حمله موشکی و پهپادی روسیه به کییف ۱۲ کشته و بیش از ۷۰ زخمی بر جا گذاشت
حمله پهپادی و موشکی روسیه در کییف
مقامهای اوکراینی پنجشنبه اعلام کردند حمله شبانه روسیه با ترکیبی از موشک و پهپاد به کییف، پایتخت اوکراین، آتشسوزیهایی بهراه انداخت، ساختمانها را ویران کرد و شماری از ساکنان را زیر آوار دفن کرد. در نتیجه این حملات، دستکم ۱۲ نفر جان باختند و بیش از ۷۰ نفر زخمی شدند.
در پی حمله مرگبار به گردشگران در کشمیر پاکستان که به کشته شدن ۲۶ تن انجامید، هند با دادن وعده «شناسایی، تعقیب و مجازات» عاملان، از کنار گذاشتن توافق حقآبه رود ایندوس خبر داد. اسلامآباد این اقدام را «بزدلانه» و «معادل جنگ آبی» خواند.
نارندرا مودی، نخستوزیر هند، پنجشنبه چهارم اردیبهشت اعلام کرد دولت او همه عاملان و حامیان حمله اخیر در کشمیر را شناسایی و تعقیب و بهطور جدی مجازات خواهد کرد.
مودی در یک سخنرانی عمومی در ایالت بیهار در شرق هند گفت: «عاملان این حمله و حامیان آنها، فراتر از تصورشان مجازات خواهند شد.»
او همچنین خواستار برگزاری جلسهای با حضور احزاب مختلف برای بحث درباره پاسخ دولت به حمله کشمیر شد.
دولت هند، پاکستان را به نقش داشتن در این حمله متهم کرده و اقدامات تلافیجویانهای از جمله تعلیق معاهده ۶۰ ساله تقسیم آب رود ایندوس و اخراج دیپلماتهای نظامی پاکستانی از دهلینو را در دستور کار قرار داده است.
یک مقام هندی چهارشنبه اعلام کرد کابینه امنیت ملی هند در جلسهای از «پیوندهای فرامرزی این حمله» آگاه شده و تصمیم گرفته است معاهده اشتراک آب رود ایندوس را که شش دهه عمر دارد، به حالت تعلیق درآورد و تنها گذرگاه زمینی میان هند و پاکستان را مسدود کند.
این مقام، بدون ارائه مدرک از دخالت مستقیم پاکستان در این حمله سخن گفت اما جزییات بیشتری ارائه نکرد.
پاکستان: اقدام هند «جنگ آبی» است
به گفته وزیر خارجه پاکستان، شهباز شریف، نخستوزیر این کشور قرار است جلسه کمیته امنیت ملی را برای بررسی واکنش پاکستان برگزار کند.
آویس لِخاری، وزیر انرژی پاکستان، شامگاه چهارشنبه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «تعلیق بیپروا و غیرقانونی معاهده ایندوس از سوی هند، یک اقدام بزدلانه و مصداق جنگ آبی است.»
معاهده رود ایندوس که در سال ۱۹۶۰ با میانجیگری بانک جهانی میان هند و پاکستان امضا شد، تا امروز از دو جنگ میان این کشورها و بحرانهای متعدد جان سالم به در برده بود.
این معاهده، نحوه تقسیم آب رودخانهها و شاخههای آن را میان دو کشور مشخص میکند.
کاهش سطح ارتباطات دیپلماتیک
هند اعلام کرده است وابستگان نظامی خود را از پاکستان خارج خواهد کرد و شمار کارکنان خود را در سفارت اسلامآباد از ۵۵ نفر به ۳۰ نفر کاهش میدهد.
به گزارش رسانههای محلی، هند همچنین سفیر پاکستان را احضار و تمامی مشاوران دفاعی پاکستانی را «عنصر نامطلوب» اعلام کرده و از آنها خواسته است طی یک هفته خاک این کشور را ترک کنند.
در همین حال دهها معترض در برابر سفارت پاکستان در دهلینو تجمع کرده و شعارهایی سر دادند و به موانع پلیس فشار آوردند.
روابط دیپلماتیک هند و پاکستان پیش از این نیز در سطحی بسیار پایین بود. پاکستان از سال ۲۰۱۹، پس از لغو وضعیت خودمختاری کشمیر از سوی هند، سفیر خود را از دهلینو فراخوانده و سفیر تازهای نیز معرفی نکرده است.
