نیکوسور دان، شهردار میانه‌رو بخارست، در دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری رومانی که یک‌شنبه ۲۸ اردیبهشت برگزار شد، جورجه سیمیون رقیب ملی‌گرای افراطی خود را شکست داد؛ رقیبی که وعده داده بود کشورش را در مسیری مشابه سیاست‌های دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، هدایت کند.
به‌نوشته رویترز، هیچ تصویری در هفته گذشته انزوای بنیامین نتانیاهو را آشکارتر از صحنه دست دادن دونالد ترامپ با احمد الشرع، رهبر اسلام‌گرای سوریه نشان نداد؛ فردی که اسرائیل او را «تروریست القاعده با کت‌وشلوار» نامیده است.
ترامپ پس از دیدار روز چهارشنبه با الشرع در ریاض، که با میانجی‌گری میزبانان سعودی‌اش انجام شد و در جریان آن توافق‌هایی در زمینه تسلیحات، تجارت و فناوری حاصل شد، درباره احمد الشرع به خبرنگاران گفت: «او پتانسیل دارد. او یک رهبر واقعی است.»
رویترز افزوده است: «سفر چهار روزه ترامپ به عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی، فراتر از یک نمایش دیپلماتیک با سرمایه‌گذاری‌های کلان بود. این سفر، بنا به گفته سه منبع منطقه‌ای و دو منبع غربی، مهر تاییدی بود بر ظهور نظمی جدید در خاورمیانه به رهبری کشورهای سُنی که «محور مقاومت» تحت رهبری جمهوری اسلامی را به حاشیه رانده و اسرائیل را از معادلات بیرون گذاشته‌اند.»
به‌نوشته رویترز، در حالی که نارضایتی‌ها بابت خودداری اسرائیل از دستیابی به آتش‌بس در غزه در واشینگتن افزایش یافته است، سفر ترامپ پیامی واضح به نتانیاهو فرستاد: در رویکرد کمتر ایدئولوژیک و بیشتر نتیجه‌محور ترامپ به دیپلماسی خاورمیانه، نتانیاهو دیگر نمی‌تواند روی حمایت بی‌قید و شرط آمریکا از سیاست‌های راست‌گرایانه‌اش حساب کند.
دیوید شنکر، دستیار سابق وزیر امور خارجه آمریکا در امور خاور نزدیک در دوران ریاست‌جمهوری جورج بوش، به رویترز گفته است: «این دولت به‌شدت از نتانیاهو ناامید شده و این ناامیدی کاملا مشهود است. آن‌ها بسیار عمل‌گرا هستند و نتانیاهو در حال حاضر هیچ چیزی به آن‌ها نمی‌دهد.»
با این حال، رویترز به نقل از منابعی که نام‌شان را اعلام نکرد، نوشته است که آمریکا قصد ندارد از اسرائیل دست بکشد. اسرائیل همچنان متحد حیاتی واشینگتن باقی خواهد ماند و حمایت از این کشور در آمریکا، عمیق و دوحزبی است. اما دولت ترامپ خواسته پیامی روشن به نتانیاهو بدهد: آمریکا منافع خود را در خاورمیانه دارد و مانع‌تراشی اسرائیل در این مسیر را نمی‌پذیرد.
رویترز به نقل از همین منابع افزوده که صبر واشینگتن نه‌تنها به‌دلیل امتناع نتانیاهو از پذیرش آتش‌بس در غزه، بلکه به‌خاطر مخالفت او با مذاکرات هسته‌ای آمریکا با جمهوری اسلامی نیز رو به پایان است.
سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید بر دوستی ترامپ با اسرائیل تاکید کرده و گفته است: «ما همچنان همکاری نزدیکی با متحد خود اسرائیل داریم تا آزادی گروگان‌های باقیمانده در غزه تضمین شود، ایران هرگز به سلاح هسته‌ای دست نیابد و امنیت منطقه‌ای در خاورمیانه تقویت شود.»
با وجود این اظهارات رسمی، منابع مطلع می‌گویند که مقام‌های دولت ترامپ در محافل خصوصی از سرپیچی نتانیاهو از سیاست‌های آمریکا درباره غزه و ایران ناراضی‌اند.
دفتر نتانیاهو که به درخواست رویترز برای اظهارنظر درباره این سفر واکنشی نشان نداد، تا کنون در خصوص سفر ترامپ به سه کشور حاشیه جنوبی خلیج فارس سکوت کرده و موضع‌گیری علنی و رسمی نداشته است.
