اکسیوس: ترامپ و نتانیاهو دوشنبه درباره ایران گفتوگو میکنند

اکسیوس به نقل از دو منبع گزارش داد که قرار است دونالد ترامپ روز دوشنبه درباره توافق گروگانها و مذاکرات هستهای با جمهوری اسلامی با بنیامین نتانیاهو گفتوگو کند.

اکسیوس به نقل از دو منبع گزارش داد که قرار است دونالد ترامپ روز دوشنبه درباره توافق گروگانها و مذاکرات هستهای با جمهوری اسلامی با بنیامین نتانیاهو گفتوگو کند.
این گفتوگو در حالی انجام میشود که سه روز پیش حماس طرح آتشبس اسرائیل را رد کرد و دو روز پیش دور جدید مذاکرات هستهای ایران و آمریکا در رم آغاز شد.
پیشتر روزنامه کیهان که از سوی نماینده علی خامنهای مدیریت میشود، با اشاره به مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا نوشت: «آمریکا احتمالا مذاکرات هستهای را به عنوان، باز شدن راه مذاکره بر سر سایر مولفههای قدرت ایران میبیند و از دست رفتن مولفههای قدرت بدون کمترین تردید یعنی جنگ، جنگی که نتیجه آن معلوم است.»
روزنامه اسرائیل هیوم نیز گزارش داد یک منبع غیردولتی اسرائیلی اخیرا با یک مقام ارشد آمریکایی گفتوگو کرده و او گفته است اسرائیل نباید از پیشرفت حاصلشده در گفتوگوها میان جمهوری اسلامی و آمریکا درباره برنامه هستهای نگران باشد، چرا که انتظار میرود گفتوگوها به زودی شکست بخورد.

چین آمریکا را به سوءاستفاده از تعرفههای ترامپ متهم کرد و به کشورهای شریک تجاری خود هشدار داد که از امضای توافقهای اقتصادی گسترده با آمریکا به قیمت آسیب رساندن به چین خودداری کنند. این هشدار، شدیدتر شدن لحن پکن در بحبوحه جنگ تجاری فزاینده بین دو اقتصاد بزرگ جهان را نشان میدهد.
وزارت بازرگانی چین دوشنبه اول اردیبهشت اعلام کرد که پکن قاطعانه با هرگونه توافقی که به زیان منافع چین باشد مخالفت خواهد کرد و «با قاطعیت و بهشکلی متقابل اقدامات تلافیجویانه انجام خواهد داد.»
این وزارتخانه در پاسخ به گزارشی از بلومبرگ، که بهنقل از منابع آگاه منتشر شده، این اظهارات را بیان کرد. این گزارش حاکی از آن است که دولت ترامپ قصد دارد به کشورهایی که خواهان کاهش یا معافیت از تعرفههای آمریکا هستند فشار آورد تا تجارت خود با چین را محدود کنند، و در این راستا حتی تحریمهای مالی نیز اعمال کند.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، سه هفته پیش اعلام کرد که تعرفههای گسترده بر دهها کشور وضع خواهد شد اما اجرای آنها را برای همه کشورها به جز چین به حالت تعلیق درآورد و چین را بهعنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان هدف اصلی خود قرار داد.
در یکسری اقدامات پیاپی، آمریکا تعرفههای واردات از چین را به ۱۴۵ درصد افزایش داده و چین نیز در پاسخ، تعرفههایی بهمیزان ۱۲۵ درصد بر کالاهای آمریکایی اعمال کرده است؛ اقدامی که عملا به ایجاد نوعی تحریم تجاری دوطرفه انجامیده است.
هفته گذشته، چین اعلام کرد که نرخهای کلی تعرفههای خود را بیش از این افزایش نخواهد داد.
سخنگوی وزارت بازرگانی چین گفت: «ایالات متحده تحت پوشش اصطلاحِ بهاصطلاح "توازن"، از تعرفهها علیه همه شرکای تجاری خود سوءاستفاده کرده و همزمان، همه طرفها را وادار به آغاز مذاکراتی موسوم به "تعرفههای متقابل" کرده است.»
او افزود: «چین مصمم و قادر به دفاع از حقوق و منافع خود است و مایل است همبستگی خود را با همه طرفها تقویت کند.»
بو ژنگیوان، شریک شرکت مشاوره سیاستگذاری پلنوم مستقر در چین گفت: «واقعیت این است که هیچکس نمیخواهد جانب یکی را بگیرد. اگر کشورها از نظر سرمایهگذاری، زیرساختهای صنعتی، دانش فنی و مصرف به چین وابستگی بالایی داشته باشند، بعید است که به خواستههای آمریکا تن دهند. بسیاری از کشورهای جنوب شرق آسیا در این دسته قرار میگیرند.»
