حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران، در واکنش به صحبت‌های دونالد ترامپ در ریاض درباره ایران، گفت: «رییس‌جمهور آمریکا می‌خواهد ملت ایران را از انقلاب اسلامی و نظام ناامید کند اما در روح ملت اثری ندارد.»
او افزود: «ملت ایران همانگونه که در میدان جنگ تحقیر ناپذیر و شکست ناپذیر ست، در میدان دیپلماسی هم شکست نخواهد خورد.»
فرمانده کل سپاه پاسداران اضافه کرد: «امروز کشور به استقلال سیاسی رسیده و در مسیر استقلال اقتصادی قدم برمی‌داریم و فشارها و تحریم‌ها ما را تسلیم نکرده است.»
دونالد ترامپ روز سه‌شنبه در جریان سخنرانی خود در مجمع سرمایه‌گذاری عربستان سعودی-آمریکا، در ریاض، گفت: «در حالی که شما بیابان‌های خشک را به زمین‌های حاصل‌خیز تبدیل کرده‌اید، رهبران ایران زمین‌های سبز و کشاورزی را به بیابان‌های خشک تبدیل کرده‌اند؛ چون فاسد هستند.»
ترامپ با اشاره به رهبران جمهوری اسلامی، گفت به آن‌ها مافیای آب می‌گویند؛ مافیای آب باعث خشکسالی و رودخانه‌های خشک‌شده‌ای می‌شود که مردم در آن‌ها هیچ آبی ندارند.
دونالد ترامپ اضافه کرد: «در حالی که کشورهای عربی بر تبدیل‌شدن به ستون‌های ثبات منطقه‌ای و تجارت جهانی تمرکز کرده‌اند، رهبران ایران تمرکزشان بر دزدیدن ثروت مردمشان برای تامین مالی تروریسم و خونریزی در خارج از کشور است.»
دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، همراه با برخی از موثرترین کارآفرین‌های آمریکایی به ریاض سفر و از دستاوردهای کشورهای حاشیه خلیج فارس تمجید کرد. همان کشورهایی که علی خامنه‌ای آن‌ها را «خرپول» و «گاو شیرده» و برج‌سازی آنان را «عقب‌گرد» توصیف کرده است.
رییس‌جمهوری آمریکا سه‌شنبه ۲۳ اردیبهشت در سفر به عربستان سعودی، جمهوری اسلامی را به «سوءمدیریت گسترده»، «فساد ساختاری» و «تخریب منطقه» متهم کرد و گفت در حالی که بلندترین آسمان‌خراش‌های جهان در جده و دبی ساخته می‌شوند، نمادهای تهران پیش از ۱۳۵۷ در حال فروپاشی و تبدیل شدن به آوار هستند.
ترامپ همچنین گفت در حالی که کشورهای عربی بیابان‌ها را به زمین‌های حاصل‌خیز تبدیل می‌کنند، رهبران جمهوری اسلامی، زمین‌های سبز ایران را به بیابان‌های خشک تبدیل کرده‌اند، چون فاسد هستند.
این اظهارات در حالی است که رهبر جمهوری اسلامی با الفاظی تحقیر آمیز، کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس را «خرپول» و «گاو شیرده» توصیف می‌کند.
خامنه‌ای در دی ماه ۱۳۹۶ در جریان دیدار با کسانی که رسانه‌های داخلی آنان را «گروهی از مردم قم» خواندند، در جریان مرتبط کردن اعتراضات در ایران به کشورهای خارجی، گفت: « پول [که برای ترتیب دادن اعتراضات در ایران خرج شده] مال یکی از این دولت‌های خرپول اطراف خلیج فارس است. خب این کارها خرج دارد؛ باید پول بدهند؛ آمریکایی‌ها که حاضر نیستند پول خرج کنند. وقتی این‌ها هستند، پول را این‌ها دادند.»
