سعید جعفری، روزنامهنگار و تحلیلگر مسائل بینالملل میگوید: «اگر به دور اول ریاستجمهوری ترامپ و حتی قبل از خروج از برجام برگردیم آقای ترامپ همواره باسیگنالهایی که به جمهوری اسلامی میفرستاد به دنبال یک توافق بود و به نظرم هنوز هم به دنبال همان است.»
حسین آقایی، پژوهشگر روابط بینالملل و امور استراتژیک، در برنامه چشمانداز گفت: «در حال حاضر، به نظر میرسد در وضعیت بنبست قرار داریم. تنها توافق ملموسی که تا این لحظه حاصل شده، احتمال برگزاری یک دور دیگر از مذاکرات است.»
آقایی تاکید کرد: «با توجه به خطونشانهای استیون ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه، در صورت توافق جمهوری اسلامی با آمریکا، این پیام منتقل میشود که ایران همه شروط واشینگتن را پذیرفته و عملا از برنامههای اتمی، موشکی و نیابتی خود عقبنشینی کرده است.»
علیرضا نامور حقیقی، تحلیلگر سیاسی در گفتوگو با ایراناینترنشنال با تاکید بر این که در مذاکرات جاری حتما چالشها و مجادلاتی بوده، گفت: «در نهایت چون هر دو طرف میخواهند به یک توافق برسند، در نقطهای کوتاه آمدهاند. به این معنا که آمریکا احتمالا پذیرفته در حال حاضر مسئله غنیسازی را یا بهصورت فریز یا در سطحی محدود، بپذیرد؛ در مقابل، ایران هم محدودیتهای بیشتری را برای راستیآزمایی قبول کند.
به گفته نامور حقیقی این نقطهای است که دو طرف میتوانند روی آن توافق کنند.
با پایان دور چهارم گفتوگوهای تهران و واشینگتن، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، مذاکرات را «دشوار اما مفید برای درک مواضع یکدیگر» خواند.
جمشید برزگر، روزنامهنگار و تحلیلگر سیاسی گفت نمیتوان نتیجهی دور چهارم مذاکرات را مثبت ارزیابی کرد.
او افزود: «آگاهی از مواضع طرف مقابل معمولا باید در دور اول یا دوم به دست بیاید، و اگر مذاکرات ادامه پیدا میکند، باید برای رسیدن به راهحلهایی جهت توافق و اجرای آن باشد.»
برزگر با تاکید بر این که نتیجهی مذاکرات در عمان یا در گفتوگوهای ویتکاف و عراقچی مشخص نمیشود، گفت: «اگر نگاهی بیندازید به روند تحولات اخیر، بهویژه صحبتهایی که ترامپ مطرح کرد و با استقبال گسترده حامیان جمهوریخواهش مواجه شد، میبینید که او چیزی کمتر از برچیدن کامل برنامه هستهای ایران را نمیپذیرد.»
برزگر با اشاره به خواسته کمسابقه جمهوری اسلامی مبنی بر لزوم تایید توافق در کنگره و سنای آمریکا گفت: «اگر توافقی حاصل شود که در آن برنامه هستهای جمهوری اسلامی بهطور کامل برچیده نشده باشد، این توافق در کنگره و سنا تصویب نخواهد شد.»
کامران متین، استاد روابط بینالملل در دانشگاه ساسکس، درباره سفر ترامپ به خاورمیانه و تاثیر این سفر در دور جدید مذاکرات، یادآوری کرد که اسرائیل جزو کشورهایی نیست که رییسجمهوری آمریکا از آن دیدار داشته باشد.
او به ایراناینترنشنال گفت با توجه به این موارد، این برداشت برای جمهوری اسلامی وجود دارد که ترامپ قصد دارد سیاستهای منطقهای خود را بدون در نظر گرفتن اولویتهای اسرائیل پیش ببرد.
این استاد دانشگاه توضیح داد: «ممکن است مواضعی که در افکار عمومی درباره برنامه هستهای ایران مطرح میشود، با آنچه در میز مذاکره عنوان میشود، تفاوت داشته باشد.»
علیحسین قاضیزاده، عضو تحریریه ایراناینترنشنال درباره امکان به نتیجه رسیدن مذاکرات میان جمهوری اسلامی و آمریکا با اشاره به تضاد خواستههای دو طرف گفت: «دونالد ترامپ خواستار برچیده شدن صنعت غنیسازی شده، در حالی که جمهوری اسلامی خواهان حفظ آن است؛ در چنین شرایطی رسیدن به توافق غیرممکن است، چون اهرمهایی که دو طرف در حال استفاده از آن هستند، قادر به پر کردن فاصلهها نیست.»
این روزنامهنگار به اجزای متفاوت و بندهای مختلف توافق اشاره کرد و گفت: «امکان برخورد هر یک از مراحل مذاکرات به مانعی سخت وجود دارد و تنها در صورتی که جمهوری اسلامی برای تغییر ماهیت خود اراده سیاسی داشته باشد، امکان موفقیت وجود دارد.»
او با این توضیح که نشانههای واضحی برای تغییر هویتی در جمهوری اسلامی دیده نمیشود، گفت: «حکومت ایران معتقد است حتی با حمله نظامی آمریکا هم به خواستههای ترامپ تن نمیدهد، پس طبیعی است که مذاکرات پشت میز هم بینتیجه باشد.»
قاضیزاده تنها راه برای تغییر ماهیتی جمهوری اسلامی و تن دادن به مذاکرات را «خطر جدی حمله آمریکا» دانست و گفت: «در حال حاضر تلقی جمهوری اسلامی از اقدام نظامی آمریکا بلوف زدن است، به همین دلیل از مرز خواستههایش عقبنشینی نمیکند.»