دونالد ترامپ: فکر می‌کنم ایران خواستار مذاکره مستقیم است
دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، درباره مذاکره با جمهوری اسلامی گفت که «فکر می‌کنم ایران خواهان گفت‌وگوی مستقیم است.»
دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، درباره مذاکره با جمهوری اسلامی گفت که «فکر می‌کنم ایران خواهان گفت‌وگوی مستقیم است.»
این در حالی است طبق گزارش‌های منتشرشده، جمهوری اسلامی تنها با مذاکره غیرمستقیم موافق است. اکسیوس در گزارشی در همین زمینه نوشت که تهران در پاسخ به نامه ترامپ به خامنه‌ای تاکید کرده که تنها با مذاکره غیرمستقیم و با میانجی‌گری عمان موافقت می‌کند.
از سوی دیگر، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا در پاسخ به این پرسش ایران اینترنشنال که آیا دولت کنونی در شرایط کنونی راهی برای تعامل یا گفت‌وگوی غیرمستقیم با تهران می‌بیند، گفت: «رییس‌جمهور ترامپ و دولت او همچنان متعهد هستند که حکومت ایران هرگز به سلاح هسته‌ای دست نیابد و ما همچنان بر گفت‌وگوی مستقیم پافشاری می‌کنیم.»
دونالد ترامپ در بخش دیگری از سخنانش روز پنجشنبه گفت که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، ممکن است هفته آینده به آمریکا سفر کند.
طی روزهای گذشته برخی رسانه‌ها گزارش دادند که اسرائیل در حالی که آمریکا حضور نظامی خود را در منطقه تقویت کرده، برای حمله نظامی به جمهوری اسلامی آماده می‌شود.
دو عضو کنگره آمریکا طرحی را با عنوان «قانون آزادسازی عراق از ایران» با هدف کاهش نفوذ جمهوری اسلامی در عراق و حمایت از استقلال این کشور ارائه کردند.
جو ویلسون، عضو جمهوری‌خواه کنگره آمریکا، در شبکه ایکس نوشت طرحی را به همراه یک عضو دموکرات کنگره با عنوان «قانون آزادسازی عراق از نفوذ ایران» ارائه کرده که هدف آن کاهش نفوذ جمهوری اسلامی در عراق و حمایت از استقلال این کشور است.
بر اساس این طرح، وزارت امور خارجه، وزارت خزانه‌داری و آژانس رسانه‌های جهانی آمریکا موظف‌اند ظرف ۱۸۰ روز، راهبرد جامعی برای کاهش نفوذ جمهوری اسلامی در عراق تدوین کنند.
بر اساس طرح منتشرشده، راهبرد نهادهای مورد اشاره دولت آمریکا باید بر موارد پیش‌رو متمرکز باشد:
انحلال شبه‌نظامیان وابسته به جمهوری اسلامی از جمله حشد شعبی؛
توقف کمک‌های امنیتی آمریکا به عراق تا زمانی که شبه‌نظامیان وابسته به حکومت ایران از نهادهای دولتی حذف شوند؛
حمایت از جامعه مدنی عراق و مقابله با سرکوب و تبلیغات ایران، تقویت فعالیت رسانه‌های آمریکایی برای افشای جنایات شبه‌نظامیان؛
و ارائه برنامه اجرایی به کنگره ظرف ۶۰ روز.
طرح‌های مکمل برای افزایش فشار بر ایران
این طرح بخشی از یک بسته جامع قوانین ضد جمهوری اسلامی است که این هفته از سوی کمیته مطالعاتی جمهوری‌خواهان (RSC) معرفی شد. این کمیته بزرگ‌ترین گروه جمهوری‌خواهان در کنگره محسوب می‌شود.
براساس آنچه که در وب‌سایت این کمیته منتشر شده است دیگر طرح‌های مرتبط عبارتند از:
طرح حمایت حداکثری از مردم ایران در برابر جمهوری اسلامی
جو ویلسون نماینده جمهوری‌خواه از کارولینای جنوبی و جیمی پانتا نماینده دموکرات از کالیفرنیا، چهارشنبه ۱۳ فروردین نیز طرح دیگری را با نام «قانون حمایت حداکثری از مردم ایران» به کنگره ارائه دادند.
این طرح دولت آمریکا راموظف می‌کند که برای حمایت از مخالفان جمهوری اسلامی سیاستی منسجم و موثر در پیش بگیرد.