هند و پاکستان هر یک بخشی از منطقه کشمیر را تحت کنترل دارند اما هر دو ادعای حاکمیت کامل بر آن دارند.
حمله اخیر ضربهای جدی به پروژه دولت مودی و حزب ملیگرای هندوی اوست که لغو وضعیت ویژه جامو و کشمیر را دستاوردی برای ایجاد صلح و توسعه در این منطقه مسلماننشین معرفی کرده بودند.
هند همواره پاکستان را به حمایت از شورشها در کشمیر متهم کرده اما اسلامآباد میگوید تنها از خواست مردم کشمیر برای تعیین سرنوشت، به صورت «دیپلماتیک و اخلاقی» پشتیبانی میکند.
از زمان آغاز ناآرامیها در کشمیر در سال ۱۹۸۹، دهها هزار نفر کشته شدهاند اما در سالهای اخیر شدت درگیریها کمتر شده و گردشگری در منطقه افزایش یافته بود.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین، اعلام کرد که روز پنجشنبه به همراه نمایندگان جمهوری اسلامی و چین با رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، دیدار کردند.
به گفته اولیانوف، محور اصلی این دیدار بررسی ابعاد مختلف برنامه اتمی جمهوری اسلامی بوده است. او در پیامی در حساب ایکس نوشت که نمایندگان سه کشور یادداشتی مشترک درباره جنبههای مختلف فعالیتهای هستهای حکومت ایارن به گروسی ارائه کردند.
یک مقام اسرائیلی به تایمز اسرائیل خبر داد که مایکل اریک کوریلا، فرمانده ستاد مرکزی ارتش آمریکا (سنتکام)، قرار است روز پنجشنبه چهارم اردیبهشتماه برای دیدار با مقامهای ارشد نظامی و دفاعی اسرائیل وارد این کشور شود.
به گفته این مقام، محور اصلی این دیدارها، بررسی تهدیدهای منطقهای بهویژه جمهوری اسلامی خواهد بود.
کوریلا در جریان سفر خود با یسرائیل کاتز، وزیر دفاع، و ایال زمیر، رییس ستاد کل ارتش اسرائیل، دیدار خواهد کرد. این دومین سفر کوریلا به مقر ستاد ارتش اسرائیل در ماه جاری است.
نهاد حفاظت از اطلاعات کرهجنوبی اعلام کرد شرکت هوش مصنوعی چینی دیپسیک، زمانی که هنوز امکان دانلودش از بازار اپلیکیشن این کشور وجود داشته، اطلاعات کاربران و درخواستهای آنها را بدون مجوز منتقل کرده است.
سازمان حفاظت از اطلاعات شخصی کرهجنوبی، پنجشنبه چهارم اردیبهشت اعلام کرد استارتاپ چینی هوش مصنوعی «دیپسیک» (DeepSeek) اطلاعات کاربران و درخواستهای آنها (prompts) را بدون کسب اجازه منتقل کرده؛ زمانی که این سرویس هنوز در بازار اپلیکیشنهای این کشور قابل دانلود بوده است.
خبرگزاری رویترز نوشت که دیپسیک به درخواست اظهارنظر پاسخی نداده است.
بر اساس اعلام سازمان حفاظت از اطلاعات شخصی کرهجنوبی، شرکت «هوش مصنوعی دیپسیک هانگژو» بدون رضایت کاربران، اطلاعات شخصی آنها را به چند شرکت در چین و ایالات متحده منتقل کرده است، آن هم در زمان عرضه این اپلیکیشن در کرهجنوبی در ماه ژانویه.
در ماه فوریه، آژانس دادههای کرهجنوبی دانلود اپلیکیشن دیپسیک را در این کشور متوقف کرد چرا که دیپسیک پذیرفته بود برخی از مقررات این نهاد در خصوص حفاظت از دادههای شخصی را رعایت نکرده است.
این سازمان پنجشنبه افزود که دیپسیک همچنین محتوای درخواستهای هوش مصنوعی واردشده به وسیله کاربران را همراه با اطلاعات مربوط به دستگاه، شبکه و اپلیکیشن، برای یک شرکت تکنولوژی چینی ارسال کرده است.
دیپسیک بعدا به این نهاد اعلام کرد که هدف از ارسال این اطلاعات به این شرکت (ولکانو انجین - Volcano Engine)، بهبود تجربه کاربری بوده و از تاریخ ۱۰ آوریل، انتقال محتوای درخواستهای ایآی (AI) را متوقف کرده است.