در ادامه اتخاذ موضعی سختگیرانه، پکن قرار است این هفته یک نشست غیررسمی شورای امنیت سازمان ملل را برگزار کند تا آمریکا را به قلدری متهم سازد و بگوید واشینگتن با «ابزاری کردن تعرفهها، سایهای بر تلاشهای جهانی برای صلح و توسعه» انداخته است.
اوایل ماه جاری، جیمیسون گریر، نماینده تجاری آمریکا، اعلام کرد که نزدیک به ۵۰ کشور برای گفتوگو درباره تعرفههای سنگینی که ترامپ اعمال کرده، با او تماس گرفتهاند.
از آن زماان چند مذاکره دوجانبه درباره تعرفهها انجام شده است؛ از جمله گفتوگوهای ژاپن با آمریکا که در آن ژاپن در حال بررسی افزایش واردات سویا و برنج از ایالات متحده است؛ اندونزی نیز قصد دارد واردات غذا و کالاهای آمریکایی را افزایش و سفارشات خود از کشورهای دیگر را کاهش دهد.
گرفتار در آتش متقابل
به گزارش رویترز، سیاستهای تعرفهای ترامپ بازارهای مالی را به لرزه انداختهاند، زیرا سرمایهگذاران از این میترسند که اختلال شدید در تجارت جهانی اقتصاد جهان را به سمت رکود سوق دهد.
بازار سهام چین دوشنبه اندکی رشد کرد و واکنش خاصی به اظهارات سخنگوی وزارت بازرگانی این کشور نشان نداد، اگرچه سرمایهگذاران به دلیل ریسکهای فزاینده رشد، همچنان نسبت به داراییهای چینی محتاط ماندهاند.
دولت ترامپ همچنین تلاش میکند پیشرفت چین در تولید تراشههای پیشرفته نیمهرسانا را که معتقد است میتوانند کاربرد نظامی داشته باشند، مهار کند.
شرکت غولپیکر تراشههای هوش مصنوعی انویدیا (Nvidia) هفته گذشته اعلام کرد بهدلیل محدودیتهای جدید صادرات تراشه به چین که از سوی دولت آمریکا اعمال شده، متحمل زیانی ۵.۵ میلیارد دلاری خواهد شد.
هفته گذشته، دولت آمریکا هزینههای مربوط به بنادر را بر کشتیهای ساخت چین وضع کرد تا سلطه این کشور در صنعت کشتیسازی را محدود کند.
شی جینپینگ، رییسجمهوری چین، هفته گذشته از سه کشور جنوب شرق آسیا بازدید کرد تا روابط منطقهای را تقویت کند. او از شرکای تجاری چین خواست با «قلدری یکجانبه» مخالفت کنند.
پکن اعلام کرده که در حال «فرو ریختن دیوارها» و گسترش حلقه شرکای تجاری خود در بحبوحه تنشهای تجاری است.
میزان ریسک برای کشورهای جنوب شرق آسیا که در میان جنگ تعرفهای چین و آمریکا گرفتار شدهاند بالاست، بهویژه با توجه به اینکه بلوک منطقهای آسهآن تجارت دوجانبه عظیمی با هر دو کشور دارد.
اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آسهآن) در سال ۱۹۶۷ با هدف تسریع رشد اقتصادی، توسعه اجتماعی و فرهنگی، و تقویت صلح و ثبات منطقهای تاسیس شد.
وزیران اقتصاد تایلند و اندونزی هماکنون برای انجام مذاکرات تجاری در ایالات متحده هستند و مالزی نیز قرار است در روزهای آینده به آنها بپیوندد.
شش کشور جنوب شرق آسیا با تعرفههایی بین ۳۲ تا ۴۹ درصد مواجه شدهاند؛ موضوعی که اقتصادهای متکی به تجارت را تهدید میکند.
چین هفته گذشته اعلام کرد که آسهآن بزرگترین شریک تجاری این کشور است و ارزش کل تجارت دو طرف در سهماهه نخست ۲۰۲۵ به ۲۳۴ میلیارد دلار رسیده است.
بر اساس آمار ایالات متحده، حجم تجارت بین آسهآن و آمریکا در سال ۲۰۲۴ در حدود ۴۷۶.۸ میلیارد دلار بوده است که آمریکا را به چهارمین شریک تجاری بزرگ این بلوک منطقهای تبدیل میکند.
شی در مقالهای که در رسانههای ویتنامی منتشر شد، بدون ذکر نام آمریکا، گفت: «در جنگهای تجاری و تعرفهای، هیچ برندهای وجود ندارد.»

