دیپلمات‌های ترکیه و اسرائیل چهارشنبه، ۲۰ فروردین، در جمهوری آذربایجان برای بحث در مورد آنچه «مکانیسم جلوگیری از درگیری‌ها و پیشگیری از حوادث ناخواسته در سوریه» خوانده شده، دیدار کرده‌اند.
سه منبع سیاسی لبنانی پنج‌شنبه ۲۱ فروردین به خبرگزاری رویترز گفتند که جوزف عون، رییس‌جمهوری مورد حمایت آمریکا که در ماه ژانویه با وعده منحصر کردن استفاده از سلاح به دولت در لبنان به قدرت رسید، قصد دارد مذاکراتی را با حزب‌الله درباره زرادخانه تسلیحاتی این گروه آغاز کند.
به گزارش رویترز، حزب‌الله به‌عنوان یکی از قدرتمندترین گروههای غیردولتی مسلح در جهان، پس از درگیری سال ۲۰۲۴ با اسرائیل که در پی جنگ غزه رخ داد، به‌شدت تضعیف شد.
این گروه تلفات سنگینی متحمل شد؛ از جمله کشته شدن رهبران ارشد و هزاران نفر از نیروهایش.
از سوی دیگر سقوط بشار اسد، متحد حزب‌الله در سوریه نیز ضربهای مضاعف بود که خطوط تامین این گروه از ایران را قطع کرد.
بیشتر بخوانید: تهران و نیروهای نیابتی؛ جمهوری اسلامی چگونه به نقطه انکار رسید؟
فضلالله در یک سخنرانی تلویزیونی گفت: «ما آمادگی خود را برای گفت‌وگو بهمنظور یافتن یک استراتژی دفاعی برای لبنان اعلام کردهایم.»
او افزود که «هرگونه بحث معنادار» باید بر «مقابله با تجاوزات» اسرائیل و خروج نیروهای اسرائیلی از جنوب لبنان متمرکز باشد: «ما در تماس مستمر با رییسجمهور عون هستیم. هنگامی که او برای گفت‌وگو دعوت کند و مبانی ملی آن را تعیین کند، ما آمادهایم.»
اسرائیل که در جریان جنگ، نیروهای زمینی خود را به جنوب لبنان اعزام کرد، از عمده این مناطق عقبنشینی کرده است اما در ماه فوریه تصمیم گرفت از پنج موقعیت خارج نشود.
این کشور اعلام کرد قصد دارد بعد از مطمئن شدن از وضعیت امنیتی، در نهایت این مناطق را به نیروهای لبنانی تحویل دهد.
یک مقام ارشد حزب‌الله چهارشنبه به رویترز گفت که این گروه آماده است با عون درباره تسلیحات خود و خلع سلاح گفت‌وگو کند؛ مشروط بر اینکه اسرائیل از جنوب لبنان عقبنشینی کرده و به حملات نظامی خود پایان دهد.
ایهاب حماده، نماینده حزب‌الله در پارلمان لبنان، این گزارش رویترز را رد کرد و گفت: «اگر موضعی داشته باشیم، آن را بهصورت رسمی اعلام میکنیم.»
زرادخانه حزب‌الله که حجم آن پیش از آخرین درگیری با اسرائیل بیش از ۱۵۰ هزار موشک و راکت برآورد می‌شد، همواره موضوعی بحثبرانگیز بوده است.
این گروه که استدلال میکند تسلیحاتش «برای بازدارندگی در برابر تهدیدات اسرائیل» ضروری است، همواره درخواستهای منتقدان داخلی برای خلع سلاح را رد کرده و سلاحهای خود را «برای دفاع از کشور» حیاتی میداند.
فضلالله همچنین گزارشهایی را که حاکی از استفاده حزب‌الله از بندر بیروت برای قاچاق سلاح هستند (این بندر در سال ۲۰۲۰ شاهد یکی از بزرگترین انفجارهای غیرهستهای تاریخ بود) تکذیب کرد.
