وزارت دفاع سوریه پنجشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد نیروهای حزب‌الله پنج گلوله توپ از خاک لبنان به سمت منطقه القصیر در حومه حمص شلیک کردند که این حمله با پاسخ نیروهای سوریه مواجه شده است.
محی‌الدین جعفری علت توقف اکتشافات نفت و گاز در بخش دریایی ایران را «محدودیت دکل» عنوان کرده اما گزارش‌های اوپک و وزارت نفت ایران نشان می‌دهند شمار دکل‌های کشور طی سال‌های گذشته تغییری نداشته و حول ۱۶۰ دستگاه بوده که حدود ۲۰ دستگاه آن مربوط به حفاری چاه در بخش دریایی است.
با این حال معلوم نیست چه تعداد از دکل‌های حفاری ایران که بخش اعظم آنها ساخت شرکت‌های غربی با دهه‌ها قدمت است، هنوز قابلیت استفاده دارند اما پیشتر و در سال ۲۰۲۰، خبرگزاری رویترز با اشاره به مشکلات ایران در دست‌یابی به قطعات یدکی دکل‌های غربی گزارش داده بود یک-چهارم سکوهای حفاری ایران بلااستفاده و شمار زیادی نیز نیمه‌فعال هستند.
خبرگزاری دولتی ایرنا نیز همان سال طی گزارشی از قول مقامات نفتی گزارش داده بود ۸۵ درصد دکل‌های ایرانی نیاز به تعمیر و جایگزینی قطعه دارند.
یکی دیگر از معضلات ایران، کمبود منابع مالی است. پیشتر مرکز پژوهش‌های مجلس از نصف شدن سرمایه‌گذاری سالانه در بخش بالادستی نفت و گاز ایران (اکتشاف و تولید) و رسیدن آن به حدود سه میلیارد دلار بعد از تحریم‌های سال ۲۰۱۸ آمریکا علیه ایران (نسبت به نیمه ابتدایی دهه ۲۰۱۰) خبر داده بود.
برای مقایسه در تصویری بزرگ‌تر، این رقم در دهه ۲۰۰۰ و اوج مشارکت شرکت‌های غربی در پروژه‌های نفت و گاز ایران، حدود ۱۹ میلیارد دلار بود.
نکته اینجاست که هزینه اکتشاف و حفاری در بخش دریایی به مراتب بیشتر از بخش خشکی است و با توجه به محدودیت‌های مالی، توسعه میادین دریایی در دستور کار دولت نبوده است.
دریای خزر
ایران تنها کشور ساحلی دریای خزر است که هیچ تولید نفت و گازی از این دریا ندارد. با توجه به این‌که تنها کشتی لرزه‌نگاری ایران در دریای خزر با نام «پژواک» در سال ۲۰۰۵ دچار حریق شد و کلا از بین رفت و از طرفی تنها سکوی حفاری ایران در دریای خزر به نام «امیرکبیر» یک دهه پیش برای تعمیر به سواحل ایران در خزر منتقل شد و هنوز هم در فاصله چند کیلومتری از نوار ساحلی آب‌های خزر غیرفعال است، اصولا امکان کشف یک میدان گازی جدید برای ایران در آب‌های این دریاچه وجود ندارد.
الهام شبان، مدیر مرکز مطالعات نفت خزر در جمهوری آذربایجان، به ایران‌اینترنشنال گفت که این کشور پارسال روزانه ۵۸۰ هزار بشکه، قزاقستان ۳۵۰ هزار بشکه و ترکمنستان و روسیه نیز هر کدام بیش از ۱۰۰ هزار بشکه از میادین دریایی در خزر تولید نفت داشتند.
جمهوری آذربایجان همچنین حدود ۵۰ میلیارد متر مکعب تولید گاز از این دریا داشته که نیمی از آن راهی بازارهای خارجی، خصوصا اروپا شده است.
روسیه نیز حدود ۱.۵ میلیارد متر مکعب تولید گاز از دریای خزر دارد.
کشورهای عربی جنوب ایران نیز مشارکت فزاینده‌ای در توسعه پروژه‌های دریایی سه کشور ترک‌زبان ساحلی خزر دارند. شرکت دراگون اویل امارات طی دو دهه گذشته ۱۰ میلیارد دلار در بخش دریایی ترکمنستان سرمایه‌گذاری کرده و قرارداد سرمایه‌گذاری خود را تا سال ۲۰۳۵ تمدید کرده است.
