گروه هفت خواستار کاهش فوری تنش‌ها بین هند و پاکستان شد
سی‌ان‌ان گزارش داده است که جرد کوشنر، داماد رییس‌جمهوری آمریکا، در آستانه سفر دونالد ترامپ به خاورمیانه به‌طور غیررسمی به مقامات دولت در مذاکره با رهبران عرب مشاوره می‌دهد و برای گسترش عادی‌سازی روابط با اسرائیل تلاش می‌کند، هرچند احتمال حضور او در این سفر کم است.
کوشنر پیشتر گفته بود قصد ندارد در دولت خدمت کند.
سی‌ان‌ان به نقل از چندین مقام دولت ترامپ و افرادی نزدیک به کوشنر خبر داد که کوشنر در مذاکرات اخیر آمریکا با کشورهای عربی، از جمله عربستان سعودی، در خصوص توافق‌هایی که به عادی‌سازی روابط دیپلماتیک این کشورها با اسرائیل منجر می‌شود، نقش مهمی ایفا کرده است و مشورت با او در جریان سفر آتی ترامپ به خاورمیانه ادامه خواهد داشت.
یکی از مقام‌های ارشد دولت هم به علاقه کوشنر به برخورداری از «آزادی عمل برای انجام هر کاری که دلش می‌خواهد» خبر داد: «او می‌خواهد پشت صحنه فعالیت کند تا وقتی به موفقیتی دست یابد که بتواند آشکارا از آن خبر دهد و به موفقیتش اشاره کند.»
جرد کوشنر که در دوره نخست ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ مشاور ارشد او و مذاکره‌کننده ارشد دولت آمریکا در امور خاورمیانه بود، با آغاز دوره دوم ریاست جمهوریِ پدر همسرش اعلام کرد که به دلیل تعهد نسبت به فعالیت‌های تجاری‌اش نمی‌خواهد در دولت دوم ترامپ خدمت کند.
دونالد ترامپ روز ۲۳ اردیبهشت وارد عربستان سعودی خواهد شد و با مقامات قطر و امارات متحده عربی هم دیدارهایی خواهد داشت. هدف این سفر که تا ۲۶ اردیبهشت ادامه دارد، دستیابی به «توافق‌های اقتصادی» با این کشورها و افزایش سرمایه‌گذاری آن‌ها در آمریکا عنوان شده است.
منابع آگاه به سی‌ان‌ان گفته‌اند که کوشنر و دیگر مشاوران ترامپ در حال طراحی اهدافی فراتر از اهداف صرفا اقتصادی هستند و برای گسترش پیمان ابراهیم تلاش می‌کنند.
یک مقام ارشد کاخ سفید به سی‌ان‌ان گفت: «این موضوع تنها یکی از مباحث مورد گفت‌وگو خواهد بود.»
پیمان ابراهیم عنوانی است برای مجموعه توافق‌نامه‌‌هایی که در دور اول ریاست جمهوری ترامپ میان آمریکا، اسرائیل، امارات متحده عربی و بحرین امضا شد. به موجب این پیمان روابط میان اسرائیل با دو کشور امارات و بحرین به حالت عادی بازگشت.
جرد کوشنر در امضای پیمان ابراهیم نقشی کلیدی داشت و حالا به نقل از منابع در برنامه‌ریزی مذاکرات حساس با رهبران سعودی به تیم ترامپ کمک می‌کند. پس از آغاز دولت جدید ترامپ نقش کوشنر در همکاری با مقامات ارشد دولت آمریکا و مشورت به آن‌ها گزارش نشده بود.
افراد درگیر در این مذاکرات گفته‌اند که دولت ترامپ انتظار ندارد که این سفر با توافق قطعی با ریاض پایان یابد اما ملاقات حضوری ترامپ با رهبران سعودی را فرصتی مغتنم برای پیشرفت می‌دانند.
یک مقام دیگر دولت ترامپ به سی‌ان‌ان گفت: «انتظار ما این است که با دیگر کشورهای عربی پیش از عربستان به توافق دست یابیم.»
با استناد به یک مقام ارشد دیگر در دولت آمریکا، کوشنر تخصصی ویژه در امور خاورمیانه دارد، همه بازیگران را به‌دقت می‌شناسد و از معدود افرادی است که هم رهبران عرب و هم اسرائیلی‌ها «به حرف‌هایش گوش می‌دهند».
