والاستریت ژورنال: حمله ۷ اکتبر برای جلوگیری از توافق اسرائیل و عربستان سعودی انجام شد
بر اساس اسناد مربوط به یک نشست سطح بالا در غزه که ارتش اسرائیل آن را در تونلی در زیر این منطقه یافته، رهبران ارشد حماس، حمله هفتم اکتبر به اسرائیل را با هدف جلوگیری از مذاکرات صلح میان اسرائیل و عربستان سعودی آغاز کردند.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، اعلام کرد موافقت این کشور با ارسال کمکهای بشردوستانه به غزه، نتیجه افزایش فشارها از سوی آمریکا و تصمیمی برای تسهیل ادامه عملیات نظامی در این باریکه است.
نتانیاهو دوشنبه ۲۹ اردیبهشت در پیامی ویدیویی گفت: «سناتورهایی که من آنها را حامی اسرائیل میدانم، نزد من میآیند و میگویند ما همه کمکهایی را که برای پیروزی در جنگ نیاز دارید در اختیارتان میگذاریم، اما نمیتوانیم شاهد تصاویری از قحطی [در غزه] باشیم.»
او در پاسخ به برخی انتقادات از تصمیمش برای پایان محاصره سهماهه غزه افزود: «برای آنکه پیروزیمان را کامل کنیم، حماس را شکست دهیم و گروگانها را آزاد کنیم، نباید به نقطه قحطی برسیم... در آن صورت، دیگر از ما حمایت نخواهند کرد.»
یکی از مخالفان اصلی ورود کمکهای بشردوستانه به غزه بزالل اسموتریچ، وزیر راستگرای کابینه نتانیاهو، بود.
او با اشاره به تصمیم اخیر دولت اسرائیل گفت ساز و کاری خصوصی بر توزیع اقلام ضروری و اساسی در میان مردم غزه نظارت خواهد داشت تا «دنیا جلوی اسرائیل را نگیرد و آن را به ارتکاب جنایات جنگی متهم نکند».
او با تایید نقش آمریکا در این فرآیند افزود: «این کمکها اجازه میدهد غیرنظامیان غذا بخورند، دوستانمان در جهان همچنان برای ما چتر حمایتی در برابر شورای امنیت و دیوان لاهه فراهم کنند و ما بتوانیم تا پیروزی نهایی به جنگ ادامه دهیم.»
نتانیاهو پیشتر در ۲۸ اردیبهشت گفته بود کابینه اسرائیل برای جلوگیری از به خطر افتادن عملیات نظامی در غزه بهدلیل بحران گرسنگی، با ورود میزان محدودی از کمکهای بشردوستانه، شامل غذا، به این منطقه موافقت کرده است.
اسرائیل از اواسط اسفند ۱۴۰۳ و در پی فروپاشی آتشبس، همه مسیرهای ورود کالاها و کمکهای بشردوستانه به غزه را مسدود کرد.
اسرائیلهیوم: ارسال کمکها نتیجه توافق آمریکا با حماس برای آزادی گروگان دوتابعیتی بود
روزنامه اسرائیلهیوم ۲۹ اردیبهشت گزارش داد دولت ترامپ با حماس توافق کرده بود در ازای آزادی ادان الکساندر، گروگان اسرائیلی-آمریکایی، به اسرائیل برای از سرگیری ارسال کمکهای بشردوستانه به غزه فشار وارد کند.
پیشتر مقامهای آمریکایی آزادی الکساندر را «اقدامی مبتنی بر حسننیت» از سوی حماس توصیف کرده بودند.
به گزارش اسرائیلهیوم، این توافق از طریق تماسهایی میان مقامهای آمریکایی و چهرههای ارشد حماس هماهنگ شد و نتیجه آن، ازسرگیری ارسال کمکها به غزه بود.
منابعی در واشینگتن نیز گفتند این توافق، راهکاری موقت برای حفظ حمایت آمریکا از عملیات نظامی اسرائیل و تسهیل پیشرفت در مذاکرات مربوط به آتشبس و آزادی گروگانها است.