شش منبع منطقه‌ای و غربی به رویترز گفته‌اند که تنش‌ها میان آمریکا و اسرائیل پیش از سفر منطقه‌ای ترامپ آغاز شده بود. نقطه آغاز این تنش، سفر دوم نتانیاهو در ماه آوریل به واشینگتن بود که با هدف جلب حمایت ترامپ برای حمله نظامی به تاسیسات هسته‌ای ایران انجام شد. او در این سفر به‌شکلی غافلگیرکننده دریافت که ترامپ گزینه دیپلماسی را ترجیح داده است.
نتانیاهو که همواره مدافع سرسخت رویکرد سخت‌گیرانه علیه تهران بوده، تنها چند ساعت پیش از دیدارش با ترامپ مطلع شد که مذاکرات با جمهوری اسلامی در آستانه آغاز است.
به‌نوشته رویترز، علاوه بر مذاکرات واشینگتن و تهران، اعلام آتش‌بس ترامپ با حوثی‌ها در یمن، نزدیکی‌اش با رهبری جدید اسلام‌گرای سوریه و بی‌اعتنایی‌اش به اسرائیل در سفر به خلیج‌فارس، همگی نشان دادند که روابط سنتی میان دو متحد به‌طرزی چشم‌گیر دچار تنش شده است.
دیوید ماکوفسکی، کارشناس روابط اعراب و اسرائیل در موسسه واشینگتن، گفته است: «واشنگتن و تل‌آویو دیگر مثل صد روز اول ریاست‌جمهوری ترامپ، بر سر موضوعات کلیدی هم‌سو نیستند.»
غزه؛ نقطه اختلاف اصلی
ترامپ در جریان کارزار انتخاباتی‌اش وعده داده بود که پیش از بازگشت به کاخ سفید، آتش‌بس در غزه برقرار و گروگان‌ها آزاد می‌شوند، اما ماه‌ها پس از آغاز ریاست‌جمهوری‌اش، نتانیاهو همچنان در برابر درخواست‌ها برای آتش‌بس مقاومت کرده، دامنه عملیات نظامی را گسترش داده و هیچ طرحی برای پایان جنگ یا مراحل بعدی ارائه نکرده است.
هم‌زمان با پایان سفر ترامپ، ارتش اسرائیل حمله‌ای جدید به غزه را آغاز کرده و صدها فلسطینی را به‌کام مرگ فرستاده است.
یکی از دیگر اهداف کلیدی ترامپ، گسترش «توافق ابراهیم» به عربستان سعودی برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل بود، هدف دیگری که به‌نوشته رویترز با «لجاجت» نتانیاهو ناکام ماند.
ریاض به‌وضوح اعلام کرده تا زمانی که جنگ متوقف نشود و مسیر تشکیل کشور مستقل فلسطین هموار نشود، حاضر به عادی‌سازی روابط با اسرائیل نیست. نتانیاهو این شروط را رد کرده است.
دیوید شنکر در همین زمینه به رویترز گفت: «نتانیاهو هیچ استراتژی‌ای ندارد، هیچ طرحی برای پس از جنگ در غزه ندارد و مانع راه است.»
رویترز در ادامه گزارش خود نوشته است: «ترامپ در ظاهر وجود هرگونه شکاف با اسرائیل را رد می‌کند. او در گفت‌وگویی با شبکه فاکس‌نیوز که پس از بازگشت از سفرش پخش شد، گفت که از نتانیاهو ناراضی نیست و تنها او را در وضعیت دشواری درگیر جنگ می‌بیند. اما واقعیت این است که ترامپ مسیر خود را جدا کرده است. رییس‌جمهوری آمریکا با رویکردی آشکارا مبتنی بر منافع شخصی، در حال بازتعریف دیپلماسی آمریکا در راستای هم‌سویی با دولت‌های ثروتمند سُنی به‌ویژه عربستان سعودی است.»
یک منبع ارشد منطقه‌ای به این خبرگزاری گفته است: «سفر ترامپ نقش پرنفوذ عربستان سعودی را به‌عنوان رهبر جهان عرب سنی تثبیت کرد. قبلا ایران در راس بود اما حالا عربستان با ابزارهایی دیگر مانند اقتصاد، پول و سرمایه‌گذاری وارد شده است.»
حکومت شیعی تهران، به‌ویژه پس از ضربات نظامی اسرائیل به نیروهای نیابتی‌اش در غزه و لبنان بیش از هر زمان دیگری تضعیف شده است.
