نشست سران نظامی حدود ۳۰ کشور درباره امنیت اوکراین؛ روسیه «نظامیسازی» اروپا را محکوم کرد
نیروهای اوکراینی در خط مقدم نبرد با روسیه، دونتسک، ۲۶ اسفند
سران ستاد کل ارتش حدود ۳۰ کشور که آماده ارائه تضمینهای امنیتی به کییف هستند، در بریتانیا گرد هم آمدند تا درباره طرحی برای حفظ صلح در صورت آتشبس میان اوکراین و روسیه گفتوگو کنند. کرملین به این نشست واکنش نشان داده و «برنامههای نظامیسازی» اروپا را محکوم کرده است.
اوزگور اوزل، رهبر حزب جمهوریخواه خلق ترکیه، اپوزیسیون دولت اردوغان، اعلام کرد که اکرم امام اوغلو، شهردار بازداشتشده استانبول را به عنوان نامزد انتخابات ریاستجمهوری آینده معرفی خواهد کرد.
رهبر اپوزیسیون ترکیه هشدار داد که اروپا نباید در مذاکرات امنیتی با اردوغان، ارزشها و دموکراسی را قربانی کند.
او همچنین تاکید کرد که مهم نیست چه کسی نامزد اپوزیسیون باشد، این شخص، در انتخابات آینده پیروز خواهد شد.
اوزگور اوزل، رهبر حزب جمهوریخواه خلق ترکیه اضافه کرد که اپوزیسیون آماده است تا «قویترین واکنش دموکراتیک» را در برابر احتمال انتصاب یک مقام دولتی به جای شهردار استانبول نشان دهد.
اوزول همچنین گفت که ممانعت از کاندیداتوری اکرم اماماوغلو، شهردار بازداشتشده استانبول، حمایت از اپوزیسیون را افزایش خواهد داد. او افزود که اردوغان از انتخابات واهمه دارد و قصد دارد با تعیین یک مقام دولتی به جای شهردار استانبول، ارتباط اپوزیسیون با این شهر را قطع کند.
اوزول افزود که حزب اپوزیسیون در صورت انتصاب یک مقام دولتی به جای شهردار استانبول، از ساختمان شهرداری خارج نخواهد شد و مقاومت خواهد کرد. او همچنین تاکید کرد که اردوغان از هرگونه انتخابات آینده هراس دارد.
همزمان با ادامه حملات اسرائیل به غزه و کشته شدن بیش از ۷۰ نفر در آخرین این حملهها، قطر و مصر خواستار تلاشهای مشترک برای اجرای سه مرحله توافق آتشبس در غزه شدند.
محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخستوزیر و وزیر خارجه قطر، پنجشنبه ۳۰ اسفند در تماس تلفنی با بدر عبدالعاطی، وزیر خارجه مصر، در مورد تلاشها برای آتشبس در غزه گفتوگو کرد.
در همین حال اسرائیل روز پنجشنبه دور جدیدی از حملات هوایی به غزه را آغاز کرد و تعداد افراد کشته شده در این روز به بیش از ۷۰ نفر رسید.
ارتش اسرائیل خبر داد از چهارشنبه عملیات زمینی محدودی را در مرکز و جنوب نوار غزه آغاز کرده و از پیشروی نیروهایش تا مرکز محور نتزاریم خبر داد.
در همین حال فیلیپ لازارینی، رییس آژانس امدارسانی به آوارگان فلسطینی، خبر داد که پنج نفر از کارکنان این آژانس در روزهای گذشته کشته شدهاند و تعداد کارکنان کشته شده این آژانس به ۲۴۸ نفر افزایش یافته است.
۲۸ اسفند ماه ۱۴۰۳، دفتر نخستوزیری اسرائیل اعلام کرد این کشور پس از رد پیشنهادهای آمریکا برای تمدید آتشبس از سوی حماس، عملیات نظامی را علیه این گروه در غزه از سر گرفته است.
یک روز بعد نیز یسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، هشدار داد در صورت آزاد نشدن همه گروگانهای اسرائیلی و کنار نرفتن حماس از قدرت، غزه با «نابودی کامل» مواجه خواهد شد.
او تاکید کرد که حملات هوایی اخیر علیه نیروهای حماس تنها «مرحله اول» بوده است.
ادامه شلیک موشک و پرتاب راکت از یمن و غزه به اسرائیل
همزمان با ادامه حملات به غزه، پرتاب راکت به اسرائیل نیز از سر گرفته شده است.
