بنیامین نتانیاهو: حتی لحظهای چالش بزرگ حکومت ایران را فراموش نمیکنیم
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، با اشاره به تهدیدهای امنیتی علیه این کشور گفت: « همچنان با چالشهای بزرگی روبهرو هستیم، از جمله ایران که تهدیدی بسیار جدی است. حتی لحظهای آن را از یاد نمیبریم. با این حال، قدرت ما پابرجاست و با تکیه بر توان خود، از کشورمان دفاع خواهیم کرد.»
نتانیاهو در واکنش به انتقاداتی که اسرائیل را «بچه کتکخور خاورمیانه» توصیف کردهاند، با لحنی تند و صریح گفت: «این را به حزبالله و حماس بگویید. آنها حالا کتک میخورند؛ این چیزی است که الان در حال وقوع است.»
در جریان سفر احمد الشرع، رییس دولت انتقالی سوریه به پاریس، امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه اعلام کرد در صورت تداوم مسیر دولت جدید سوریه، برای لغو تدریجی تحریمهای اتحادیه اروپا تلاش خواهد کرد. نشانهای از تغییر رویکرد فرانسه نسبت به حکومت تازه روی کار آمده در دمشق.
به گزارش خبرگزاری رویترز، الشرع برای نخستینبار از زمان رسیدن به قدرت، وارد یک کشور غربی شد و عصر چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت در پاریس با امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه دیدار کرد.
مکرون در این دیدار اعلام کرد اگر دولت سوریه به مسیر فعلی خود ادامه دهد، پاریس روند لغو تدریجی تحریمهای اتحادیه اروپا علیه این کشور را آغاز خواهد کرد.
رییسجمهوری فرانسه گفت: «به رییسجمهور الشرع گفتم اگر مسیر فعلیاش را ادامه دهد، ما نیز همین کار را خواهیم کرد؛ ابتدا با برداشتن تدریجی تحریمهای اروپا و سپس با تلاش برای متقاعد کردن شرکای آمریکاییمان به انجام اقدامی مشابه.»
مکرون همچنین تصریح کرد که در نشست آینده اتحادیه اروپا در ماه ژوئن، برای تمدید نشدن تحریمهای این نهاد علیه سوریه تلاش خواهد کرد.
دمشق به دنبال لغو همه تحریمهاست
موضعگیری جدید مکرون در حالی مطرح میشود که تحریمهای اتحادیه اروپا عمدتا در واکنش به اقدامات حکومت بشار اسد، رییسجمهوری ساقط شده سوریه، اعمال شدهاند.
الشرع در سخنانی تاکید کرد ادامه این تحریمها هیچ توجیهی ندارد.
او گفت: «هیچ چیزی ادامه تحریمهایی را که علیه رژیم سابق اسد اعمال شده، توجیه نمیکند.»
در جریان این دیدار، مکرون درباره وضعیت کردهای سوریه نیز موضعگیری کرد و گفت فرانسه هرگز آنها را تنها نگذاشته و به آنها وفادار است.
این اظهارات در پاسخ به نگرانیهای فزاینده درباره سرنوشت کردها در ساختار جدید قدرت در سوریه مطرح شد.
نگرانی فرانسه از بازگشت داعش
همزمان ژان-نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه هشدار داد که فروپاشی سوریه میتواند به بازگشت داعش منجر شود.
او گفت: «اگر سوریه فروبپاشد یا تجزیه شود، مثل پهن کردن فرش قرمز برای داعش خواهد بود.»
به گفته مشاوران مکرون، فرانسه از تلاشهای دولت انتقالی سوریه برای عبور از بحران سیاسی حمایت میکند؛ از جمله گفتوگوی ملی، اعلامیه قانون اساسی و تشکیل دولت جدید در اسفند گذشته.
افزایش خشونتهای فرقهای
شش ماه پس از سقوط حکومت اسد، سوریه با خشونتهای فرقهای، حملات اسرائیل و اشغال بخشی از بلندیهای جولان روبهروست.
تنها در ماه گذشته بیش از هزار و ۷۰۰ نفر در سواحل سوریه کشته شدند و هفته گذشته نیز بیش از ۱۰۰ نفر در نزدیکی دمشق جان باختند.
فرانسه حملات اخیر اسرائیل را که به گفته تلآویو برای حمایت از جامعه دروزی انجام شده، محکوم کرده و گفته است: «اسرائیل نباید با اقدامات یکجانبه باعث افزایش تنشها شود.»
