جی‌دی ونس، معاون دونالد ترامپ رییس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا، با پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های جهان دیدار کرد. در حالی که ونس از سیاست دولت آمریکا در مورد اخراج مهاجران دفاع کرده، پاپ فرانسیس این سیاست را «مایه ننگ» خوانده است.
واتیکان در بیانیه‌ای نوشت که این دیدار کوتاه و چنددقیقه‌ای صبح یکشنبه در اقامتگاه پاپ در واتیکان و برای تبریک‌ها به مناسبت عید پاک انجام شد.
پاپ و مقام‌های واتیکان، پیش‌تر از برخی از سیاست‌های دولت دونالد ترامپ به‌شدت انتقاد کرده بودند؛ از جمله برنامه‌های او برای اخراج میلیون‌ها مهاجر از ایالات متحده و کاهش گسترده کمک‌های خارجی و برنامه‌های رفاه داخلی.
دفتر معاون رییس‌جمهوری آمریکا در بیانیه‌ای این دیدار را تایید کرد، اما جزییات بیشتری درباره آن ارائه نداد.
ونس که در تعطیلات آخر هفته به همراه خانواده‌اش در ایتالیا به‌سر می‌برد، شنبه با مقام‌های ارشد واتیکان دیدارهای رسمی‌تری داشت.
پاپ، که در هفته‌های گذشته به‌دلیل ابتلا به ذات‌الریه در هر دو ریه خود در بیمارستان بستری بود، در این نشست‌ها حضور نداشت.
ونس، که در سال ۲۰۱۹ کاتولیک شد، برای توجیه سیاست‌های دولت ترامپ به آموزه‌های کاتولیکی دوران قرون وسطی استناد کرده است.
پاپ در واکنشی کم‌سابقه به این تفسیر الهیاتی ونس، در نامه‌ای سرگشاده به اسقف‌های کاتولیک ایالات متحده در فوریه، استدلال او را رد کرد و برنامه ترامپ را «بحرانی بزرگ» برای ایالات متحده توصیف کرد.
تکرار درخواست برای آتش‌بس در غزه در مراسم عید پاک
پاپ فرانسیس یکشنبه با خودرو روباز خود برای نخستین بار پس از مرخص شدن از بیمارستان به‌دلیل ابتلا به ذات‌الریه مضاعف وارد میدان سنت پیتر شد و پس از برگزاری مراسم عید پاک، به ده‌ها هزار کاتولیک حاضر خوش‌آمد گفت.
این پاپ ۸۸ ساله بر روی یک صندلی بلند در قسمت پشتی خودرو سفیدرنگ خود نشسته بود، در حالی که مردم در امتداد راهروهای میدان صف کشیده بودند و فریاد می‌زدند: زنده باد پاپ!
خودرو پاپ در چند نقطه از میدان که به مناسبت عید پاک با گل‌های رنگارنگ تزیین شده بود، توقفی کوتاه داشت.
پاپ فرانسیس که طبق دستور پزشکان فعالیت‌های خود را محدود کرده، مدیریت مراسم عشای ربانی عید پاک را برعهده نداشت، اما در پایان مراسم برای دعا ظاهر شد.
در پیامی که به مناسبت عید پاک از سوی یکی از دستیاران پاپ از بالکن اصلی کلیسای سنت پیتر قرائت شد و در حالی که پاپ نظاره‌گر بود، او بار دیگر خواستار آتش‌بس فوری در غزه شد.
پیش از بستری شدن پنج هفته‌ای در بیمارستان در اثر ذات‌الریه، پاپ فرانسیس انتقادات خود از عملیات نظامی اسرائیل در غزه را افزایش داده بود. او وضعیت انسانی در نوار غزه را در ژانویه «بسیار وخیم و شرم‌آور» توصیف کرده بود.
در پیام عید پاک، پاپ وضعیت غزه را «تراژیک و تاسف‌بار» خواند. او همچنین از گروه مسلح فلسطینی حماس خواست باقی‌مانده گروگان‌ها را آزاد کند و آن‌چه را که روندی «نگران‌کننده» از یهودی‌ستیزی در جهان خواند، محکوم کرد.
در پیام پاپ آمده است: «نزدیکی خود را به رنج‌های مردم اسرائیل و مردم فلسطین اعلام می‌کنم.»
او افزود: «از طرفین درگیر می‌خواهم: آتش‌بس اعلام کنید، گروگان‌ها را آزاد کنید و به مردمی که از گرسنگی رنج می‌برند و آرزوی آینده‌ای صلح‌آمیز دارند، یاری رسانید.»
