کشورهای شرکت‌کننده در نشست سران عرب در بیانیه پایانی خود با اشاره بر «ضرورت فوری دستیابی به راه‌حل‌های پایدار از طریق گفت‌وگو» در منطقه، از گفت‌وگوهای جاری میان جمهوری اسلامی و آمریکا حمایت کردند و خواستار دستیابی به توافقی برای استفاده صرفا صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای شدند.
این کشورها بر «حاکمیت امارات متحده عربی بر جزایر سه‌گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی» تاکید کردند و از جمهوری اسلامی خواستند در پاسخ به ابتکار امارات برای حل مسالمت‌آمیز این موضوع، از طریق مذاکرات مستقیم یا مراجعه به دیوان بین‌المللی دادگستری، وارد عمل شود.
العربیه شنبه ۲۷ اردیبهشت به نقل از منابع آگاه نوشت سپاه پاسداران نشست‌های خود را با مخالفان سیاسی و مسلح حکومت طالبان در افغانستان افزایش داده است.
سفر احمد مسعود و دیگر سران مخالف طالبان به مشهد
بر اساس این گزارش، این دیدارها در پی کاهش نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی پس از تضعیف حزب‌الله لبنان و کشته شدن فرماندهانش، از هم پاشیدن توان نظامی حوثی‌های یمن و سقوط حکومت بشار اسد در سوریه، برنامه‌ریزی شده‌اند.
به گفته این منابع، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی از احمد مسعود، فرمانده جبهه مقاومت ملی افغانستان، عطا محمد نور، والی پیشین بلخ و از چهره‌های برجسته جنگی و صلاح‌الدین ربانی، وزیر خارجه پیشین افغانستان، دعوت کرده است تا به تهران سفر کنند.
بر اساس این گزارش، مسعود از تاجیکستان به مشهد رفته و در دو روز گذشته با شماری از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران و مقام‌های وزارت خارجه جمهوری اسلامی دیدار کرده است.
محمد نور نیز در مشهد دیدارهای جداگانه‌ای با همین مقام‌ها داشته، اما ربانی هنوز با دعوت تهران موافقت نکرده است.
بیشتر بخوانید: جبهه متحد افغانستان گفت سپاه پاسداران هزینه عملیات القاعده را در منطقه می‌پردازد
منابع آگاه افغان به العربیه گفتند جمهوری اسلامی برای نخستین بار در چند سال اخیر اجازه داده مسعود با افسران نیروهای ویژه (کماندو) وابسته به دولت پیشین افغانستان که در ایران اقامات دارند، دیدار کند.
این نشست تحت تدابیر شدید امنیتی سپاه پاسداران در مشهد برگزار شده است.
به گزارش العربیه، دیدارهای مسعود در ایران همچنان ادامه دارد.
در سال‌های گذشته، جمهوری اسلامی برای جلوگیری از ایجاد حساسیت و اختلاف با طالبان که روابطش با تهران از زمان بازگشت به قدرت در سال ۱۴۰۰ به‌شدت تقویت شده، اجازه نمی‌داد سیاستمداران افغان با پناهندگان و شهروندان افغان مقیم ایران دیدار کنند.
دیدار مقام‌های سپاه و وزارت خارجه جمهوری اسلامی با رهبران احزاب افغان در ترکیه
العربیه در ادامه گزارش خود نوشت حدود دو ماه پیش، شماری از مقام‌های ارشد سپاه پاسداران و وزارت خارجه جمهوری اسلامی با گروهی از سیاستمداران و رهبران احزاب افغان در استانبول و آنکارا ترکیه دیدار کردند.
بر اساس این گزارش، حسین موسوی، معاون پیشین قاسم سلیمانی در امور افغانستان، ناصر غزالی‌پور، فرمانده پایگاه انصارالقائم در مشهد، محمدرضا بهرامی، معاون و مدیرکل امور جنوب آسیا در وزارت خارجه و ابراهیم طاهریان، سفیر پیشین جمهوری اسلامی در کابل از جمله مقام‌های ایرانی حاضر در این دیدارها بودند.
بیشتر بخوانید: وزارت امور خارجه آمریکا ایران را پناهگاه امن رهبران ارشد القاعده خواند
یکی از این نشست‌ها در منزل خواجه محبوب صدیقی، از معاونان عطا محمد نور در استان بلخ برگزار شد و شماری از چهره‌های برجسته افغان از جمله عبدالرشید دوستم، معاون پیشین ریاست‌جمهوری و رهبر حزب جنبش ملی اسلامی افغانستان، محمد محقق، معاون پیشین ریاست اجرایی و رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان و تاج محمد جاهد، وزیر پیشین کشور در آن حضور داشتند.
