کاخ سفید درباره مذاکره با جمهوری اسلامی: ترامپ به گفتوگوی مستقیم در یک اتاق باور دارد
کارولین لیویت، سخنگوی کاخ سفید در واکنش به اظهارات مقامهای جمهوری اسلامی درباره مذاکره «غیرمستقیم» با آمریکا در عمان تاکید کرد که این گفتوگو به صورت مستقیم برگزار خواهد شد و دونالد ترامپ فقط به دیپلماسی و گفتوگوی مستقیم در یک اتاق باور دارد.
لیویت گفت: «من با رییسجمهور و تیم امنیت ملی او که در این مذاکرات مشارکت خواهند داشت صحبت کردهام. میخواهم این موضوع را کاملا روشن کنم که این گفتوگوها بهطور مستقیم با ایرانیها انجام خواهد شد.»
او افزود: «ترامپ به دیپلماسی باور دارد؛ به گفتوگوهای مستقیم، نشستن در یک اتاق و گفتوگوی رودررو برای رسیدن به این هدف.»
این مقام آمریکایی گفت که رییسجمهوری ایالات متحده بارها، چه در سخنرانیهای عمومی و چه در جلسات داخلی کاخ سفید، تاکید کرده که هدف نهایی از این مذاکرات جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هستهای است.
او یک روز پیش از آغاز مذاکرات هشدار داد: «ترامپ بهروشنی به ایرانیها گفته که یا خواستههای ترامپ را میپذیرید یا با جهنمی از پیامدها روبهرو خواهند شد. او بهشدت بر این موضع خود پافشاری میکند.»
وبسایت خبری اکسیوس به نقل از یک فرمانده آمریکایی گزارش داد که ارتش ایالات متحده با انجام دستکم ۷۳ پرواز با هواپیمای «سی-۱۷»، یک یگان سامانه پدافند موشکی پاتریوت را از منطقه هند-آرام به خاورمیانه منتقل کرده است.
جاناتان روهه، مدیر سیاست خارجی در موسسه یهودی امنیت ملی آمریکا، در گفتوگو با اکسیوس گفت: «این اقدام، اهرم فشار ایالات متحده در مذاکرات پیشرو با تهران را تقویت میکند.»
پیشتر گزارش شده بود که آمریکا در ۱۶ فروردینماه سامانههای دفاعی «تاد» و «پاتریوت» از کره جنوبی به اسرائیل منتقل کرده است.
تعداد بالای پروازهای موردنیاز برای جابهجایی این سامانهها با هواپیماهای سنگین «سی-۱۷»، فشار گستردهای را بر ظرفیتهای لجستیکی ارتش آمریکا وارد کرده است.
ساموئل پاپارو، فرمانده نیروهای آمریکا در منطقه هند-آرام، روز پنجشنبه در جریان یک جلسه استماع در کنگره، جزئیات انتقال پاتریوت از این منطقه به خاورمیانه را اعلام کرد.
پاپارو در این جلسه هشدار داد که نیازهای حملونقل هوایی ارتش باید جدی گرفته شود و تاکید کرد: «تامین پایدار لجستیک، همان چیزی بود که پیروزی در جنگ جهانی دوم را برای آمریکا ممکن کرد.»
کاخ ریاستجمهوری روسیه تصاویری از دیدار ولادیمیر پوتین و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رییسجمهوری آمریکا در امور خاورمیانه، در سن پترزبورگ منتشر کرد.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین پیشتر گفته بود که این جلسه فرصتی برای روسیه خواهد بود تا «نگرانیهای خود را مستقیما به واشینگتن منتقل کند.» او افزود که در این دیدار ممکن است موضوع ملاقات احتمالی میان پوتین و ترامپ نیز مطرح شود.
نتیجه کالبدشکافی پیکر جمشید شارمهد، فعال سیاسی جانباخته در زندان جمهوری اسلامی، جمعه ۲۲ فروردین در مراسم یادبود او، از سوی مقامهای قضایی آلمان قرائت شد. بر اساس این گزارش، چندین عضو داخلی بدن شارمهد پیش از انتقال پیکرش به آلمان، خارج شدهاند.
غزاله شارمهد، دختر جمشید شارمهد، پنجشنبه ۲۱ فروردین در گفتوگو با نشریه ولت ضمن انتقاد شدید از دولت آلمان اعلام کرد که برلین همکاریهای لازم را برای انتقال پیکر پدرش به آلمان نداشته است.
او همچنین تاکید کرد که دستگاه دیپلماسی آلمان به قدر کافی برای نجات جان پدر ربوده شده و زندانیاش در ایران تلاش نکرده است.
غزاله شارمهد ۱۹ بهمن ۱۴۰۳ در گفتوگو با ایراناینترنشنال تایید کرد که پیکر پدرش از ایران به آلمان منتقل شده است.