شرکت ملی نفت ابوظبی نیز سال ۲۰۲۳ حدود ۳۰ درصد از سهم میدان گازی آبشرون، دومین میدان بزرگ گازی دریای خزر در آب‌های جمهوری آذربایجان را خریداری کرد و شریک شرکت توتال فرانسه در این پروژه شد.
در این میان، ماه گذشته شرکت ملی نفت قزاقستان، گازمونای گاز، رسما از شرکت ملی نفت ابوظبی برای سرمایه‌گذاری در میادین دریایی خود دعوت کرد.
این شرکت در میادین خشکی قزاقستان نیز فعال است.
آب‌های جنوب ایران
برخلاف دریای خزر که ایران میدان مشترکی با همسایه‌ها ندارد، همه همسایه‌های جنوبی، میادین مشترک دریایی با ایران دارند و نه تنها چندین برابر ایران تولید نفت و گاز انجام می‌دهند، بلکه پروژه‌های خود را با سرعت جلو می‌برند.
همزمان عربستان سعودی از کشف ۱۴ میدان نفت و گاز جدید خبر داد و امارات نیز خبر قرارداد ۱.۶۳ میلیارد دلاری برای اکتشافات دریایی را منتشر کرد. این در حالی است که ایران به‌خاطر کمبود منابع مالی، حوزه اکنتشاف میادین نفتی را مسکوت گذاشته است.
ایران تنها روزانه ۳۵ هزار بشکه نفت از میدان مشترک فروزان (مرجان) با عربستان سعودی دارد، در حالی که عربستان سعودی نه تنها ۱۸ برابر ایران تولید نفت از این میدان دارد بلکه قراردادهایی به ارزش ۱۲ میلیارد دلار با شرکت‌های خارجی برای افزایش تولید روزانه نفت به ۸۰۰ هزار بشکه و گاز به ۷۰ میلیون متر مکعب از این میدان مشترک تا چهار سال آینده امضا کرده است.
دومین میدان مشترک ایران و عربستان سعودی فرزاد (حصبه) است که ایران تولیدی ندارد اما عربستان سعودی از سال ۲۰۱۳ تولید روزانه ۳۰ میلیون متر مکعب گاز از آن را آغاز کرده و شرکت آرامکو عربستان سعودی در تلاش برای افزایش این رقم به ۷۵ میلیون متر مکعب است.
عربستان سعودی و کویت همچنین دو میدان مشترک اسفندیار (لؤلؤ) و آرش (الدره) با ایران دارند که اولی را توسعه داده و برای توسعه میدان دومی نیز قرارداد امضا کرده‌اند.
ایران می‌گوید در این میادین سهم دارد اما دو کشور عربی این ادعا را رد کرده‌اند.
عربستان سعودی و کویت دو میدان مشترک دیگر با نام‌های خفجی و وفره با ظرفیت تولید روزانه ۵۰۰ هزار بشکه را طی بیش از یک دهه گذشته توسعه داده‌اند که البته این میادین با ایران مشترک نیست.
میادین سلمان و نصرت میان ایران و امارات مشترک‌اند که از اولی هر کدام ۵۰ هزار بشکه تولید نفت دارند اما امارات از میدان دومی ۲۰ برابر ایران و حدود ۶۵ هزار بشکه تولید نفت دارد.
ایران یک میدان مشترک با نام هنگام با عمان دارد که هر کدام روزانه ۱۰ هزار بشکه تولید نفت دارند.
اما مهم‌ترین میدان دریایی ایران، پارس جنوبی، بزرگ‌ترین میدان گازی جهان است که با قطر مشترک است. قطر یک دهه‌ای زودتر از ایران تولید گاز از این میدان را آغاز کرد و تاکنون ۲.۵ برابر ایران از پارس جنوبی که در قطر گنبد شمالی گفته می‌شود، تولید گاز داشته است.