انتقادها از مکرون
مکرون پس از سفر بارو به دمشق در دی ماه گذشته، دعوت رسمی از الشرع را اعلام کرد اما انجام سفر منوط به تشکیل دولت جدید در سوریه شده بود.
این دعوت با واکنش شدید جریان راست افراطی فرانسه روبهرو شده است.
مارین لوپن، سیاستمدار راست افراطی نوشت: «شوک و انزجار! مکرون با دعوت از احمد الشرع، به اعتبار بینالمللی فرانسه در مبارزه با اسلامگرایی لطمه زده است.»
الشرع که از دسامبر قدرت را در دست دارد، پیشتر رهبر گروه اسلامگرای هیئت تحریر الشام بوده؛ گروهی که سابقه ارتباط با القاعده دارد.
او همچنان در فهرست افراد تحت پیگرد سازمان ملل قرار دارد و فرانسه برای این سفر مجبور به دریافت معافیت دیپلماتیک شده است.
دیدار با «سزار»
رییسجمهوری سوریه در دوره گذار و اسعد حسن الشیبانی، وزیر خارجه دولت انتقالی، پیش از دیدار رسمی خود در پاریس با فرید المضن، افشاگر مشهور سوری که با نام «سزار» شناخته میشود، دیدار کردند.
سزار هزاران تصویر از شکنجه قربانیان در دوران حکومت اسد را از سوریه خارج کرده بود.
پلیس بریتانیا اعلام کرد پنج ایرانی که آخر هفته گذشته در این کشور بازداشت شدند به اتهام آمادگی برای اقدام تروریستی تحت بازجویی هستند. منابع امنیتی تایید کردهاند که هدف اصلی این طرح، سفارت اسرائیل در لندن بوده است. همزمان سفیر جمهوری اسلامی در بریتانیا احضار شد.
نشریه تایمز چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت به نقل از منابع آگاه گزارش داد عملیات ضدتروریستی گستردهای در آخر هفته گذشته با همکاری نیروهای نظامی بریتانیا انجام شد که منجر به بازداشت دستکم هشت نفر شده است.
از این هشت تن، یک نفر در بازداشت نیست و قرار بازداشت هفت نفر دیگر تمدید شده است.
پلیس ضدتروریسم بریتانیا تایید کرد پنج تبعه ایرانی در جریان این عملیات به اتهام «آمادگی برای اقدام تروریستی» دستگیر شدهاند.
بر اساس این گزارش ماموران ضدتروریسم که نگران بودند حملهای در شرف وقوع باشد با پشتیبانی نیروهای نظامی آخر هفته گذشته با یورش به چند محل، افراد مظنون را دستگیر کردند.
ایوت کوپر، وزیر کشور بریتانیا گفت که این یکی از بزرگترین اقدامات ضد تروریستی در سالهای اخیر بوده است.
بهرغم خودداری پلیس از انتشار جزییات، منابع امنیتی تایید کردهاند که سفارت اسرائیل هدف اصلی «این طرح تروریستی» بوده است.
سفیر جمهوری اسلامی احضار شد
پس از اعلام این خبر، دن جارویس، معاون امنیتی وزیر کشور بریتانیا اعلام کرد سفیر جمهوری اسلامی در لندن، در این زمینه احضار خواهد شد.
سفارت جمهوری اسلامی در لندن چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت خبر داد علی موسوی با معاون پارلمانی وزیر خارجه بریتانیا، دیداری «محترمانه» و با محوریت موضوعات دوجانبه، منطقهای و بینالمللی داشته است.
بر اساس این بیانیه، موسوی چهارشنبه با همیش فالکونر، معاون وزیر خارجه بریتانیا در امور خاورمیانه، دیدار کرده است.
در بیانیه سفارت جمهوری اسلامی آمده است که موسوی در این دیدار «بر ضرورت احترام به حقوق شهروندان ایرانی بازداشتشده و رعایت روند قانونی» تاکید کرده و معاون وزیر بریتانیا نیز از پایبندی دولت این کشور به این اصول، «اطمینان داده» است.
دستگیریهای همزمان در چند شهر
نیروهای مسلح پلیس بریتانیا شنبه ۱۳ اردیبهشت با یورش به خانهای در راچدیل در منچستر یکی از مظنونان را دستگیر کردند.
سایر مظنونان در شهرهای سوئیندون، منچستر، استاکپورت و غرب لندن بازداشت شدهاند.
چهار نفر از مظنونان که بین ۲۹ تا ۴۶ سال دارند همچنان در بازداشت به سر میبرند و فرد پنجم، مردی ۲۴ ساله، با قرار وثیقه آزاد شده است.
