عضو جمهوریخواه کنگره: نمیگذاریم ایران با حمله هستهای جهان آزاد را تهدید کند
چاک فلیشمن, عضو جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا درباره مذاکرات بین آمریکا و ایران گفت «آمریکا هرگز اجازه نخواهد داد ایران به سلاح هستهای دست یابد یا جهان آزاد را با حمله هستهای تهدید کند.»
به گفته او آمریکا «سیاستی مبتنی بر صلح از طریق قدرت» را پی میگیرد. فلیشمن افزود: «میتوانیم با قدرت و رهبری قاطع در جهان صلح ایجاد کنیم.»
حمیدرضا حاجیاسفندیاری، وکیل دادگستری، از تایید احکام پرونده دو متهم به قتل امیرمحمد خالقی، دانشجوی ۱۹ ساله دانشگاه تهران در دیوان عالی کشور خبر داد و گفت متهم ردیف اول این پرونده به اعدام و متهم ردیف دوم به ۲۵ سال حبس محکوم شده است.
جامجم آنلاین سهشنبه ۲۳ اردیبهشت به نقل از حاجیاسفندیاری گزارش داد که قضات شعبه پنجم دادگاه کیفری یک استان تهران پس از محاکمه متهمان پرونده، متهم ردیف اول را به اتهام «قتل» و متهم ردیف دوم را به اتهام «معاونت در قتل و سرقت به عنف» به ترتیب به اعدام و ۲۵ سال حبس محکوم کردند.
حاجیاسفندیاری با بیان اینکه پرونده با اعتراض متهمان و وکلای آنها به دیوان عالی کشور ارسال شد، نوشت که قضات شعبه ۱۷ دیوان عالی کشور رای دادگاه کیفری یک را تایید کردند.
متهم اصلی جمهوری اسلامی است
پیش از این برخی فعالان مدنی در ایران با هشدار درباره صدور حکم اعدام برای متهمان این پرونده هشدار داده بود که حکومت با صدور چنین احکامی بهدنبال نادیدهگرفتن ناتوانی مسئولان در حفظ تامین امنیت جانی دانشجویان و پاک کردن صورتمساله است.
از جمله مطهره گونهای، زندانی سیاسی پیشین که در نامهای مجازات غیرانسانی اعدام را یک مساله مهم سیاسی خواند و نوشت دادخواهی جنایت را نمیتوان به پیشگاه حاکمیت جنایتکار برد.
گونهای در این نامه از رویکرد برخی دانشگاهیان به آنچه منجر به کشتهشدن خالقی شد، ابراز تاسف کرد و نوشت آنها به جای بررسی جامعهشناختی و سیاسی توامان با موضع محکم «نه به اعدام»، خواستار قتل و اعدام انسانی دیگر شدهاند که «تنها صورتمساله سالها سیاستگذاری و حکمرانی خطا و استبدادی جمهوری اسلامی را پاک میکند».
او با تاکید بر اینکه در این رخداد، انگشت اتهام باید به سوی متهم و عامل اصلی این بازتولید خشونت یعنی جمهوری اسلامی نشانه رود، خاطرنشان کرد: «هدف حکومت از اجرای هر حکم اعدامی، مشروعیتبخشی به سایر احکام اعدام، خاصه فعالان سیاسی و مدنی و بازنمایی اقتدار تضعیفشده خود در راستای ارعاب پیشگیرانه مردم از هرگونه اعتراض علیه خویش است.»
قتل در سایه فقر اقتصادی و نبود امنیت در اطراف دانشگاه
امیرمحمد خالقی درمیان، دانشجوی دوره کارشناسی رشته مدیریت کسب و کار دانشگاه تهران بود که شامگاه ۲۴ بهمن ۱۴۰۳، در محلهای نزدیک به کوی دانشگاه تهران به دست سارقان و با سلاح سرد، هدف ضرب و جرح قرار گرفت و کشته شد.
مقامهای قضایی و انتظامی تهران، سهشنبه ۳۰ بهمن از بازداشت سارقان و متهم به قتل این دانشجو خبر دادند.