هفته گذشته، حماس یک پیشنهاد اسرائیل برای آتش‌بس موقت دیگر را رد کرد و خواستار توافقی برای پایان جنگ در ازای آزادی گروگان‌ها شد. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، شنبه اعلام کرد که به ارتش اسرائیل دستور داده فشارها بر حماس را افزایش دهد.
این جنگ در پی حمله حماس به جنوب اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد؛ حمله‌ای که به گفته منابع اسرائیلی، در آن ۱۲۰۰ نفر کشته و ۲۵۱ نفر به غزه گروگان برده شدند.
از آن زمان تاکنون، بیش از ۵۱ هزار فلسطینی در حملات اسرائیل کشته شده‌اند که از این تعداد ۱۶۰۰ نفر در ماه گذشته جان باخته‌اند.
این موسسه یکشنبه ۳۱ فروردین ایران در گزارشی نوشت جمهوری اسلامی و حزب‌الله از قصد خود برای بازپسگیری جای پایشان در خاک سوریه دست نکشیدهاند و ارزیابیها نشان میدهند ممکن است بهزودی از طریق همکاریهای جدید با نیروهای محلی و بر پایه منافع گوناگون و مشوقهای مالی، اقداماتی را در این راستا انجام دهند.
به گفته آلما، هدف از این تلاشها، فعالسازی مجدد مسیرهای زمینی کریدوری راهبردی است که از مرز عراق در شرق سوریه آغاز میشد و تا مرز لبنان در غرب امتداد داشت.
دی سال گذشته نیز تایمز اسرائیل گزارش داد جمهوری اسلامی در پی از دست دادن مسیر زمینی انتقال تسلیحات از طریق سوریه به لبنان، در حال بررسی ایجاد یک کریدور هوایی برای انتقال سلاح به حزب‌الله است.
موسسه آلما ارزیابی کرد با توجه به گزارشها مبنی بر قصد آمریکا برای کاهش شمار نیروهایش در سوریه به نصف و آغاز روند خروج برخی نیروهایش از منطقه دیرالزور در شمالشرقی این کشور، میتوان برآورد کرد که انگیزه جمهوری اسلامی و حزب‌الله برای بازسازی جای پای خود در بخش سوری این کریدور راهبردی، بیش از پیش افزایش خواهد یافت.
بیشتر بخوانید: عبور پروازهای ایرانی از آسمان سوریه ممنوع شد
موسسه آلما پیشبینی کرد حتی پیش از آنکه احتمال خروج نیروهای آمریکایی از منطقه التنف در جنوبشرق سوریه محقق شود، تهران احتمالا موفق به احیای این دالان خواهد شد.
در چنین وضعیتی، امکان قابلتوجهی برای کوتاهتر شدن مسیر دالان به سمت لبنان و جنوب سوریه و به ویژه در استان درعا ایجاد می‌شود.
درعا هممرز با اسرائیل است و میتواند با این اقدامات، بار دیگر در معرض نفوذ و حضور جمهوری اسلامی قرار گیرد.
حدود دو هفته پیش نیوزویک گزارش داد با سقوط اسد، نیروهای وابسته به جمهوری اسلامی با آنکه ضربهای جدی دریافت کردهاند، اما گروهی جدید به نام «اولیالبأس» یا «صاحبان قدرت» را در سوریه پدید آوردهاند.
زلنسکی یکشنبه ۳۱ فروردین در شبکههای اجتماعی نوشت: «به طور کلی میتوان گفت تا صبح عید پاک، ارتش روسیه در تلاش است تنها تصویری از آتش‌بس ایجاد کند، اما در برخی مناطق، همچنان از تلاش‌های موضعی برای پیشروی و وارد کردن تلفات و خسارات به اوکراین دست برنداشته است.»
ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، ساعاتی پیش از حضور در مراسم عید پاک ارتدوکس در شامگاه شنبه ۲۹ فروردین، بهطور غیرمنتظرهای اعلام کرد که «برای یک روز» آتش‌بس برقرار خواهد شد و به نیروهایش دستور داد که «تمام فعالیت‌های نظامی» را در خط مقدم جنگ سهساله با اوکراین متوقف کنند.
عید پاک یکی از مهمترین جشنهای مذهبی در دین مسیحیت و به باور مسیحیان، مرتبط با رستاخیز عیسی مسیح از مرگ است. مسیحیان معتقدند عیسی در روز «جمعه نیک» مصلوب شد و سه روز بعد، یعنی در یکشنبه، از مرگ برخاست. این مناسبت در تقویم متغیر است اما امسال با ۲۰ آوریل (۳۱ اردیبهشت) مترادف شده است.