این در حالی است که محقق به حمایت از لشکر فاطمیون و جذب افغان‌ها برای جنگ‌های نیابتی جمهوری اسلامی در مناطق مختلف متهم شده است.
به گفته منابع آگاه، هیاتی از سپاه پاسداران همچنین با اعضای «جنبش ملی افغانستان برای صلح و عدالت» به رهبری محمد حنیف اتمر، وزیر خارجه پیشین افغانستان، دیدار کرده‌اند.
دستور کار این نشست محرمانه بوده، اما برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که سپاه پاسداران به‌دلیل کاهش نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی، به‌دنبال افزایش نفوذ در افغانستان از طریق حمایت از مخالفان طالبان است.
طرح ۲۰ ساله سپاه برای نفوذ در کابل
یکی از سیاستمداران افغان به العربیه گفت سپاه پاسداران از مدت‌ها پیش به‌دنبال آن بوده که منطقه‌ای تحت نفوذ خود در غرب کابل ایجاد کند؛ مشابه نقش و نفوذی که در ضاحیه جنوبی بیروت دارد.
به گفته او، این طرح نخستین‌بار در جریان جنگ داخلی افغانستان میان سال‌های ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۶ (حدود سال‌های ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۵) مطرح شده بود، اما مخالفت برخی رهبران افغان مانع از اجرای آن شد.
این سیاستمدار افغان که نخواست نامش فاش شود، هشدار داد شکست‌ها و عقب‌نشینی‌های منطقه‌ای حکومت ایران، افغانستان را به مناسب‌ترین نقطه برای بازتعریف نفوذ جمهوری اسلامی بدل کرده است.
او افزود جمهوری اسلامی با وجود آنکه روابط نزدیکی با حکومت فعلی طالبان دارد، در پی تحقق این هدف از طریق حمایت از مخالفان طالبان است.
ماه گذشته هیاتی از سیاستمداران افغان مقیم خارج، به ریاست محمد محقق به ایران سفر و با مقام‌های جمهوری اسلامی دیدار کرد. این سفر در حالی انجام شد که جمهوری اسلامی صدها پناهجوی افغانستان را از خاک خود اخراج کرده بود.
عبد رب الرسول سیاف، رهبر حزب دعوت اسلامی و از چهره‌های سرشناس دوران جنگ در افغانستان، بهمن ۱۴۰۳ به ایران سفر کرد و در دیدار با مقام‌های جمهوری اسلامی، طالبان را به تشکیل «شورای حل و عقد» فراخواند.
سفر مخفیانه رهبران مخالف دولت افغانستان به مشهد در شرایطی صورت میگیرد که امیرخان متقی، وزیر خارجه حکومت طالبان، ۲۷ اردیبهشت به دعوت رسمی عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، به ایران رفت تا در مجمع گفت‌وگوی تهران شرکت کند.
اردوغان شنبه ۲۷ اردیبهشت در بازگشت از سفر به آلبانی گفت رایزنی آنکارا با کشورهای همسایه درباره نحوه تحویل سلاح‌های «تروریست‌ها» در خارج از مرزهای ترکیه، در حال انجام است.
او افزود طرح‌هایی برای چگونگی مشارکت بغداد و اربیل در این روند در دست بررسی قرار دارد.
پس از دهه‌ها منازعه با دولت ترکیه، حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) ۲۲ اردیبهشت با انتشار بیانیه‌ای انحلال خود را اعلام کرد. این خبر با واکنش‌های گسترده‌ای از سوی احزاب و چهره‌های سیاسی مختلف در داخل ترکیه مواجه شد.
خبرگزاری فرات، رسانه نزدیک به پ‌ک‌ک، در این خصوص نوشت این حزب «ماموریت تاریخی» خود را به اتمام رسانده است.
عبد‌الله اوجالان، رهبر زندانی حزب کارگران کردستان، اسفند ۱۴۰۳ خواستار زمین گذاشتن سلاح و انحلال این حزب شده بود.
او از سال ۱۹۹۹ میلادی دوران محکومیت حبس ابد خود را در زندانی واقع در یکی از جزایر ترکیه سپری می‌کند.
بیشتر بخوانید: پایان پ‌ک‌ک، تداوم تردید: آیا صلح راهی به دموکراسی خواهد داشت؟
اردوغان: با رویکرد سازنده ترامپ، تحریم‌های ترکیه به‌زودی رفع می‌شود
اردوغان ۲۷ اردیبهشت در ادامه اظهارات خود گفت باور دارد تحریم‌های ایالات متحده علیه بخش دفاعی ترکیه در چارچوب «قانون مقابله با دشمنان آمریکا از طریق تحریم» (کاتسا)، به‌زودی لغو خواهند شد.