این نهاد تصمیم گرفته تا با صدور یک توصیه اصلاحی، دیپسیک را ملزم کند فورا محتوای درخواستهای هوش مصنوعی ارسال شده به شرکت ولکانو انجین را حذف و مبنای قانونی برای انتقال دادههای شخصی به خارج از کشور ایجاد کند.
کاخ سفید اعلام کرد دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا، به شدت با جریمههای اتحادیه اروپا علیه شرکتهای اپل و متا مخالف است و آن را «شکل جدیدی از اخاذی اقتصادی» میداند که ایالات متحده تحمل نخواهد کرد.
دولت ترامپ پیشتر تهدید کرده بود در صورت اعمال جریمه علیه شرکتهای آمریکایی، تعرفههایی علیه کشورهای اروپایی وضع خواهد کرد.
کمیسیون اروپا، چهارشنبه، اپل را به پرداخت ۵۰۰ میلیون یورو و متا را به پرداخت ۲۰۰ میلیون یورو جریمه محکوم کرد.
این جریمهها، نتیجه تحقیقات یکساله کمیسیون اروپا بود تا مشخص کند آیا این شرکتها به مفاد «قانون بازارهای دیجیتال» پایبند هستند یا خیر.
این نخستین مجازاتهایی بود که تحت قوانین جدید اتحادیه اروپا موسوم به «قانون بازارهای دیجیتال» (DMA) و با هدف مهار قدرت شرکتهای بزرگ فناوری و فراهم کردن فضای رقابتی برای رقبای کوچکتر اعمال شد.
به گزارش رویترز، کارشناسان معتقدند که اتحادیه اروپا، با وجود نگرانی از واکنش تلافیجویانه دولت ترامپ، با اتخاذ جریمههایی نسبتا متعادل و تمرکز بر پایبندی به قانون بهجای اعمال سنگینترین مجازاتها، تلاش کرده موازنهای میان اجرای قانون و ملاحظات سیاسی برقرار کند.
پیام روشن اتحادیه اروپا
ترزا ریبرا، رییس بخش رقابت اتحادیه اروپا، در واکنش به این اقدامات گفت: «ما با اتکا به قوانین شفاف و قابل پیشبینی، اقداماتی قاطع اما متعادل علیه این دو شرکت انجام دادهایم. همه شرکتهایی که در بازار اروپا فعالیت میکنند، باید به قوانین ما احترام بگذارند».
از سوی دیگر، برخی نمایندگان پارلمان اروپا هشدار دادهاند که در صورت عدم قاطعیت در اجرای مقررات، سیاست رقابتی اتحادیه اروپا زیر سوال خواهد رفت.
آنها در همین چارچوب، خواستار ادامه تحقیقات علیه گوگل در حوزه فناوری تبلیغات و همچنین بررسی فعالیت شبکه اجتماعی ایکس متعلق به ایلان ماسک شدهاند.
جریمه اپل: محدودیت بر توسعهدهندگان و کاربران
اتحادیه اروپا اپل را به دلیل اعمال محدودیتهای فنی و تجاری که مانع هدایت کاربران از سوی توسعهدهندگان به گزینههای خرید ارزانتر خارج از فروشگاه اپ استور (App Store) میشود، جریمه کرد.
کمیسیون اروپا اعلام کرد که این سیاست اپل، رقابتپذیری در بازار اپلیکیشنها را مختل کرده و باعث افزایش هزینهها برای مصرفکنندگان شده است.
همچنین اپل به دلیل سختگیری در موضوع سایدلودینگ، یعنی نصب اپلیکیشن از منابعی بهجز فروشگاه رسمی اپل، مورد انتقاد قرار گرفت.
شرایطی همچون وضع «هزینه فناوریهای اصلی اپل» برای توسعهدهندگان، یکی دیگر از مواردی بود که بهعنوان بازدارنده از استفاده مسیرهای جایگزین توصیف شد. با این حال، اتحادیه اروپا پرونده مربوط به مرورگرهای آیفون را پس از پذیرش برخی اصلاحات از سوی اپل، مختومه اعلام کرد.
اپل در واکنش به این تصمیم اعلام کرد که به آن اعتراض خواهد کرد. این شرکت در بیانیهای رسمی، اقدامات اتحادیه اروپا را ناعادلانه و مضر برای امنیت و حریم خصوصی کاربران دانست و افزود که مقررات جدید، شرکت را وادار میکند فناوریهای اختصاصی خود را به رایگان واگذار کند.