او در دیداری دیگر در ۲۹ بهمن ۱۳۹۶، بار دیگر به کشورهای عربی حمله کرد و گفت: «پیشرفت این نیست که خارجی‌ها بیایند پول یک کشوری را ببرند و برایشان برج درست کنند؛ این‌ها پیشرفت نیست.»
خامنه‌ای با اشاره به این‌که «بعضی نگاه می‌کنند به بعضی از این کشورهای دور و بر ما که ثروتشان نفت است و می‌بینند بله، آنجا فرودگاهِ فلان‌جور یا برج فلان‌جور دارد»، گفت: «نه، این پیشرفت نیست. این‌که خارجی‌ها بیایند پول یک کشوری را بگیرند، مردم آن کشور را تحقیر کنند و برایشان برج بسازند، این پیشرفت نیست. این عقب‌رفت است. این خسارت است. امروز بلندترین برج منطقه در بی‌عُرضه‌ترین کشور منطقه است.»
اشاره او به برج خلیفه در امارات متحده عربی بود.
اکنون اظهارات ترامپ در نشست سرمایه‌گذاری آمریکا و عربستان سعودی مورد توجه گسترده کاربران در فضای مجازی قرار گرفته است.
در شبکه ایکس، برخی کاربران به دیدگاه ضد توسعه حکومت ایران اشاره و عملکرد حدود نیم قرن جمهوری اسلامی را با کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس مقایسه کردند.
در همین رابطه، شاهزاده رضا پهلوی نیز با انتشار متنی در حساب کاربری خود در شبکه ایکس، به سخنان ترامپ اشاره کرد و نوشت: «رییس‌جمهور ترامپ درست می‌گوید: این رژیم، ایران و خاورمیانه را گروگان گرفته است. ایرانیان برای همان آینده روشنی مبارزه می‌کنند که او از آن صحبت می‌کند. تنها مانع بین ملت ایران و آن آینده، جمهوری اسلامی است. صلح پایدار تنها زمانی به منطقه ما خواهد آمد که این رژیم سرنگون شود.»
دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، پس از دیدار چند ساعته با تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر، پشت درهای بسته گفت طی این دیدار درباره موضوعاتی از جمله ایران گفت‌وگو کرده است. او گفت: «درباره ایران صحبت کردیم، جایی که واقعا وضعیت جالبی وجود دارد. احساس می‌کنم که این مسئله حل خواهد شد.»
او افزود: «فکر می‌کنم قرار است درست شود. به‌نحوی باید حل شود و می‌دانیم که حل خواهد شد.»
ترامپ همچنین با اشاره به نقش قطر در مسائل بین‌المللی از جمله جنگ روسیه و اوکراین، از کمک‌های گسترده این کشور قدردانی کرد و گفت امیر قطر «کمک بزرگی در حوزه‌های مختلف» بوده است.
قاسم الاعرجی، مشاور امنیت ملی عراق، از دیدار با اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، در بغداد خبر داد. او گفت که در این دیدار بر «اهمیت موفقیت مذاکرات میان واشینگتن و تهران و پایبندی همگان به گفت‌وگو و تنش‌زدایی برای دستیابی به ثبات پایدار در منطقه» تاکید شده است.
به گفته الاعرجی، در این دیدار درباره راه‌های تقویت روابط ایران و عراق، تلاش‌های مشترک برای تأمین امنیت مرزها و مراحل اجرای مفاد توافق امنیتی میان دو کشور نیز گفت‌وگو شده است.
نمایندگان ارشد اروپایی، کارشناسان امنیتی و فعالان حقوق بشر با حضور در نشستی در پارلمان اروپا خواهان قرار گرفتن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمان‌های تروریستی اتحادیه اروپا شدند.
این کنفرانس چهارشنبه ۲۴ اردیبهشت در پارلمان اروپا در بروکسل پایتخت بلژیک و با هدف ارائه درخواست قرار دادن نام سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی اتحادیه اروپا برگزار شد.
این نشست در حالی برگزار شد که فشارها برای پاسخ قاطع‌تر اروپا به «اقدامات فرامرزی و سرکوب‌گرانه» جمهوری اسلامی رو به افزایش است.