بیشتر بخوانید: خانواده قربانیان انفجار بندر بیروت خواستار تشکیل یک کمیته حقیقتیاب بینالمللی شدند
رسانه‌های اسرائیل گزارش دادند حدود ۹۰ نفر از نیروهای ذخیره نیروی هوایی ارتش نامهای اعتراضی را امضا کرده‌اند که خواستار توقف جنگ در غزه شده است.
امضاکنندگان این نامه گفته‌اند که این جنگ «بیشتر در خدمت منافع سیاسی است تا امنیتی».
ارتش تاکید کرده که با اینگونه اقدامات اعتراضی با جدیت برخورد خواهد شد.
رسانه‌های اسرائیل نوشتند سیاست رسمی ارتش که با حمایت رییس ستاد کل اتخاذ شده، این است که «ارتش باید فراتر از هرگونه اختلاف سیاسی باقی بماند».
بر این اساس، ارتش اجازه نخواهند داد نیروهای ذخیره علیه مدیریت جنگ موضعگیری کنند.
پیش از این و به‌دنبال یکی از آخرین حملات اسرائیل به نوار غزه، منابع پزشکی گزارش دادند یک خانه و چادر محل اقامت فلسطینیان در منطقه خان یونس هدف قرار گرفت که پنج نفر کشته و ۲۱ تن دیگر زخمی شدند.
عملیات نظامی اسرائیل در جنوب غزه به‌ویژه در رفح و خان یونس شدت گرفته و ارتش اسرائیل ساختمانهایی را در منطقه میراج در شمال رفح با مواد منفجره ویران کرده است.
این عملیات در حالی انجام میشود که دولت اسرائیل ۱۳ فروردین اعلام کرد قصد دارد بخشهای وسیعی از جنوب غزه را نیز تحت کنترل درآورد.
اسرائیل پنج‌شنبه دستور تخلیه این منطقه را صادر کرد و صدها فلسطینی -برخی پیاده، برخی با چرخدستی، دوچرخه یا در ونها و گاریها- خانههای خود را ترک کردند.
شبکه الحدث به تازگی در گزارشهای میدانی خود از ادامه انفجارهای عمدی اسرائیل برای جداسازی دو شهر رفح و خان یونس خبر داده است.
روزنامه گاردین ۱۸ فروردین خبر داد یکی از مطرحترین وکیلان حقوق بشر بریتانیا قرار است شکایتی رسمی علیه ۱۰ شهروند بریتانیایی که در کنار ارتش اسرائیل در غزه جنگیدهاند، به پلیس لندن ارائه دهد که شامل شواهدی درباره «قتل غیرنظامیان و امدادگران» است.
به گزارش این روزنامه، مایکل منسفیلد، وکیل سرشناس، همراه با گروهی از وکلا، یک پرونده ۲۴۰ صفحهای را به واحد جرائم جنگی اسکاتلندیارد تحویل میدهند که شامل اتهاماتی مانند «کشتار هدفمند غیرنظامیان و امدادگران (از جمله با شلیک تکتیرانداز) و حملات کور به مناطق مسکونی، بیمارستان‌ها و دیگر اهداف محافظتشده» است.
در این گزارش که تیمی از وکلا و پژوهشگران بریتانیایی در لاهه آن را تهیه کرده‌اند، این افراد به «حملات هماهنگ به اماکن تاریخی و مذهبی و جابهجایی اجباری غیرنظامیان» متهم شده‌اند.
به دلایل حقوقی، متن کامل گزارش و نام متهمان فعلا منتشر نمیشود.
این گفت‌وگوها در شرایطی انجام میشود که روابط مسکو و غرب از زمان آغاز تهاجم نظامی روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، به پایینترین سطح خود از زمان جنگ سرد رسیده است.
تصاویر منتشرشده از سوی خبرگزاری رویترز نشان میدهند چندین خودرو وارد ساختمان کنسولگری روسیه در مرکز استانبول شده‌اند.
بر اساس اعلام رسمی، ریاست هیات روسیه در این دور از مذاکرات بر عهده الکساندر دارچیف، سفیر جدید این کشور در واشینگتن است. سوناتا کولتر، معاون دستیار وزیر خارجه ایالات متحده نیز ریاست هیات آمریکا را بر عهده دارد.
