قیمت نفت به پایینترین سطح خود در چهار سال اخیر سقوط کرد
قیمت نفت در پی تصمیم غیرمنتظره اوپک پلاس برای افزایش عرضه و همچنین تشدید تنشهای تجاری میان واشینگتن و پکن، به پایینترین سطح خود در چهار سال گذشته رسید.
بهای نفت برنت طی دو روز گذشته با افتی ۱۳ درصدی به زیر ۶۵ دلار در هر بشکه سقوط کرد.
نفت خام آمریکا نیز به پایینترین سطح از سال ۲۰۲۱ تاکنون رسید.
آغاز این روند نزولی از روز پنجشنبه آغاز شد؛ هنگامی که دونالد ترامپ از اعمال موج جدیدی از تعرفهها خبر داد. تنها چند ساعت بعد، اوپک پلاس اعلام کرد افزایش تولید ماه مه را سه برابر خواهد کرد؛ تصمیمی که به گفته منابع آگاه، اقدامی عمدی برای کاهش قیمتها و تحت فشار قرار دادن کشورهایی بود که بیش از سهمیه تعیینشده تولید میکنند.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، پس از نشست وزیران خارجه ناتو در بروکسل، نسبت به برنامه هستهای جمهوری اسلامی ابراز نگرانی کرد و گفت: «هیچ کشوری در جهان نیست که از احتمال دستیابی ایران به توانایی ساخت سلاح هستهای خوشحال باشد. برخی کشورها موضعگیری شدیدتری دارند و برخی دیگر نه.»
روبیو با اشاره به گفتوگو درباره برنامه هستهای جمهوری اسلامی در نشست ناتو افزود: «دونالد ترامپ بهدنبال روشنشدن سرنوشت این مسئله است، اما او بهصراحت اعلام کرده که ایران هرگز به سلاح هستهای دست نخواهد یافت؛ این اتفاق در دوره ریاستجمهوری او رخ نخواهد داد.»
روزنامه وال استریت ژورنال به نقل از مقامات آمریکایی نوشت که دولت دونالد ترامپ در تلاش است تا جمهوری اسلامی را برای ورود به مذاکرات مستقیم هستهای تحت فشار قرار دهد. به گفته این مقامات، هدف رییسجمهوری آمریکا دستیابی به توافقی برای برچیده شدن کامل برنامه هستهای حکومت ایران است.
یکی از مقامهای ارشد دولت آمریکا جمعه ۱۵ فروردین در گفتوگو با وال استریت ژورنال تاکید کرد که واشینگتن خواهان گفتوگوهای مستقیم میان مقامهای ارشد آمریکا و ایران است و میخواهد از شرایطی که طی آن مذاکرهکنندگان در طبقات مختلف یک هتل مستقر شده و ماهها یا سالها صرف رد و بدل کردن پیام میکنند، جلوگیری شود.
ترامپ یکشنبه ۱۰ فروردین در مصاحبه با شبکه انبیسی نیوز اعلام کرد اگر جمهوری اسلامی درباره برنامه هستهای خود توافق نکند، بمباران خواهد شد.
او گفت: «در صورت حمله به ایران، «این بمباران بهگونهای خواهد بود که شبیه آن را هرگز ندیدهاند.»
پیش از این علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در سخنرانی اول فروردین ماه خود گفت که آمریکا در مواجهه با حکومت ایران، هرگز با تهدید به جایی نخواهد رسید و بار دیگر تهدید کرد که اگر درگیری نظامی در بگیرد، جمهوری اسلامی پاسخ خواهد داد.
زمان و مکان مذاکره احتمالی هنوز مشخص نیست
وال استریت ژورنال همچنین گزارش داد هر چند آمریکا هنوز تیم مذاکرهکننده یا مکان مشخصی برای گفتوگوهای مورد نظر تعیین نکرده اما به نظر میرسد استیو ویتکوف، نماینده ویژه دولت ترامپ در امور خاورمیانه، نقش فعالی در روند مذاکرات احتمالی داشته باشد.
لورا روزن، خبرنگار مستقل آمریکایی، ۱۴ فروردین به نقل از یک منبع ایرانی گزارش داد که تهران با شروع مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا درباره موضوع هستهای موافقت کرده است و اگر مراحل اولیه در خصوص توافق بر سر چارچوب مذاکرات پیشرفتی داشته باشد، مذاکرات را بهطور مستقیم ادامه خواهد داد.