او در پاسخ به پرسش خبرنگاران درباره موافقت واشینگتن با فروش احتمالی موشک به آنکارا افزود: «می‌توانم به‌راحتی بگویم که در مورد کاتسا گشایشی حاصل شده است.»
او این موضوع را نتیجه رویکرد «بازتر، سازنده‌تر و صادقانه‌تر» دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، دانست.
اردوغان همچنین اعلام کرد درباره این موضوع با ترامپ و همچنین سفیر جدید آمریکا در آنکارا گفت‌وگو کرده است.
آمریکا آذرماه ۱۳۹۹ ترکیه را به‌دلیل خرید سامانه موشکی اس-۴۰۰ از روسیه، در فهرست تحریم‌های خود قرار داد.
ایالات متحده و ترکیه هر دو عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) هستند.
الشرق الاوسط شنبه ۲۷ اردیبهشت هویت یکی از «خطرناک‌ترین» افراد بازداشت‌شده را محمد صلاح معرفی کرد و افزود او فرزند یکی از فرماندهان نیروی رضوان حزب‌الله است.
به گفته یک منبع در وزارت دادگستری لبنان، صلاح نقشی کلیدی در هدف قرار گرفتن برخی از چهره‌های برجسته حزب‌الله، از جمله حسن بدیر، مسئول میز فلسطین این گروه، ایفا کرده است.
نیروی رضوان شاخه عملیات ویژه حزب‌الله محسوب می‌شود؛ یگانی که نام خود را از «علی رضوان»، یکی از فرماندهان کشته‌شده این گروه گرفته است.
ماموریت‌های این نیرو شامل نفوذ به خاک اسرائیل و انجام عملیات خرابکارانه در این کشور است.
یگان رضوان از نیروهای آموزش‌دیده و وفادار به بالاترین سطوح فرماندهی حزب‌الله تشکیل شده است. پیش از تضعیف این گروه نیابتی جمهوری اسلامی، قرار بود یگان رضوان نقشی محوری در طرح‌های تهاجمی حزب‌الله، به‌ویژه در صورت حمله به مناطق شمالی اسرائیل، ایفا کند.
الشرق الاوسط در ادامه گزارش خود به نقل مقام وزارت دادگستری لبنان نوشت از ۲۱ فرد بازداشت‌شده به اتهام جاسوسی برای اسرائیل، ۱۳ نفر شهروند لبنان، شش نفر سوری و دو نفر فلسطینی هستند.
بر اساس این گزارش، موساد شماری از این افراد را پیش از حمله هفتم اکتبر حماس و برخی دیگر را پس از آن به خدمت گرفته بود.
بیشتر بخوانید: موسسه آلما: نیروی قدس سپاه و یگان ۳۹۰۰ حزب‌الله فعالیت خود در اردن را افزایش داده‌اند
اسرائیل و لبنان هفتم آذر ۱۴۰۳ برای برقراری آتش‌بس و اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد به توافق دست یافتند.
بر اساس قطعنامه ۱۷۰۱، حزب‌الله باید نیروهای خود را به شمال رودخانه لیتانی (حدود ۳۰ کیلومتری مرز اسرائیل) منتقل کند و بدین ترتیب، تنها ارتش لبنان و نیروهای حافظ صلح سازمان ملل اجازه استقرار در جنوب این کشور را دارند.
طبق مفاد توافق آتش‌بس، ارتش اسرائیل نیز موظف است از جنوب لبنان عقب‌نشینی کند، اما نظامیان اسرائیلی همچنان در بخش‌هایی از این منطقه مستقر هستند.
اسرائیل در ماه‌های اخیر بارها حزب‌الله را به نقض آتش‌بس متهم کرده و مواضع و اعضای این گروه را در خاک لبنان هدف قرار داده است.
حزب‌الله در پی نابودی زیرساخت‌های نظامی خود در حملات اسرائیل و کشته شدن رهبران و فرماندهان برجسته‌اش، از جمله حسن نصرالله و هاشم صفی‌الدین، به‌شدت تضعیف شده است.
سی و چهارمین اجلاس سران کشورهای عضو اتحادیه عرب شنبه ۲۷ اردیبهشت با شعار «گفت‌وگو، همبستگی و توسعه» در بغداد آغاز به کار کرد.
رییس‌جمهوری عراق در سخنرانی افتتاحیه این اجلاس خواستار همکاری کشورهای عربی برای عبور از «شرایط پیچیده و چالش‌های خطرناک» منطقه شد.