حماس اعلام کرد که سه راکت به سوی تلآویو شلیک کرده است.
ارتش اسرائیل نیز خبر داد که یک راکت با موفقیت رهگیری شد و دو راکت دیگر در مناطق خالی از سکنه سقوط کردند.
ارتش اسرائیل روز پنجشنبه همچنین خبر داد که راکت پرتاب شده از یمن منهدم شد.
حوثیهای یمن اعلام کردند با موشک بالستیک فرودگاه بن گوریون را در جنوب شرق تلآویو هدف قرار دادهاند.
این موشک باعث به صدا درآمدن آژیر خطر در چند منطقه در اسرائیل شد.
قبل از پرتاب این موشک، فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) با انتشار ویدیوهایی از ادامه حملات علیه حوثیهای مورد حمایت جمهوری اسلامی خبر داده بود.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، چهارشنبه ۲۹ اسفند در شبکه اجتماعی خود، تروث سوشال، نوشت: «گزارشهایی منتشر شده که نشان میدهد ایران شدت ارسال تجهیزات نظامی و حمایت کلی از حوثیها را کاهش داده است اما همچنان مقادیر زیادی تجهیزات و تدارکات [برای آنها] ارسال میکند.»
ترامپ افزود جمهوری اسلامی «باید فورا ارسال این تجهیزات را متوقف کند».
او پیشتر و در ۲۵ اسفند، در پیامی که به فارسی هم منتشر کرد، هشدار داد که از این پس، هر حملهای از سوی حوثیهای یمن بهعنوان حملهای با سلاح و هدایت جمهوری اسلامی تلقی خواهد شد.
خبرگزاری رویترز سهشنبه ۲۸ اسفند به نقل از منابع آگاه خود خبر داد جمهوری اسلامی از حوثیهای یمن خواسته است تنشها را کاهش دهند.
امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه اعلام کرد که جمهوری اسلامی، اولیویه گروندو، شهروند ۳۴ ساله این کشور را که از سال ۲۰۲۲ در ایران بازداشت و زندانی شده بود، آزاد کرده و او اکنون در راه بازگشت به فرانسه است.
ژان نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه نیز پنجشنبه ۳۰ اسفند ضمن انتشار تصویری از گروندو در هواپیما نوشت که او پس از ۸۸۷ روز آزاد شده است.
روشن نیست آزادی گروندو در ازای چه توافقی میان تهران و پاریس صورت گرفته است.
اولیویه گروندو، جهانگرد، نویسنده و کتابفروش ۳۴ ساله فرانسوی، ۲۰ مهر ۱۴۰۱ و همزمان با شکلگیری خیزش «زن، زندگی، آزادی» در هتل محل اقامت خود در شیراز بازداشت و به اتهام «جاسوسی و تبانی علیه جمهوری اسلامی» به پنج سال زندان محکوم شد.
او در دی ماه در تماسی تلفنی از زندان که فایل صوتی آن ضبط و منتشر شد، گفت: «توان من، سسیل کوهر و ژاک پاریس در حال تمام شدن است.»
وزیر خارجه فرانسه تاکید کرد که این کشور به تلاش برای آزادی کوهلر و پاریس، ادامه میدهد.
سسیل کوهلر، معلم فرانسوی و شریک زندگیاش ژاک پاریس، دو شهروند فرانسوی هستند که از حدود هزار روز پیش در بازداشتگاه وزارت اطلاعات موسوم به بند ۲۰۹ زندان اوین به سر میبرند.
وزیر خارجه فرانسه، ۱۸ دی گفته بود وضعیت سه شهروند فرانسوی بازداشتشده در ایران رو به وخامت است و برخی از آنها در شرایطی مشابه شکنجه نگهداری میشوند.
چهار روز بعد، وزارت خارجه فرانسه سفیر جمهوری اسلامی در پاریس را در ارتباط با این موضوع احضار کرد.
پیش از این وزارت خارجه فرانسه به مناسبت دومین سالگرد بازداشت کوهلر و پاریس، «سیاست گروگانگیری دولتی و باجگیری همیشگی» مقامات جمهوری اسلامی را محکوم کرده بود.
به گفته ناظران، جمهوری اسلامی بر اساس «سیاست گروگانگیری» خود، شهروندان خارجی و شهروندان دوتابعیتی را برای اعمال فشار بر دولتهای غربی بازداشت میکند.