نتانیاهو ۲۹ اردیبهشت در ادامه سخنان خود گفت تا زمان راهاندازی مراکز توزیع کمکها تحت کنترل ارتش، «اسرائیل ناچار است کمکهایی حداقلی را به نوار غزه ارسال کند» تا از گرسنگی گسترده میان غیرنظامیان جلوگیری شود.
او بار دیگر تکرار کرد اسرائیل در آغاز جنگ اجازه ورود حداقلی کمکها به غزه را داده بود، اما پس از آنکه مشخص شد حماس این کمکها را در اختیار خود میگیرد، ارسال این اقلام را به منطقه متوقف کرد.
میزان کمکها و نحوه توزیع آنها در غزه نامشخص است
نخستوزیر اسرائیل اعلام کرد این کشور در هماهنگی با آمریکا روش جدیدی برای توزیع کمکها تدارک دیده که شامل مراکز امدادرسانی تحت حفاظت ارتش اسرائیل و نظارت پیمانکاران آمریکایی بر روند توزیع است.
نتانیاهو به جزییات مربوط به میزان و چگونگی ورود کمکهای بشردوستانه به غزه اشارهای نکرد، اما گفت نخستین مراکز توزیع کمکها با هدف گسترش و ایجاد منطقهای بشردوستانه در داخل غزه تحت کنترل اسرائیل در روزهای آینده آغاز به کار خواهند کرد.
نتانیاهو در عین حال تاکید کرد نهایی شدن این موضوع زمانبر خواهد بود.
در مقابل، اتحادیه اروپا اعلام کرد سازمان ملل متحد تنها ساز و کار قابل قبول برای توزیع کمکها در غزه است.
اسموتریچ نیز به میزان کمکهای بشردوستانه به غزه پرداخت و گفت: «در روزهای آینده مقدار کمی آرد برای نانواییهایی که نان پیتا میان مردم توزیع میکنند و آشپزخانههایی که روزانه یک وعده غذای پخته به مردم میدهند، وارد میشود.»
این سیاستمدار راستگرای اسرائیلی اضافه کرد: «غیرنظامیان در غزه یک نان پیتا و یک بشقاب غذا دریافت میکنند، همین و بس.»
یک مقام سازمان ملل که نامش فاش نشد، ۲۹ اردیبهشت گفت انتظار میرود در روز جاری ۲۰ کامیون حامل کمکهای امدادی، عمدتا شامل مواد غذایی، وارد نوار غزه شوند.
رسانههای فلسطینی نیز گزارش دادند ۵۰ کامیون حامل آرد، روغن خوراکی و حبوبات تا اواخر دوشنبه وارد این باریکه خواهند شد.
دستور تخلیه خان یونس و بمباران دهها نقطه غزه
در حالی که عملیات «ارابههای جدعون» اسرائیل در غزه ادامه دارد، نتانیاهو در سخنرانی خود اعلام کرد اسرائیل قصد دارد کنترل تمامی این منطقه را به دست بگیرد.
ارتش اسرائیل ظهر ۲۹ اردیبهشت اعلام کرد در ۲۴ ساعت گذشته، بیش از ۱۶۰ موضع را در غزه بمباران کرده است.
به گفته ارتش اسرائیل، اهداف حملات شامل اماکن عملیاتی، محلهای پرتاب موشکهای ضد زره، تونلها، انبار سلاح، ساختمانهای مورد استفاده گروههای مسلح، سازههای تلهگذاریشده و یک مرکز فرماندهی بودند.
همزمان ارتش اسرائیل برای خان یونس در جنوب نوار غزه هشدار تخلیه صادر کرد و گفت اکنون کل این منطقه «میدان نبرد خطرناک» محسوب میشود.
به غیرنظامیان فلسطینی که احتمالا شمارشان به دهها هزار نفر میرسد، توصیه شده به سمت غرب و منطقه مواصی در سواحل غزه حرکت کنند.
دقایقی بعد از این هشدار، رسانههای فلسطینی از حملات توپخانهای اسرائیل به خان یونس خبر دادند.
منابع پزشکی محلی میگویند دستکم ۲۰ نفر شامگاه یکشنبه اردیبهشت در حملات هوایی اسرائیل کشته شدند.