خبرگزاری رویترز در گزارشی، از برخی از نامزدهای احتمالی جانشینی پاپ فرانسیس نام برده اما در عین حال تاکید کرده است که در پیشبینی اینکه چه کسی رهبر جدید کاتولیکهای جهان خواهد شد، باید بسیار محتاط بود زیرا انتخاب پاپ جدید، همواره فراتر از گمانهزنیهاست.
با اینکه پیشبینی پاپ جدید قماری خطرناک محسوب میشود که نباید بر سر آن شرطبندی کرد، اما پس از اعلام خبر درگذشت پاپ فرانسیس در سن ۸۸ سالگی، در واتیکان بحث درباره گزینههای احتمالی جانشینی بالا گرفته است.
رویترز سپس به ترتیب حروف الفبای لاتین، از ۹ نفر که امکان و زمینه انتخاب شدن بهعنوان پاپ جدید را دارند، نام برده است:
۱- ژانمارک آولین (فرانسه) - ۶۶ ساله
اسقف اعظم مارسی که در میان کاتولیکهای فرانسوی به «ژان بیستوچهارم» معروف است، بهخاطر شباهتش به پاپ ژان بیستوسوم، پاپ اصلاحطلب دهه ۱۹۶۰ یکی از نامزدهای احتمالی جانشینی پاپ فرانسیس است. پاپ فرانسیس حتی یکبار به شوخی گفته بود که جانشینش شاید همین نام را برگزیند.
آولین شخصیتی گرم، شوخطبع و نزدیک به اندیشههای فرانسیس دارد؛ بهویژه در حوزه مهاجرت و روابط با دنیای اسلام. او دانشآموخته الهیات و فلسفه است و از خانوادهای مهاجر و اسپانیاییتبار در الجزایر زاده شده که پس از استقلال آن کشور به فرانسه کوچ کرد.
او با حمایت پاپ فرانسیس، پلههای ترقی را بهسرعت طی کرد: از اسقفی در ۲۰۱۳ تا کاردینالی در ۲۰۲۲. سازماندهی کنفرانس بزرگ کلیسایی درباره مسائل مدیترانهای در سال ۲۰۲۳، جایگاه او را بیش از پیش مستحکم کرد.
او در صورت انتخاب، نخستین پاپ فرانسوی از قرن چهاردهم به این سو خواهد بود، اگرچه ناتوانی در صحبت روان به زبان ایتالیایی میتواند برای ایفای نقش اسقف رم، مانعی جدی باشد.
۲- پتر اردو (مجارستان) - ۷۲ ساله
کاردینال مجار، چهرهای میانهرو در میان محافظهکاران کلیسا است که همزمان توانسته با جناح اصلاحطلب نیز میانه خوبی داشته باشد.
اردو در نشست محرمانه کاردینالها برای انتخاب پاپ جدید (کنکلاو) در سال ۲۰۱۳ نیز از گزینههای مطرح بود و بهدلیل سابقه پررنگ در اروپا و آفریقا و تمرکز بر «بشارت نو» برای بازآفرینی ایمان در کشورهای سکولار، مورد توجه بود.
گرچه در بحران مهاجرت ۲۰۱۵ با سخنانش علیه پذیرش پناهجویان از سوی کلیسا خبرساز شد، که موضعی همسو با نخستوزیر ملیگرای مجارستان، ویکتور اوربان بود، اما هرگز تقابلی علنی با پاپ فرانسیس نداشت.
اردو استاد حقوق کلیساست و به چند زبان از جمله ایتالیایی، آلمانی، فرانسه، اسپانیایی و روسی مسلط است. اگر کاردینالها بهدنبال دورهای آرام پس از سالهای پرتنش پاپ فرانسیس باشند، او میتواند گزینهای جذاب باشد.
۳- ماریو گرک (مالت) - ۶۸ ساله
او دبیرکل مجمع اسقفها (سینود) و نمایندهای پرنفوذ از کوچکترین کشور اتحادیه اروپاست. گرک که در آغاز محافظهکار شناخته میشد، طی سالهای اخیر به چهرهای برجسته در جریان اصلاحات پاپ فرانسیس بدل شده است.
او در سال ۲۰۱۴ با دفاع از حقوق اقلیتهای جنسی در کلیسا، مورد تحسین شخص پاپ قرار گرفت. از آن زمان به بعد، او به یکی از ستارههای در حال اوج کلیسا تبدیل شد.
گرچه محافظهکاران سرسخت همچون کاردینال گرهارد مولر، او را متهم به انحراف از اصول کلیسا کردهاند، گرک همچنان نفوذ زیادی میان کاردینالها دارد و اهل اجماع است، نه تقابل.

۴- خوان خوزه اومیا (اسپانیا) - ۷۹ ساله
اسقف اعظم بارسلون، چهرهای مردمی و خوشخلق است که در خط مشی و دیدگاه بسیار به پاپ فرانسیس نزدیک است.