برخی از منتقدان ترامپ و دیپلمات‌های سابق با اشاره به ارتباط تجاری کوشنر با کشورهای عربی استدلال می‌کنند که منافع تجاری او در منطقه ایفای نقش او در دولت را پیچیده می‌کند و احتمال تضاد منافع را افزایش می‌دهد.
کوشنر پس از پایان یافتن خدمتش در دولت اول ترامپ یک شرکت سرمایه‌گذاری به نام اَفینیتی پارتنرز تاسیس کرد. این شرکت از صندوق‌های ثروت ملی کشورهای عربی خلیج فارسی پشتیبانی مالی دریافت کرده است.
دیدار ترامپ با مقامات عربستان در حالی انجام می‌شود که توافق آتش‌بس غزه که بلافاصله پس از آغاز دور دوم ریاست‌جمهوری ترامپ و با مداخله دولت او حاصل شده بود در هم شکسته است و موضع عربستان نسبت به گسترش درگیری‌ها در غزه از سوی اسرائیل انتقادی است.
با این حال افراد نزدیک به کوشنر می‌گویند که او عقیده دارد اگر فلسطینی‌ها طرحی روشن برای تشکیل یک کشور داشته باشند، می‌شود پیشنهادهایی پیش روی بن‌سلمان، ولیعهد عربستان گذاشت تا موضع او در قبال عادی‌سازی روابط با اسرائیل نرم‌تر شود. این منابع از ارائه جزییات درباره این پیشنهادها پرهیز کردند.
منابع آگاه به سی‌ان‌ان گفته‌اند که کوشنر در طول اولین دوره ریاست‌جمهوری ترامپ رابطه شخصی نزدیکی با شاهزاده بن‌سلمان برقرار کرد. آن‌ها اغلب از طریق واتس‌اپ با هم در ارتباط بودند و هنوز هم مرتب با هم صحبت می‌کنند.
گروه پرشماری از اعضای دولت ترامپ را در سفر پیشِ رو همراهی می‌کنند. مارکو روبیو، وزیر امور خارجه؛ پیت هِگست، وزیر دفاع؛ اسکات بسن، وزیر خزانه‌داری برای شرکت در جلسات به منطقه خواهند رفت. انتظار می‌رود هوارد لوتینک، وزیر بازرگانی هم به این هیات ملحق شود. با این وجود جرد کوشنر بازیگر حیاتی گفت‌وگوهای خاورمیانه خواهد بود، بازیگری که از پشت صحنه ایفای نقش خواهد کرد.
سخنگوی ارتش پاکستان اعلام کرد هند چندین پایگاه نظامی در پاکستان را هدف حمله‌های موشکی قرار داده است و پاکستان در حمله‌هایی تلافی‌جویانه پایگاه‌های نظامی هند را هدف قرار داده است.
ارتش پاکستان گفت در حمله به هند یک سایت موشک‌های براهموس، پایگاه هوایی پتهانکوت و ایستگاه نیروی هوایی اودهامپور را هدف قرار داده است.
ساعتی قبل، ارتش پاکستان اعلام کرده بود که هند بامداد شنبه به سه پایگاه هوایی، از جمله به یک پایگاه در نزدیکی پایتخت این کشور، اسلام‌آباد، موشک شلیک کرده است.
به گفته ارتش پاکستان، در یکی از حمله‌های هند، هواپیماهای جنگنده هند موشک‌هایی را به سوی یک پایگاه هوایی در راولپندی پاکستان شلیک کردند، اما تجهیزات نیروی هوایی پاکستان در این حمله آسیب ندید.
با این حال، سامانه‌های پدافند هوایی پاکستان موفق به رهگیری بیشتر این موشک‌ها شدند.
خبرگزاری رویترز به نقل از دو مقام امنیتی غربی و یک مقام منطقه‌ای که نامشان را اعلام نکرد، خبر داد که جمهوری اسلامی در حال آماده شدن برای ارسال پرتابگرهای موشک‌های کوتاه‌برد به روسیه است. بر اساس این گزارش پیش‌بینی شده که حملات روسیه به خاک اوکراین شدت خواهد گرفت.
این پرتابگرها برای موشک‌های کوتاه‌بُردی استفاده می‌شود که به گفته ایالات متحده در سال گذشته از سوی جمهوری اسلامی برای استفاده در جنگ اوکراین به روسیه ارسال شده بود.