مقامهای بهداشتی حماس اعلام کردند در پی تشدید عملیات نظامی اسرائیل طی هشت روز گذشته، بیش از ۵۰۰ نفر در غزه جان خود را از دست دادهاند.
یک مقام اسرائیلی: مذاکرات آتشبس به بنبست رسیده است
یک مقام اسرائیلی به شبکه ۱۲ تلویزیون این کشور گفت مذاکرات دوحه بر سر آتشبس و آزادی گروگانها به بنبست رسیده است.
او تاکید کرد اسرائیل در چارچوب تلاشهای میانجیگرانه فعلی، هیچگونه تضمینی برای پایان جنگ به حماس نخواهد داد.
این اظهارات در حالی مطرح میشود که فشارهای بینالمللی برای دستیابی به توافق ادامه دارد و نگرانیها نسبت به وضعیت انسانی در غزه در حال افزایش است.
رسانههای فلسطینی خبر دادند نیروهای ویژه اسرائیل با نفوذ به جنوب نوار غزه در لباس مبدل، یک فرمانده نظامی را کشتند. شبکه العربیه در گزارشی متفاوت، این نفوذ را عملیاتی برای نجات گروگانهای اسرائیلی در بند حماس نامید.
رسانههای غزه گزارش دادند نیروهای ویژه اسرائیل صبح دوشنبه ۲۹ اردیبهشت به خان یونس نفوذ کردند و احمد سرحان، از اعضای ارشد شاخه نظامی «کمیتههای مقاومت مردمی»، را کشتند.
بر اساس این گزارشها، این نیروها بهصورت مخفیانه وارد غزه شدند و برخی لباس زنانه به تن داشتند.
در جریان این عملیات، همسر و فرزندان سرحان نیز بازداشت شدند.
کمیتههای مقاومت مردمی بهعنوان سومین گروه بزرگ مسلح فعال در نوار غزه، در کنار حماس و جهاد اسلامی شناخته میشود.
این گروه در سالهای اخیر تحت هدایت و دستورالعملهای حماس فعالیت کرده است.
رسانههای فلسطینی همچنین تصاویری از یک گاری منتشر کردهاند که به گفته آنها، در عملیات مخفیانه نیروهای ویژه اسرائیل در خان یونس مورد استفاده قرار گرفته است.
در این تصاویر، یک گاری معمولی به چشم میخورد که معمولا با قاطر یا موتورسیکلت کشیده میشود و آوارگان غزه برای جابهجایی وسایل خود از آن استفاده میکنند.
اما داخل آن، بخشی توخالی و مخفی وجود دارد که احتمالا محل پنهان شدن نیروهای اسرائیلی یا تجهیزات آنها بوده است.
تصویر منتسب به گاری نیروهای ویژه اسرائیلی
اسرائیل به شکل تلویحی عملیات نجات گروگانها را تکذیب کرد
از صبح دوشنبه موجی از حملات هوایی سنگین اسرائیل در اطراف منطقه خان یونس، از جمله بیمارستان ناصر، گزارش شده است.
مقامهای بهداشتی غزه که زیر نظر حماس اداره میشوند، اعلام کردند در روز دوشنبه تاکنون ۱۷ نفر در سراسر این باریکه کشته شدهاند.
به گفته این مقامات، شش نفر از کشتهشدگان ساکن خان یونس و همان منطقهای بودند که عملیات نیروهای ویژه اسرائیل در آن گزارش شده است.
گزارشها درباره هدف این عملیات ضد و نقیض است و علاوه بر هدف قرار گرفتن سرحان، روایتهای دیگری هم درباره این نفوذ منتشر شده است.
شبکه العربیه خبر داد نیروهای اسرائیلی در چارچوب عملیاتی برای «نجات گروگانها» در این منطقه حضور داشتهاند.
شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل هم گزارش داد نیروهای ویژه این کشور بدون آنکه تلفاتی در خان یونس متحمل شوند، توانستند منطقه را ترک کنند.