جریمه متا: مدل «پرداخت یا رضایت» در تبلیغات هدفمند
در مورد متا، کمیسیون اروپا اعلام کرد که مدل «پرداخت یا رضایت» که از نوامبر ۲۰۲۳ معرفی شده بود، ناقض مقررات «قانون بازارهای دیجیتال» بوده است.
بر اساس این مدل، کاربران فیسبوک و اینستاگرام باید بین استفاده رایگان با پذیرش ردیابی تبلیغاتی، یا استفاده بدون تبلیغ با پرداخت هزینه، یکی را انتخاب کنند.
هرچند متا در نوامبر ۲۰۲۴ این مدل را اصلاح کرد تا از دادههای شخصی کمتری برای تبلیغات استفاده کند، اما کمیسیون تاکید کرد که در دوره اولیه، این مدل ناقض حقوق کاربران بوده است.
متا اکنون در حال مذاکره با اتحادیه اروپا برای اطمینان از سازگاری مدل اصلاحشده با مقررات جدید این اتحادیه است.
جوئل کاپلان، معاون ارشد متا در امور جهانی، در بیانیهای اعلام کرد که اتحادیه اروپا تلاش دارد شرکتهای موفق آمریکایی را به عقب براند، در حالیکه استانداردهای متفاوتی را برای شرکتهای اروپایی و چینی اعمال میکند.
او هشدار داد که این تصمیم عملا معادل اعمال تعرفهای چند میلیارد دلاری بر متا است.
به گفته مقامها، شش کودک نیز در میان زخمیها هستند.
سرویس اضطراری دولتی اوکراین در پیامرسان تلگرام نوشت: «تخریبهایی بهوقوع پیوسته است. عملیات جستوجو برای افراد زیر آوار ادامه دارد.»
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، در واکنش به این حملات با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی تروثسوشال، نارضایتی خود را از ادامه جنگ و تلفات انسانی آن ابراز کرد.
ترامپ نوشت: «از حملات روسیه به کییف خوشحال نیستم. این حملات غیرضروری و در زمانی بسیار بد صورت گرفتند. ولادیمیر، بس کن! هر هفته پنج هزار سرباز جان خود را از دست میدهند. بیایید توافق صلح را نهایی کنیم!»
همزمان، فایننشالتایمز گزارش داد اروپا از هرگونه اقدام ایالات متحده برای «بهرسمیت شناختن کنترل روسیه بر کریمه اشغالی» حمایت نخواهد کرد و قصد ندارد کییف را برای پذیرش آن تحت فشار بگذارد.
این گزارش به نقل از مقامهای غربی که نامشان فاش نشده، منتشر شد.
بر اساس این گزارش، آخرین پیشنهاد دولت دونالد ترامپ برای پایان دادن به جنگ تمامعیار روسیه علیه اوکراین شامل بهرسمیت شناختن رسمی کنترل روسیه بر کریمه از سوی ایالات متحده و همچنین بهرسمیت شناختن عملی اشغال بخشی از دیگر مناطق اوکراین - از جمله استانهای لوهانسک، دونتسک، خرسون و زاپوریژیا - بوده است.
ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، چهارشنبه اعلام کرد واشینگتن اوکراین را مجبور به پذیرش حاکمیت روسیه بر کریمه نمیکند.
او همچنین اوکراین را مقصر دانست که در سال ۲۰۱۴ و هنگام اشغال غیرقانونی این شبهجزیره به وسیله روسیه، «مقابله کافی» نکرده است.
یک مقام ارشد اروپایی که نامش فاش نشده در گفتوگو با فایننشالتایمز گفت دولت ترامپ از قبل مطلع شده که کشورهای اروپایی هرگز کریمه را بهعنوان بخشی از خاک روسیه بهرسمیت نخواهند شناخت.
به گفته این مقام، قدرتهای بزرگ عضو ناتو در اروپا باید ایالات متحده را از انجام چنین اقدامی بهصورت یکجانبه «بازدارند».
کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در روزهای گذشته تاکید کرد این اتحادیه هرگز کریمه اشغالی را بهعنوان قلمرو قانونی روسیه بهرسمیت نخواهد شناخت.
حملههای سخت روسیه به کیيف
یک مجتمع مسکونی در منطقه سفياتوشینسکی در غرب مرکز شهر کییف، در شدیدترین حادثه پس از حمله روسیه بهطور کامل ویران شد.