به‌نوشته رویترز، تحلیل‌گران می‌گویند که موشک‌های فتح ۳۶۰ با برد ۱۲۰ کیلومتر سلاح جدیدی در اختیار نیروهای روسی می‌‌گذارد تا نیروهای اوکراین در خطوط مقدم و همین‌طور اهداف نظامی و غیر نظامی نزدیک به مرز روسیه را هدف قرار دهند.
ارسال مجدد این پرتابگرها در صورت تحقق به معنای تایید روابط امنیتی رو به گسترش مسکو و تهران خواهد بود.
ایالات متحده پاییز گذشته اعلام کرد که جمهوری اسلامی این موشک‌ها را با ۹ کشتی به روسیه منتقل کرده است. این کشتی‌ها که حامل پرچم روسیه بودند، پس از آن تحریم شدند. همان زمان، سه منبع به رویترز گفته بودند این محموله حاوی پرتاب‌گر نبود.
مقامات امنیتی غربی و مقام منطقه‌ای که به دلیل حساسیت موضوع نخواستند نامشان فاش شود، گفتند که ارسال پرتابگرهای فتح ۳۶۰ به‌زودی انجام می‌شود، اما جزییات بیشتری از این انتقال احتمالی ارائه نکردند و درباره اینکه چرا پرتابگرها همراه با موشک‌ها ارسال نشده بودند هم توضیح ندادند.
فتح ۳۶۰ یا موشک فتح نوعی از موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد است که با هدف استفاده در عملیات تاکتیکی و با دقت بالا در فاصله‌های کمتر از ۲۰۰ کیلومتر ساخته شده است. جمهوری اسلامی این موشک را در مرداد ۱۳۹۹ رونمایی و ادعا کرد که این موشک مجهز به هوش مصنوعی است.
وزارت دفاع روسیه و هیئت نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل به درخواست رویترز برای اظهار نظر در این زمینه پاسخی ندادند.
شورای امنیت ملی ایالات متحده تحقیقات در این زمینه را به وزارت امور خارجه ارجاع داده است. این وزارت‌خانه و سازمان سیا هم از اظهار نظر در خودداری کردند.
چرا ارسال سلاح از جمهوری اسلامی به روسیه برای غرب مهم است؟
موشک‌های کوتاه‌برد فتح به آماده‌سازی چندانی برای پرتاب نیاز ندارند، مدت پرواز‌شان بسیار کوتاه است و افرادی با آموزش به‌نسبت کم هم می‌توانند آن را هدایت و شلیک کنند.
به گفته تحلیل‌گران، روسیه با استفاده از موشک‌های فتح می‌تواند حمله‌هایی بسیار سریع‌تر ترتیب دهد و موشک‌های پیشرفته‌تر خود را برای حمله‌های دوربُرد نگه دارد تا هم زیرساخت‌های حیاتی اوکراین از جمله شبکه برق را تحت فشار بیشتر بگذارد و هم سیستم ارزشمند دفاع موشکی اوکراین را فرسوده کند.
فابیان هینز، پژوهشگر موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک در پاسخ به این پرسش رویترز که چرا روسیه موشک‌های بی‌کیفیت ایرانی را می‌خرد؟ پاسخ داد: «تنها دلیلی که به ذهنم می‌رسد این است که روس‌ها نمی‌توانند به تعداد کافی موشک تولید کنند. به همین دلیل با وجود اینکه موشک‌های ایران خیلی دقیق نیستند و بار زیادی را حمل نمی‌کنند، می‌توانند اوکراین را به دردسر بیشتری بیندازند.»
ارسال سلاح به روسیه و مذاکره با آمریکا
به‌نوشته رویترز استفاده روسیه از این موشک‌ها بر تلاش‌های دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا برای گشودن دریچه‌ای جدید به‌سوی آتش‌بس میان اوکراین و روسیه و همچنین بر مذاکره او با جمهوری اسلامی برای رسیدن به توافقی درباره مهار برنامه هسته‌ای این حکومت سایه انداخته است و می‌تواند این مذاکرات را با پیچیدگی‌هایی روبه‌رو کند.
منابع رویترز گفته‌اند که مذاکرات غیرمستقیم هسته‌ای میان آمریکا و جمهوری اسلامی با میانجی‌گری عمان از جمله «دلایل متعدد» تاخیر در تحویل پرتابگرهاست.
