کاظم غریب‌آبادی، معاون بین‌الملل وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، گفت که دیپلمات‌های جمهوری اسلامی و کشورهای بریتانیا، فرانسه و آلمان پنج‌شنبه هفت فروردین «گفت‌وگوهای فنی و تخصصی» در سطح کارشناسی درباره پرونده هسته‌ای در ژنو انجام دادند.
این روزنامه جمعه هشت فروردین به نقل از وکلا و مشاوران مهاجرت نوشت که این اقدام در پی سیاست‌های سختگیرانهتر دولت ترامپ در زمینه بررسی اتباع خارجی صورت گرفته است.
کارشناسان حقوقی که با روزنامه گلوب اند میل گفت‌وگو کرده‌اند، از دولت کانادا خواسته‌اند که هشدار مسافرتی صادر کند و به شهروندان و ساکنان کانادا اطلاع دهد که ممکن است ورودشان به آمریکا ممنوع شود، ویزا یا کارت نکسوس آنها لغو گردد و حتی خود آنها بازداشت یا اخراج شوند.
اگرچه آماری رسمی و به‌روز از کشور محل تولد کانادایی‌هایی که از ورود به آمریکا منع شده‌اند در دست نیست، اما چند وکیل مهاجرت تایید کرده‌اند که از ۲۰ ژانویه، زمانی که دونالد ترامپ رییس‌جمهوری آمریکا، فرمانی اجرایی برای بررسی‌های سختگیرانهتر اتباع خارجی را امضا کرد، موارد بیشتری از ممانعت از ورود گزارش شده است.
بررسی‌های شدیدتر و احتمال ممنوعیت کامل سفر
پیشتر نیویورک‌تایمز و رویترز در ۲۵ اسفند ماه ۱۴۰۳ به نقل از منابع آگاه خبر دادند که دولت دونالد ترامپ در حال بررسی اعمال محدودیت‌های گسترده سفر برای شهروندان ده‌ها کشور است. براساس این گزارش‌ها، در صورت عملی شدن این طرح، شهروندان ۱۰ کشور از جمله ایران به‌هیچ‌وجه نخواهند توانست به ایالات متحده سفر کنند.
براساس این گزارش‌ها، یک فهرست پیشنهادی که از سوی مقامات دیپلماتیک و امنیتی ایالات متحده تهیه شده، کشورها را به سه دسته تقسیم می‌کند:
🔴 فهرست قرمز شامل ۱۱ کشور است که شهروندان آنها به‌طور کامل از ورود به ایالات متحده منع خواهند شد. این کشورها عبارت‌اند از: ایران، افغانستان، بوتان، کوبا، لیبی، کره شمالی، سومالی، سودان، سوریه، ونزوئلا و یمن.
🟠 فهرست نارنجی شامل ۱۰ کشور است که محدودیت‌های شدیدی بر سفر شهروندان آنها اعمال می‌شود، اما ورود آنها به‌طور کامل ممنوع نخواهد شد. به‌عنوان مثال، مسافران تجاری ثروتمند از این کشورها ممکن است اجازه ورود به خاک آمریکا را داشته باشند، اما اغلب ویزاهای مهاجرتی و توریستی برای شهروندان این کشورها تعلیق خواهند شد. همچنین، مصاحبه حضوری برای دریافت ویزا برای اتباع این کشورها اجباری خواهد شد. در این فهرست نیز ۱۰ کشور بلاروس، اریتره، هائیتی، لائوس، میانمار، پاکستان، روسیه، سیرالئون، سودان جنوبی و ترکمنستان قرار دارند.
🟡 فهرست زرد شامل ۲۲ کشور است که به آنها ۶۰ روز فرصت داده می‌شود تا «نقص‌های شناسایی‌شده» را اصلاح کنند. در غیر این صورت، ممکن است به یکی از دو فهرست بالا منتقل شوند. این کشورها شامل آنگولا، آنتیگوا و باربودا، بنین، بورکینافاسو، کامبوج، کامرون، کیپ ورد، چاد، جمهوری کنگو، جمهوری دموکراتیک کنگو، دومینیکا، گینه استوایی، گامبیا، لیبریا، مالاوی، مالی، موریتانی، سنت کیتس و نویس، سنت لوسیا، سائوتومه و پرنسیپ، وانواتو و زیمبابوه می‌شود.