اومیا بیشتر عمرش را وقف عدالت اجتماعی و حمایت از فقرا کرده است. او در سال ۲۰۱۵ از سوی فرانسیس به مقام کاردینالی ارتقا یافت که نشانهای از حمایت پاپ از مواضع پیشرو او در کلیسای اسپانیا بود.
او با بحران گسترده آزار جنسی روحانیون در اسپانیا مواجه شد و گرچه از قربانیان عذر خواست، آمارهای مستقل را زیر سوال برد؛ موضعی که احتمالا در روند انتخاب پاپی، از آن علیه او استفاده خواهد شد.
۵- پیترو پارولین (ایتالیا) - ۷۰ ساله
وزیر امور خارجه واتیکان، و گزینهای محبوب میان شرطبندهاست. پارولین یکی از قویترین دیپلماتهای واتیکان است و از سال ۲۰۱۳، عملا «نخستوزیر» پاپ فرانسیس بوده است.
نقش کلیدی پارولین در مذاکرات با چین و ویتنام، دفاع از وحدت کلیسا و حفظ ارتباط با حکومتها از ویژگیهای اوست. با وجود انتقاد محافظهکاران از توافقش با پکن، پارولین تاکید دارد این توافق از شکاف در کلیسا جلوگیری کرده است.
او چهرهای آرام و دیپلماتیک است و میتواند پس از سه پاپ غیرایتالیایی، کرسی پاپی را به کشور مبداء بازگرداند.
۶- لوییس آنتونیو تاگل (فیلیپین) - ۶۷ ساله
تاگل، که به «فرانسیس آسیایی» معروف است، با دیدگاههای عدالتمحور و مردمیاش شباهتهای فراوانی به پاپ فقید دارد.
او در گذشته رییس نهاد خیریه بینالمللی کاریتاس بوده و تجربه مدیریت در واتیکان نیز دارد. با این حال، رسوایی مدیریتی در این نهاد خیریه و برکناری کامل رهبری آن در ۲۰۲۲، ممکن است موقعیتش را تضعیف کرده باشد.
با ریشههایی در فیلیپین و تبار چینی، تاگل چهرهای جهانی و محبوب است، اما آیندهاش در کنکلاو به نگاه کاردینالها به گذشته پرچالش اخیر او بستگی دارد.
۷- جوزف توبین (آمریکا) - ۷۲ ساله
اسقف اعظم نیوآرک، یکی از معدود گزینههای آمریکایی در فهرست جانشینان احتمالی پاپ فرانسیس است. هرچند انتخاب یک پاپ آمریکایی هنوز دور از ذهن است، توبین با ویژگیهایی چون سابقه درخشان، رویکرد صلحطلب و حمایت از حقوق اقلیتها، شایسته توجه است.
او در جریان رسواییهای جنسی در کلیسای آمریکا، از شفافیت حمایت کرد و توافقات پنهانی کلیسا با قربانیان را عمومی ساخت. توبین همچنین به صراحت درباره لزوم خوشامدگویی به جامعه الجیبیتی در کلیسا سخن گفته است.
۸- پیتر ترکسن (غنا) - ۷۶ ساله
او چهرهای سرشناس از آفریقای سیاه است که تجربه کار در بالاترین سطوح واتیکان و همچنین سابقهای طولانی در کشیشی دارد. ترکسن در زمینه عدالت اجتماعی و محیط زیست بسیار فعال بوده و در مجامعی چون اجلاس داووس حاضر شده است.
گرچه ترکسن در سال ۲۰۲۱ از مسئولیتش در واتیکان کنارهگیری کرد، همچنان رییس دو آکادمی پاپی است. خودش میگوید برای پاپ شدن دعا نمیکند، اما برخی منتقدانش معتقدند حضور پررنگ رسانهای او، نشانهای از تمایلش به این جایگاه است.
۹- ماتئو ماریا زوپی (ایتالیا) - ۶۹ ساله
زوپی اسقف اعظم بولونیا و چهرهای محبوب با لقب «برگولیوی ایتالیایی» است که شباهت زیادی به پاپ فرانسیس دارد.
زوپی کشیشی مردمی، اهل دوچرخهسواری، سادهزیست و صلحطلب است. او از رهبران انجمن سنتاِگیدیوی رم است که در صلح موزامبیک در دهه ۹۰ نقش ایفا کرد.
در سالهای اخیر، نماینده ویژه پاپ در بحران اوکراین بود و تلاش کرد برای بازگرداندن کودکان ربودهشده اوکراینی، میانجیگری کند. اما مواضع مبهم کلیسای ایتالیا درباره آزار جنسی و روابط نزدیک زوپی با نهادهای محافظهکار، ممکن است به ضررش تمام شود.

