تمی بروس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، با اشاره به بازداشت شهروندان کرد در ایران به دلیل شرکت در جشن‌های نوروزی، جمهوری اسلامی را «یکی از بدترین ناقضان حقوق بشر در جهان» خواند و گفت که دولت ترامپ به حمایت و دفاع از حقوق بشر مردم ایران ادامه خواهد داد.
ونس جمعه در جریان بازدید از پایگاه نظامی ایالات متحده در پیتوفیک در شمال این جزیره قطبی، به خبرنگاران گفت: «استدلال ما واقعا مربوط به رهبری دانمارک است، که در گرینلند سرمایهگذاری نکرده و در ساختار امنیتی آن کمکاری کرده است.»
او گفت: «دانمارک در حفظ قلمرو نیمه خودمختار دانمارک و مردم آن در برابر تهاجم چین و روسیه خوب عمل نکرده است.»
ونس گفت که ایالات متحده برنامه فوری برای گسترش حضور نظامی ایالات متحده در گرینلند ندارد، اما در منابع خود، از جمله کشتیهای نیروی دریایی، سرمایهگذاری بیشتری انجام خواهد داد.
او افزود: «این وضعیت باید تغییر کند. سیاست ایالات متحده این است که این تغییر باید رخ دهد.»
معاون رییسجمهوری آمریکا افزود: «فکر میکنم که تحت چتر امنیتی ایالات متحده خیلی بهتر خواهید بود. تا اینکه تحت چتر امنیتی دانمارک باشید.»
هیئت آمریکایی که از سوی مقامات گرینلند یا دانمارک دعوت نشدهاند، شامل اوشا، همسر ونس، مایک والتز، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، و کریس رایت، وزیر انرژی آمریکا، است.
اعتراضات عمومی و خشم مقامات در هر دو کشور گرینلند و دانمارک باعث شد که هیئت آمریکایی تنها به پایگاه نظامی پرواز کند و با مردم ملاقات نکند.
توافق ائتلاف دولت جدید
ساعاتی پیش از ورود ونس، دولت جدید گرینلند توافق ائتلافی خود را اعلام کرد.
طبق این توافق که جمعه هشت فروردین، اعلام شد دولت جدید به رهبری ینس-فردریک نیلسن، رهبر حزب دموکراتها تشکیل خواهد شد.
نیلسن که از احزاب مختلف خواسته بود اختلافات را کنار بگذارند و ائتلافی گسترده برای نشان دادن وحدت ملی تشکیل دهند، تاکید کرده که این اقدام در برابر کارزار ترامپ برای الحاق این سرزمین نیمهخودمختار دانمارک به آمریکا ضروری است.
این ائتلاف که هدف آن حفظ روابط با دانمارک برای حال حاضر است، در برابر فشارهای خارجی تأکید دارد.
نخستوزیر جدید گرینلند اظهار داشت که بازدید هیات آمریکایی نشان‌دهنده «بیاحترامی» است و از لزوم وحدت در برابر «فشارهای خارجی» صحبت کرد.
حزب دموکراتها که رویکردی حامی کسبوکار و اقتصاد آزاد دارد و از استقلال تدریجی از دانمارک حمایت می‌کند، در انتخابات سراسری ۱۱ مارس موفق شد تعداد کرسیهای خود را سه برابر کند و با ۱۰ کرسی، به بزرگترین حزب پارلمان تبدیل شود.
تلاش ترامپ برای الحاق گرینلند
ترامپ از زمان آغاز دور دوم ریاستجمهوری خود در ژانویه، بارها اعلام کرده که قصد دارد گرینلند را به خاک آمریکا اضافه کند. او این منطقه را برای منافع امنیتی ایالات متحده حیاتی دانسته، اما این ایده با مخالفت گسترده مردم گرینلند مواجه شده است.
موقعیت استراتژیک گرینلند و منابع معدنی عمدتا دستنخورده آن، این منطقه را برای آمریکا جذاب کرده است. این جزیره در مسیر هوایی کوتاه بین اروپا و آمریکای شمالی قرار دارد و نقشی کلیدی در سیستم هشدار موشکی بالستیک ایالات متحده ایفا می‌کند. آمریکا در حال حاضر یک پایگاه نظامی در این منطقه دارد.
تغییر برنامه سفر مقامات آمریکایی
قرار است هواپیمای حامل هیئت آمریکایی به سرپرستی جیدی ونس، که شامل اوشا ونس همسر او، مایک والتز مشاور امنیت ملی و کریس رایت وزیر انرژی است، عصر جمعه هشت فروردین در پایگاه آمریکایی پیتوفیک در شمال جزیره فرود آید.