جو ویلسون، پس از ارائه این طرح به کنگره، در بیانیه‌ای گفت: «حکومت ایران زودتر از آنچه تصور می‌کند سقوط خواهد کرد. همان‌طور که سقوط اسد در سوریه در ۱۲ روز اتفاق افتاد، این رژیم‌ها بسیار ضعیف‌تر از آن چیزی هستند که به نظر می‌رسند. من خوشحالم که این طرح دو حزبی را معرفی می‌کنم تا حداکثر حمایت را از مردم ایران در مبارزه‌شان برای دموکراسی و حقوق بشر فراهم کنیم. فشار حداکثری بر حکومت باید با حمایت حداکثری از مردم همراه باشد.»
جیمی پانتا، نیز در بیانیه‌ای گفت: نیز گفت: «حکومت ایران همچنان با سانسور اینترنت و سرکوب، مردم خود را تحت فشار قرار می‌دهد. قانون حمایت حداکثری با گسترش آزادی اینترنت، ضبط دارایی‌های حکومت برای کمک به جنبش‌های دموکراسی‌خواه، و حمایت از مخالفان، به مقابله با این سرکوب‌ها می‌پردازد. ما باید در کنار مردم ایران بایستیم.»
به گزارش کمیسیون حفاظت از داده‌های ایرلند، که ناظر اصلی تیک‌تاک در اروپا است، پیش از پایان ماه جاری شرکت چینی «بایت‌دنس»، مالک تیک‌تاک، با جریمه‌ای به ارزش بیش از ۵۰۰ میلیون یورو (معادل ۵۵۳ میلیون دلار) به‌دلیل انتقال غیرقانونی داده‌های کاربران اروپایی به چین روبه‌رو خواهد شد.
این تصمیم در پی تحقیقاتی طولانی‌مدت گرفته شد که نشان می‌دهد تیک‌تاک با انتقال داده‌ها به چین و فراهم کردن دسترسی مهندسان چینی به این اطلاعات، قوانین حفاظت از داده‌های عمومی اتحادیه اروپا را نقض کرده است.
منابع آگاه به بلومبرگ گفته‌اند این جریمه ممکن است سومین جریمه‌ی سنگین تاریخ ایرلند پس از جریمه ۷۴۶ میلیون یورویی آمازون و جریمه ۱.۲ میلیارد یورویی شرکت متا (مالک فیس‌بوک) باشد. با این حال، میزان نهایی جریمه و زمان دقیق صدور آن هنوز مشخص نشده و ممکن است تغییر کند.
کمیسیون حفاظت از داده‌های ایرلند در قالب این تصمیم، به تیک‌تاک دستور خواهد داد که ظرف مهلتی مشخص، پردازش غیرقانونی داده‌ها در چین را متوقف کند. این تصمیم می‌تواند از سوی تیک‌تاک در دادگاه‌های ایرلند به چالش کشیده شود.
تیک‌تاک تاکنون درباره این موضوع اظهارنظر نکرده و کمیسیون ایرلند هم از توضیح بیشتر خودداری کرده است.
بر اساس قوانین حفاظت از داده‌های عمومی اتحادیه اروپا، نهادهای ملی در کشورهای عضو اتحادیه اروپا که شرکت‌های خارجی در آن‌ها پایگاه دارند، مسئول اجرای این مقررات هستند.
هم‌زمان با این جریمه، شرکت بایت‌دنس با ضرب‌الاجل ۱۶ فروردین مواجه است تا بخش آمریکایی تیک‌تاک را به فروش برساند؛ در غیر این صورت، احتمال ممنوعیت کامل این اپلیکیشن در آمریکا وجود دارد.
شرکت آمازون نیز اخیرا برای خرید تیک‌تاک وارد عمل شده و پیشنهادی به کاخ سفید داده است. شرکت کمتر شناخته‌شده اپ‌لوین AppLovin در حال جلب حمایت برای پیشنهاد خود است. این شرکت‌ها به فهرست طولانی نامزدهای احتمالی مالکیت تیک‌تاک که در میانه تنش‌های آمریکا و چین قرار دارد، اضافه شده‌اند.
تیک‌تاک پیشتر نیز هدف انتقاد نهاد ایرلندی قرار گرفته بود. در پاییز ۱۴۰۲، این شرکت به‌دلیل نقض قوانین مربوط به حفاظت از داده‌های کودکان، ۳۴۵ میلیون یورو جریمه شد.
کمیسیون ایرلند همچنین پیش از این شرکت متا را به‌دلیل انتقال داده‌های کاربران اروپایی به آمریکا و عدم محافظت کافی از آن‌ها در برابر نهادهای امنیتی آمریکایی، ۱.۲ میلیارد یورو جریمه کرده بود.
از آنجا که شرکت‌ها اغلب فعالیت اروپایی خود را از طریق ایرلند سامان می‌دهند، این نهاد نظارتی ایرلندی مسئولیت نظارت بر بسیاری از شرکت‌های بزرگ فناوری جهان را برعهده دارد.