جَک واتلینگ، پژوهشگر ارشد اندیشکده رویال یونایتد سرویسز در بریتانیا گفته است که مقامات جمهوری اسلامی موضوع ارسال سلاح به روسیه را چیزی جدا از مذاکرات هسته‌ای جاری می‌دانند و تلقی آن‌ها این است که آنچه ممکن است با روس‌ها انجام دهند مرتبط با این مذاکرات نیست.
تهران تاکنون زیر بار تایید همکاری تسلیحاتی با روسیه نرفته است
ارسال سلاح از جمهوری اسلامی به روسیه با هدف تقویت این کشور در جنگ با اوکراین از نخستین ماه‌های آغاز این جنگ مطرح بود و نیمه شهریور ۱۴۰۳ با انتشار گزارش‌هایی درباره تحویل محموله‌ای از دست‌کم ۲۰۰ موشک بالستیک کوتاه‌برد شدت گرفت. همان زمان به نقل از یک مقام ارشد اروپایی اعلام شد که ارسال این محموله «پایان کار نیست» و حکومت ایران همچنان صادرات تسلیحات به روسیه را ادامه خواهد داد.
پیش از آن نیز گزارش‌هایی مبنی بر ارسال پهپادهای انتحاری شاهد ۱۳۱ و شاهد ۱۳۶ از سوی ایران به روسیه منتشر شده بود.
واکنش رسمی مقام‌های جمهوری اسلامی تکذیب هرگونه ارسال تجهیزات نظامی به روسیه بوده است.
مسعود پزشکیان، روز ۲۶ شهریور در نخستین نشست خبری پس از انتخابش به عنوان رییس جدید دولت در جمهوری اسلامی، بر تداوم «همکاری و دوستی» با روسیه تاکید کرد و درباره ارسال موشک به این کشور گفت: «با قاطعیت می‌گویم از وقتی ما آمدیم چیزی به آن‌ها ندادیم. ممکن است قبلا [در دولت ابراهیم رئیسی] چیزی داده باشند، چون منعی نداشته است.»
در همان دوره احمد بخشایش اردستانی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی ارسال موشک‌های ساخت ایران به روسیه را تایید کرده و در گفت‌وگو با و‌ب‌سایت خبری دیده‌بان ایران گفته بود: «ما برای تامین نیاز خود، از جمله در واردات سویا و گندم باید تهاتر کنیم. یک بخش از تهاتر شامل ارسال موشک و بخش دیگر، ارسال پهپادهای نظامی به روسیه است.»
ارسال محموله یادشده به روسیه تحریم‌های جدیدی علیه جمهوری اسلامی به دنبال داشت. این سری از تحریم‌ها بر صنایع هوایی ایران از جمله شرکت هواپیمایی ملی ایران، ایران‌ایر متمرکز بود.
کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی، اعلام کرد مشارکت کره شمالی در جنگ روسیه و اوکراین «موجه» بوده است. کیم هشدار داد در صورتی که آمریکا به «تحریکات نظامی علیه روسیه» ادامه دهد، کره شمالی در صدور مجوز استفاده از نیروی نظامی تردیدی نخواهد داشت.
سخنگوی کرملین در واکنش به درخواست ترامپ، گفت روسیه از اجرای آتش‌بس ۳۰ روزه در جنگ اوکراین حمایت می‌کند، اما تنها در صورتی که به «ظرافت‌ها» و پیچیدگی‌های این جنگ که بیش از سه سال به طول انجامیده توجه شود.
دیمیتری پسکوف گفت این موضوع از مدت‌ها پیش از سوی طرف اوکراینی مطرح شده بود و به‌محض اینکه از سوی دولت دونالد ترامپ پیش کشیده شد، ولادیمیر پوتین نیز از آن حمایت کرد.
او افزود این شرط وجود دارد که اگر به تعداد زیادی از ظرافت‌ها و جزئیات مربوط به مفهوم آتش‌بس توجه نشود، بحث درباره این موضوع دشوار خواهد بود.
دونالد ترامپ پنجشنبه در شبکه تروث‌سوشال نوشت مذاکرات با روسیه و اوکراین ادامه دارد و ایالات متحده خواستار آتش‌بسی بی‌قید و شرط به مدت ایده‌آل ۳۰ روز است. ترامپ نوشت این آتش‌بس باید در نهایت زمینه‌ساز یک توافق صلح باشد. زلنسکی برای این آتش‌بس اعلام آمادگی کرد. ولودیمیر زلنسکی اعلام کرد که برای اجرای چنین آتش‌بسی آمادگی دارد.