ارتش اسرائیل واکنش مستقیمی به این گزارشها نشان نداد و تنها در بیانیهای بدون جزییات، اعلام کرد مشغول اجرای عملیات «ارابههای جدعون» در تمام نوار غزه است و «هیچ تغییری در ارزیابی وضعیت ایجاد نشده است».
برخی رسانههای اسرائیلی نوشتند این بیانیه به شکل تلویحی انجام عملیات نجات گروگانها را تکذیب میکند.
یکشنبه ۲۸ اردیبهشت از یکسو تلاشهای دیپلماتیک برای رسیدن به آتشبس و آزادی گروگانها در قطر بدون نتیجه پایان گرفت و از سوی دیگر ارتش اسرائیل از گسترش عملیات نظامی در نوار غزه و آغاز «مرحله جدیدی» از نبرد با حماس خبر داد.
اسرائیل خواستار آزادی گروگانها و اخراج حماس از غزه در مقابل توقف جنگ است، اما حماس با هرگونه توافقی که منجر به خروج این گروه از غزه شود، مخالفت کرده است.
در پی هشدارهای جهانی درباره قحطی و مرگومیر گسترده در غزه، اسرائیل اعلام کرد که پس از سه ماه محاصره این منطقه اجازه ورود میزان محدودی از کمکهای بشردوستانه، شامل غذا به این منطقه را صادر خواهد کرد. در روزهای گذشته حملات ارتش اسرائیل به غزه شدت گرفته است.
به گزارش خبرگزاری اسوشیتدپرس، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل یکشنبه، ۲۸ اردیبهشت اعلام کرد که بحران گرسنگی در غزه، عملیات نظامی جدید اسرائیل به این منطقه را به خطر میاندازد، به همین دلیل کابینهاش ورود مقدار محدودی غذا به این منطقه را تصویب کرده است.
نحوه ورود این کمکها و زمان دقیق آن هنوز مشخص نیست. اسرائیل از مدتی پیش به دنبال ایجاد یک سازوکار جدید برای توزیع کمکها در غزه است. این تلاشها با مخالفت نهادهای امدادرسان مواجه شد.
نتانیاهو تاکید کرده که اسرائیل نمیخواهد این کمکها به دست حماس برسد و تلاش خواهد کرد تا از کنترل این گروه بر توزیع مواد غذایی جلوگیری کند.
آغاز دوباره عملیات نظامی در شمال و جنوب غزه
ارتش اسرائیل یکشنبه اعلام کرد که عملیات زمینی گستردهای را در سراسر نوار غزه آغاز کرده است.
به گفته مقامهای نظامی اسرائیل، هدف از این عملیات «قطع ارتباط» بخشهای مختلف نوار غزه و از بین بردن زیرساختهای حماس است.
همزمان با آغاز این عملیات، بمباران شدید هوایی دستکم ۱۰۳ کشته برجای گذاشته که به گفته مقامهای درمانی، دهها کودک و زن در میان قربانیان هستند.
در جنوب غزه و شهر خان یونس، حملات هوایی منجر به مرگ بیش از ۴۸ نفر شد. بیمارستان ناصر اعلام کرد که شمار قربانیان به حدی بود که شمارش دقیق اجساد ممکن نبود.
براساس اعلام وزارت بهداشت غزه، از زمان پایان آتشبس اخیر تاکنون نزدیک به سه هزار نفر در حملات جدید کشته شدهاند.
بسیاری از خانوادهها ناگزیر به ترک خانههای خود شدهاند و پناهگاهها و مدارس نیز دیگر امنیتی برای آنها فراهم نمیکنند.
در یکی از این حملات، دستکم ۹ عضو یک خانواده در جبالیا کشته شدند. در حملهای دیگر، ۱۰ نفر از جمله هفت کودک جان خود را از دست دادند.
گفتوگوها در قطر بینتیجه ماند
همزمان با حملات جدید، تلاشهای دیپلماتیک برای رسیدن به آتشبس در قطر ادامه یافت اما بدون نتیجه پایان گرفت.
اسرائیل خواستار آزادی گروگانها و اخراج حماس از غزه در مقابل توقف جنگ است، اما حماس با هرگونه توافقی که منجر به خروج از غزه شود مخالفت کرده است.