در ادامه دادگاه رسیدگی به اتهامات عوامل قتل خالقی، اسفند ۱۴۰۳ در شعبه پنج دادگاه کیفری یک استان تهران برگزار شد.
رسانههای ایران همان زمان گزارش دادند که در جریان این جلسه دادگاه متهم ردیف اول با پذیرش اتهام قتل، انگیزه خود را فقر اقتصادی و ترس هنگام سرقت عنوان کرد. متهم ردیف دوم نیز اعلام کرد که به دلیل بدهیهای مالی، اقدام به سرقت کرده است.
نبود امنیت
بسیاری از دانشگاههای ایران، از جمله دانشگاه تهران، شریف و امیرکبیر، با وجود قرار داشتن در مناطق پرتردد شهری، از زیرساختهای امنیتی و ایمنی کافی برخوردار نیستند.
ایراناینترنشنال سوم اردیبهشت در گزارشی با تاکید بر اینکه سریال زورگیری از دانشجویان در حالی ادامه دارد که با وجود هشدارها، اقدامی عملی برای تامین امنیت آنان صورت نگرفت، نوشت در تهران دو دانشجوی دانشگاه خواجه نصیر هدف زورگیری قرار گرفتند.
دو روز پیش از آن در ۳۱ فروردین نیز یکی از دانشجویان دختر دانشگاه بهشتی در منطقه ولنجک، مورد حمله و سرقت زورگیران قرار گرفت و در پی زورگیری و ضرب و جرح، دندانهایش شکست و تلفن همراه او به سرقت رفت.
در ماههای گذشته دانشجویان دانشگاه تهران و برخی دیگر از دانشگاههای کشور بارها در اعتراض به قتل خالقی و نبود امنیت در محیطهای اطراف دانشگاه های تهران تجمع کردند.
همبندیهای مطلب احمدیان، زندانی محبوس در زندان اوین با انتشار نامهای، درباره وخامت وضعیت جسمی و محرومیت او از درمان اعتراض کردند و خواستار اجرای دستورات پزشکی قانونی و توقف اجرای حکم او شدند.
آنان با اشاره به اینکه او «بیش از ۱۵ سال است که در سختترین شرایط با تحمل فشارهای جسمی و روحی فراوان» در زندان است، گفتند: «دادستانی با تعیین وثیقههای سنگین که در چندین نوبت به مبلغ آن نیز افزوده شده است، از توقف حکم وی جهت پیگیری روند درمان در مراکز درمانی تخصصی در خارج از زندان ممانعت به عمل میآورد.»
در این نامه که از سوی ۳۷ همبندی احمدیان منتشر شده با اشاره به اعتصاب غذای او در زندان و عدم توانایی برای تامین وثیقه هشت میلیارد تومانی آمده: «مسئولیت جان و حفظ سلامتی ایشان مستقیما بر عهده دادستانی، نهادهای امنیتی و سازمان زندانها است.»
بر اساس این نامه، لزوم ازسرگیری فوری روند درمان او به «تایید پزشکی قانونی، پزشکان متخصص و همچنین بهداری زندان اوین» رسیده است.
گفته میشود این زندانی سیاسی که ۱۵ سال حبس بدون مرخصی را تجربه کرده، سرطان دارد و با مشکلاتی از جمله تنگی کانال نخاع و عفونت بیضه مواجه است.
احمدیان در نامهای که شنبه ۲۰ بهمن ۱۴۰۳ در سایت حقوق بشری هرانا منتشر شد، خبر داد دادستان با مخالفتهای خود، مانع از انجام اقدامات ضروری برای بهبود وضعیت جسمانیاش در زندان شده است.
این زندانی سیاسی کُرد گفت در دوران بازجویی تحت انواع شکنجهها قرار گرفته که «فکر کردن به آن تن هر انسان با وجدانی را به لرزه در میآورد».
دیوید لمی، وزیر خارجه بریتانیا، در پاسخ به پرسشی درباره اینکه چرا بریتانیا هم مانند آمریکا سپاه پاسدارن جمهوری اسلامی را در فهرست گروههای تروریستی قرار نمیدهد گفت: «بدیهی است که موضوع ممنوعیت را بهطور مستمر بررسی میکنیم.»