تصاویر منتشرشده در تلگرام نشان میدهند تیمهای نجات با استفاده از نورافکنها و بااحتیاط از میان آوار عبور میکنند و از نردبانهایی که در امتداد نمای ساختمانها نصب شده، بالا میروند.
ماموران پلیس نیز واحد به واحد در میزنند تا از ایمنی ساکنان مطمئن شوند.
سرویس اضطراری اوکراین اعلام کرد نیروهای امدادی در ۱۳ نقطه از پایتخت مشغول عملیات هستند و از نیروهای ویژه و سگهای جستوجوگر استفاده شده است.
در این مناطق ۴۰ مورد آتشسوزی به ثبت رسیده است.
در این پیام آمده است: «زنگ تلفنهای همراه از زیر آوار شنیده میشود. جستوجو تا زمانی ادامه خواهد یافت که مشخص شود همه پیدا شدهاند.»
آتشسوزیها همچنین در گاراژها و ساختمانهای اداری شعلهور شده و تکههای فلزیِ پرتابشده، خودروها را نیز هدف قرار دادهاند.
در پایتخت برای شش ساعت آژیر هشدار حمله هوایی بهصدا درآمد.
روسیه هنوز واکنشی رسمی به این حملات نشان نداده است.
حملات متقابل و آینده جنگ
وزارت دفاع روسیه اعلام کرد یگانهای پدافند هوایی این کشور شبانه ۱۱ پهپاد اوکراینی را در چندین منطقه روسیه و همچنین بر فراز شبهجزیره کریمه منهدم کردهاند.
فرمانداران محلی گفتهاند هیچ گزارشی از خسارات فوری وجود ندارد.
این حملات در لحظهای حساس از جنگ روی دادهاند؛ جنگی که در سال ۲۰۲۲ با تهاجم تمامعیار روسیه آغاز شد و اکنون هر دو طرف - کییف و مسکو - تحت فشار ایالات متحده قرار دارند تا پیشرفتی در مسیر توافق صلح حاصل کنند.
رییسجمهوری آمریکا و ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، چهارشنبه بار دیگر درباره تلاشها برای پایان دادن به جنگ سهساله اختلاف نظر پیدا کردند.
ترامپ، زلنسکی را بهدلیل نپذیرفتن اشغال کریمه از سوی روسیه بهعنوان بخشی از طرح صلح پیشنهادی ایالات متحده، مورد انتقاد قرار داد.
دولت ترامپ هشدار داده است اگر کییف و مسکو با طرح صلح آمریکا موافقت نکنند، ممکن است واشینگتن از تلاشها برای پایان جنگ عقبنشینی کند.
آندری سیبیها، وزیر خارجه اوکراین، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «درخواستهای حداکثری روسیه برای عقبنشینی اوکراین از مناطق خود همراه با این حملات بیرحمانه، نشان میدهد این روسیه است -نه اوکراین- که مانع صلح است. فشار باید بر مسکو وارد شود نه بر کییف.»
ایهور کلیمنکو، وزیر کشور اوکراین، گفت که علاوه بر کییف و مناطق اطراف آن، هفت منطقه دیگر نیز تحت «حمله گسترده» قرار داشتهاند.
در خارکیف، دومین شهر بزرگ اوکراین در شمال شرق کشور، حملات پیدرپی پهپادی و موشکی روسیه در طول شب ادامه داشت.
ایهور ترخووف، شهردار خارکیف، در تلگرام نوشت که این شهر ۱۴ بار با پهپاد و ۱۰ بار با موشک هدف حمله قرار گرفت. ساختمانهای مسکونی چندطبقه، یک درمانگاه شهری، یک مدرسه، حیاطهای خصوصی، کارخانههای صنعتی و یک مجموعه هتل آسیب دیدهاند و یک نفر نیز بستری شده است.
در منطقه ژیتومیر در غرب کییف نیز خساراتی بهبار آمد؛ جایی که سرویس اضطراری اعلام کرد نیروهای روسی بار دیگر به تیمهای امدادی حاضر در محل آتشسوزی حمله کردند و یک امدادگر زخمی شد.
راهآهن دولتی اوکراین (اوکرزالیزنیتسیا) اعلام کرد زیرساختهای ریلی هدف قرار گرفتهاند و دو نفر از کارکنان راهآهن زخمی شدهاند.
در مناطق کییف و خارکیف، گلولهباران به مسیرهای فنی، ساختمانهای اداری و تاسیسات راهآهن آسیب وارد کرده اما تردد قطارها طبق برنامه ادامه دارد.