در پی این تحولات، موج جدیدی از انتقادات جهانی نسبت به عملکرد اسرائیل و ناتوانی جامعه جهانی در توقف کشتار غیرنظامیان شکل گرفته است.
تنها در روز یکشنبه، بیش از ۴۳ نفر در شمال غزه کشته شدند که ۲۷ نفر از آنها زنان و کودکان بودند.
ارتش اسرائیل از گسترش عملیات نظامی در نوار غزه خبر داد و اعلام کرد «مرحله جدیدی» از نبرد با حماس آغاز شده است.
اِفی دِفرین، سخنگوی ارتش اسرائیل، یکشنبه ۲۸ اردیبهشت گفت: «ما وارد مرحله جدیدی از نبرد شدهایم. در جریان این عملیات، کنترل خود را در نوار غزه افزایش و گسترش خواهیم داد؛ بهگونهای که این منطقه را به دو بخش تقسیم میکنیم.»
او افزود در جریان این عملیات، غیرنظامیان ساکن غزه برای «حفظ امنیتشان» جابهجا خواهند شد.
دفرین با تکرار مواضع مقامهای ارشد اسرائیلی تاکید کرد نبرد در غزه تا زمان نابودی حماس ادامه خواهد یافت.
رسانههای اسرائیلی پیشتر از آغاز عملیات زمینی ارتش این کشور در شمال و جنوب غزه خبر داده بودند.
بر اساس گزارشها، پنج لشکر ارتش اسرائیل بهطور همزمان به جبالیا در شمال و خانیونس در جنوب نوار غزه یورش بردند.
در واکنش به این اقدام اسرائیل، حوثیهای یمن اعلام کردند در ساعات آینده فرودگاه بنگوریون تلآویو را با موشک هدف قرار خواهند داد.
این گروه مورد حمایت جمهوری اسلامی ۱۴ اردیبهشت نیز به فرودگاه بنگوریون حمله کرده بود.
پیشنهاد حماس برای آتشبس دو ماهه در ازای آزادی ۷ تا ۹ گروگان اسرائیلی
یک مقام ارشد حماس در مصاحبه با شبکه خبری سیانان اعلام کرد این گروه آماده است در ازای توقف دو ماهه جنگ غزه، ۷ تا ۹ گروگان اسرائیلی را آزاد کند.
این مقام حماس که هویتش فاش نشده، همچنین خواستار آزادی ۳۰۰ زندانی فلسطینی از اسرائیل در ازای آزادی ۷ تا ۹ گروگان شد.
او عقبنشینی ارتش اسرائیل به شرق محور صلاحالدین را از دیگر شروط حماس برای توقف درگیریها عنوان کرد.
کریدور فیلادلفیا که با نام محور صلاحالدین نیز شناخته میشود، مسیری به طول ۱۴ کیلومتر است که باریکه غزه را به مصر متصل میکند.
در سوی مقابل، سخنگوی ارتش اسرائیل تاکید کرد عملیات زمینی جدید در غزه با در نظر گرفتن ملاحظات امنیتی لازم برای در امان ماندن گروگانهای حماس از درگیریها انجام خواهد شد.
دفرین گفت: «ما تمام تلاش خود را به کار میبندیم تا آسیبی به گروگانها وارد نشود. آنها همواره در برابر چشمان ما هستند.»
او اضافه کرد: «ما به پیش میرویم و تنها چیزی که میتواند ما را متوقف کند، بازگشت گروگانهایمان به خانه است.»
اعضای حماس ۱۵ مهر ۱۴۰۲ (هفتم اکتبر ۲۰۲۳) با حمله به جنوب اسرائیل حدود هزار و ۲۰۰ نفر را کُشتند و بیش از ۲۵۰ تن را به گروگان گرفتند.
بر اساس گزارشها، دستکم ۲۳ گروگانِ در قید حیات همچنان در اسارت حماس هستند و پیکر ۳۵ گروگان جانباخته نیز در اختیار این گروه قرار دارد.