به گفته وزارت خارجه روسیه و نیز مقام‌های آمریکایی، تمرکز اصلی این گفت‌وگوها بر بازگرداندن فعالیت‌های سفارتخانهها و دفاتر نمایندگی دیپلماتیک به حالت عادی است.
در سالهای اخیر، مشکلات متعدد از جمله محدودیت در صدور و تمدید روادید دیپلماتها، ادعاهای متقابل درباره ایجاد مزاحمت و مصادره اموال دیپلماتیک، باعث اختلال جدی در عملکرد نمایندگیهای رسمی دو کشور شده است.
تامی بروس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، سه‌شنبه اعلام کرد که مساله جنگ اوکراین در دستور کار این مذاکرات نیست.
او گفت: «این گفت‌وگوها صرفا درباره فعالیت‌های سفارتخانههاست نه درباره عادیسازی کلی روابط دوجانبه. چنین چیزی فقط زمانی ممکن خواهد بود که میان روسیه و اوکراین صلح برقرار شود.»
همزمان با گسترش تحریمها از سوی غرب، روسیه اعلام کرده است که حتی برای پرداخت حقوق دیپلماتهایش در ایالات متحده با دشواری مواجه شده و در مقابل، دیپلمات‌های آمریکایی نیز از محدود شدن تحرکشان در خاک روسیه گلایه دارند.
هر دو کشور در سالهای گذشته بارها از ایجاد محدودیت و فشار برای کارمندان سفارتخانهها شکایت کرده‌اند.
در همین راستا، یکی از محورهای تنش در روابط دو کشور، موضوع اموال دیپلماتیک است.
ایالات متحده تاکنون شش ملک متعلق به دولت روسیه را تحت محدودیت قرار داده که از جمله آنها میتوان به ملک کیلنورث در لانگ آیلند، ویلای موسوم به پایونیر پوینت «داچا» در ایالت مریلند، کنسولگریهای روسیه در سانفرانسیسکو و سیاتل و دفاتر نمایندگی تجاری در واشنگتن و نیویورک اشاره کرد.
با وجود اختلافهای گسترده، انتصاب دارچیف از سوی ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، به‌عنوان سفیر جدید این کشور در واشینگتن در ماه گذشته میلادی، از سوی برخی تحلیلگران به‌عنوان نشانهای از «تلاش محتاطانه مسکو برای حفظ کانالهای تماس دیپلماتیک» تعبیر شده است.
برخی رسانه‌های روسیه گزارش داده‌اند که در جریان این مذاکرات، موضوع از سرگیری پروازهای مستقیم میان روسیه و ایالات متحده نیز مطرح خواهد شد؛ پروازهایی که پس از آغاز جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۲ متوقف شدند.
مقام‌های روسیه و آمریکا تاکنون جزییات بیشتری درباره نتایج احتمالی این دور از گفت‌وگوها ارائه نکردهاند اما ناظران میگویند صرف برگزاری این نشست در مقطع کنونی، «گامی مهم برای جلوگیری از فروپاشی کامل ارتباطات رسمی میان دو قدرت جهانی» به شمار می‌رود.
سقف باشگاه شبانه جت‌ست سه‌شنبه ۱۹ فروردین پایین آمد و از آن زمان تاکنون، خانواده‌های بسیاری بیرون از ساختمان این باشگاه گرد آمده‌اند و با نگرانی منتظر دریافت خبری از بستگان مفقود خود هستند. آنان عکس‌هایی از عزیزانشان را در اختیار پلیس قرار داده‌اند.
پیش از این گزارش شده بود که شمار زخمی‌شدگان این حادثه بیش از ۱۵۵ نفر است و مقام‌ها نسبت به افزایش آمار قربانیان هشدار داده بودند.
روز گذشته شمار کشته‌شدگان به ۱۲۴ نفر رسیده بود.
خوان مانوئل مندز، رییس مرکز عملیات اضطراری جمهوری دومینیکن، در یک نشست خبری گفت: «ما هیچ‌کس را رها نخواهیم کرد.»