در حالی که بخش ایرانی این میدان از سال گذشته وارد نیمه دوم عمر خود شده و هر سال ۱۰ میلیارد متر مکعب از تولید آن کاسته خواهد شد، قطر با امضای ۲۹ میلیارد دلار قرارداد جدید با شرکت‌های بین‌المللی، در نظر دارد تا پایان دهه جاری تولید گاز از این میدان مشترک را ۶۵ درصد افزایش دهد.
بر اساس این گزارش که شامگاه پنجشنبه منتشر شد، این رویکرد پس از فرمان اجرایی دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا، در تاریخ ۷ فوریه آغاز شد که خواستار اسکان مجدد پناهجویان موسوم به آفریکانرها شده بود.
ترامپ در فرمان خود، آفریکانرها (عمدتا نوادگان مهاجران اولیه هلندی در آفریقای جنوبی) را «قربانیان تبعیض نژادی ناعادلانه» خوانده بود.
این در حالی است که همزمان، پناهجویان از کشورهای دیگر مانند افغانستان و کنگو علی‌رغم تایید قبلی با محدودیت‌های شدید برای ورود یا ماندن در ایالات متحده روبرو هستند.
سازمان بین‌المللی مهاجرت، نهاد وابسته به سازمان ملل که به افراد آواره کمک می‌کند، پیشتر درخواست دولت آمریکا برای کمک در اسکان آفریکانرها را رد کرده بود.
بر اساس گزارش رویترز، در مصاحبه‌هایی که در پرتوریا برگزار شده، بسیاری از متقاضیان با برخورد مثبت و امیدوار کننده مقامات آمریکایی مواجه شده‌اند.
در حالی که برخی از متقاضیان می‌گویند به دست سیاه‌پوست‌های آفریقای جنوبی مورد آزار قرار گرفته‌اند، آمار رسمی این کشور نشان می‌دهد که بیشتر قربانیان قتل‌ها سیاه‌پوست هستند و آمار قتل‌های مرتبط با کشاورزان سفیدپوست بسیار کم است. مقامات آفریقای جنوبی تاکید دارند که هیچ شواهدی مبنی بر هدف قرار گرفتن نژادی آفریکان‌ها در جرائم وجود ندارد.
سازمان خدمات شهروندی و مهاجرت ایالات متحده نیز اعلام کرده که «تمام شواهد مربوطه» برای تعیین واجد شرایط بودن متقاضیان پناهندگی بررسی می‌شود.
در این گزارش اشاره شده که برخی از افسران پناهندگی آمریکا واکنش «منفی» به ادعاهای آفریکانرها نشان داده‌اند، چرا که شواهد قبلی حاکی از عدم آزار سفیدپوستان آفریقای جنوبی است و خسارت اقتصادی به تنهایی دلیلی کافی برای پناهندگی محسوب نمی‌شود.
دولت آفریقای جنوبی نیز معتقد است که فرمان ترامپ گذشته دردناک کشور را نادیده می‌گیرد و تناقض‌آمیز است که وضعیت پناهندگی برای اقشار مرفه‌تر جامعه در نظر گرفته شود.
آفریکانرها که حدود ۶۰٪ از اقلیت سفیدپوست آفریقای جنوبی را تشکیل می‌دهند، خود ۷.۲٪ از جمعیت این کشور را شامل می‌شوند.
گزارش‌ها حاکی از آن است که بسیاری از سفیدپوست‌های آفریقای جنوبی به گروه‌های آنلاین پیوسته‌اند تا اطلاعاتی درباره روند درخواست پناهندگی و زندگی در آمریکا به‌دست آورند.
این دو شرکت با نام‌های بلاک‌نواس و سافت‌گلاید با استفاده از هویت‌ها و آدرس‌های جعلی در ایالت‌های نیومکزیکو و نیویورک ثبت شده‌اند.
بر اساس این گزارش، یک شرکت سوم هم به نام آژانس آنجلوپر هم به این کارزار مرتبط است، اما به نظر نمی‌رسد در ایالات متحده ثبت شده باشد.
کِیسی بِست، مدیر اطلاعات تهدید در شرکت امنیت سایبری سایلنت پوش به رویترز گفت: «این یکی از معدود نمونه‌هایی است که هکرهای کره شمالی موفق شده‌اند شرکت‌های حقوقی در آمریکا تاسیس کنند تا از طریق آنها به عنوان پوشش، متقاضیان شغل را هدف قرار دهند.»