اسرائیل در واکنش به حمله هفتم اکتبر حماس، عملیات نظامی گستردهای را در نوار غزه آغاز کرد که بنا بر اعلام وزارت بهداشت حماس، تاکنون بیش از ۵۳ هزار کشته و ۱۲۱ هزار زخمی بر جای گذاشته است.
شبکه العربیه خبر کشته شدن محمد سنوار، برادر یحیی سنوار و یکی از فرماندهان اصلی حماس را در حمله هوایی اسرائیل تایید کرد و گزارش داد جنازه او در جنوب نوار غزه پیدا شده است. اخبار متناقضی نیز از کشته شدن زکریا سنوار، برادر دیگر یحیی سنوار، در حمله اسرائیل به مرکز غزه منتشر شده است.
این شبکه تلویزیونی روز یکشنبه ۲۸ اردیبهشت گزارش داد جنازه محمد سنوار، فرمانده تیپ خان یونس و گردانهای قسام (شاخه نظامی حماس) در تونلی در خانیونس پیدا شده است؛ همان جایی که او چند روز پیش هدف حمله نیروهای دفاعی اسرائیل قرار گرفته بود.
بر اساس این گزارش، اجساد ۱۰ تن از معاونان و دستیاران سنوار نیز همراه او یافت شدهاند.
العربیه به نقل از منابع آگاه نوشت شواهدی مبنی بر این وجود دارد که محمد شبانه، فرمانده تیپ رفح در شاخه نظامی حماس، نیز در این حمله کشته شده است.
رسانههای اسرائیلی پیشتر تصاویری از حمله ۲۳ اردیبهشت ارتش این کشور به یک «مخفیگاه فرماندهی زیر بیمارستان اروپایی» در خان یونس منتشر کرده و به نقل از مقامهای امنیتی گزارش دادند که محمد سنوار احتمالا در این عملیات کشته شده است.
با اینحال تاکنون ارتش اسرائیل یا حماس به شکل رسمی کشته شدن سنوار را در این حملات تایید نکردهاند.
ارتش اسرائیل بعدتر چند بار دیگر همان منطقه را احتمالا به این قصد که کسی به تونل نزدیک نشود، بمباران کرد.
گزارشهای ضد و نقیض از کشته شدن یکی دیگر از برادرهای یحیی سنوار
رسانههای محلی در غزه ۲۸ اردیبهشت خبر دادند زکریا سنوار، دیگر برادر یحیی سنوار، نیز در جریان حمله هوایی شامگاه شنبه اسرائیل به اردوگاه النصیرات در مرکز نوار غزه کشته شده است.
بر اساس این گزارشها، او به همراه سه فرزندش در حمله به چادری که در آن سکونت داشتند، جان باخته است.
با این حال، برخی رسانهها خبر کشته شدن زکریا سنوار را تکذیب کردند و گزارش دادند او بهشدت مجروح شده، اما همچنان زنده است.
زکریا سنوار بهعنوان استاد در دانشگاه اسلامی غزه فعالیت میکند.
زکریا سنوار
محمد سنوار فرمانده غیررسمی حماس بود
پس از کشته شدن محمد ضیف، فرمانده ارشد نظامی حماس در تیر سال گذشته که اسرائیل او را مغز متفکر حمله هفت اکتبر معرفی میکند، محمد سنوار رهبر شاخه نظامی حماس شد.
یحیی سنوار، برادر بزرگتر محمد و رهبر پیشین حماس، ۲۵ مهر سال ۱۴۰۳ در جنوب غزه با حمله نیروهای اسرائیلی کشته شد.
از آن زمان تاکنون، محمد سنوار عملا به رهبر حماس در نوار غزه بدل شده بود.
مقامهای اسرائیلی محمد سنوار را فردی سرسخت در قبال مذاکرات حماس برای آزادی گروگانها توصیف کرده و او را مانعی برای رسیدن به توافق آتشبس خوانده بودند.
او در دهه ۱۹۹۰ به مدت ۹ ماه در اسرائیل زندانی شد و سه سال دیگر را در زندان تشکیلات خودگردان فلسطینی در رامالله گذراند؛ جایی که در سال ۲۰۰۰ از آن گریخت.