معاون امنیتی وزیر کشور بریتانیا از ارائه جزییات درباره وضعیت مهاجرتی بازداشتشدگان خودداری کرد و گفت تحقیقات پلیس در جریان است.
در عملیات جداگانهای در همان روز، سه شهروند دیگر ایرانی نیز با استناد به «قانون امنیت ملی» بریتانیا بازداشت شدند.
این افراد متهماند که در خدمت یک دولت خارجی، بهاحتمال زیاد ایران، فعالیت کردهاند.
یک ماه پیش نیز مردی ۳۳ ساله به اتهام تلاش برای ورود غیرقانونی به سفارت اسرائیل در لندن بازداشت و به «اقدام برای انجام عملیات تروریستی» متهم شد اما پلیس میگوید این پرونده ارتباطی با بازداشتهای اخیر ندارد.
مقامهای امنیتی بریتانیا در ماههای گذشته بارها درباره تهدیدهای ناشی از ایران هشدار دادهاند.
سر کن مککالوم، رییس سرویس امنیت داخلی بریتانیا، مهر ماه گذشته گفته بود در صورتی که تهران احساس کند لندن در حمایت از اسرائیل وارد درگیری شده، ممکن است اهدافی در خاک بریتانیا را هدف قرار دهد.
این در حالی است که به گفته مقامات امنیتی بریتانیا از سه سال پیش تاکنون بیش از ۲۰ طرح ترور و آدمربایی مرتبط با جمهوری اسلامی در بریتانیا خنثی شده است.
روزنامه والاستریت ژورنال همان زمان گزارش داد با توجه به سابقه استفاده جمهوری اسلامی از گروههای تبهکار برای حمله به اهداف مورد نظر خود در کشورهای غربی، حکومت ایران همچنان در تلاش است با استخدام این گروهها، منافع اسرائیل را در سراسر دنیا هدف قرار دهد.
این روزنامه جمعه ۲۰ مهر در گزارشی نوشت حملات متعدد اسرائیل به جمهوری اسلامی و متحدان آن و همچنین کشته شدن حسن نصرالله، دبیرکل پیشین حزبالله لبنان، گزینههای پیش روی تهران را برای مقابله با اسرائیل محدود کرده است.
به گزارش والاستریت ژورنال، اقدامات تلافیجویانه حکومت ایران علیه اسرائیل میتواند به یک جنگ منطقهای بینجامد و به همین دلیل، جمهوری اسلامی به دنبال یافتن راههای جدید برای ضربه زدن به اسرائیل است.
یک دادگاه فدرال در آمریکا، جمهوری اسلامی را به دلیل ایفای نقش در بازداشت و شکنجه عامر فاخوری، شهروند لبنانی-آمریکایی که در سال ۲۰۱۹ در لبنان بازداشت شد، مسئول دانست. این حکم پس از نزدیک به چهار سال پیگیری حقوقی خانواده فاخوری صادر شد.
خانواده فاخوری میگویند جمهوری اسلامی از طریق گروه نیابتی خود، حزبالله لبنان، در بازداشت پدرشان نقش داشته و این نخستین باری است که دادگاهی در آمریکا چنین ارتباطی را بهطور رسمی تایید میکند.
عامر فاخوری که زمانی عضو ارتش در جنوب لبنان بود، پس از سفر به این کشور در سپتامبر ۲۰۱۹ بازداشت و با اتهامات سنگینی روبهرو شد. او در ماه مارس ۲۰۲۰ پس از تبرئه از سوی دیوان عالی لبنان به آمریکا بازگشت اما بهدلیل ابتلا به سرطان و عوارض ناشی از دوران بازداشت، در سپتامبر همان سال درگذشت.
خانواده فاخوری ضمن قدردانی از حکم دادگاه، اعلام کرد این رای میتواند زمینهساز پیگیری حقوقی دیگر شهروندانی باشد که در لبنان، هدف فشار یا بازداشت قرار گرفتهاند.
آنها همچنین خواستار تحریم مقاماتی در لبنان شدهاند که به گفته ایشان با حزبالله و جمهوری اسلامی همکاری داشتهاند.
هواداران حزبالله در طول سالهای گذشته بارها دست به اعمال خشونت و سرکوب شهروندان در لبنان زدهاند.
سه سال پیش، دیما صادق که یک زن روزنامهنگار شیعه لبنانی اما مخالف حزبالله است، پس از آن که حمله به سلمان رشدی، نویسنده آمریکایی-بریتانیایی هندیتبار و نویسنده کتاب «آیات شیطانی» را محکوم کرد، از سوی عدهای به تجاوز جنسی و قتل تهدید شد.