بست همچنین افزود: «این حملات با استفاده از شخصیت‌های جعلی که پیشنهاد مصاحبه شغلی می‌دهند، صورت می‌گیرند. سپس بدافزارهای پیچیده‌ای را بر روی سیستم قربانیان نصب می‌کنند تا کیف‌پول‌های رمزارز آنها را هک کرده و رمزها و اطلاعات ورودشان را برای حملات بعدی به شرکت‌های قانونی سرقت کنند.»
بر اساس اعلام شرکت سایلنت پوش، این هکرها عضو یک زیرگروه از گروه لازاروس هستند، تیمی نخبه از هکرهای کره شمالی که زیر نظر سازمان اصلی اطلاعات خارجی پیونگ‌یانگ فعالیت می‌کند.
اف‌بی‌آی، دامنه اینترنتی یکی از این شرکت‌ها به نام بلاک‌نواس، به عنوان بخشی از «اقدامات قانونی علیه عوامل سایبری کره شمالی» توقیف شده، زیرا بر اساس اطلاعیه اف‌بی آی، این دامنه برای انتشار آگهی‌های جعلی شغلی و توزیع بدافزار مورد استفاده قرار گرفته است.
پیش از این توقیف، مقامات اف‌بی‌آی به رویترز گفتند که این نهاد همچنان «بر اعمال ریسک و پیامدها نه‌فقط بر عوامل کره شمالی، بلکه بر هرکسی که تسهیل‌کننده این عملیات‌ها باشد تمرکز دارد.»
محققان سایلنت پوش تائید کرده‌اند که به‌ویژه از طریق بلاک‌نواس که فعال‌ترین شرکت جعلی از میان سه مورد شناخته‌شده بوده است، چندین نفر قربانی این کارزار سایبری شده‌اند.
تحریم‌ها
رویترز اسناد ثبت شرکت‌های بلاک‌نواس در نیومکزیکو و سافت‌گلاید در نیویورک را بررسی کرده است و دریافته که افراد ذکر شده در این اسناد، قابل شناسایی نبودند.
آدرس ثبت‌شده برای بلاک‌نواس در وارن‌ویل، جایی در کارولینای جنوبی است، که در نقشه گوگل به‌نظر می‌رسد قطعه زمینی خالی باشد. ظاهرا یک دفتر مالیاتی کوچک در بوفالو در ایالت نیویورک ثبت شده است.
این اقدامات نشان‌دهنده تکامل تلاش‌های گسترده کره شمالی برای هدف قرار دادن صنعت رمزارز به‌منظور کسب درآمد برای دولت پیونگ‌یانگ است.
ایالات متحده، کره جنوبی و سازمان ملل می‌گویند کره شمالی علاوه بر سرقت ارز خارجی از طریق حملات سایبری، هزاران نیروی متخصص فناوری اطلاعات را به خارج از کشور اعزام کرده تا میلیون‌ها دلار برای برنامه موشکی هسته‌ای پیونگ‌یانگ تامین مالی کنند.
وجود شرکتی تحت کنترل کره شمالی، وابسته به دولت این کشور و ثبت‌شده در خاک آمریکا، نقض تحریم‌های دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا به‌شمار می‌رود.
این اقدام همچنین ناقض تحریم‌های سازمان ملل است که هرگونه فعالیت تجاری با هدف حمایت از دولت یا ارتش کره شمالی را ممنوع کرده است.
یکی از مقامات مسئول در ایالت نیویورک به رویترز گفت درباره شرکت‌های ثبت‌شده در این ایالت اظهار نظر نمی‌کند. یک مقام ایالت نیومکزیکو هم در ایمیلی اعلام کرد ثبت‌نام این شرکت مطابق با قانون ایالتی و از طریق یک نماینده قانونی انجام شده است و دفتر ما هیچ راهی برای اطلاع از ارتباط این شرکت با کره شمالی نداشت.»
هکرها تلاش کردند تا متقاضیان شغلی جعلی را با دست‌کم سه نوع بدافزار شناخته‌شده که قبلا به عملیات‌های سایبری کره شمالی نسبت داده شده، آلوده کنند.
بدافزارهایی که شرکن سایلنت پوش شناسایی کرده می‌توانند اطلاعات سرقت کنند، دسترسی به شبکه‌ها را فراهم کرده و اشکال دیگر بدافزار را بارگذاری کنند.