در سال ۲۰۰۶، سنوار عضوی از گروهی از حماس بود که گلعاد شالیت، سرباز اسرائیلی، را ربودند. او همچنین پیشتر فرمانده تیپ خان یونس حماس بوده است.
اسرائیل در جریان جنگ غزه اکثر رهبران و چهرههای کلیدی حماس را کشته است.
این سند که روزنامه والاستریت ژورنال آن را بررسی کرده، نشان میدهد یحیی سنوار، از رهبران حماس، دوم اکتبر سال ۲۰۲۳ و تنها چند روز پیش از حملهای که به کشته شدن نزدیک به هزار و ۲۰۰ نفر در اسرائیل انجامید، به دیگر اعضای این گروه گفته بود برای متوقف کردن مذاکرات عادیسازی روابط که به گفته او خطر به حاشیه راندن مسئله فلسطین را داشت، «اقدامی فوقالعاده» لازم است.
پیش از این یک منبع نزدیک به ایراناینترنشنال از افشای روند صلح عربستان سعودی و اسرائیل در دولت جو بایدن خبر داده بود.
جف سوننفلد، یک چهره دانشگاهی در آمریکا و از نزدیکان دونالد ترامپ، رییسجمهوری این کشور که در تهیه و پیشبرد «توافق ابراهیم» برای عادیسازی روابط اسرائیل با کشورهای عربی، با جرد کوشنر همکاری داشت، در گفتوگویی اختصاصی با ایراناینترنشنال، اطلاعات تازهای را در پیوند با این توافقنامههای صلح فاش کرد.
سوننفلد در گفتوگو با پادکست «Eye for Iran» گفت که به احتمال فراوان، یکی از معاونان جیک سالیوان (مشاور امنیت ملی آمریکا)، اطلاعات محرمانهای را افشا کرده است.
درز این اطلاعات که مربوط به مذاکرات دولت بایدن با عربستان سعودی و اسرائیل درباره گسترش توافقنامه ابراهیم بوده، درست پیش از حمله هفتم اکتبر حماس صورت گرفته است.
سوننفلد بدون افشای هویت این فرد به ایراناینترنشنال گفت: «این شخص قصد بدی نداشته اما با لافزنیهای بیش از حد در واقع به حماس درباره برنامههای آینده هشدار داده است.»
به گفته او، یکی از معاونان سالیوان در روزهای پنجم یا ششم اکتبر، با افشای نابههنگام اطلاعات حساس، موقعیت خطیری ایجاد کرده است.
رییسجمهوری آمریکا که ۲۳ اردیبهشت در ریاض حضور داشت نیز به این موضوع اشاره کرد و با درخواست از محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، برای برقراری روابط با اسرائیل، تاکید کرد: « این کار را در فرصتی که خودتان لازم میبینید، انجام خواهید داد.»
در جلسه دوم اکتبر حماس چه گذشت؟
در صورتجلسه نشست دوم اکتبر ۲۰۲۳ دفتر سیاسی حماس در غزه، به نقل از سنوار آمده است تردیدی نیست که توافق عادیسازی سعودی-اسرائیل «پیشرفت چشمگیری» داشته است.
او هشدار داده که این توافق در را به روی اکثریت کشورهای عربی و اسلامی برای حرکت در همین مسیر باز میکند.
به نوشته والاستریت ژورنال، برای سنوار و حماس که خواستار نابودی کامل اسرائیل و تاسیس دولتی فلسطینی از رود اردن تا دریای مدیترانه هستند، این روند غیرقابل قبول بود. سنوار در این نشست گفت که زمان اجرای حملهای فرا رسیده که دو سال در حال برنامهریزی بوده است.
او توضیح داده بود که هدف این حمله «ایجاد یک تحول عمده یا تغییر راهبردی در مسیرها و توازنهای منطقه در قبال مسئله فلسطین» است.
طبق این گزارش، او انتظار داشت از دیگر نیروهای«محور مقاومت» علیه اسرائیل کمک بگیرد.