جمعبندی
انتخاب پاپ جدید همواره ترکیبی از الهام روحانی، ملاحظات دیپلماتیک و توازن قدرت درون کلیسا همراه است. در میان این کاردینالها، نامهایی وجود دارد که میتوانند کلیسا را به دورهای تازه و متفاوت هدایت کنند، اما اگر تاریخ چیزی به ما آموخته باشد، همین است که هیچگاه نباید با قاطعیت در مورد پاپ بعدی سخن گفت.

دو فروند هواپیمای بوئینگ که که برای خطوط هوایی چین در نظر گرفته شده بودند، طی شبانهروز اخیر به آمریکا بازگشتند. همزمان با بالا گرفتن جنگ تعرفهای میان پکن و واشینگتن، چین به سایر کشورها هشدار داد از انعقاد هر توافق اقتصادی گستردهای با آمریکا که به ضرر پکن باشد، خودداری کنند.
خبرگزاری رویترز بر اساس دادههای وبسایت ردیابی پرواز گزارش داد صبح دوشنبه یکم اردیبهشت یک فروند هواپیمای ۷۳۷ مکس-۸ بوئینگ، مرکز نهاییسازی و تحویل هواپیما در ژوشان در نزدیکی شانگهای چین را ترک کرد و در قلمرو گوام که متعلق به آمریکاست، فرود آمد.
گوام یکی از ایستگاههایی است که در مسیر هشت هزار کیلومتری پروازهای میان مرکز تولید بوئینگ در سیاتل آمریکا و مرکز تکمیل ژوشان قرار دارد؛ جایی که بوئینگ، هواپیماها را برای انجام کارهای نهایی، تکمیل قطعات و تحویل به شرکتهای چینی منتقل میکند.
حدود ساعت پنج صبح دوشنبه به وقت ایران نیز یک هواپیمای ۷۳۷ مکس بوئینگ با رنگآمیزی مخصوص شرکت هواپیمایی «شیامن ایرلانز» چین مسیر بازگشت از ژوشان را طی کرد و در فرودگاه بوئینگ فیلد سیاتل فرود آمد.
در همین زمینه: تلاش چین برای یافتن بازارهای جدید در نخستین نمایشگاه تجاری پس از تعرفهها
مشخص نیست کدام طرف تصمیم به بازگرداندن این دو هواپیما به آمریکا گرفته است.

سرنوشت این هواپیماها چه میشود؟
ممکن است شرکت مالزی ایرلاینز بهعنوان خریدار جایگزین وارد عمل شود؛ چرا که اعلام کرده در حال گفتوگو با بوئینگ برای خرید هواپیماهایی است که در صورت توقف تحویل به شرکتهای چینی، در دسترس قرار میگیرند.
دونالد ترامپ فروردین امسال تعرفه پایه واردات از چین را به ۱۴۵ درصد افزایش داد. در پاسخ، پکن نیز تعرفهای ۱۲۵ درصدی بر کالاهای آمریکایی اعمال کرده است.
به گفته شرکت مشاوره هوانوردی ایبا (IBA)، قیمت بازار برای یک فروند هواپیمای جدید ۷۳۷ مکس حدود ۵۵ میلیون دلار است و دریافت آن از سوی یک شرکت هواپیمایی چینی میتواند بهشدت تحت تاثیر تعرفهها قرار گیرد و بسیار گرانتر شود.
این هواپیما حدود یک ماه پیش از سیاتل به ژوشان چین پرواز کرده بود.
بر اساس گزارشها، پکن در حال بررسی راههایی برای حمایت از شرکتهای هواپیمایی خریدار بوئینگ است که اکنون با هزینههای فزاینده روبهرو شدهاند.
هفته گذشته گزارش شد که دولت چین از شرکتهای هواپیمایی این کشور خواسته خرید تجهیزات و قطعات مرتبط با هواپیما از شرکتهای آمریکایی مانند بوئینگ را متوقف کنند.
چین حدود ۲۰ درصد از تقاضای جهانی پیشبینیشده برای هواپیما در دو دهه آینده را در اختیار دارد.
گزارشها حاکی است تا پایان ماه مارس (۱۱ فروردین) در دفتر سفارشهای بوئینگ تحویل ۱۳۰ فروند هواپیما به شرکتهای چینی، از جمله شرکتهای هواپیمایی تجاری و شرکتهای لیزینگ، ثبت شده بود.
هشدار چین به کشورهای دیگر درباره انعقاد قراردادهای ضد پکن با آمریکا
وزارت بازرگانی چین دوشنبه اعلام کرد: «پکن بهطور قاطع مخالف هر طرفی است که توافقی به زیان چین امضا کند و در واکنش به آن، تدابیر مقابلهای را بهطور قاطع و متقابل اتخاذ خواهد کرد.»