لمی افزود: «ما بهدقت در حال بررسی حوزه تهدیدهای دولتی هستیم، حوزهای که بهطور سنتی تفاوت زیادی با آن دسته از سلولها و جوامع تروریستی دارد که آنها را ممنوع اعلام میکنیم. به همین دلیل دولت همچنان با دقت بسیار به این موضوع میپردازد.»
دیوید لمی، وزیر امور خارجه بریتانیا اعلام کرد که این کشور از تلاشهای ایالات متحده برای دستیابی به توافق هستهای با حکومت ایران حمایت میکند.
او سهشنبه ۲۳ اردیبهشت در جلسه پارلمان بریتانیا گفت: «ما جمهوری اسلامی را تشویق کردهایم که با نیت صادقانه به ابتکارهای دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا پاسخ دهد و به راهحلی دیپلماتیک دست یابد.»
لمی افزود:« من از آغاز ماه مه، موضوع ایران را با مارکو روبیو و استیو ویتکاف، وزیر امور خارجه آمریکا و نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه مطرح کردهام و در این گفتوگوها به طیفی از تهدیدهایی پرداختیم که جمهوری اسلامی علیه بریتانیا و شرکای ما ایجاد میکند.»
جان کوپر، نماینده محافظهکار پارلمان بریتانیا، در جلسه پارلمان گفت: «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بازوی صادرات تروریسم حکومت استبدادی تهران است. چرا ما مانند اقدامی که علیه گروه واگنر روسیه انجام دادیم، به جمع تحریمکنندگان این سازمان نپیوستهایم؟ آیا ممکن است دلیل این امر فشار آمریکاییها برای حفظ کانالهای دیپلماتیک شکننده با تهران باشد؟»
وزیر امور خارجه بریتانیا در پاسخ به پرسش جان کوپبر گفت: «یادآوری میکنم که در چهارم مارس، بریتانیا ایران را ذیل برنامه ثبت نفوذ خارجی قرار داد؛ این برنامه، فعالیتهای مخرب در خاک بریتانیا را هدف قرار میدهد. ما همواره موضوع تحریم را تحت بررسی نگه میداریم. در حال حاضر تمرکز ما بر تهدیدهای دولتی است؛ این نوع تهدیدها ماهیتی متفاوت با سلولهای تروریستی دارند که معمولا در فهرست تحریم قرار میگیرند. به همین دلیل، دولت همچنان با دقت فراوان این موضوع را دنبال میکند.»
راهبرد بریتانیا در صورت شکست مذاکرات چیست؟
پس از این سخنان، دیوید رید، دیگر نماینده پارلمان بریتانیا از دیوید لمی پرسید: «بریتانیا و ایالات متحده هر دو معتقدند که ایرانِ مجهز به سلاح هستهای، تهدیدی جدی برای ثبات جهانی است. اکنون که مذاکرات هستهای میان آمریکا و جمهوری اسلامی در جریان است، آیا وزیر امور خارجه میتواند به مجلس توضیح دهد که از نظر بریتانیا، چه نتیجهای از این مذاکرات موفقیتآمیز تلقی میشود؟ و مهمتر اینکه، در صورت شکست این گفتوگوها، آیا برنامه جایگزینی در نظر گرفته شده است؟»
لمی در پاسخ به پرسش دیوید رید گفت: «ایران اکنون تقریبا هر شش هفته، یک واحد قابل توجه از اورانیوم با غنای بالا تولید میکند؛ این مقدار، چهل برابر بیشتر از سقف تعیینشده در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) است؛ توافقی که ما با جمهوری اسلامی امضا کردیم و همین حالا نسخهای از آن در دست من است. موضع من کاملا شفاف است: ایران نباید هیچگاه به سلاح هستهای دست یابد. این کشور باید فورا روند تشدید برنامه غنیسازی خود را معکوس کند، از هرگونه فعالیت تسلیحاتی حیاتی دست بردارد و همه این شرایط باید بهطور کامل قابل راستیآزمایی باشد. در غیر این صورت، ما شاهد بازگشت فوری تحریمها طبق رژیم تحریمهایی خواهیم بود که ۱۰ سال پیش با ایران برقرار کرده بودیم.»