این منبع که نخواست نامش فاش شود، افزود: «در صورت توافق آمریکا، ممکن است دور نخست گفتوگوهای غیرمستقیم طی دو تا سه هفته آینده در عمان آغاز شود.»
هدف، حذف کامل برنامه هستهای ایران
یک مقام ارشد دیگر دولت آمریکا نیز در گفتوگو با وال استریت ژورنال اعلام کرد در صورت آغاز مذاکرات، ایالات متحده حاضر به اعطای امتیازاتی مانند ادامه بخشی از فعالیتهای غنیسازی اورانیوم نخواهد بود چرا که هدف نهایی واشینگتن، حذف کامل برنامه هستهای جمهوری اسلامی است.
خامنهای چهارشنبه ۲۲ اسفند در سخنرانی برای جمعی که رسانههای ایران آنها را «دانشجو» خواندند، در واکنش به نگرانیهای کشورهای غربی درباره احتمال دستیابی ایران به سلاح اتمی گفت: «میگویند "نمیگذاریم ایران به سلاح هستهای دست پیدا کند"، ما اگر میخواستیم سلاح هستهای درست کنیم، آمریکا نمیتوانست جلوی ما را بگیرد.»
در بخش دیگری از گزارش وال استریت ژورنال، به نقل از یک مقام پیشین وزارت دفاع آمریکا آمده است که یک کارزار هوایی مشترک از سوی آمریکا و اسرائیل میتواند خسارات سنگینی به تاسیسات هستهای جمهوری اسلامی وارد کند.
با این حال، به گفته این مقام، اگر تهران تصمیم به بازسازی برنامه خود بگیرد، این حملات ممکن است طی ۹ ماه تا یک سال دیگر نیاز به تکرار داشته باشند.
یک مقام ارشد جمهوریاسلامی، ۱۱ فروردین به روزنامه تلگراف گفت فرماندهان نظامی مامور شدهاند در صورت جدیترشدن تهدیدهای ترامپ، پایگاه مشترک آمریکا و بریتانیا در جزیره دیهگو گارسیا در اقیانوس هند را در حملهای پیشدستانه هدف قرار دهند تا او از حمله احتمالی به ایران منصرف شود.
در یادداشتی از وبسایت بلومبرگ، مایکل سینگ، مقام پیشین شورای امنیت ملی آمریکا در امور خاورمیانه نیز ارزیابی کرده است که شرایط کنونی برای فشار بیشتر بر جمهوری اسلامی مهیاست: «با توجه به فشارهای ناشی از حملات نظامی اسرائیل و بحران اقتصادی داخلی، ترامپ این فرصت را مناسب میبیند تا با افزایش فشارها بر رهبری ایران، آنها را به این نتیجه برساند که تنها راه خروج از بنبست، دستیابی به توافقی جدید با ایالات متحده است.»
چین روز جمعه از تعرفهها و محدودیتها علیه کالاها و نهادهای آمریکایی به عنوان اقدام متقابلی در برابر تعرفه های گسترده اعمال شده از سوی دونالد ترامپ خبر داد.
وزارت دارایی چین اعلام کرد که از شش روز دیگر، تعرفههای ۳۴ درصدی بر تمامی کالاهای آمریکایی اعمال خواهد شد.
پکن همچنین اعلام کرد که از روز جمعه کنترل صادرات خاکهای کمیاب متوسط و سنگین به آمریکا را اجرا خواهد کرد؛ از جمله درباره ساماریوم، گادولینیوم، تربیوم، دیسپروزیم، لوتیتیم، اسکاندیم و ایتریوم.
چین همچنین ۱۱ نهاد را به فهرست «نهادهای غیرقابل اعتماد» اضافه کرده است؛ اقدامی که به پکن اجازه میدهد اقدامات تنبیهی علیه این نهادها انجام دهد.
ارتش اسرائیل اعلام کرد که حسن فرحات، یکی از فرماندهان حماس را در منطقه صیدا در جنوب لبنان هدف قرار داده و کشته است. همزمان نیروهای ارتش اسرائیل وارد مناطقی در شمال غزه شدند تا آنطور که میگویند، منطقه امنیتی حائل در حاشیه این نوار را گسترش دهند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، وزارت بهداشت لبنان جمعه ۱۵ فروردین تایید کرد که در حمله هوایی اسرائیل به یک آپارتمان در صیدا، سه نفر کشته شدند.