خانم صادق که توییتی با عنوان «آیات شیطانی» به همراه تصویری از قاسم سلیمانی و روحالله خمینی منتشر کرد، در اینباره نوشت: «از صبح امروز مورد تهدید قرار گرفتم و برخی خواستار حلال شمردن کشتنم شدند.»
او ادامه داد: «این تهدیدها از سوی گروهی به رهبری جواد حسن نصرالله، فرزند حسن نصرالله صورت میگیرد. این تویت من به معنی گزارش به مقامات دولت لبنان تلقی شود. مسئولیت کامل رخ دادن هر گونه اتفاق بدی برای من رسما به عهده مقامات حزبالله خواهد بود.»
در آن زمان یک مقام حزبالله لبنان که نامش فاش نشد، به خبرگزاری رویترز گفت این گروه درباره حمله به سلمان رشدی به دست یک مرد لبنانی الاصل (هادی مطر) هیچ چیزی نمیداند و در نتیجه نمیتواند اظهار نظر کند.
این در حالی بود که هواداران حزبالله در شبکههای اجتماعی این حمله را «چاقو زدن مقدس» خواندند و حملهکننده را «شجاع» و «قهرمان» توصیف کردند.
منابع آگاه خبر دادند که امارات متحده عربی کانالی محرمانه برای گفتوگوهای امنیتی میان سوریه و اسرائیل ایجاد کرده است. این مذاکرات غیررسمی با محوریت مسائل اطلاعاتی و ضدتروریسم در حال انجام است.
خبرگزاری رویترز چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت به نقل از سه مقام آگاه در گزارشی اختصاصی اعلام کرد ابوظبی کانالی محرمانه میان اسرائیل و سوریه ایجاد کرده است.
به گفته این منابع، حاکمان جدید دمشق به دنبال کمک منطقهای برای مدیریت تنشها با همسایه جنوبی سوریه هستند.
تلاش برای کاهش تنش با اسرائیل
مذاکرات میان اسرائیل و سوریه پس از سفر احمد الشرع، رییسجمهوری موقت سوریه به ابوظبی در تاریخ ۲۴ فروردین آغاز شده و هدف آن کاهش تنش میان دو کشوری است که روابط رسمی دیپلماتیک ندارند.
یک منبع که بهطور مستقیم در جریان مذاکرات قرار دارد، اعلام کرد این تماسها فعلا به «موضوعات فنی» محدود شده اما امکان گسترش آن در آینده وجود دارد.
دمشق تلاش میکند به اسرائیل اطمینان دهد تهدیدی از سوی دولت جدید متوجه این کشور نیست.
از جمله اقدامات دولت الشرع، بازداشت دو عضو ارشد جهاد اسلامی فلسطین، دیدار با نمایندگان جامعه یهودی در داخل و خارج کشور و ارسال نامهای رسمی به وزارت خارجه آمریکا است که در آن آمده: «اجازه نخواهیم داد سوریه به تهدیدی برای هیچ طرفی، از جمله اسرائیل، تبدیل شود.»
یک منبع امنیتی سوری نیز تایید کرده که مذاکرات صرفا درباره پروندههای ضدتروریسم بوده و مسائل نظامی، از جمله حملات ارتش اسرائیل به خاک سوریه، فعلا در دستور کار قرار ندارد.
در این مذاکرات مقامهای امنیتی امارات، افسران اطلاعاتی سوری و همچنین برخی از مقامهای پیشین اطلاعاتی اسرائیل مشارکت دارند.
مشخص نیست آیا پس از حملات اخیر اسرائیل به دمشق که یکی از آنها تنها ۵۰۰ متر با کاخ ریاستجمهوری فاصله داشت، این کانال ارتباطی همچنان فعال باقی مانده است یا نه.
ریاستجمهوری سوریه و وزارت خارجه امارات متحده عربی به درخواست برای اظهار نظر پاسخ ندادند.
دفتر نخستوزیری اسرائیل نیز از اظهار نظر در اینباره خودداری کرده است.
حمایت از دروزیها
اسرائیل حملات خود را پاسخی به تهدید علیه جامعه دروزی عنوان کرده است.
درگیریهای اخیر میان جنگجویان اهل سنت و شبهنظامیان دروزی که در پی انتشار فایل صوتی منسوب به اهانت به پیامبر اسلام آغاز شد، بیش از ۲۵ کشته برجای گذاشته است.
پیشتر نیز در خشونتهای فرقهای در مناطق علوینشین، بیش از هزار نفر کشته شده بودند.