مقام‌های آگاهی که با نیویورک‌تایمز و رویترز صحبت کرده و به‌دلیل حساسیت موضوع نخواسته بودند نامشان فاش شود، تاکید کرده بودند که این فهرست هنوز قطعی و نهایی نشده و ممکن است تا زمان ارائه به کاخ سفید تغییراتی در آن ایجاد شود.
توصیه به شهروندان کانادایی برای رعایت احتیاط در سفر به آمریکا
سوفیا همایون، مشاور مهاجرت در دفتر حقوقی لکسالتیکو در می‌سی‌ساگا، به روزنامه گلوب اند میل گفت که اتباع کشورهای عمدتا مسلمان، هدف ناعادلانه بازرسی‌های شدید در مرزهای آمریکا قرار گرفته‌اند.
او به مورد یک تاجر کانادایی از تورنتو اشاره کرد که در افغانستان متولد شده و یک ماه پیش هنگام تلاش برای دیدار با بستگانش، به‌رغم سفرهای قبلی، از ورود به آمریکا منع شد. این تاجر حتی به فکر راه‌اندازی کسب‌وکار در آمریکا بود.
همایون از اوتاوا خواسته است که یک هشدار مسافرتی صادر کند و شهروندان کانادایی را از خطرات احتمالی سفر به آمریکا مطلع سازد.
او هشدار داد که ماموران مرزی آمریکا ممکن است حساب‌های شبکه‌های اجتماعی مسافران را بررسی کنند و پست‌هایی که حمایت از فلسطینیان را نشان می‌دهد، می‌تواند باعث بازجویی در مرز یا حتی بازداشت افراد دارای ویزا در آمریکا شود.
همایون گفت: «کانادایی‌ها، کارآفرینان، افرادی که قصد دارند از طریق ویزای کاری به آمریکا مهاجرت کنند و حتی کسانی که برای دیدار خانوادگی بیش از یک ماه به آمریکا سفر می‌کنند، تقریباً ۱۰۰ درصد با سطح بالایی از بررسی‌های امنیتی مواجه خواهند شد.»
مورد ایرانیان کانادایی و بازجویی‌های شدید
ملیسا بیبل، وکیل مهاجرت، تایید کرد که طی سه هفته گذشته، دو شهروند کانادایی با پاسپورت کانادایی که در ایران متولد شده‌اند، از ورود به آمریکا منع شدند.
این دو نفر با سوالات متعددی درباره خدمت سربازی در ایران قرار گرفتند و از آنها خواسته شد که مدرکی مبنی بر عدم خدمت در سپاه پاسداران ارائه دهند. سپاه پاسداران در هر دو کشور کانادا و آمریکا به عنوان سازمانی تروریستی شناخته شده است.
به‌نوشته گلوب اند میل، بکی از این افراد که برای شرکت در جلسات کاری به آمریکا سفر می‌کرد، طی سه هفته گذشته به دلیل «نامرتب بودن مدارک» از ورود منع شد. ۴۸ ساعت پس از این اتفاق، کارت نکسوس او نیز لغو شد.
مورد دیگر مربوط به یک خانواده ایرانی- کانادایی بود که همراه با دخترشان برای تعطیلات به آمریکا سفر می‌کردند. با این حال، تمام اعضای این خانواده از ورود منع شدند.
هشدار به ساکنان موقت و دائم کانادا
بیبل هشدار داد که ورود به آمریکا برای افراد دارای اقامت موقت یا دائم کانادا نیز تضمین‌شده نیست و ممکن است هنگام عبور از مرز، مورد سوال واقع شوند یا حتی ویزای ورود آنها لغو شود.
او گفت: «سفری برای خرید به نیویورک ممکن است عواقب بسیار جدی‌تری به همراه داشته باشد.»
یامینا انصاری، وکیل مهاجرت، هم به گلوب اند میل گفت که ماموران مرزی آمریکا قوانین مهاجرتی را با شدت بیشتری اجرا می‌کنند.
او تاکید کرد: «کانادا باید مانند کشورهای اروپایی هشدار مسافرتی صادر کند.»
تاکنون بریتانیا و آلمان هشدارهایی درباره سفر به آمریکا صادر کرده‌اند و هشدار داده‌اند که هر فردی که قوانین ورود آمریکا را نقض کند، ممکن است بازداشت یا زندانی شود.
