رسانه وابسته به سپاه از مانور دریای مشترک جمهوری اسلامی با چین و روسیه خبر داد



محمدتقی رهبر، نماینده پیشین مجلس گفت: «جمهوری اسلامی با کشوری که رییسجمهور یک کشور در حال جنگ را از کاخ سفید بیرون کرد، هیچ مذاکره و حرفی ندارند.» او اضافه کرد: «آمریکا جز ذلت و سرسپردگی ما را نمیخواهد و قطعا مقامهای کشورمان چنین عاقبتی را برای کشور نمیپسندند.»

عبدالرحیم موسوی، فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی گفت: «هیچ آدم عاقلی نمیتواند مذاکره تحت فشار و تحریم را بپذیرد.» او پیشتر نیز با رد مذاکره گفته بود «ما از جنگ و آشوب استقبال نمیکنیم و آن را دوست نداریم، اما اگر جنگی شروع شود و اتفاقی بیفتد، با قدرت از ایران دفاع میکنیم.»

رسانههای جمهوری اسلامی و وزارت دفاع چین خبر دادند که رزمایش «کمربند امنیت دریایی ۲۰۲۵» ایران، چین و روسیه از سهشنبه ۲۱ اسفند در آبهای نزدیک بندر چابهار آغاز میشود و در منطقه شمال اقیانوس هند ادامه خواهد یافت.
وزارت دفاع چین اعلام کرد که ناوشکن «بائوتو» دارای موشکهای هدایتشونده و کشتی تدارکاتی «گائویو» از گروه عملیات اسکورت ۴۷ نیروی دریایی، در این رزمایش حضور خواهند داشت.
نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی نیز اعلام کرد که ناظرانی از کشورهای آذربایجان، آفریقای جنوبی، عمان، قزاقستان، پاکستان، قطر، عراق، امارات و سریلانکا در این رزمایش حضور خواهند داشت.
شناورهای سپاه پاسداران نیز در این رزمایش حضور خواهند داشت.
رزمایشی تحت تاثیر بازگشت فشار حداکثری
برگزاری رزمایش کمربند امنیتی مشترک چین، ایران و روسیه از سال ۲۰۱۹ میلادی آغاز شده است.
خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران، اهداف این رزمایش را «تقویت امنیت تجارت دریایی بین المللی، مقابله با دزدی دریایی و تروریسم دریایی، اقدامات بشردوستانه و تبادل اطلاعات در حوزه امداد و نجات دریایی و تبادل تجربیات عملیاتی و تاکتیکی» اعلام کرده است.
این رزمایش امسال با ارسال نامه دونالد ترامپ به خامنهای و گزارشها درباره میانجیگری روسیه بین ایران و آمریکا همزمان شده است.
پایگاه خبری بلومبرگ، سهشنبه ۱۴ اسفند گزارش داده بود که ترامپ در تماس تلفنی اخیرش با ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، خواستار ایفای نقش مسکو بهعنوان میانجی در مذاکرات با جمهوری اسلامی شده است.
ساعاتی پس از انتشار این گزارش، رسانه دولتی زوزدا تایید کرد که پوتین موافقت کرده است در مذاکرات بین جمهوری اسلامی و ایالات متحده درباره برنامه هستهای، میانجیگری کند.
یوری اوشاکوف، مشاور سیاست خارجی پوتین نیز با تایید این خبر اعلام کرد ایران یکی از محورهای گفتوگوهای اخیر میان مقامات روسیه و آمریکا در ریاض بوده است.
در همین حال عبدالرحیم موسوی، فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی روز یکشنبه ۱۹ اسفند گفت: «هیچ آدم عاقلی نمیتواند مذاکره تحت فشار و تحریم را بپذیرد.»
نگرانی از گسترش همکاری نظامی ایران و روسیه
همکاریهای نظامی تهران و مسکو در طول سالیان اخیر، بهویژه پس از تهاجم روسیه به اوکراین، به شدت گسترش یافته و این موضوع نگرانی کشورهای غربی را در پی داشته است. مهمترین نگرانی قدرتهای غربی به واسطه صادرات پهپادهای ایرانی به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین است.
ایران و روسیه ۲۸ دی ماه «توافقنامه جامع راهبردی» را هم امضا کردند و مسعود پزشکیان رییس دولت چهاردهم گفت بر اساس این توافق، دو کشور در صورت مورد حمله واقع شدن، متعهد به همکاری مشترک خواهند بود. این در حالی است که خبرگزاری روسی تاس گزارش داده بود در این معاهده، بند تعهد به دفاع متقابل گنجانده نشده است.
کاظم جلالی، سفیر جمهوری اسلامی در مسکو، هم ۲۷ دی تایید کرده بود که توافقنامه همکاری راهبردی ایران و روسیه برخلاف پیمانهایی که کرملین با کره شمالی و بلاروس امضا کرده شامل بند «دفاع متقابل» نخواهد بود.
بسیاری از مقامات سابق جمهوری اسلامی درباره وابستگی بیش از حد تهران به مسکو هشدار دادهاند و این هشدارها پس از سقوط رژیم بشار اسد در سوریه، بار دیگر مطرح شدند.