نشریه بلومبرگ به تازگی به نقل از منابع آگاه نوشت دولت ترامپ در حال آمادهسازی طرحی برای اعمال فشار جدید بر کشورهایی است که خواهان کاهش یا معافیت از تعرفههای آمریکا هستند.
بر اساس این گزارش، ترامپ میخواهد کشورهای دیگر را در ازای دریافت معافیت از تعرفههای آمریکا، برای محدود کردن تجارت با چین تحت فشار بگذارد.

سخنگوی وزارت بازرگانی چین گفت: «آمریکا با سوءاستفاده از واژه برابری، بر تمام شرکای تجاری خود تعرفه اعمال کرده و همزمان آنها را مجبور به آغاز مذاکرات بهاصطلاح "تعرفههای متقابل" کرده است.»
این وزارتخانه تاکید کرد چین هم عزم و هم توان لازم را برای دفاع از حقوق و منافع خود دارد و مایل است اتحاد خود را با همه طرفها تقویت کند.
در ادامه سیاست قاطعانه پکن، این هفته چین یک نشست غیررسمی شورای امنیت سازمان ملل برگزار خواهد کرد تا آمریکا را به زورگویی و «ایجاد مانع در تلاشهای جهانی برای صلح و توسعه» از طریق «استفاده از تعرفهها به مثابه سلاح» متهم کند.
سیاستهای تعرفهای ترامپ بازارهای مالی را دچار تلاطم کرده، چرا که سرمایهگذاران نگراناند این اختلال شدید در تجارت جهانی بتواند اقتصاد جهان را به سمت رکود سوق دهد.
روز دوشنبه بازار سهام چین اندکی افزایش یافت و واکنش چندانی به اظهارات وزارت بازرگانی نشان نداد، گرچه سرمایهگذاران بهطور کلی نسبت به داراییهای چینی به دلیل رشد فزاینده ریسکهای اقتصادی همچنان محتاط ماندهاند.
دولت ترامپ تلاش کرده پیشرفت پکن در توسعه تراشههای پیشرفته نیمهرسانا را مهار کند؛ تراشههایی که واشینگتن میگوید ممکن است در مقاصد نظامی به کار گرفته شوند.

پاپ فرانسیس پس از حدود ۱۲ سال فعالیت با عنوان رهبر کاتولیکهای جهان، اول اردیبهشت درگذشت. او در این مدت بارها درباره خاورمیانه صحبت کرد که بخشی از این اظهارنظرها به ایران، سرکوب اعتراضات مردمی و افزایش اعدامها از سوی جمهوری اسلامی اختصاص داشت.
خورخه ماریو برگولیو سال ۲۰۱۳ به جای بندیکت شانزدهم به عنوان پاپ انتخاب شد و لقب فرانسیس را برای خود برگزید. او پس از یک دوره بیماری و در ۸۸ سالگی درگذشت.
رابطه پر فراز و نشیب تهران با واتیکان پس از انقلاب
مسعود پزشکیان، رییس دولت چهاردهم جمهوری اسلامی، در شرایطی مرگ او را تسلیت گفت که رابطه تهران با واتیکان چه در دوره حضور پاپ فرانسیس و چه در دوره پاپهای گذشته، پس از انقلاب سال ۵۷ پرتنش بوده است.
اولین و آخرین باری که یک پاپ به ایران سفر کرد، سال ۱۳۴۹ و از سوی پاپ پل ششم بود. هفده سال پیش از آن و در اردیبهشت ۱۳۳۲، روابط دیپلماتیک ایران و واتیکان بهطور رسمی آغاز شده بود.
پس از انقلاب اسلامی، با موضعگیریهای تند و خصمانه روحالله خمینی، روابط تهران با واتیکان تنشآلود شد و حتی با آنکه محمد خاتمی بهعنوان نخستین رییسجمهوری ایران در سال ۱۳۷۷ به رم سفر و با پاپ ژان پل دوم نیز دیدار کرد، تنشها به صفر نرسید.
نخستین دیدار با پاپ فرانسیس
با آغاز کار پاپ فرانسیس تقریبا همزمان با پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاستجمهوری ایران، ناظران امیدوار بودند این روابط بهتر از گذشته شود.
ششم بهمن ۹۴ روحانی به واتیکان رفت و با پاپ پشت درهای بسته گفتوگو کرد.
بر اساس گزارشها، پاپ از روحانی خواسته بود برای پایان دادن به تروریسم و افراطگرایی در خاورمیانه تلاش کند و از توافق هستهای ایران با قدرتهای جهانی در قالب برجام استقبال کرده بود.