پریتی پتل، وزیر امور خارجه دولت سایه، نیز در این نشست گفت: «حکومت ایران مسئول بسیاری از خونریزیها و درگیریهای فاجعهبار در خاورمیانه است. این حکومت حتی تهدیدی مستقیم برای بریتانیاست، همانطور که در بازداشت اخیر اتباع ایرانی در عملیات ضد تروریستی در خاک کشورمان مشاهده شد. آیا وزیر امور خارجه سفیر ایران را احضار کرده تا نگرانیهای ما را منتقل کند و درباره اتفاقات رخداده در خاک بریتانیا توضیح بخواهد؟ همچنین، فارغ از مذاکرات هستهای، چه گفتگوهایی با متحدانمان انجام شده است؟ موضع شرکای منطقهای ما درباره تهدیدهای خاص ایران چیست، بهویژه در ارتباط با مخالفان این کشور که در بریتانیا تحت فشار قرار گرفتهاند؟ و در نهایت، چه زمانی دولت با راهبردی جامع و شفاف برای مواجهه با جمهوری اسلامی وارد عمل خواهد شد؟»
وزیر امور خارجه بریتانیا در پاسخ به سوالات پریتی پتل گفت: «در تاریخ سوم مه، پلیس ضد تروریسم در چارچوب دو پرونده جداگانه، هشت نفر از جمله هفت تبعه ایرانی را بازداشت کرد. معاون امور خاورمیانه من با سفیر اسرائیل در اینباره گفتوگو کرده است. همانطور که گفتم، ما ایران را در تاریخ چهارم مارس ذیل برنامه ثبت نفوذ خارجی قرار دادیم. موضوع تحریمها همچنان در حال بررسی است. ما بهطور کامل با شرکای اروپایی خود در گروه E3 هماهنگ هستیم و بسیار خرسندیم که آلمان اکنون دولتی جدید دارد تا بتوانیم با آنها درباره برجام و احتمال بازگشت تحریمها همکاری کنیم. ضمن اینکه گفتوگوهای ما با استیو ویتکاف نیز همچنان ادامه دارد.»
شصتوهشتمین هفته کارزار «سهشنبههای نه به اعدام» با اعتصاب غذای زندانیان عضو این کارزار در ۴۱ زندان کشور ادامه پیدا کرد. همزمان، گروهی از اعضای خانواده زندانیان سیاسی محکوم به اعدام در یکی از پارکهای شهر تهران تجمع کردند.
اعضای کارزار «سهشنبههای نه به اعدام» در بیانیه شصتوهشتمین هفته خود با اشاره به اجرای حکم اعدام بیش از ۹۶ زندانی در زندانهای سراسر کشور از ابتدای اردیبهشت تا کنون، اعلام کردند که این آمار نشان میدهد جمهوری اسلامی در این مدت بهطور میانگین روزانه دستکم چهار تن را به دار آویخته است.
آنها در بیانیه ۲۳ اردیبهشت خود با اشاره به صدور حکم اعدام برای پیمان فرحآور و احسان فریدی، دو زندانی سیاسی تاکید کردند که این احکام غیرانسانی بدون امکان دسترسی زندانیان به وکیل منتخب صادر شده است.
ایراناینترنشنال ۲۱ اردیبهشت گزارش داد که فریدی، دانشجوی دانشگاه تبریز از سوی شعبه سوم دادگاه انقلاب این شهر به اتهام «افساد فیالارض» به اعدام محکوم شده است.
پیمان فرحآور، شاعر و فعال اجتماعی، نیز ۱۶ اردیبهشت از سوی احمد درویشگفتار، رییس شعبه اول دادگاه انقلاب رشت به اتهام «بغی» و «محاربه» به اعدام محکوم شد.