خبرگزاری تاس نیز نوشته بود که این توافق «فاقد تعهد به دفاع متقابل در صورت حمله» به یکی از طرفین است و در آن به هیچ کشور یا اتحاد نظامی خاصی اشاره نشده است.
در سالهای اخیر گزارشهایی نیز درباه همکاری نظامی ایران و چین منتشر شده است.
از جمله واشینگتنپست در مرداد ماه به نقل از مقامهای امنیتی غربی نوشته بود که جمهوری اسلامی در تلاش است برای گسترش توانایی خود در زمینه نظارت از راه دور و جمعآوری اطلاعاتی که ممکن است شامل تصاویر با وضوح بالا از اهداف نظامی در اسرائیل و سراسر خاورمیانه باشد، با دو شرکت ماهوارهای چینی همکاری کند.

محمد عبادیزاده، نماینده خامنهای در هرمزگان گفت: «عملکرد چهار دهه گذشته مساجد، رضایت کامل رهبری را جلب نکرده و به همین دلیل دستور ایجاد شبکه امامت صادر شده است.» او اضافه کرد: «امامان مساجد صرفا پیشنماز نیستند، بلکه باید نقش راهبر را ایفا کنند.»

خبرگزاری بلومبرگ در گزارشی نوشت که تحریمهای آمریکا علیه شرکتها و نفتکشهایی که گفته میشود در صادرات نفت ایران به چین نقش دارند، جریان صادرات نفت ایران به چین را کند کرده و هزینهها را افزایش داده است.
بلومبرگ در این گزارش که شنبه ۱۸ اسفند منتشر شده نوشت که تحریمهای آمریکا باعث شده تا تاجران بیشتری مجبور به دور زدن تحریمها شوند و این مساله باعث آشفتگی در بازار نفت شده است.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، ۱۶ بهمن دستورالعملی برای از سرگیری سیاست فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی و به صفر رساندن صادرات نفت ایران امضا کرد و هشدار داد جمهوری اسلامی دیگر نباید به سایر کشورها نفت بفروشد.
بلومبرگ نوشته که مدیران پالایشگاههای خصوصی چین که خریداران اصلی محمولههای نفتی ایران هستند، از اختلال در تحویل محمولهها به دلیل افزایش مشکلات لجستیکی و هزینههای بالا خبر دادهاند. این مدیران که نخواستند نامشان فاش شود به بلومبرگ گفتند برخی از نفتکشهای ایرانی در مسیر تحریم شدهاند و این موضوع به آشفتگی بیشتر بازار منجر شده است.
تجارت با چین که بزرگترین خریدار نفت ایران محسوب میشود، مدتهاست که منبع مالی حیاتی برای تهران بوده و آمریکا تلاشهای خود را برای قطع این مسیر افزایش داده است.
بلومبرگ گزارش داده که پس از دور جدید تحریمها علیه نفتکشها، مالکان، واسطهها و تاجران، اکنون بیش از دو سوم از حدود ۱۵۰ نفتکشی که در سال ۲۰۲۴ نفت خام ایران را جابجا کردهاند، در لیست سیاه آمریکا قرار دارند.
ورود ممنوع به نفتکشهای ایران
در پی انتقادات فراوان از رویکرد بایدن در قبال جمهوری اسلامی، دولت او در آخرین هفتههای حضور خود در قدرت، دهها شرکت و کشتی را به دلیل نقش آنها در نقل و انتقال نفت ایران تحریم کرد.
در پی این اقدام و همچنین نگرانی پکن از احتمال تشدید تحریمها پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ، گروه بندر شاندونگ چین، وابسته به حکومت این کشور، ۱۸ دی ورود کشتیهای تحریمی حامل نفت ایران و روسیه را به بنادر استان شاندونگ ممنوع اعلام کرد.
شاندونگ در سالهای گذشته مقصد اصلی محمولههای نفتی ایران بوده است.
یافتههای وبسایت انگلیسی ایراناینترنشنال نشان میدهد این تصمیم تبعات سنگینی برای جمهوری اسلامی به همراه داشته و فروش نفت خام ایران به چین در ژانویه بهشدت کاهش یافته است.