بر اساس گزارشها، حدود ۲۰ شهروند خارجی در ایران زندانی هستند.
در همین حال یک شهروند سوئیسی که به اتهام «جاسوسی» در زندان سمنان به سر میبرد، به گفته قوه قضاییه، پنجشنبه ۲۰ دی «خودکشی کرد» و جان باخت.
دولت سوئیس در پاسخ به پرسش ایراناینترنشنال درباره «مرگ» شهروند این کشور در زندان سمنان اعلام کرد این مرد ۶۴ سال داشته و برای گردشگری به ایران سفر کرده بود.
دادستانی کل استانبول اعلام کرد یک شرکت ساختمانی، که اکرم اماماوغلو، شهردار بازداشتشده استانبول یکی از مالکان آن است، توقیف شده است.
دادستانی استانبول در بیانیهای گفت که کنترل شرکت او بر اساس گزارشهای تحقیقات جرایم مالی، به دادگاه کیفری واگذار شده است.
ترکیه روز چهارشنبه شهردار استانبول را، از جمله به اتهام فساد مالی، بازداشت کرد، اقدامی که حزب اصلی مخالفان آن را «تلاش برای کودتا علیه رییسجمهور آینده» خواند.
وکیل یک دانشجوی هندی دانشگاه جورجتاون در واشینگتن گفت دولت ترامپ او را بازداشت کرده و قصد دارد به دلیل تهدید علیه سیاست خارجی آمریکا، اخراجش کند. وزارت امنیت داخلی آمریکا بدرخان سوری را به ارتباط با حماس متهم کرده است.
این فرد که با ویزای دانشجویی در آمریکا زندگی میکند، همچنین به انتشار تبلیغات حماس و محتوای یهودستیزانه در شبکههای اجتماعی متهم شده است.
همزمان با تدوین برنامههایی برای برقراری آتشبس کوتاهمدت در اوکراین، افسران ارشد نظامی از کشورهای مختلف اروپا و جهان پنجشنبه ۳۰ اسفند در یک مقر نظامی در حومه لندن گرد هم آمدند تا جزییات مربوط به تشکیل یک نیروی بینالمللی حافظ صلح برای اوکراین را بررسی کنند.
کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، ۳۰ اسفند اعلام کرد طرح «ائتلاف داوطلبان» که تحت رهبری بریتانیا و فرانسه فعالیت خواهد کرد، به مرحله اجرا رسیده است.
با این حال، هنوز مشخص نیست چه تعداد از کشورها مایل به اعزام نیروهای خود به اوکراین هستند و یا اینکه اصولا آتشبسی در منطقه برقرار خواهد شد یا خیر.
استارمر در جریان بازدید از یک تاسیسات زیردریایی هستهای به خبرنگاران گفت طرح ائتلاف داوطلبان «بر حفظ امنیت آسمان، دریا و مرزهای اوکراین و همکاری با اوکراینیها متمرکز است».
او افزود: «ما با سرعت کار میکنیم، زیرا نمیدانیم که آیا توافقی حاصل خواهد شد یا نه. من قطعا امیدوارم که چنین شود، اما اگر توافقی حاصل شود، واقعا مهم است که بتوانیم فورا واکنش نشان دهیم.»
کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا
هنوز مشخص نیست در صورت برقراری صلح در اوکراین، چه تعداد نیرو برای اجرای آن اعزام خواهند شد. برخی مقامات تعداد احتمالی این نیروها را بین ۱۰ هزار تا ۳۰ هزار سرباز برآورد کردهاند.
تاکنون تنها بریتانیا و فرانسه بهصراحت آمادگی خود را برای اعزام نیرو به اوکراین اعلام کردهاند. برخی کشورها از جمله استرالیا، کانادا و فنلاند نیز گفتهاند ممکن است بهنوعی در این روند مشارکت داشته باشند.
ترامپ تاکنون موضعی درباره آمادگی واشینگتن برای ارائه پشتیبانی نظامی در صورت نقض آتشبس در اوکراین اتخاذ نکرده است.
در واکنش به برگزاری نشست نظامی در بریتانیا، روسیه تاکید کرد هیچ نیرویی از کشورهای ناتو را در خاک اوکراین نخواهد پذیرفت.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، گفت برنامههای اروپا برای افزایش هزینههای نظامی با تلاشهای پوتین و ترامپ برای دستیابی به توافق صلح در تضاد است.