این بسته پیشنهادی پس از آن ارائه می‌شود که تلاش‌های دولت جو بایدن، رییس‌جمهور پیشین، برای نهایی کردن یک توافق‌نامه دفاعی با عربستان سعودی به نتیجه‌ای نرسید. توافقی که بخشی از یک معامله گسترده‌تر بود و هدف آن عادی‌سازی روابط این کشور با اسرائیل بود.
پیشنهاد دولت بایدن شامل دسترسی عربستان به سلاح‌های پیشرفته‌تر آمریکایی در ازای توقف خرید تسلیحات چینی و محدود کردن سرمایه‌گذاری‌های چین در عربستان بود.
رویترز نوشته نتوانسته تایید کند که آیا در پیشنهاد دولت ترامپ نیز چنین شروطی گنجانده شده است یا نه.
ترامپ در دوره نخست ریاست‌جمهوری‌اش فروش تسلیحات به عربستان را به عنوان راهی برای ایجاد اشتغال در آمریکا ستوده بود.
از لاکهید مارتین تا بوئینگ
به گفته دو منبع به رویترز، شرکت لاکهید مارتین ممکن است مجموعه‌ای از سامانه‌های پیشرفته تسلیحاتی از جمله هواپیماهای ترابری سی-۱۳۰ را تامین کند. یکی از منابع هم به رویترز گفته است که این شرکت همچنین موشک‌ها و رادارهایی را برای فروش عرضه خواهد کرد.
شرکت آر‌تی‌اکس، که پیشتر به نام ریتئون تکنولوژی شناخته می‌شد، نیز جایگاه قابل‌توجهی در این بسته تسلیحاتی خواهد داشت.
به گفته چهار منبع، این بسته همچنین شامل محصولات دیگر پیمانکاران بزرگ دفاعی آمریکا مانند بوئینگ، نورثروپ گرومن و جنرال اتمیکس خواهد بود.
رویترز نوشته نمی‌داند چه تعداد از قراردادهای پیشنهادی در این بسته تسلیحاتی، قراردادهای جدید هستند.
دو منبع به رویترز گفتند بسیاری از آنها از مدت‌ها پیش در دست بررسی بوده‌اند و برای مثال، عربستان نخستین بار در سال ۲۰۱۸ درخواست اطلاعات درباره پهپادهای جنرال اتمیکس و احتمال خرید آنها را مطرح کرده بود.
یکی از منابع هم تائید کرد در ۱۲ ماه گذشته، معامله‌ای برای خرید پهپادهای ام‌کیو-۹بی سی‌گاردین و دیگر هواگردها به ارزش ۲۰ میلیارد دلار به مرحله نهایی نزدیک شده است.
به گفته سه منبع، احتمال دارد در این سفر درباره فروش جنگنده‌های اف-۳۵ ساخت لاکهید مارتین هم که عربستان از سال‌ها پیش علاقه‌مند به خرید آن بوده، صحبت‌هایی مطرح شود اما احتمال امضای چنین قراردادی در جریان این سفر بسیار پائین است.
ایالات متحده متعهد است، به متحد نزدیک خود، اسرائیل، تسلیحات پیشرفته‌تری از آنچه به کشورهای عربی می‌فروشد ارائه کند، تا برتری نظامی کیفی اسرائیل در منطقه حفظ شود.
اسرائیل از ۹ سال پیش مالک جنگنده‌های اف-۳۵ است و چند اسکادران از آنها را ایجاد کرده است.
حضور مدیران شرکت‌های دفاعی در هیات همراه ترامپ
به گفته سه منبع، به خاطر همین بسته تسلیحاتی، چند تن از مدیران شرکت‌های دفاعی در حال بررسی سفر به منطقه به عنوان بخشی از هیات همراه ترامپ هستند.
ایالات متحده مدت‌هاست که تأمین‌کننده اصلی تسلیحات برای عربستان سعودی است. در سال ۲۰۱۷، ترامپ پیشنهاد فروش حدود ۱۱۰ میلیارد دلار تسلیحات به پادشاهی عربستان را مطرح کرد.