پوتین گفته بود درگیریها باید از ساعت شش و نیم عصر شنبه (به وقت ایران) متوقف شود و این آتش‌بس تا نیمهشب یکشنبه ادامه داشته باشد.
این اقدام او در پی هشدار رییس‌جمهوری آمریکا انجام گرفت که گفته بود اگر مسکو و کییف نشانه‌ای از جدیت در مذاکرات صلح نشان ندهند، واشینگتن ممکن است طی روزهای آینده از گفتوگوها کنار بکشد.
باوجود اطلاعیه پوتین، اوکراینیها خبر دادند تنها در شامگاه شنبه صدها مورد گلولهباران علیه این کشور رخ داده است.
شامگاه شنبه زلنسکی گفت اظهارات پوتین درباره آتش‌بس، شامل مناطق کورسک و بلگورود نمیشود.
در نخستین ساعات یکشنبه نیز نیروهای اوکراینی از ۵۹ مورد گلولهباران و پنج حمله تهاجمی در خط مقدم خبر دادند.
زلنسکی تاکید کرد: «روسیه باید بهطور کامل به شرایط آتش‌بس پایبند باشد.»
او بار دیگر اعلام کرد کییف آماده است این آتش‌بس را فراتر از عید پاک و برای مدت ۳۰ روز تمدید کند، اما هشدار داد اگر روسیه به حملاتش در یکشنبه ادامه دهد، اوکراین نیز مقابله خواهد کرد.
اندکی پس از شروع دوره دوم ریاستجمهوری ترامپ، مذاکراتی چند هفته‌ای بین آمریکا با طرفین درگیری انجام شد، اما پیشرفتی در برقراری آتش‌بس دائمی یا حتی بلندمدت حاصل نشده و این موضوع، نارضایتی شدید ترامپ و دیگر مقامات ارشد دولت او را در پی داشته است.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، ۲۹ فروردین هشدار داد اگر در چند روز آینده پیشرفت معناداری در مسیر پایان دادن به جنگ روسیه و اوکراین حاصل نشود، ایالات متحده ممکن است تلاش‌های خود را در این زمینه متوقف کند.
بنا بر این گزارش که شنبه منتشر شد، ترامپ می‌گوید انتظار دارد در طول «سه یا چهار هفته آینده» توافقی با پکن درخصوص تعرفه‌های گمرکی حاصل شود، اما این سناریو روزبه‌روز بعیدتر به نظر می‌رسد.
دو مقام ارشد سابق وزارت خارجه و یک مقام دیگر که به دلیل حساسیت موضوع نخواستند نام‌شان فاش شود، به پولیتیکو گفته‌اند ترامپ اجازه نمی‌دهد نمایندگان کاخ سفید با مقامات چینی در پکن درباره کاهش تنش مذاکره کنند.
سنا هنوز سفیر آمریکا در چین را تایید نکرده و ترامپ هم هیچ‌کس دیگری را برای هدایت مذاکرات با پکن منصوب نکرده و کاخ سفید نیز تماسی با سفارت چین برای آغاز گفتوگو برقرار نکرده است.
پولیتیکو نوشته این فقدان تعامل واقعی، ارتباطات معنادار میان دو کشور را متوقف کرده و احتمال دستیابی به راه‌حل در کوتاه‌مدت را تهدید کرده است.
رایان هاس، مدیر پیشین امور چین، تایوان و مغولستان در شورای امنیت ملی در دوره اوباما، در این باره به این رسانه گفت: «کانال‌های پشت‌پرده کار نمی‌کنند چون خودِ رییس‌جمهور ترامپ نمی‌خواهد این اتفاق بیفتد. ترامپ می‌خواهد مستقیما با رییس‌جمهور شی تعامل کند، همان‌طور که با پوتین انجام داده. به نظرم او علاقه‌ای ندارد دیدگاه‌هایش را از طریق دیگران منتقل کند.»
کاخ سفید: توپ در زمین چین است
ترامپ بارها علاقه‌اش را به گفتوگو یا دیدار با شی برای کاهش تنش‌های تجاری اعلام کرده، اما به نظر می‌رسد رییس‌جمهور چین از این پیشنهادها استقبال نکرده است.
شی در عوض این هفته تلاش کرد کشورهای جنوب شرق آسیا را برای تقویت روابط با چین در مقابل تعرفه‌های آمریکا متحد کند.