لی‌لی نیک‌فر، خبرنگار آزاد، در گفت‌وگو با ایران‌اینترننشال در پاسخ به این سوال که چرا این کنفرانس در این زمان خاص برگزار می‌شود، گفت: «فشارها بر اتحادیه اروپا افزایش پیدا کرده و بسیاری از کسانی که به نمایندگان خود در پارلمان اروپا رای داده‌اند، پیگیر این موضوع هستند که چرا با وجود قطعنامه‌ای که سال ۲۰۲۳ با ۵۹۸ رای موافق با هدف تروریستی شناختن سپاه پاسداران تصویب شد، هنوز در این مورد اقدامی انجام نشده است.»
نیک‌فر اضافه کرد: «طبق گزارش‌های اخیر، تهدیدات فرامرزی جمهوری اسلامی در خاک اروپا و خاورمیانه افزایش پیدا کرده است. تشدید تقویت نیابتی‌ها برای ایجاد ناامنی در برخی مناطق و ارسال تجهیزات به روسیه به منظور استفاده در جنگ اوکراین، از جمله عواملی هستند که نمایندگان پارلمان اروپا در این نشست شرکت کردند تا آن‌ها را بررسی کنند.»
آذر ۱۴۰۳، پارلمان اروپا قطعنامه‌ای را درباره نقض حقوق بشر در ایران به تصویب رساند که در آن از شورای اتحادیه اروپا خواسته شد سپاه پاسداران را در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار دهد.
تیر ۱۴۰۳ نیز ۳۰ سازمان سیاسی و حقوق بشری در بیانیه‌ای خواستار قرار گرفتن نام سپاه پاسداران، بسیج و نیروی قدس سپاه در فهرست تروریستی اتحادیه اروپا شدند.
پارلمان اروپا اردیبهشت ۱۴۰۳ با رای مثبت اکثریت اعضا، قطعنامه‌ای تصویب کرد که در آن از اتحادیه اروپا خواست تحریم‌های جمهوری اسلامی را گسترده‌تر و سپاه پاسداران را به عنوان گروهی تروریستی شناسایی کند.
نمایندگان پارلمان اروپا، ۲۹ دی ۱۴۰۱ هم قطعنامه ۳۲ بندی محکومیت سرکوب اعتراضات در ایران و قرار دادن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست گروه‌های تروریستی را تصویب کردند.
اجرای این تصمیم پارلمان نیازمند حکم قضایی از سوی یکی از کشورهای عضو اتحادیه است. اقدامی که تاکنون انجام نشده.
تروریستی خواندن سپاه پاسداران
دیوید لمی، وزیر خارجه بریتانیا، ۲۳ اردیبهشت در پاسخ به پرسشی درباره این‌که چرا بریتانیا هم مانند آمریکا، سپاه پاسدارن انقلاب اسلامی را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار نمی‌دهد، گفت: «بدیهی است که موضوع ممنوعیت را به‌طور مستمر بررسی می‌کنیم.»
پیش از این و در ۱۶ اردیبهشت، در پی انتقاد لیزا اسمارت، نماینده پارلمان بریتانیا از تعلل دولت در تروریستی اعلام کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، دن جارویس، معاون امنیتی وزیر کشور بریتانیا، گفت این موضوع در حال بررسی جدی است و دولت در صورت لزوم، از انجام اقدامات جدید دریغ نخواهد کرد.
چهارم اردیبهشت نیز سانتیاگو پنیا، رییس‌جمهوری پاراگوئه، در تصمیمی که مورد استقبال اسرائیل و آمریکا قرار گرفت، اعلام کرد کشورش علاوه بر قرار دادن تمام شاخه‌های حماس و حزب‌الله در فهرست تروریستی این کشور، سپاه پاسداران را هم به دلیل نقض سیستماتیک صلح، حقوق بشر و امنیت بین‌المللی، در این فهرست قرار داده است.