او همزمان برلین را متهم کرد که از جمهوری اسلامی «دستور میگیرد» و با انتقاد از سیاستهای دولت آلمان در قبال حکومت ایران گفت: «آلمان نوکر جمهوری اسلامی است و از تهران دستور میگیرد.»
جمشید شارمهد، شهروند ۶۹ ساله متولد ایران با تابعیت آلمانی، دو دهه ساکن آمریکا بود و ۱۱ مرداد ۱۳۹۹ در جریان سفری از آلمان به هند، پس از یک توقف سه روزه در امارات متحده عربی، به دست ماموران جمهوری اسلامی در دبی ربوده و به ایران منتقل شد.
خبرگزاری میزان هفتم آبان در گزارشی درباره شارمهد نوشت: «با حکم دادگاه صالح محکوم و در تاریخ هفت آبان ۱۴۰۳، ... به سزای اعمالش رسید.»
مای ساتو، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران، ۲۴ بهمن با انتشار گزارشی درباره مرگ شارمهد در زندان جمهوری اسلامی، گفت که از زمان ربایش او در امارات متحده عربی تا زمان مرگش، حقوق اساسی این شهروند نقض شد.
ساتو گفت: «حق حیات، حق دادگاه منصفانه، حق آزادی بیان و حق محافظت در برابر بازداشت خودسرانه از جمله حقوق نقض شده شارمهد بود.»
غزاله شارمهد که ساکن کالیفرنیاست، ۱۹ بهمن به ایراناینترنشنال گفته بود برای احراز هویت نیاز به کالبدشکافی است و این کار هفته آینده انجام خواهد شد.
قرار بود که او پس از احراز هویت جسد پدرش، روند قضایی شکایت از جمهوری اسلامی را در آلمان آغاز کند.
خبرگزاری دانشجو، وابسته به بسیج دانشجویی، ۱۷بهمن گزارش داده بود که جمهوری اسلامی پیکر جمشید شارمهد را در چارچوب «رویههای قضایی و دیپلماتیک» به آلمان تحویل داده است.
ارگان خبری وابسته به بسیج با اشاره به اینکه روند انتقال پیکر شارمهد به آلمان، در پاسخ به تقاضای خانواده او صورت گرفت، در گزارش خود نوشت او پیش از اجرای حکم اعدام در زندان درگذشت.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، ۲۱ آبان درباره انتقال پیکر شارمهد گفت که اگر درخواستی برای انتقال جسد او باشد، با توجه به قوانین داخلی ایران انجام خواهد شد.
استیو ویتکاف، نماینده ویژه رییسجمهوری آمریکا در امور خاورمیانه، به روسیه سفر کرده است. دادههای پروازی نشاندهنده ورود او به این کشور هستند و یک منبع آگاه به وبسایت آکسیوس گفته که قرار است او روز جمعه با ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، دیدار کند.
وزارت خارجه آمریکا از اظهار نظر درباره سفر ویتکاف خودداری کرده است.
این سومین ملاقات او با پوتین است که از زمان آغاز تلاشهای دونالد ترامپ برای متوقف کردن جنگ روسیه و اوکراین انجام میشود.
قرار است ویتکاف شنبه ۲۳ فروردین در مسقط، پایتخت عمان، ریاست هیات آمریکایی در مذاکرات میان واشینگتن و تهران را بر عهده داشته باشد. عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی که ریاست هیات ایران را بر عهده خواهد داشت، حضور ویتکاف را در این گفتوگوها که تهران میگوید غیرمستقیم انجام میشود و واشینگتن بر مستقیم بودن آن تاکید دارد، تایید کرده است.
واشینگتنپست ۱۹ فروردین به نقل از دو مقام دولت آمریکا گزارش داد که گروه ویتکاف از طریق عمان پیامهایی با مضمون ترغیب به گفتوگوی مستقیم ارسال کرده است. مقامات آمریکایی تاکید کردهاند اگر گفتوگوها مستقیم نباشد، ویتکاف احتمالا به عمان نمیرود.
پس از آنکه پایگاه خبری بلومبرگ گزارش داد پوتین در پاسخ به درخواست رییسجمهوری آمریکا، میانجیگری بر سر مساله ایران را پذیرفته، رسانه دولتی روسیه و مشاور سیاست خارجی پوتین این خبر را تایید کردند.
خبرگزاری رویترز اما گزارش داد که میانجیگری، پیشنهاد مسکو بوده است.
بلومبرگ سهشنبه ۱۴ اسفند گزارش داد ترامپ در تماس تلفنی اخیرش با پوتین، خواستار ایفای نقش روسیه بهعنوان میانجی در مذاکرات با جمهوری اسلامی شده است.
بینتیجه ماندن مذاکرات آتشبس روسیه و اوکراین
از سوی دیگر ترامپ که در هفتههای اخیر از کندی پیشرفت مذاکرات آتشبس روسیه و اوکراین ناراضی است، در واکنش به برخی اظهارات پوتین درباره اوکراین، اعلام کرد که «عصبانی» شده است.