انتقال ریاست اجلاس از بحرین به عراق
عبداللطیف بن راشد الزیانی، وزیر امور خارجه بحرین، به نمایندگی از حمد بن عیسی آل خلیفه، پادشاه این کشور، در مراسم افتتاحیه اجلاس اتحادیه عرب سخنرانی کرد و ریاست اجلاس را به‌طور رسمی به عراق تحویل داد.
الزیانی با اشاره به میزبانی منامه از اجلاس پیشین اتحادیه عرب، آن را تجربه‌ای ارزشمند دانست و گفت: «بحرین به شراکت حقیقی منجر به توسعه و ثبات پایدار امید دارد.»
او افزود در اجلاس بحرین، طرح‌های مهمی برای گسترش همکاری‌ها میان کشورهای عربی به تصویب رسید.
وزیر خارجه بحرین همچنین از کشورهای عربی به‌دلیل حمایت از نامزدی منامه برای عضویت غیردائم در شورای امنیت سازمان ملل متحد قدردانی کرد.
بیشتر بخوانید: سفر علنی فرمانده نیروی قدس سپاه به عراق؛ قاآنی در بغداد به‌دنبال چیست؟
ضرورت ابتکار عمل برای تقویت ثبات منطقه
پس از انتقال ریاست اجلاس، رییس‌جمهوری عراق در سخنرانی افتتاحیه خود گفت این اجلاس در شرایطی برگزار می‌شود که «سایه جنگ، امنیت و ثبات منطقه را تهدید می‌کند و مانعی در مسیر تلاش‌ها برای توسعه و آرمان‌های آینده ما است».
رشید افزود: «اجلاس بغداد در سایه شرایط بسیار پیچیده و چالش‌های خطرناکی برگزار می‌شود که امنیت کشورها و سرنوشت ملت‌های ما را تهدید می‌کند. این وضعیت ایجاب می‌کند ابتکار عمل و تحرک فوری برای تقویت فرصت‌های ثبات عربی، منطقه‌ای و بین‌المللی در دستور کار قرار گیرد.»
او همچنین بر پایبندی به اصول سازمان ملل و قواعد حقوق بین‌الملل تاکید کرد و گفت: «عراق بر اهمیت حل و فصل اختلافات از طریق روش‌های مسالمت‌آمیز و گفت‌وگوهای دوجانبه مستقیم یا از طریق میانجی‌ها تاکید می‌کند. ما سیاست دیکته کردن، دخالت‌های خارجی و استفاده از زور را مردود می‌دانیم.»
این اظهارات در حالی مطرح می‌شوند که ادامه عملیات نظامی اسرائیل در نوار غزه، حملات حوثی‌های یمن به اسرائیل، پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی، تحولات سوریه و تلاش‌ها برای تشکیل کشور مستقل فلسطین موجب پیچیده‌تر شدن معادلات خاورمیانه شده است.
بیشتر بخوانید: جروزالم پست از توافق اولیه احمد الشرع برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل خبر داد
حمایت از فلسطین
رییس‌جمهوری عراق در ادامه سخنان خود بر حمایت از فلسطین تاکید کرد و گفت: «ما بر موضع خود در خصوص دستیابی ملت فلسطین به حقوق خود در سرزمین ملی‌شان و رد تمامی تلاش‌های مرتبط با سیاست کوچ اجباری تحت هر شرایط یا عنوانی پافشاری می‌کنیم.»
او با تاکید بر اهمیت یکپارچگی مواضع کشورهای عربی در برابر چالش‌های منطقه‌ای افزود: «امروز ما موظفیم بر نقاط مشترک خود تمرکز کنیم و از هر آنچه وحدت ما را به خطر می‌اندازد، پرهیز کنیم. پیوند خون، دین و تاریخ مشترک، ما را به‌سوی همکاری و اقدام مشترک هدایت می‌کند.»
رشید در پایان سخنان خود ضمن خوشامدگویی به سران و نمایندگان کشورهای عربی، آغاز به کار رسمی سی و چهارمین اجلاس سران اتحادیه عرب به ریاست عراق را اعلام کرد.
ترامپ ۱۶ بهمن سال گذشته در نشست خبری مشترک با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، از طرح خود برای مالکیت ایالات متحده بر نوار غزه و جابه‌جایی ساکنان آن خبر داد.
شبکه ان‌بی‌سی‌نیوز ۲۷ اردیبهشت به نقل از پنج منبع آگاه گزارش داد دولت ترامپ در حال بررسی طرحی برای انتقال دائمی تا یک میلیون فلسطینی از نوار غزه به لیبی است.