او افزود: «تیم‌های امداد تا زمانی که آخرین جسد یافت شود به کار ادامه خواهند داد اما امید به یافتن بازمانده‌های زنده زیر آوار به‌شدت کاهش یافته؛ به‌ویژه آن‌که در بیش از ۲۴ ساعت گذشته هیچ فردی زنده از زیر آوار بیرون کشیده نشده است.»
هومرو فیگوئروآ، سخنگوی ریاست‌جمهوری نیز در بیانیه‌ای گفت: «در ساعات آینده، عملیات از مرحله جست‌وجو و نجات وارد مرحله بازیابی اجساد خواهد شد.»
با این حال خانواده‌ها همچنان به زنده بودن عزیزانشان امیدوارند.
الکس دلئون، در کنار ده‌ها نفر دیگر، در اطراف باشگاه به‌دنبال همسر سابقش، مادر دو فرزندشان و یک دوست مشترک نزدیک می‌گردد: «متاسفانه هیچ اطلاعی از محل حضور آنها ندارم. پسر ۱۵ ساله‌ام به‌شدت آسیب دیده و بچه کوچکم که ۹ ساله است، هنوز آرام است چون به او گفته‌ایم مادرش سر کار رفته.»
خانواده‌ها و دوستان افراد ناپدیدشده با در دست داشتن عکس‌ها و توصیف لباس‌هایی که هنگام وقوع فاجعه به تن داشته‌اند، سعی می‌کنند روند شناسایی اجساد را برای پلیس و مقامات مسئول تسهیل کنند - به‌ویژه در مواردی که چهره قربانیان آسیب دیده است.
مقام‌ها پیشتر و در روز چهارشنبه اعلام کردند ۱۵۵ نفر از زیر آوار نجات یافته‌اند و به بیمارستان‌ها منتقل شده‌اند.
شمار دقیق افرادی که هنگام ریزش سقف در داخل باشگاه حضور داشته‌اند همچنان نامشخص است.
از جشن تا فاجعه
سانحه فروریختن سقف باشگاه شبانه جت‌ست در میانه کنسرتی از روبی پرز، خواننده محبوب ۶۹ ساله آمریکای لاتین اهل جمهوری دومینیکن رخ داد.
برنامه‌ای که میزبان سیاستمداران، ورزشکاران و چهره‌های برجسته دیگری بود، اندکی پس از نیمه‌شب به کابوس بدل شد؛ زمانی که سقف به‌یک‌باره فرو ریخت.
این کنسرت یکی از رویدادهای بزرگ فرهنگی در تقویم محلی محسوب می‌شد.
پرز، خود یکی از جان‌باختگان این حادثه است.
وزارت فرهنگ جمهوری دومینیکن اعلام کرد پنج‌شنبه مراسم بزرگداشتی برای پرز برگزار خواهد کرد و او را «یکی از چهره‌های برجسته هنر کشور» توصیف کرد.
خانواده‌های قربانیانی که اجسادشان تاکنون شناسایی شده، برگزاری مراسم خاکسپاری را آغاز کرده‌اند.
جمهوری دومینیکن حدود ۱۱ میلیون نفر جمعیت دارد که یک میلیون نفر از آنان در پایتخت زندگی می‌کنند.
لوئیس آبینادر، رییس‌جمهوری جمهوری دومینیکن، چهارشنبه در مراسم خاکسپاری نلسی کروز، فرماندار استان مونته‌کریستی و خواهر نلسون کروز، بازیکن پیشین لیگ برتر بیسبال که هفت بار در تیم آل‌استار حضور داشت، شرکت کرد.
او در این مراسم گفت: «ما تنها می‌توانیم برای او و سایر قربانیان سوگواری کنیم.»
در این سانحه، اوکتاویو دوتل و تونی بلانکو، هر دو بازیکن سابق لیگ برتر بیسبال، جان خود را از دست دادند. پیشتر اعلام شده بود که دوتل پس از بیرون کشیده شدن از زیر آوار، در مسیر انتقال به بیمارستان درگذشت.