واکنش دولت کانادا
در اوایل ماه جاری، کانادا توصیه‌های مسافرتی خود را به‌روز و اعلام کرد که تمام افراد، از جمله کانادایی‌ها و اتباع خارجی، که بیش از ۳۰ روز در آمریکا اقامت دارند، باید نام خود را در سیستم آمریکا ثبت کنند.
با این حال، در این توصیه‌ها هیچ اشاره‌ای به مشکلات احتمالی در مرز یا خطر بازداشت مسافران نشده است.
غریب‌آبادی جمعه هشتم فروردین در حساب ایکس خود نوشت که این گفت‌وگوها در چارچوب «تفاهم چهارمین دور مذاکرات» مقامات دیپلماتیک جمهوری اسلامی و سه کشور اروپایی برگزار شده است.
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، نیز با تایید این مذاکرات گفت که دور جدید این گفت‌وگوها با هدف «بحث و تبادل نظر در مورد ابعاد مختلف موضوع در هر دو حوزه رفع تحریم و هسته‌ای» برگزار شده است.
یک ماه پیش نیز غریب‌آبادی از گفت‌وگوهای خود با مدیران سیاسی سه کشور اروپایی درباره موضوع هسته‌ای خبر داده بود.
غریب‌آبادی، ششم اسفند در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که در حاشیه سفر عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی به ژنو برای شرکت در نشست عالی‌رتبه کنفرانس خلع سلاح و شورای حقوق بشر، دور جدیدی از «گفت‌وگوهای سازنده» با مدیران سیاسی سه کشور اروپایی انجام شده است.
او گفت: «ما در خصوص موضوعات هسته‌ای و رفع تحریم به تبادل نظر پرداختیم.»
بیشتر بخوانید: تحریم‌های جدید آمریکا برای کاهش فروش نفت ایران
این مقام وزارت امور خارجه، از کشورهای اروپایی طرف گفت‌وگو با تهران نام نبرد. با این حال، آلمان، بریتانیا، و فرانسه درباره دیدار مدیران سیاسیشان با نمایندگان جمهوری اسلامی در ژنو در بیانیه‌ای نوشتند: «بر مواضع قاطع و اصولی خود و تعهدمان به یافتن راه‌حل دیپلماتیک تاکید کردیم و توافق شد که گفت‌وگوها ادامه یابد.»
پیشتر و در چهارم آذر، اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، مذاکره با فرانسه، آلمان و بریتانیا درباره «مسائل دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی و نیز موضوع هسته‌ای» را تایید کرده بود.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ۲۶ بهمن در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ به جامعه جهانی هشدار داد برای مهار برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، زمان زیادی باقی نمانده است و جامعه جهانی باید قبل از آن‌که دیر شود، با تهران به توافق برسد.
حکومت ایران تاکنون تلاش برای دست‌یابی به سلاح هسته‌ای را انکار کرده اما در ماه‌های اخیر، برخی مقام‌های جمهوری اسلامی خواستار تهران و رفتن به سمت «ساخت سلاح هسته‌ای به منظور بازدارندگی» شده‌اند.
بر اساس برآوردهای آژانس، تهران در حال حاضر دارای اورانیوم غنی شده کافی برای ساخت بمب هسته‌ای است.
در حالی که اورانیوم غنی شده با خلوص ۶۰ درصد نمیتواند به عنوان ماده شکافتپذیر عمل کند، حکومت ایران می‌تواند آن را در عرض دو تا سه هفته به سطوح تسلیحاتی برساند.
از این موقعیت اغلب به عنوان وضعیت آستانه هسته‌ای یاد می‌شود و نشان می‌دهد اگر تهران دارای تخصص لازم برای ساخت یک بمب کاربردی باشد، می‌تواند به سرعت به یک قدرت هسته‌ای تبدیل شود.
وزارت خارجه آمریکا پیش از آغاز به کار دولت جدید دونالد ترامپ، اعلام کرده بود که این کشور در مذاکرات بین جمهوری اسلامی و سه قدرت اروپایی برای بحث در مورد مسائل هسته‌ای و منطقه‌ای در ژنو شرکت نخواهد کرد.