پس از کشته شدن قاسم سلیمانی با دستور دونالد ترامپ و حمله جمهوری اسلامی به پایگاه آمریکا در عراق و شدت گرفتن تنشها میان تهران واشینگتن، پاپ فرانسیس در دی ۱۳۹۸ خواستار خویشتنداری و گفتوگوی دو طرف شد.
او در واتیکان گفت: «از همه طرفها میخواهم با روشن نگاه داشتن شعله گفتوگو و خویشتنداری، سایه خصومت را دور کنند... زیرا جنگ، تنها مرگ و تباهی به دنبال دارد.»
سفر به کشورهای همسایه ایران
سفر رهبر کاتولیکهای جهان به نجف و دیدار او با آیتالله علی سیستانی، پرنفوذترین مرجع تقلید شیعیان در عراق، در اسفند ۱۳۹۹ یکی دیگر از لحظههای تاریخی دوره فعالیت پاپ فرانسیس برای ایران بود.
این دیدار که پشت درهای بسته برگزار شد، به دلیل بیسابقه بودن دیدار یک پاپ با یک مرجع شیعه در نجف، از سوی ناظران «تاریخی» توصیف شد، اما رسانههای رسمی در جمهوری اسلامی مانند صداوسیما، اشارهای به آن نکردند.
پاپ فرانسیس دو سال پیش از آن و در سفری به امارات متحده عربی، با امام الازهر، رهبر مسلمانان اهل سنت، دیدار و یک «سند برادری انسانی» امضا کرده بود.

در جریان دیدار پاپ و علی سیستانی، بسیاری از کاربران فارسیزبان رسانههای اجتماعی به طرح این پرسش پرداختند که چرا او به تعدادی از کشورهای همسایه ایران یعنی امارات متحده عربی، جمهوری آذربایجان، ترکیه و عراق سفر کرده، اما به ایران نرفته است.
اواخر اردیبهشت ۱۴۰۰، محمدجواد ظریف، وزیر خارجه وقت با پاپ در واتیکان دیدار کرد که و بر اساس گزارش رسانههای ایرانی، «فلسطین، گفتوگوی بینادیانی و تحریمهای آمریکا» موضوع صحبتهایشان بود.
واکنش به سرکوب اعتراضات و افزایش اعدامها
حدود یک سال بعد و پس از قتل حکومتی مهسا ژینا امینی، اعتراضات سراسری «زن، زندگی، آزادی» در ایران شکل گرفت که با سرکوب گسترده نیروهای جمهوری اسلامی مواجه شد.
پاپ فرانسیس ۱۹ دی ۱۴۰۱ در اظهاراتی، اعدام معترضان در ایران را محکوم کرد و خواستار لغو احکام اعدام در قوانین قضایی کشورهای جهان شد.
او در سخنرانی سالانه خود برای دیپلماتها در واتیکان گفت: «مجازات اعدام نمیتواند برای عدالت دولتی مورد استفاده قرار گیرد، چرا که بازدارنده نیست و عدالتی برای قربانیان ایجاد نمیکند، بلکه تنها عطش برای انتقام را تقویت میکند.»
پاپ فرانسیس تاکید کرد: «در جاهایی که اعدام همچنان بهعنوان مجازات اعمال میشود، حق حیات هم در معرض تهدید قرار میگیرد که نمونه آن را پس از اعتراضات اخیر در ایران شاهدیم که با هدف احترام و کرامت بیشتر به مقام زن انجام میشود.»
این شدیدترین و صریحترین اظهارنظر پاپ درباره سرکوب خیزش انقلابی ایرانیان بود.
او حدود دو هفته قبل از آن و در چهارم دی، برای «آشتی و سازش» در ایران دعا کرده بود.
پاپ فرانسیس در سخنانی به مناسبت کریسمس با اشارهای کوتاه به ایران در کنار دیگر مناطق درگیر خشونت در جهان، برای ایران نیز طلب «آشتی» کرد.
او همچنین به درگیریهای طولانیمدت در خاورمیانه اشاره و برای «آتشبس پایدار» در فلسطین و یمن دعا کرد.
تمرکز بر جنگ غزه، عامل پیوند تهران و واتیکان
یکی از آخرین اظهارنظرهای پاپ درباره ایران مربوط به ۲۷ دی ۱۴۰۲ بود که حمله موشکی جمهوری اسلامی به اربیل عراق را محکوم کرد و از همه طرفها خواست از تشدید درگیریها در خاورمیانه اجتناب کنند.
باوجود اظهارنظرهای نه چندان تند پاپ علیه حکومت، روابط تهران با واتیکان برقرار ماند، اما فلسطین و جنگ غزه اصلیترین محور صحبت مقامات جمهوری اسلامی با پاپ را شامل میشد.
رهبر کاتولیکهای جهان پس از حمله حماس به اسرائیل در ۱۵ مهر ۱۴۰۲ و شکلگیری جنگ غزه پس از آن، بارها خواهان پایان درگیریها شد.
