ۲۰ روز در زندان جمهوری اسلامی آزاد شد و چهار روز پس از آن، کارلو نوردیو، وزیر دادگستری ایتالیا، دستور آزادی فوری محمد عابدینی نجفآبادی، ایرانی بازداشت شده در ایتالیا به اتهام همکاری نظامی با سپاه پاسداران، را صادر کرد.
هماکنون تعدادی از شهروندان اروپایی در ایران در زندان به سر میبرند که از آن جمله میتوان به سسیل کوهلر، معلم فرانسوی و ژاک پاریس، شریک زندگیاش و همچنین اولیویه گروندو، جهانگرد ۳۴ ساله فرانسوی اشاره کرد.
خبرگزاری ایلنا یکشنبه ۱۲ اسفند گزارش داد پس از ماجرای تصویب دستمزد زیر نرخ تورم در دو سال پیاپی ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳، این روزها اخبار مربوط به تصویب دستمزد و شورای عالی کار مورد استقبال قرار نمیگیرند و کارگران کمتری پیگیر آن هستند.
ایلنا با اشاره به شنیدههایی از درون شورای عالی کار مبنی بر تمایل نمایندگان کارفرمایان و دولت برای افزایش دستمزد متناسب با نرخ تورم اعلامی بانک مرکزی نوشت اگر این گمانهزنیها صحت داشته باشد، بهمعنای عقبماندگی سهباره و متوالی دستمزد از هزینههای سرسامآور زندگی در سالهای اخیر خواهد بود.
دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴، حداقل دستمزد کارکنان دولت را با ۲۰ درصد افزایش، از ۱۰ میلیون به ۱۲ میلیون تومان رسانده است. در همین لایحه نرخ تورم سال آینده ۳۰ درصد پیشبینی شده است.
حداقل دستمزد کارگران در سال جدید به روال سالهای گذشته در هفته آخر اسفند مشخص میشود و طبق قانون، «شورای عالی کار» که نهادی وابسته به حکومت است، مرجع رسمی اعلام حداقل دستمزد خواهد بود.
رییس این شورا وزیر کار است و سایر اعضای آن شامل دو نفر به پیشنهاد وزیر کار، سه نماینده کارگری منتخب کانون عالی شوراهای اسلامی کار، سه نماینده کارفرمایان و رییس سازمان ملی استاندارد هستند.
اکبر شوکت، رییس کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران ساختمانی، در مصاحبه با ایلنا با بیان اینکه «تصویب مزد ناکافی باعث ایجاد بازی باخت-باخت برای کارفرما و کارگر میشود»، گفت: «متاسفانه افرادی که بهعنوان نماینده کارفرمایان در شورای عالی کار حضور مییابند، هنوز از نظر هویت اقتصادی شناختهشده نیستند.»
او افزود: «مشخص نیست این افراد نماینده همه کارفرمایان و تولیدکنندگان هستند یا بیشتر نماینده بخشهای دلالی و واسطهگری.»
این فعال کارگری با اشاره به اینکه در گذشته گفته میشد فریز کردن دستمزدها و اعلام ارقام غیرواقعی و فضایی درباره تورم، پیامدهای منفی خود را ظرف پنج سال متوجه دولت و کارفرمایان میکند، هشدار داد: «درباره سال حساس آینده، معتقدیم از همین امسال دود تصویب مزد ناکافی به چشم هر دو خواهد رفت.»
او تاکید کرد: «ما با این ریلگذاری به سمت بحران میرویم و در این مسیر باید تجدیدنظر کنیم.»
راهاندازی کارزارهای مردمی برای افزایش منطقی دستمزد
حسین حبیبی، عضو هیات مدیره کانون شوراهای اسلامی کار، با راهاندازی کارزاری آنلاین با عنوان «درخواست افزایش سالیانه دستمزد کارگران ایران براساس هزینه سبد معیشت»، اقدام به جمعآوری امضا برای افزایش حداقل دستمزد کارگران کرده است.
این کارزار خطاب به وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی دولت مسعود پزشکیان نوشته شده است.
این کارزار با اشاره به اینکه هزینه سبد معیشت ماهانه برای یک خانوار ۳.۳ نفره حدود ۷۰ میلیون تومان و در طول سال معادل ۸۴۰ میلیون تومان است، یادآور میشود که حداقل دستمزد سالانه فعلی در خوشبینانهترین حالت تنها ۱۴۴ میلیون تومان است.
در متن این کارزار آمده است: «با توجه به این تفاوت فاحش، نیاز به افزایش حداقل دستمزد به میزان ۶,۹۶۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال [۶۹۶ میلیون تومان] در سال احساس میشود تا کارگران بتوانند زندگی مناسبی داشته باشند و نیازهای اساسی خود و خانوارشان را تامین کنند.»
همزمان کارزار دیگری با عنوان «درخواست افزایش ۷۰ درصدی حداقل دستمزد برای سال ۱۴۰۴» به راه افتاده که تا زمان تنظیم این گزارش از سوی بیش از ۸۷ هزار تن امضا شده است.
در بخشی از متن این کارزار آمده است: «معیار ما امضاکنندگان این کارزار برای مزد شرافتمندانه، نه فقط افزایش مزد به میزان تورم سال جاری، بلکه افزایش ۷۰ درصدی حداقل دستمزد برای جبران عقبماندگی مزد از تورم در فاصله سال ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۳ است.»