این بن‌بست آشکار باعث نارضایتی دولت ترامپ شده است و کارولین لیویت، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید، گفت: «رییس‌جمهور ترامپ صراحتا اعلام کرده که توپ در زمین چین است.»
پولیتیکو نوشته کارشناسان معتقدند گفت‌وگوی رهبران تنها راه دستیابی به توافق نیست و فرستادگان غیررسمی کاخ سفید که هم در واشنگتن و هم در پکن مورد اعتماد هستند، می‌توانند برای چنین توافقی زمینه‌سازی کنند.
در این چارچول، موقعیت غیررسمی آن‌ها باعث می‌شود در مذاکره با مقامات چینی از انعطاف‌پذیری و صراحت بیشتری برخوردار باشند و این شاید روند مذاکرات را هنگام ورود مقامات ارشد تسریع کند.
وندی کاتلر، مذاکره‌کننده ارشد پیشین تجاری آمریکا، یکی از این کارشناسان است که به پولیتیکو گفت: «کانال‌های پشت‌پرده زیادی وجود دارد، از جمله از طرف جامعه تجاری ما و مقامات پیشین آمریکایی و چینی.»
برایان هیوز، سخنگوی شورای امنیت ملی، با رد این انتقادها گفت: «این نظریه که کاخ سفید در حال خفه کردن گفت‌وگوهاست، درست نیست. تماس‌های مختلفی در سطوح کارکنان و مقامات ارشد در جریان است و همان‌طور که رییس‌جمهور گفته، ما از گفتوگو با مقامات چینی استقبال می‌کنیم.»
احتیاط چینی‌ها؛ نمی‌خواهند شی جینپینگ دست پائین داشته باشد
به گزارش پولیتیکو، پکن در برابر خواسته ترامپ برای گفت‌وگوی مستقیم با شی محتاط رفتار می‌کند، چرا که اگر ترامپ این دیدار را به یک نمایش عمومی بدل کند، ممکن است رهبر چین برتری خود را از دست بدهد.
هاس با اشاره به دستگاه دیپلماسی چین به پولیتیکو گفت: «بوروکراسی چین هرگز اجازه نمی‌دهد رییس‌جمهورشان در موقعیتی قرار بگیرد که غافلگیر یا تحقیر شود. پس از اتفاق با زلنسکی، آن‌ها نسبت به این خطر که شی تحقیر شود، تضعیف شود یا درگیر توافقی شود که در صحنه بین‌المللی شکست بخورد، بسیار حساس‌تر شده‌اند.»
بنا بر این گزارش، دولت چین به‌جای این رویکرد، خواهان یک «مسئول مذاکره‌کننده» از طرف آمریکا است تا بتواند مذاکرات برای پایان دادن به جنگ تعرفه‌ای را آغاز کند.
بلومبرگ چهارشنبه گزارش داد که چین در همان روز لی چنگ‌گانگ، معاون سابق وزیر بازرگانی را به عنوان نماینده جدید تجارت بین‌المللی منصوب کرده است که شاید نشانه‌ای باشد از اینکه پکن منتظر است ترامپ نماینده خود را معرفی کند.
دانیل راسل، معاون سابق وزیر خارجه آمریکا در امور شرق آسیا و اقیانوس آرام، گفت: «دلیل اصلی اینکه تماس تلفنی مورد نظر ترامپ با شی هنوز اتفاق نیفتاده، فقدان یک کانال رسمی معتبر است.»
سناتور استیو دینز از ایالت مونتانا ماه گذشته با لی چیانگ، نخست‌وزیر چین، در پکن دیدار کرد، اما مشخص نیست که آیا این دیدار به درخواست ترامپ بوده یا نه.
این دیدار که پیش از اعلام طرح گسترده تعرفه‌ای ترامپ تحت عنوان «روز آزادی» انجام شد، بیشتر بر نقش چین در بحران مواد مخدر اپیوئیدی آمریکا متمرکز بود تا بر اختلافات تجاری.
کاخ سفید در ماه فوریه نیز به پیشنهاد کوی تیانکای، سفیر سابق چین در آمریکا برای دیدار و گفتوگو پاسخ نداد. او مدیریت یک هیات غیررسمی چینی برای ایجاد ارتباط با دولت ترامپ را بر عهده داشت.
ترامپ همچنین دسترسی به خود را برای قانون‌گذارانی که مایل به بحث درباره جنگ تجاری با پکن هستند، محدود کرده است. دو کارمند کنگره که از این مکالمات مطلع هستند به پولیتیکو گفتند که بسیاری از مخالفان چین در کنگره نتوانسته‌اند موفق به ترتیب دیدار با ترامپ شوند.