برنامه اولیه این سفر شامل بازدید از پایتخت و شرکت در یک مسابقه سورتمهسواری با سگها بود، اما این برنامه با اعتراض مقامات گرینلند و دانمارک مواجه شد. در نتیجه، دولت آمریکا مجبور شد مسیر سفر را تغییر دهد و از حضور در این رویدادها صرفنظر کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، جمعه هشتم فروردین در نشستی خبری، گفت که جمهوری اسلامی یکی از بدترین ناقضان حقوق بشر در جهان است که برای «حفظ قدرت، مردم را سرکوب می‌کند و مانع از بهره‌مندی آن‌ها از آزادی‌های اساسی می‌شود.»
در پی برگزاری جشن‌های نوروزی در کردستان، محمد جباری، دادستان این استان از بازداشت افرادی تحت عنوان «لیدر‌ها و عوامل اصلی فعالیت تبلیغی علیه نظام در پوشش جشن‌های نوروزی» خبر داد.
همچنین در روزهای گذشته برخی سایت‌های حقوق بشری از جمله هرانا، کردپا و هه‌نگاو اسامی شماری از شهروندان کُرد بازداشت شده در ارتباط با برگزاری مراسم و آیین‌های نوروزی در شهرهای کردنشین ایران را منتشر کرده‌اند.
در پی حضور پرشمار مردم در اماکن گردشگری استان فارس نیز هنگام تحویل سال نو که با رقص و شعارهای ضدحکومتی همراه بود، کامران میرحاجی، دادستان استان فارس یک‌شنبه سوم فروردین از برخورد با گروهی از حاضران در مراسم خبر داد و گفت تعدادی بازداشت شده‌اند.
هم‌زمان در پی سردادن شعارهای ضدحکومتی در آرامگاه فردوسی در روز تحویل سال نو، محمدحسین درودی، دادستان خراسان رضوی از برخورد با تعدادی از افراد به گفته او «هنجار شکن» در مراسم سال نو در آرامگاه فردوسی خبر داد.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در اظهارات روز جمعه خود افزود: «حکومت ایران به‌طور ناعادلانه‌ای بیش از هر کشور دیگری در جهان افراد را اعدام می‌کند، اعضای اقلیت‌های دینی و قومی را تحت آزار و اذیت قرار می‌دهد و با استفاده از روش‌هایی مانند بازداشت خودسرانه، شکنجه و سایر نقض‌های حقوق بشری، مخالفان سیاسی را مرعوب و هرگونه صدای مخالف را سرکوب می‌کند.»
تمی بروس گفت که دولت آمریکا به حمایت و دفاع از حقوق مردم در ایران در برابر نقض‌های مداوم حقوق بشر و سرکوب اقتدارگرایانه جمهوری اسلامی ادامه خواهد داد.
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، نیز در پیام ویدیویی خود در آغاز سال ۱۴۰۴ فرا رسیدن نوروز و سال نو را تبریک نگفت.
در اسفندماه، فرمانده سپاه پاسداران ایلام اعلام کرد که هیچ دستگاهی در ایام نوروز مجاز به صدور مجوز برای برگزاری جشن نیست.
نوروز ۱۴۰۴ مقارن با ماه رمضان بود و صادق حسینی تهدید کرده بود که با افرادی که در فضای مجازی یا حقیقی اقدام به سازماندهی و جمع‌آوری پول برای برگزار جشن کنند، «برخورد جدی» خواهد شد.
در سالهای قبل هم شماری از شهروندان کرد در ایران به دلیل برگزاری جشن نوروز بازداشت شده‌اند.
نوروز گذشته، محسن احمدی، معلم و یکی از برگزارکنندگان مراسم نوروز در بخش کارزان در استان ایلام، بازداشت شد.
اردیبهشت سال گذشته، وزارت امور خارجه ایالات متحده، با انتشار گزارش سالانه خود از وضعیت حقوق بشر در ایران تاکید کرد که جمهوری اسلامی در سال ۲۰۲۳ به شکلی گستردهتر به نقض حقوق اساسی شهروندان ایرانی پرداخت.
در گزارش مفصل وزارت امور خارجه آمریکا درباره وضعیت حقوق بشر در ایران، بر اعمال تبعیض علیه زنان، بهویژه تحمیل حجاب اجباری، افزایش اعدام، سانسور و محدودیت شدید آزادی بیان، بازداشت و تهدید روزنامهنگاران، سرکوبهای فراملی، نقض آزادی‌های مذهبی بهویژه علیه شهروندان بهایی، نقض حقوق دگرباشان جنسی، نقض حقوق کودکان، مخصوصا کودکان کار و موارد متعدد دیگری از نقض وسیع و همهجانبه حقوق بشر در ایران اشاره شده است.
با این حال، در بهمن‌ماه و پس از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، ایالات متحده آمریکا در جریان چهل و هشتمین نشست بررسی دورهای جهانی شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در ژنو، برای اولین بار از انتقاد از کارنامه حقوق بشری جمهوری اسلامی خودداری کرد.