رسانه‌های اسرائیلی، پنج‌شنبه ۲۱ فروردین، به‌نقل از مقامات این کشور گزارش دادند که در این دیدار، اسرائیل به‌طور روشن اعلام کرده که هرگونه تغییر در استقرار نیروهای خارجی در سوریه، به‌ویژه تاسیس پایگاه‌های ترکیه در منطقه تدمر (پالمیرا)، خط قرمز اسرائیل است.
یک مقام اسرائیلی گفت که این کشور به‌طور واضح اعلام کرده که جلوگیری از چنین فعالیتی «مسئولیت» دولت دمشق است.
او افزود: «هر فعالیتی که اسرائیل را به خطر بیندازد، تهدیدی برای حکومت الشرع خواهد بود.»
منابع وزارت امور خارجه ترکیه نیز انجام این گفت‌وگوها در جمهوری آذربایجان را تایید کرده و گفته‌اند که این گفت‌وگوها آغاز تلاش‌ها برای ایجاد کانالی برای جلوگیری از برخوردها یا سوءتفاهم‌ها میان عملیات دو کشور در منطقه است.
جمهوری آذربایجان هم به ترکیه نزدیک است و هم روابط خوبی با اسرائیل دارد.
یکی از این منابع آگاه در وزارت امور خارجه ترکیه بدون اینکه جزییات بیشتری در مورد دامنه یا زمانبندی این گفت‌وگوها ارائه دهد،گفت: «تلاش‌ها برای ایجاد این مکانیزم ادامه خواهد یافت.»
پیشتر هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه، ۱۵ فروردین اعلام کرد این کشور تمایلی به رویارویی با اسرائیل در سوریه ندارد.
اسرائیل ترکیه را متهم کرده تلاش دارد سوریه را به یک حکومت تحت الحمایه آنکارا تبدیل کند و آنکارا نیز فعالیت‌های نظامی اسرائیل در این کشور پس از سقوط رژیم بشار اسد را محکوم کرده است.
رویترز هفته گذشته گزارش داد که تیم‌های نظامی ترکیه حداقل سه پایگاه هوایی در سوریه را شناسایی کرده‌اند که می‌توانند نیروهایی را به‌عنوان بخشی از یک توافق دفاع مشترک در آنها مستقر کنند.
اما اسرائیل این پایگاه‌ها را با حملات هوایی هدف قرار داد.
روزنامه معاریو ۱۹ فروردین گزارش داد ترکیه قصد داشته نیروهای خود را در دو پایگاه حما و تی۴ مستقر کند که این موضوع باعث شده است اسرائیل حملات هوایی گسترده‌ای علیه این دو مرکز انجام دهد.
ارتش اسرائیل ۱۳ فروردین اعلام کرد در چندین حمله هوایی، «توانمندی‌های نظامی باقی‌مانده» را در فرودگاه نظامی حما و پایگاه هوایی تیاس حمص، موسوم به تی۴، هدف قرار داده است.
بنا بر اعلام ارتش اسرائیل، «زیرساختهای نظامی» در منطقه دمشق از دیگر اهداف این عملیات بودند.
نتانیاهو ۱۸ فروردین در دیدار با دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، در کاخ سفید اعلام کرد اسرائيل و ترکیه پیش از این «روابط دوستانهای» داشتند اما این روابط اخیرا به تیرگی گراییده است.
او تاکید کرد: «ما نمیخواهیم سوریه از سوی هیچ کشوری، از جمله ترکیه، به‌عنوان پایگاهی برای حمله به اسرائیل مورد استفاده قرار گیرد.»
نتانیاهو خواستار میانجیگری ترامپ بهمنظور کاهش تنشها میان اسرائیل و ترکیه شد و افزود که برای این هدف، «هیچ‌کس مناسبتر از رییس‌جمهوری ایالات متحده نیست».
ترامپ در پاسخ به این درخواست اعلام کرد از «روابط بسیار بسیار خوبی» با رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهوری ترکیه برخوردار است و میتواند تنشها میان ترکیه و اسرائیل را «حل و فصل» کند.