ابراهیم رئیسی، رییسجمهوری وقت، آبان ۱۴۰۲ در تماس تلفنی با پاپ فرانسیس از موضعگیری او در حمایت از آتشبس فوری در غزه قدردانی کرد.
یک سال بعد و در آبان ۱۴۰۳، پزشکیان، رییس دولت چهاردهم نیز در نامهای به پاپ، خواستار مداخله او برای «جلوگیری از ادامه تجاوزات غیرانسانی اسرائیل به غزه و برقراری صلح» در این منطقه شد.
پاپ فرانسیس که در ماههای گذشته به دلیل بیماری ذاتالریه در بستر بیماری بود و کمتر در مراسم و انظار عمومی ظاهر میشد، یک روز پیش از مرگ و در یکی از آخرین اظهارنظرهای عمومیاش در جریان عید پاک مسیحیان، بار دیگر خواستار آتشبس فوری در غزه شد.

برخی رسانههای بریتانیا با پوشش دادن خبر دیدار امفروه نقوی، مدیر موسسه «لبیک یا زهرا» در لندن با مجید هاشمیدانا، مقام سپاه پاسداران و مدیر پیشین «خبرگزاری دفاع مقدس»، از آن انتقاد کردند.
روزنامه تایمز و تلگراف بریتانیا با اشاره به دیدار سال ۱۴۰۳ مدیر این موسسه که پنج متولی و ۵۴ داوطلب دارد و در سراسر این کشور فعالیت میکند، درباره نفوذ جمهوری اسلامی از طریق موسسات خیریه هشدار دادند.
به گزارش تایمز، در این دیدار نقوی و همراهانش چای نوشیدند و در کنار تصویری از قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین نیروی قدس سپاه پاسداران که از سوی بریتانیا تحریم شده بود، عکس گرفتند.
به نوشته سایت دفاع پرس، وابسته به وزارت دفاع جمهوری اسلامی، نقوی در سال ۱۳۹۷ «جزو هشت بانوی مطرح جهان اسلام» معرفی شده و «نشان گوهرشاد» را از «آستان قدس رضوی» دریافت کرده است.

تصاویر منتشرشده نشان میدهد او این جایزه را از ابراهیم رئیسی، رییس دولت پیشین جمهوری اسلامی، گرفته بود.
این زن حامی علی خامنهای همچنین در یک مصاحبه با خبرگزاری وابسته به بسیج جمهوری اسلامی گفت که به آموزش مسائل جنسی به کودکان در مدارس بریتانیا معترض است و از حجاب برای کودکان حمایت میکند.
او افزود که برای آموزش این موارد به کودکان در بریتانیا اقدام میکند.
گزارشهای خیریه این فعال مسلمان نشان میدهد او سابقه برگزاری تجمع اعتراضی مقابل سفارت عربستان سعودی در لندن را نیز دارد.

پیش از این و در اسفند ۱۴۰۳، دن جارویس، معاون امنیتی وزیر کشور بریتانیا، اعلام کرد هر شخصی که در خاک بریتانیا برای حکومت ایران کار میکند، در صورت اعلام نکردن و معرفی و ثبت مشخصات خود، با مجازات زندان مواجه خواهد شد.
جارویس گفت که دولت بریتانیا قصد دارد حکومت ایران از جمله سرویسهای اطلاعاتی و سپاه پاسداران را در سطح نظارتی پیشرفته در طرح ثبت نفوذ خارجی قرار دهد.
در مهرماه ۱۴۰۲، یک گزارش تحقیقی مشترک ایراناینترنشنال و سایت سمافور که با بررسی هزاران ایمیلهای دیپلماتهای ایرانی تهیه شده بود، شبکهای از دانشگاهیان و تحلیلگران اندیشکدهها را افشا کرد که از سوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی برای گسترش قدرت نرم تهران ایجاد شده بود.
خردادماه ۱۴۰۲، پس از افزایش حواشی مرکز اسلامی هامبورگ در آلمان، مرکز اسلامی انگلیس در لندن، با انتشار اطلاعیهای روی درهای ورودی خود، از توقف تمام فعالیتهای فرهنگی و آموزشی خود تا اطلاع بعدی خبر داد و دلیل آن را «شرایط خاص» ذکر کرد.
در بهمنماه ۱۴۰۲ نیز کمیسیون خیریه بریتانیا، نهاد بررسی عملکرد سازمانهای خیریه در انگلستان و ولز، اعلام کرد در مورد اشاعه یهودیستیزی از سوی «موسسه خیریه التوحید» تحقیق میکند. این موسسه مدیریت کانون توحید لندن، از نهادهای مرتبط با جمهوری اسلامی را بر عهده دارد.