منابع مطلع گفتهاند اگر آتشبس مورد نظر تا پایان ماه حاصل نشود، ترامپ ممکن است از طریق اختیارات اجرایی یا با تکیه بر حمایت جمهوریخواهان در کنگره، مسیر اعمال تحریمهای تازه علیه مسکو را پیش ببرد.
هفته گذشته، ویتکاف میزبان کیریل دیمیتریف، فرستاده ویژه پوتین، در واشینگتن بود؛ کوششی برای عبور از بنبست مذاکرات.
در جریان این تلاشها، اوکراین با پیشنهاد آتشبس بدون قید و شرط ترامپ موافقت کرد و سپس با نسخهای محدود از آتشبس دریایی نیز اعلام همراهی کرد اما مسکو خواهان لغو برخی از تحریمهای آمریکا شد.
ترامپ پنجشنبه ۲۱ فروردین گفت: «ما در حال پیشرفت هستیم. امیدوارم که به توافقی برای توقف جنگ نزدیک شده باشیم.»
آمریکا و روسیه همزمان توافق تبادل زندانیان را اجرایی کردند که بر اساس آن، کسینیا کارلینا، شهروند دوتابعیتی آمریکایی-روسی، آزاد شد.
این توافق حاصل دیدار ماه مارس ویتکاف و پوتین بود.
ترامپ پس از آزادی کارلینا، از تصمیم پوتین قدردانی کرد.
استیو ویتکاف
نقش ویتکاف در منطقه
پیشتر و در ماه ژانویه نیز ویتکاف نقش فعالی در مذاکرات آتشبس بین اسرائیل و حماس ایفا کرد. تلاشی که با میانجیگری قطر و مصر، به یک آتشبس موقت منجر شد؛ هرچند با از سرگیری درگیریها در غزه، شکست خورد.
ترامپ و تیم او امیدوار بودند از نتایج این میانجیگری در ارائه تصویر سیاست خارجی خود بهره ببرند.
در ماه فوریه، ویتکاف به مسکو سفر کرد و دیداری غیرمنتظره با پوتین داشت. این دیدار منجر به توافقی برای تبادل زندانیان و آزادی مارک فوگل، معلم آمریکایی زندانی در روسیه شد.
این اقدامات از سوی برخی تحلیلگران، تلاشی برای باز کردن کانالهای رسمی میان مسکو و واشینگتن تلقی شد.
در همان روز که تبادل زندانیان انجام شد، دیپلماتهای آمریکایی و روسی در استانبول دیداری دیگر برگزار کردند تا درباره گامهای مقدماتی برای عادیسازی روابط میان دو کشور گفتوگو کنند. مذاکراتی که بهطور موازی با دیدارهای ویتکاف در حال پیگیری است.
مقامهای رسمی و رسانههای محلی شنبه اعلام کردند که بارانهای سنگین و غیرموسمی از چهارشنبه تاکنون، جان نزدیک به ۱۰۰ نفر را در بخشهایی از هند و نپال گرفته است. همزمان، اداره هواشناسی هند هشدار داد که این شرایط جوی در روزهای آینده ادامه خواهد داشت.
اداره هواشناسی هند (IMD) چهارشنبه ۲۰ فروردین نسبت به وقوع چندین پدیده جوی خطرناک همزمان در این کشور هشدار داد؛ از جمله موج گرما در مناطق غربی و طوفان و تندر در مناطق شرقی و مرکزی.
در ایالت بیهار واقع در شرق هند، یک مقام ارشد در اداره مدیریت بحران ایالتی به خبرگزاری رویترز گفت که از چهارشنبه تاکنون دستکم ۶۴ نفر در حوادث مرتبط با بارندگی جان خود را از دست دادهاند.
رسانههای محلی نیز گزارش دادهاند که در ایالت اوتار پرادش، پرجمعیتترین ایالت هند، بیش از ۲۰ نفر جان باختهاند.
در همین حال، در کشور همسایه نپال، مقامهای سازمان ملی مدیریت بحران اعلام کردند که صاعقه و بارشهای شدید باعث مرگ دستکم هشت نفر شده است.
اداره هواشناسی هند پیشبینی کرده است که بارش شدید همراه با رعد و برق، صاعقه و وزش بادهای تند، تا شنبه ۲۳ فروردین در مناطق شرقی و مرکزی کشور ادامه خواهد داشت.
بارانهای موسمی در هند معمولا از ماه ژوئن در مناطق جنوبی آغاز میشوند. با این حال، ماههای تابستانی در سالهای اخیر با موجهای گرمای شدید همراه بودهاند که جان عدهای از مردم را گرفتهاند.
اداره هواشناسی هند که نهاد رسمی و وابسته به دولت است، هفته گذشته اعلام کرده بود که این کشور در ماه آوریل دمایی بالاتر از حد نرمال را تجربه خواهد کرد و انتظار میرود بخشهای گستردهای از هند با گرمای بیسابقه روبهرو شوند.