تحقیقات فعلی درباره تیک‌تاک از سال ۲۰۲۱ و زمانی که «هلن دیکسون»، رییس وقت نهاد نظارتی ایرلند، گفت که داده‌های کاربران اروپایی ممکن است در اختیار مهندسان فنی و هوش مصنوعی در چین قرار گیرد، آغاز شده است.
لورا روزن، خبرنگار مستقل آمریکایی، به نقل از یک منبع ایرانی گزارش داد که ایران با شروع مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا درباره موضوع هسته‌ای موافقت کرده است و اگر مراحل اولیه در خصوص توافق بر سر چارچوب مذاکرات پیشرفتی داشته باشد، مذاکرات را به‌طور مستقیم ادامه خواهد داد.
این منبع که نخواست نامش فاش شود، افزود: «در صورت توافق آمریکا، ممکن است دور نخست گفت‌وگوهای غیرمستقیم طی دو تا سه هفته آینده در عمان آغاز شود.»
او پیش‌بینی کرده است که این دور از مذاکرات بدون حضور رسانه‌ها و در سکوت خبر ی برگزار شود.
این منبع از حضور مجید تخت‌روانچی، معاون سیاسی وزارت خارجه جمهوری اسلامی و کاظم غریب‌آبادی، معاون حقوقی این وزارت‌خانه در ترکیب تیم مذاکره‌کننده ایران خبر داد. مجید تخت‌روانچی سال ۲۰۱۵ در مذاکرات برجام هم حضور داشت.
لورا روزن، روزنامه‌نگار باسابقه سیاست بین‌الملل، سال‌ها با رسانه‌هایی چون پولیتیکو و فارین‌پالیسی همکاری داشته و در حال حاضر نویسنده خبرنامه‌ای به نام دیپلماتیک در پلتفرم سابستَک است.
ترامپ و مساله مذاکره با جمهوری اسلامی
ترامپ در روزهای پایانی سال ۱۴۰۳، نامه‌ای به علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی فرستاد. احمد قرقاش، مشاور ارشد رئیس امارات متحده عربی نامه را به تهران تحویل داد. پاسخ رسمی جمهوری اسلامی نیز ۱۵ روز بعد از طریق عمان به ایالات متحده منتقل شد.
مسعود پزشکیان، رئیس جمهور جمهوری اسلامی، دهم فروردین در جلسه هیات دولت گفته بودگفته بود: «آینده مذاکرات به رفتار آمریکایی‌ها بستگی دارد. ما به آن‌ها گفته‌ایم اگرچه مذاکره مستقیم میان دو طرف رد شده، اما مسیر مذاکره مستقیم باز است.ایران هیچ‌گاه از مذاکره پرهیز نداشته و بدعهدی آمریکایی‌ها باعث بروز مشکل در این مسیر شده که باید جبران شود و اعتمادها بازسازی شوند.»
چندی پیش، نشریه دیپلماتیک گزارش داده بود که ایالات متحده تمایل دارد با مقاماتی از ایران که قدرت تصمیم‌گیری دارند، به‌طور مستقیم گفت‌وگو کند.
واکنش استیو ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه به پست وزیر خارجه ایران که روز چهارشنبه، ۱۳ فروردین در ایکس منتشر شد، هم‌سو با نظری است که در دیپلماتیک بازتاب یافت.
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی در پستی به زبان انگلیسی نوشت: «ایران بار دیگر تاکید می‌کند که هرگز، تحت هیچ شرایطی به دنبال ساخت، توسعه یا دستیابی به سلاح هسته‌ای نخواهد بود.»
حساب شخصی ویتکاف در ایکس، در پاسخ به این پست نوشت: «عالیه!» این واکنش حدود یک ساعت بعد از انتشار، حذف شد.
همان روز، یک مقام آمریکایی به اکسیوس گفت: «پس از تبادل نامه‌ها، در حال بررسی گام‌های بعدی برای شروع گفت‌وگو و اعتمادسازی با طرف ایرانی هستیم.»
معاون وزیر خارجه روسیه گفت واشینگتن و مسکو می‌توانند در صورت وجود اراده سیاسی به دستاوردهای بزرگی در حوزه فضایی دست پیدا کنند.
سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، گفت واشینگتن و مسکو می‌توانند در صورت وجود اراده سیاسی و از طریق مشارکت در بخش‌های دولتی و خصوصی به دستاوردهای بزرگی در حوزه فضایی دست پیدا کنند.
او با اشاره به حضور ایلان ماسک در تیم ترامپ گفت شرکت‌های تحت کنترل او در سال‌های اخیر در زمینه اکتشافات فضایی و فناوری‌های جدید پیشرفت‌های قابل‌توجهی داشته‌اند، روسیه نیز در این حوزه تجربه و دستاوردهای منحصربه‌فردی دارد.