دفتر نواف سلام، نخستوزیر لبنان، این حمله را نقض آشکار آتشبس مورد حمایت آمریکا دانست؛ آتشبسی که به جنگ سال گذشته میان اسرائیل و گروه حزبالله پایان داد.
اسرائیل تاکنون دستکم دو بار مناطق جنوبی بیروت را که تحت کنترل حزبالله هستند، بمباران کرده و از لبنان نیز دو بار موشکهایی به سمت اسرائیل شلیک شده است.
حزبالله هرگونه دخالت در این حملات و شلیک این موشکها را رد کرده است.
پیشروی نیروهای اسرائیلی در شمال غزه برای گسترش «منطقه امنیتی»
ارتش اسرائیل اعلام کرد نظامیان این کشور در محله شجاعیه، واقع در شرق شهر غزه، مشغول عملیات هستند و مسیرهای مشخصی را برای خروج غیرنظامیان در نظر گرفتهاند.
این عملیات در حالی انجام میشود که دولت اسرائیل ۱۳ فروردین اعلام کرد قصد دارد بخشهای وسیعی از جنوب غزه را نیز تحت کنترل درآورد.
اسرائیل پنجشنبه دستور تخلیه این منطقه را صادر کرد و صدها فلسطینی - برخی پیاده، برخی با چرخدستی، دوچرخه یا در ونها و گاریها - خانههای خود را ترک کردند.
به گفته مقامات بهداشتی غزه، نیروهای اسرائیلی در حملهای هوایی به ساختمان مدرسهای در شهر غزه که پناهگاه خانوادههای آواره بود، دستکم ۲۷ نفر، شامل زنان و کودکان را کشتند.
ارتش اسرائیل اعلام کرد از ساختمان مدرسه دارالارقم در محله التفاح به عنوان مرکز فرماندهی و کنترل حماس استفاده میشده و شبهنظامیان عمدا از زیرساختهای غیرنظامی استفاده میکنند.
حماس این موضع را رد کرده و میگوید در میان غیرنظامیان فعالیت نمیکند.
در روزهای اخیر، صدها هزار فلسطینی در یکی از بزرگترین موجهای آوارگی از جنگ، خانههای خود را ترک کردهاند زیرا اسرائیل در حال گسترش مناطق تحت کنترل خود است.
در جنوب غزه نیز نیروهای اسرائیلی در اطراف ویرانههای شهر رفح مستقر شدهاند.
اسرائیل هنوز بهطور شفاف هدف بلندمدت خود را از تصرف این مناطق تحت عنوان «منطقه امنیتی» اعلام نکرده است.
بسیاری از ساکنان غزه معتقدند که هدف، تخلیه دائمی آنان از زمینهایی است که شامل آخرین اراضی کشاورزی و زیرساختهای آبی غزه میشود.
به گفته برخی فلسطینیها هدف نهایی اسرائیل، جابهجایی کامل جمعیت غزه است؛ اقدامی که با طرح اعلامشده از سوی دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، هماهنگ است.
ترامپ پیشنهاد داده این منطقه به یک اقامتگاه ساحلی تحت کنترل آمریکا تبدیل شود. اسرائیل خروج داوطلبانه فلسطینیها را تشویق میکند.
نیروهای اسرائیلی از ۲۸ اسفند، پس از دو ماه آتشبس، عملیات خود را در غزه از سر گرفتند.
مقامات اسرائیلی گفتهاند که این عملیات ادامه خواهد داشت تا زمانی که ۵۹ گروگان باقیمانده در غزه آزاد شوند.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ ریاستجمهوری روسیه، روز جمعه ۱۵ فروردینماه گفت که پرونده برنامه هستهای جمهوری اسلامی باید از راههای سیاسی و دیپلماتیک حلوفصل شود و از همه طرفها خواست خویشتنداری نشان دهند.
پسکوف گفت که روسیه در حال بازسازی روابط دوجانبه با ایالات متحده است، اما جمهوری اسلامی نیز همچنان یکی از متحدان این کشور به شمار میرود.
او افزود: «روسیه روابط گسترده و چندجانبهای با ایران دارد.»