پیمان فرحآور
طرح شکایت علیه صادر کنندگان احکام اعدام
اعضای کارزار «سهشنبههای نه به اعدام» در بیانیه خود از نهادهای حقوق بشری و مخالفان اعدام درخواست کردند که با افشای چهره قضاتی که در صدور این احکام نقش دارند، در نهادهای مستقل حقوق بشری علیه آنان طرح شکایت کنند.
آنها با اشاره به اینکه در شرایطی حکومت از حل بحرانهای داخلی و خارجی خود عاجز مانده، شتاب اعدامها افزایش یافته است، تاکید کردند: «در هر گوشه از این سرزمین باید پرچم مبارزه با اعدام را برافراشت و صدای اعتراض را بلند کرد. نباید اجازه داد این حکومت جنایتکار جان شهروندان را بهراحتی بگیرد.»
زندانیان عضو این کارزار در پایان با گرامیداشت یاد برزان محمدی، زندانی سیاسی سابق و از حامیان این کارزار که هفته گذشته جان باخت، درگذشت او را به خانواده و تمامی همراهان کارزار تسلیت گفتند.
از دیگر سو، گلرخ ایرایی، زندانی سیاسی، در نامهای از زندان اوین در واکنش به حکم اعدام امیرحسین مقصودلو، خواننده مشهور با نام «تتلو»، نوشت: «مخالفت با اعدام به معنای دفاع از دیدگاههای سیاسی و باورهای محکوم به مرگ نیست و ما را در برابر مرزهای انسانیِ دریده شده از سوی محکوم پاسخگو نمیکند.»
او اضافه کرد: «مخالفت با هرگونه سلب حیات، نه حق، بلکه وظیفهمان است. اگر خود را مخالف اعدام میدانیم و خاستگاهمان توقف چرخهی کشتار حکومتی است.»
ویدیوی رسیده به ایراناینترنشنال نشان میدهد گروهی از اعضای خانواده زندانیان سیاسی محکوم به اعدام، سهشنبه ۲۳ اردیبهشتماه همزمان با ادامه کارزار «سهشنبههای نه به اعدام» در یکی از پارکهای شهر تهران تجمع کردند.
حاضران در این تجمع شعارهایی از جمله «نه به اعدام»، سردادند و تصاویری از زندانیان سیاسی محکوم به اعدام و پلاکاردهایی با شعارهای «لغو فوری حکم اعدام» دست گرفتند.
مادر یکی از زندانیان سیاسی محکوم به اعدام در این تجمع میگوید فرزند محکوم به اعدام خود را دو ماه است ندیده و مسئولان زندان تلفنهای او را هم قطع کردهاند.
کارزار نه به اعدام
اعتصاب غذای زندانیان عضو کارزار «سهشنبههای نه به اعدام» از نهم بهمن ۱۴۰۲ با شدت گرفتن موج اعدامها در ایران، با درخواست توقف صدور و اجرای این احکام، از سوی زندانیان سیاسی محبوس در زندان قزلحصار کرج آغاز شد.
در هفتههای بعد، زندانهای دیگری به این کارزار پیوستند و اکنون در شصتوهشتمین هفته، زندانیان محبوس در ۴۱ زندان سراسر ایران دست به اعتصاب غذا زدهاند.
زندانهای اراک، اردبیل، ارومیه، ازبرم لاهیجان، اسدآباد اصفهان، اوین، بانه، برازجان، بم، بهبهان، تبریز، تهران بزرگ، چوبیندر قزوین، حویق تالش، خرمآباد، خورین ورامین، خوی، دستگرد اصفهان، دیزلآباد کرمانشاه، رامهرمز، رشت، رودسر، زاهدان، سپیدار اهواز، سقز، سلماس، سنندج، شیبان اهواز، طبس، عادلآباد شیراز، قائمشهر، قزلحصار کرج، کامیاران، کهنوج، گنبدکاووس، مرکزی کرج، مریوان، مشهد، میاندوآب، نظام شیراز و نقده، زندانهایی هستند که به این کارزار پیوستهاند.
در ماههای اخیر، افزایش شمار اجرای احکام اعدام و همچنین صدور و تایید احکام اعدام برای زندانیان سیاسی در ایران، با موجی از اعتراضات در داخل و خارج کشور روبهرو شده است.