یک مقام ارشد ایرانی به روزنامه تلگراف گفت که جمهوری اسلامی با وجود تشدید حملات هوایی آمریکا علیه حوثی‌ها، دستور خروج نیروهای نظامی خود از یمن را صادر کرده است. به گفته این مقام، هدف از این تصمیم، جلوگیری از درگیری مستقیم با آمریکا در صورت کشته شدن احتمالی نیروهای ایرانی است.
این مقام افزود که جمهوری اسلامی راهبرد خود مبنی بر حمایت از گروه‌های نیابتی منطقه‌ای را کاهش داده و بر مقابله با تهدیدهای مستقیمِ آمریکا متمرکز است.
این منبع به تلگراف گفت: «دغدغه اصلی تهران، ترامپ و چگونگی برخورد با اوست. این موضوع باقی بحث‌ها را در جلسات تحت‌الشعاع قرار داده و دیگر از گروه‌های منطقه‌ای که پیشتر مورد حمایت بودند، صحبت نمی‌شود.»
این منبع نزدیک به جمهوری اسلامی به این نکته اشاره کرده است که ایران باور دارد حوثی‌ها دیگر قادر به ادامه‌ی فعالیت نخواهند بود و در ماه‌ها یا حتی روزهای پایانی خود هستند، بنابراین حمایت از آن‌ها که بخشی از زنجیره وابسته به حسن نصرالله و بشار اسد بودند، دیگر منطقی نیست.»
از زمان افشای پیام‌های گروهی میان مقامات ارشد دولت ترامپ درباره برنامه‌ریزی حملات، آمریکا تقریبا روزانه مواضع حوثی‌ها را هدف قرار داده است؛ حملاتی که ترامپ آن‌ها را «به‌شکلی باورنکردنی موفق» توصیف کرده، اهداف نظامی مهمی را ویران کرده و فرماندهان حوثی‌ها را کشته است.
سخنگوی پنتاگون به تلگراف گفته است که جنگنده‌های بیشتری به منطقه اعزام خواهند شد، اما جزئیات بیشتری ارائه نداد. نیروی هوایی آمریکا ماه گذشته اعلام کرده بود که «چندین» هواپیمای تهاجمی و ۳۰۰ نیروی نظامی به خاورمیانه اعزام خواهند شد.
در حال حاضر ناو هواپیمابرِ هری ترومن در دریای سرخ مستقر است و فرماندهی عملیات علیه حوثی‌ها را بر عهده دارد. ناو هواپیمای کارل وینسون، مستقر در آسیا، هم‌اکنون در مسیر خاورمیانه است تا به ناو ترومن ملحق شود.
اعزام نیروها بخشی از فشارهای فزاینده دولت آمریکا بر ایران و مجبور کردن این کشور برای مذاکره است. هفته گذشته نیز ترامپ دستور داد بمب‌افکن‌های رادار گریز بی-۲ به پایگاه نظامی مشترک آمریکا و بریتانیا در مجمع‌الجزایر لاگوس در اقیانوس هند اعزام شوند.
حوثی‌ها مدعی شده‌اند که کشتی‌های آمریکایی در دریای سرخ، از جمله ناو هری ترومن را مورد هدف قرار داده‌اند.
هرچند هنوز هیچ‌یک از کشتی‌ها مورد اصابت قرار نگرفته، اما نیروهای دریایی آمریکا اعلام کرده است که این عملیات حوثی‌ها شدیدترین حمله‌ای است که ملوانان آمریکایی پس از جنگ جهانی دوم تجربه کرده‌اند.
محمود شهره، دیپلمات پیشین یمنی در گفت‌وگو با تلگراف به این نکته اشاره کرده است که در حال حاضر حوثی‌ها تسلیحاتی در اختیار دارند که نسبت به دیگر بازیگران نیابتی تحت حمایت جمهوری اسلامی در منطقه پیشرفته‌تر است.
به گفته او پس از فروپاشی حزب‌الله و رژیم اسد، اکنون حوثی‌ها در خط مقدم قرار دارند و کوشیده‌اند جای خالی آن‌ها را پر کنند. در حال حاضر هم حملات علیه مواضع آمریکا را شدت بخشیده‌اند چون به باور آن‌ها حیات سیاسی‌شان در یمن در گرو تشدید این حملات است.»
محمود شهره می‌گوید: حوثی‌ها نام خود را روی موشک‌ها و پهپادهای دریافتی از ایران اضافه می‌کنند تا از این طریق وابستگی خود به ایران را انکار کنند.»