او افزود: «اروپا مسیر نظامیگری را در پیش گرفته و عملا به یکی از طرفهای جنگ تبدیل شده است.»
موافقت اصولی اوکراین و روسیه برای آتشبس موقت
کییف و مسکو بهطور اصولی با یک آتشبس محدود موافقت کردهاند. این توافق پس از آن صورت گرفت که دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، با رهبران هر دو کشور بهصورت تلفنی گفتوگو کرد.
هنوز مشخص نیست این آتشبس چه زمانی اجرایی خواهد شد و کدام اهداف ممکن است از حملات دو طرف مناقشه در امان بمانند.
توافق اولیه برای مهار نسبی جنگ سهساله در شرایطی حاصل شد که ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، پیشتر طرح پیشنهادی ترامپ برای یک آتشبس کامل ۳۰ روزه را رد کرده بود.
دشواری در متقاعد کردن طرفهای درگیر برای خودداری از حمله به زیرساختهای انرژی یکدیگر، بخشی از چالشهایی است که ترامپ در تلاش برای تحقق وعده انتخاباتی خود مبنی بر پایان سریع جنگ با آن روبهرو است.
ترامپ پیشنهاد داد آمریکا مدیریت نیروگاههای اوکراین را بر عهده بگیرد
ریس رایت، وزیر انرژی ایالات متحده، اعلام کرد در صورت کمک به تضمین آتشبس و برقراری صلح در اوکراین، واشینگتن آماده است مدیریت نیروگاههای برق این کشور را بر عهده بگیرد.
کاخ سفید در بیانیهای اعلام کرد ترامپ در تماس تلفنی ۲۹ اسفند خود با ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهور اوکراین، پیشنهاد کرده است آمریکا در مدیریت و حتی مالکیت نیروگاههای هستهای اوکراین نقش داشته باشد.
زلنسکی نیز گفت کییف مذاکراتی را با ایالات متحده درباره احتمال مشارکت این کشور در بازسازی بزرگترین نیروگاه هستهای اروپا، واقع در منطقه زاپوریژژیا اوکراین، آغاز کرده است.
این نیروگاه از سال ۲۰۲۲، زمانی که به تصرف ارتش روسیه درآمد، غیرفعال بوده است.
وزیر انرژی آمریکا در پاسخ به پرسشی درباره نحوه همکاری بر سر نیروگاههای اوکراین، به فاکسنیوز گفت: «ما در آمریکا تخصص فنی عظیمی برای مدیریت این نیروگاهها داریم. فکر نمیکنم که این کار نیاز به حضور نظامی در محل داشته باشد.»
رایت تاکید کرد ترامپ و مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، در تلاش برای پایان دادن به مناقشه اوکراین هستند.
او افزود: «چگونه میتوانیم صلح را به اوکراین بازگردانیم؟ چگونه میتوانیم این جنگ را متوقف کنیم؟ این مستلزم آن است که هر دو طرف سلاحهای خود را زمین بگذارند. اما اگر اداره نیروگاههای هستهای اوکراین از سوی آمریکا به تحقق این هدف کمک کند، مشکلی نیست؛ ما میتوانیم این کار را انجام دهیم.»
ویرانههای برجا مانده از حمله پهپادی روسیه به حومه کییف، ۲۹ اسفند
از سرگیری مذاکرات آمریکا و روسیه در عربستان سعودی
سرگئی اوشاکوف، مشاور امور خارجی پوتین، اعلام کرد هیاتهای روسی و آمریکایی دوشنبه پنجم فروردین در ریاض، پایتخت عربستان سعودی، دیدار خواهند کرد.
با وجود تداوم مذاکرات برای برقراری آتشبس، حملات پهپادی شب گذشته از سوی هر دو طرف باعث زخمی شدن چندین نفر و تخریب چند ساختمان شد.
اوکراین اعلام کرد روسیه ۱۷۱ پهپاد دوربرد را در این حملات به کار گرفت که از این تعداد، ۷۵ پهپاد ساقط و ۶۳ پهپاد دیگر احتمالا بر اثر اختلال الکترونیکی از روی رادار ناپدید شدند.
در سوی مقابل، روسیه از سرنگونی ۱۳۲ پهپاد اوکراینی در شش منطقه مختلف، از جمله در شبهجزیره کریمه، خبر داد.