پیش از پاراگوئه، چند کشور دیگر هم نسبت به تروریستی اعلام کردن سپاه پاسداران اقدام کرده‌اند.
عربستان سعودی و بحرین، نخستین کشورها بودند که نه تنها نیروی قدس سپاه که کلیت این سازمان نظامی امنیتی را به دلیل «حمایت از گروه‌های تروریستی در منطقه، به‌ویژه در یمن» به‌عنوان سازمان تروریستی معرفی کردند.
دولت کانادا خرداد ۱۴۰۳ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست گروه‌های تروریستی خود قرار داد.
دولت ایالات متحده آمریکا نیز در دوره اول ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ در سال ۱۳۹۸، کلیت سپاه پاسداران را در لیست سازمان‌های تروریستی این کشور قرار داد.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، اعلام کرد که ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، دعوت‌نامه‌ای برای سفر به ایران دریافت کرده اما هنوز تاریخی برای این سفر تعیین نشده است.
پسکوف چهارشنبه ۲۴ اردیبهشت با اعلام این خبر گفت: «به محض نهایی شدن تاریخ، اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.»
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت جمهوری اسلامی، ۲۲ اردیبهشت اعلام کرد که سفر پوتین به ایران «در حال برنامه‌ریزی» است.
بیشتر بخوانید: ایران در حال آماده شدن برای سفر پوتین به تهران است
مسکو و تهران در دی‌ماه ۱۴۰۳ یک توافق‌نامه مشارکت راهبردی ۲۰ ساله امضا کردند. دو کشور همچنین به یکدیگر تسلیحات عرضه کرده‌اند و روسیه از آنچه «حق ایران برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای» خوانده، حمایت کرده است.
پسکوف با بیان این‌که «عمق روابطمان در حوزه‌های گوناگون را بسیار مهم می‌دانیم» تاکید کرد: «ما برای مشارکت با این کشور ارزش زیادی قائلیم.»
پوتین آخرین بار در تیر‌ماه سال ۱۴۰۱ و در دوران ریاست‌جمهوری ابراهیم رئیسی به تهران سفر کرد.
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی در آن دیدار خواهان نهایی شدن قراردادهای جمهوری اسلامی و روسیه در زمینه نفت و گاز و سایر تفاهم‌نامه‌های بلند مدت شد.
در همین رابطه بخوانید: ۱۸ سال دیدار و نامه‌نگاری تهران و مسکو
پس از انتشار خبر ارسال نامه دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا به خامنه‌ای در اسفند ۱۴۰۳ و آغاز مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا، ۳۰ فروردین‌ماه، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه از سفر به روسیه، برای تسلیم نامه خامنه‌ای به پوتین خبر داد.
روسیه به همراه چین، دو متحد جمهوری اسلامی در جریان توافق هسته‌ای موسوم به برجام بودند. این کشور همواره از مذاکره با جمهوری اسلامی و توافق در برنامه هسته‌ای دفاع کرده است.
هم‌زمان با مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا که در آن برخلاف برجام، کشورهای اروپایی، چین و روسیه حضور ندارند، جمهوری اسلامی نگران فعال شدن مکانیسم ماشه است.
در جریان اوج گرفتن تنش بین جمهوری اسلامی و آمریکا که با تهدید حمله نظامی از سوی ترامپ آغاز شد، سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، ۱۲ فروردین هشدار داد هرگونه حمله به زیرساخت‌های هسته‌ای حکومت ایران می‌تواند پیامدهایی فاجعه‌بار برای کل منطقه به همراه داشته باشد.
او از آنچه «اولتیماتوم‌های ترامپ» خواند، انتقاد کرد.
۲۰ فروردین نیز سخنگوی وزارت خارجه روسیه در یک موضع‌گیری درباره تقابل تهران و واشینگتن گفت که جهان از تهدیدهای مداوم علیه حکومت ایران خسته شده و بمباران مواضع جمهوری اسلامی به صلح نخواهد انجامید.