اما تا سال ۲۰۱۸، تنها قراردادهایی به ارزش ۱۴.۵ میلیارد دلار اجرایی شده بود و کنگره در پی قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار سعودی، این معاملات را زیر سوال برد.
در سال ۲۰۲۱، در دوره دولت بایدن، کنگره برای اعمال فشار بر ریاض جهت پایان دادن به جنگ یمن که تلفات غیرنظامی زیادی به همراه داشت، فروش تسلیحات تهاجمی به عربستان سعودی را ممنوع کرد.
طبق قانون ایالات متحده، معاملات بزرگ بین‌المللی تسلیحاتی این کشور، باید پیش از نهایی شدن از سوی اعضای کنگره بررسی شوند.
دولت بایدن از سال ۲۰۲۲، پس از حمله روسیه به اوکراین که تاثیر زیادی بر عرضه جهانی نفت گذاشت، موضع خود در قبال عربستان سعودی را نرم‌تر کرد.
سال ۲۰۲۴، زمانی که واشینگتن پس از حمله ۷ اکتبر حماس، همکاری‌های خود با ریاض برای طراحی برنامه‌ای جهت دوران پساجنگ غزه را افزایش داد، ممنوعیت فروش تسلیحات تهاجمی به عربستان سعودی هم برداشته شد.
خبرگزاری رسمی سوریه (سانا)، به نقل از یک منبع وزارت دفاع این کشور گزارش داد که مواضع ارتش سوریه در منطقه القصیر در استان حمص، نزدیک مرز لبنان، هدف گلوله‌باران توپخانه‌ای حزب‌الله لبنان قرار گرفت.
در بیانیه وزارت دفاع سوریه درباره این حمله آمده است: «نیروهای ما بلافاصله منابع آتش را هدف قرار دادند.»
این بیانیه افزود: «ما با ارتش لبنان در تماس هستیم تا این حادثه را ارزیابی کنیم و به درخواست ارتش لبنان، هدف‌گیری منابع آتش را متوقف کردیم.»
حمله پهپادی به روستای مرزی
به گزارش خبرگزاری رسمی لبنان در حمله پهپادی به روستای مرزی «حوش السید علی» در منطقه هرمل، هشت پناهجوی سوری زخمی شدند و به بیمارستان منتقل شدند.
در این گزارش آمده است پهپاد حامل مواد منفجره در این روستا منفجر شده است.
همچنین در پی شنیده شدن صدای تیراندازی، ارتش لبنان نیروهای کمکی به منطقه اعزام کرد.
تنش‌ها در مرز لبنان و سوریه
ماه گذشته، وزیران دفاع لبنان و سوریه توافقی برای مقابله با تهدیدهای امنیتی مرزی امضا کردند. این توافق پس از درگیری‌هایی بود که به کشته شدن ۱۰ نفر انجامید.
این درگیری‌ها میان نیروهای حزب‌الله لبنان و ارتش سوریه از شامگاه ۲۶ اسفند و پس از آن آغاز شد که وزارت دفاع سوریه، حزب‌الله را به عبور از خاک این کشور و ربودن و کشتن سه نیروی ارتش متهم کرد.
حزب‌الله هر گونه دخالت در این اقدام را رد کرد و یک منبع امنیتی لبنان نیز به خبرگزاری رویترز گفت سه سرباز سوری وارد خاک لبنان شده بودند و به دست اعضای یک طایفه کشته شدند اما درگیری‌های مرزی پس از این حادثه باعث کشته شدن هفت نفر در لبنان شد.
لبنان و سوریه یک مرز مشترک ۳۳۰ کیلومتری دارند که به‌خاطر قاچاق کالا، انسان و سلاح، منطقهای پرتنش و بیثبات محسوب می‌شود.
پیش از این و در ۲۰ بهمن ۱۴۰۳ و دو روز پس از آن که مقامهای جدید دمشق اعلام کردند عملیاتی را علیه قاچاقچیان در این منطقه آغاز کرده‌اند، تنشهایی در مناطق مرزی دو کشور رخ داد.
ارتش لبنان آن زمان اعلام کرد پیرو دستورات ژوزف عون، رییسجمهوری این کشور، «فرماندهی ارتش به یگانهای نظامی مستقر در مرزهای شمالی و شرقی دستور داد تا به منابع آتش از خاک سوریه پاسخ دهند».