دولت سوریه اعلام کرده با گروههای دروزی در استان سویدا به توافق رسیده تا از میان آنها نیروهای امنیتی محلی جذب کند.
این اقدام فعلا به کاهش تنشها منجر شده است.
درخواست انزوای سیاسی
این تماسها در حالی برقرار میشود که اسرائیل خواستار ادامه انزوای سیاسی سوریه شده و نسبت به حضور اسلامگرایان در مرزهای جنوبی هشدار داده است.
به گفته یکی از منابع و یک دیپلمات منطقهای طرف گفتوگو با رویترز، میانجیگری غیررسمی بین اسرائیل و سوریه با هدف آرام کردن اوضاع در هفته گذشته از طریق کانالهای دیگر انجام شده است.
دولت سوریه حملات اسرائیل را به عنوان تشدید کننده بحران و مداخله خارجی محکوم کرده و میگوید دولت جدید در دمشق در حال کار برای اتحاد کشور پس از ۱۴ سال خونریزی است.
بدگمانی اسرائیل به الشرع
اسرائیل سالهاست در چارچوب یک کارزار پنهانی، مواضعی را در سوریه هدف قرار میدهد. کارزاری که با هدف تضعیف نفوذ ایران و گروههای متحد آن، از جمله حزبالله لبنان، دنبال میشود.
حزبالله پس از ورود به جنگ داخلی سوریه در حمایت از بشار اسد، حضور و نفوذ خود را در این کشور گسترش داد.
از زمان ساقط شدن اسد در دی ماه گذشته، عملیات نظامی اسرائیل در سوریه شدت یافته است.
اسرائیل اعلام کرده حضور گروههای اسلامگرای مسلح در مناطق جنوبی سوریه را تحمل نخواهد کرد و ارتش این کشور تاکنون اهدافی را که نظامی نامیده، در نقاط مختلف سوریه بمباران کرده و نیروهای زمینی خود را وارد مناطق جنوب غربی این کشور کرده است.
رویترز در ماه فوریه گزارش داد که اسرائیل به آمریکا فشار آورده تا سوریه را در وضعیت منزوی نگه دارد.
بر اساس این گزارش، رویکرد اسرائیل بر پایه بدگمانی به الشرع شکل گرفته است. کسی که پیشتر رهبری یکی از شاخههای القاعده را بر عهده داشت و در سال ۲۰۱۶ اعلام کرد از این گروه فاصله گرفته است.
امارات میانجی جدید منطقه
دولت امارات متحده عربی نگرانیهایی درباره گرایش اسلامگرایانه رهبران جدید سوریه دارد اما به گفته منابع، دیدار الشرع با شیخ محمد بن زاید آل نهیان، رییس امارات متحده عربی در ماه گذشته بسیار خوب پیش رفت و به کاهش برخی از نگرانیهای ابوظبی کمک کرد.
این منابع اشاره کردند که جلسه این دو چندین ساعت به طول انجامید و باعث شد الشرع برای یک قرار بعدی دیر کند.
در شرایطی که هیچ رابطه مستقیم رسمیای میان دو کشور وجود ندارد، دمشق روابط امارات متحده عربی با اسرائیل را که در چارچوب توافق تاریخی سال ۲۰۲۰ با میانجیگری آمریکا (پیمان ابراهیم) برقرار شد، مسیری کلیدی برای حلوفصل مسائل با اسرائیل میداند.
احمد الشرع، رییسجمهوری موقت سوریه، روز چهارشنبه در نخستین سفر رسمی خود به اروپا از زمان روی کار آمدن، وارد پاریس شد و در کاخ الیزه مورد استقبال امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه قرار گرفت.
مقامهای فرانسوی اعلام کردند که دو رهبر قرار است درباره تضمین حاکمیت و امنیت سوریه، وضعیت اقلیتها پس از حملات اخیر علیه علویان و دروزیها، تلاشهای ضدتروریستی علیه نیروهای داعش و همچنین هماهنگی برای کمکهای بشردوستانه و حمایت اقتصادی از جمله کاهش تحریمها، گفتوگو کنند.
سفر الشرع به فرانسه در حالی صورت میگیرد که اتحادیه اروپا از دمشق خواسته است برای لغو کامل تحریمهای وضعشده در دوران بشار اسد، نشانههای ملموسی از تعهد به بهبود وضعیت حقوق بشر ارائه دهد.
رهبر جدید سوریه اکنون تحت فشار است تا نشان دهد که سیاستهای دولت او در مسیر فاصلهگیری از سرکوبهای گذشته و حرکت به سوی اصلاحات واقعی قرار دارد.