حماس به درخواست اظهارنظر درباره اصالت این سند یا محتوای آن پاسخی نداد. مقامهای اطلاعاتی عربی که با ساختار حماس آشنا هستند، گفتهاند این سند، همانند دیگر اسنادی که ارتش اسرائیل در غزه یافته است، به نظر اصل است.
اسناد مذکور نشان میدهند رهبران حماس نگرانی فزایندهای درباره پیشرفت مذاکرات تحت میانجیگری آمریکا میان اسرائیل و عربستان سعودی داشتهاند.
در سال ۲۰۲۳ مقامهای سه کشور گفته بودند که اختلافها در حال کاهش است.
این مجموعه جدید اسناد داخلی حماس، حلقهای دیگر به زنجیره حوادث منتهی به هفتم اکتبر که مرگبارترین روز برای اسرائیلیها از زمان تاسیس این کشور بهشمار میرود، اضافه میکند.
اطلاع و کمک جمهوریاسلامی به حماس در حملات هفتم اکتبر
بر اساس گزارش این روزنامه آمریکایی، دوم اکتبر در بیروت نشستی دیگر مربوط به حمله هفتم اکتبر، میان نمایندگان حماس و مقامهای امنیتی جمهوری اسلامی برگزار شد. اعضای حزبالله و حماس که گزارش والاستریت ژورنال بر اساس گفتههای آنان تهیه شده، تایید کردند جمهوری اسلامی با حمله هفتم اکتبر حماس به اسرائیل موافقت کرده بود.
تهران همواره اطلاع از حملات هفتم اکتبر را رد کرده و در موارد قبلی، اسناد یافت شده در تونلهای غزه را غیر معتبر خوانده است.
با این حال، برخی دیگر از مقامهای حماس و حزبالله این ادعا را رد کردهاند و گفتهاند جزییات حمله، از جمله ابعاد و تاریخ آن، تنها در حلقه بستهای از شاخه نظامی حماس در غزه محفوظ بود.
این ادعا را گزارش نهادهای اطلاعاتی چندین کشور رد میکند. بر اساس این گزارشها، جمهوری اسلامی و مقامهای ارشد آن بهعلاوه حزبالله لبنان، از تابستان ۲۰۲۱ میلادی در حال گفتوگو با حماس درباره گزینههای حمله بودهاند.
جمهوری اسلامی طی مدتی طولانی به حماس تسلیحات، بودجه و آموزش داده و در هفتههای منتهی به هفتم اکتبر نیز آموزشهای رزمی ارائه کرده است.
با این حال، اطلاعات اسرائیل و گفته مقامهای «محور مقاومت» نشان میدهد تهران و حزبالله به حماس گفته بودند که نمیخواهند وارد جنگی تمامعیار و مستقیم با اسرائیل شوند.
در میان دیگر اسناد داخلی حماس که از تونلهای غزه کشف شده، گزارشی از سپتامبر ۲۰۲۳ و پیش از حملات هفتم اکتبر وجود دارد که پیشنهاد داده تنشها در کرانه باختری و اورشلیم افزایش یابد تا عادیسازی روابط میان سعودیها و اسرائیل دشوارتر شود.
کرانه باختری به دست تشکیلات خودگردان، به رهبری محمود عباس اداره میشود که در مجامع بینالمللی، عمدتا نقش نماینده فلسطین را ایفا میکند.
این گزارش، وعدههای عربستان سعودی در حمایت از منافع فلسطین را با بیاعتمادی نگریسته و آنها را «گامهایی ضعیف و محدود برای خنثیسازی حماس و جلوگیری از مقابله آن با عادیسازی» خوانده است.
روابط عربستان سعودی با حماس از زمانی که این گروه کنترل غزه را از فتح گرفت، سرد شد.
در گزارشی داخلی با طبقهبندی «محرمانه» از اوت ۲۰۲۲ که از سوی رهبری نظامی حماس ارائه شده، آمده است: «وظیفه جنبش است که جایگاه خود را بازتعریف کند تا ... بقای مسئله فلسطین را در برابر موج گسترده عادیسازی کشورهای عربی، که هدف اصلیاش پاکسازی مسئله فلسطین است، حفظ کند.»