احتیاط مضاعف در معامله با ایران
چین تحریمهای یکجانبه آمریکا را به رسمیت نمیشناسد و بارها از حق خود برای تجارت با ایران دفاع کرده است. با این حال، این تحریمها باعث شده تا بنادر و شرکتهای کشتیرانی که با خارج از سرزمین اصلی چین ارتباط دارند، در معاملات با شرکتها و نفتکشهای تحریم شده احتیاط بیشتری به خرج دهند.
به گزارش بلومبرگ، گروه بندری شاندونگ که در استانی واقع شده که مرکز پالایشگاههای خصوصی چین است، اوایل امسال از اپراتورهای خود خواسته بود تا از همکاری با نفتکشهای تحریم شده خودداری کنند.
هزینههای سرسامآور دور زدن تحریمها
به نوشته بلومبرگ، هزینه دور زدن محدودیتهای آمریکا بهشدت افزایش یافته است. نرخ اجاره یک سوپرتانکر غیرتحریم شده برای حمل نفت ایران از مالزی به چین در اوایل این ماه بین ۵ تا ۶ میلیون دلار بود که به گفته تاجران، رکوردی بیسابقه و افزایشی ۵۰ درصدی نسبت به سال گذشته محسوب میشود.
دادههای شرکت Kpler نشان میدهد که استفاده از نفتکشهای کوچکتر که بهطور معمول بهصرفه نیستند، افزایش یافته است. در ماه فوریه، یک عملیات انتقال نفت در مالزی بین یک سوپرتانکر حامل نفت ایران و سه کشتی کوچکتر انجام شد که حرکتی کند و پرهزینه بود.
تحلیلگران کشتیرانی نیز به کاهش تعداد کشتیهای موجود در بازار اشاره کردهاند؛ موضوعی که با بزرگتر شدن لیست سیاه آمریکا به یک چالش بزرگ تبدیل شده است. بلومبرگ در این گزارش تأکید کرده که کمبود کشتیها میتواند تجارت نفت ایران با چین را بیش از پیش پیچیده کند.
واسطهها و تاجران معمولا نفت ایران را با تخفیفی نسبت به معیارهای قیمت جهانی مانند نفت برنت به خریداران پیشنهاد میدهند. به گزارش بلومبرگ، هرگونه افزایش ناگهانی در این هزینهها یا تامین نشدن کشتی مناسب میتواند سود تاجران و سودآوری معامله را از بین ببرد. هفته گذشته، قیمت نفت ایران برای تحویل به چین افزایش یافت و تخفیف آن نسبت به نفت برنت به ۰.۵ تا ۱ دلار در هر بشکه رسید، در حالی که هفته قبل این تخفیف ۱ تا ۱.۵ دلار بود.
هرچند افزایش تنشها در این تجارت بهمعنای توقف خرید نفت ایران از سوی چین نیست. این تجارت از سال ۲۰۱۸ و با بازگشت تحریمهای آمریکا علیه تهران شکوفا شد و نشان داده که توانایی تطبیق با شرایط جدید را دارد. بلومبرگ گزارش میدهد که ماه گذشته، به دلیل انباشت محمولههای تاخیر خورده، جریان نفت ایران به چین به بالاترین سطح چهار ماه گذشته رسید.
در آبهای مالزی هم که بهعنوان مهمترین مرکز انتقال نفت ایران شناخته میشود، انتقال محمولهها بهطور مخفیانه و با خاموش بودن دستگاههای موقعیتیاب کشتیها انجام میشود. تصاویر ماهوارهای نشان میدهد که در یک روز تا هفت عملیات انتقال «کاملا در تاریکی» انجام شده است.
دولت آمریکا همچنین ممکن است تحریمهای ثانویه علیه افرادی که با تهران همکاری میکنند را تشدید کند. این اقدام میتواند تجارت نفت ایران با چین را بیشتر تحت فشار قرار دهد.
به گزارش بلومبرگ، آنوب سینگ، رییس تحقیقات کشتیرانی در Oil Brokerage Ltd، گفت: «آمریکا تاکنون کشتیها و مالکان آنها را هدف قرار داده و بازار هم راهحلهایی برای دور زدن این تحریمها ایجاد کرده است. اما بخشهای حیاتیتری نیز برای هدفگیری وجود دارند، از بانکها و دولتها گرفته تا کشورهایی که به کشتیها پرچم خود را میدهند و شرکتهای بیمه.»