صعود اعراب سنی
به‌نوشته رویترز، اگرچه اسرائیل در خط مقدم مبارزه با جمهوری اسلامی بوده، اما نظم جدید منطقه در ریاض، دوحه و ابوظبی در حال شکل‌گیری است. کشورهای نفت‌خیز در خلیج‌فارس خواهان دستیابی به تسلیحات پیشرفته برای مقابله با تهدیدهای ایران و نیروهای نیابتی‌اش، و نیز دسترسی به تراشه‌های آمریکایی و فناوری هوش مصنوعی هستند.
در قطر، دومین مقصد سفر، ترامپ با یک هواپیمای ۷۴۷ لوکس پذیرایی شد و با شکوهی سلطنتی شامل رقص شمشیر، رژه سواره‌نظام و ضیافت شاهانه مورد استقبال قرار گرفت. او در این مراسم اعلام کرد قطر، که از حماس حمایت مالی می‌کند، «واقعا در تلاش برای کمک به حل بحران گروگان‌هاست.»
این اظهارات در اورشلیم جنجال‌برانگیز شد، مقام‌های اسرائیلی قطر را حامی دشمن سرسخت خود می‌دانند.
یؤل گوزانسکی، هماهنگ‌کننده پیشین امور ایران و خلیج‌فارس در شورای امنیت ملی اسرائیل و پژوهشگر ارشد در موسسه مطالعات امنیت ملی دانشگاه تل‌آویو، به رویترز گفته است: «بسیاری از اسرائیلی‌ها نمی‌فهمند که قطر چقدر برای آمریکا مهم شده است.»
او با اشاره به اینکه قطر میزبان بزرگ‌ترین پایگاه نظامی آمریکا در خاورمیانه است، گفته که این کشور به‌رغم ارتباط با حماس، به‌دلیل ثروت گازی، نفوذ مالی و جایگاه دیپلماتیکش، به متحدی ضروری برای واشینگتن تبدیل شده است.
به گفته کاخ سفید، این سفر بیش از دو تریلیون دلار تعهد سرمایه‌گذاری برای اقتصاد آمریکا به‌همراه داشته است؛ از جمله سفارش‌های عمده هواپیماهای بوئینگ، قراردادهای نظامی، داده و فناوری. با این حال، خبرگزاری رویترز ارزش واقعی معاملات اعلام‌شده را نزدیک به ۷۰۰ میلیارد دلار برآورد کرده است.
در عربستان سعودی، ترامپ توافقی تاریخی به ارزش ۱۴۲ میلیارد دلار برای فروش تسلیحات امضا کرد؛ موضوعی که نگرانی اسرائیل در مورد از دست رفتن برتری هوایی در منطقه را برانگیخت، به‌ویژه اگر ریاض به جنگنده اف-۳۵ دست یابد.
در عین حال، در بازتعریف روابط واشینگتن و ریاض، ترامپ به عربستان اجازه داد در زمان‌بندی عادی‌سازی روابط با اسرائیل استقلال داشته باشد.
ترامپ اکنون در حال مذاکره برای سرمایه‌گذاری آمریکا در برنامه هسته‌ای غیرنظامی عربستان است؛ توافقی دیگر که در اسرائیل با نگرانی دنبال می‌شود.
در همین سفر، ترامپ به درخواست عربستان، تحریم‌ها علیه سوریه را لغو کرد؛ تحولی اساسی در سیاست آمریکا که با مخالفت اسرائیل مواجه شد. تا ماه دسامبر گذشته، که احمد الشرع بشار اسد دیکتاتور پیشین سوریه را سرنگون کرد، واشینگتن برای دستگیری او ۱۰ میلیون دلار جایزه تعیین کرده بود.
کشورهای خلیج‌فارس همچنین از اعلام آتش‌بس ترامپ با حوثی‌ها در یمن استقبال کردند؛ آتش‌بسی که به عملیات نظامی پرهزینه آمریکا در دریای سرخ پایان داد. این تصمیم تنها دو روز پس از آن اتخاذ شد که موشکی از سوی حوثی‌ها به فرودگاه بن‌گوریون اسرائیل اصابت کرد.
به‌گفته گوزانسکی، «اسرائیل بیش از پیش شبیه یک مزاحم به نظر می‌رسد؛ مانعی نه فقط در برابر آمریکا، بلکه در برابر جامعه جهانی که تلاش می‌کند نظم منطقه را پس از سقوط اسد، عقب‌نشینی حزب‌الله و شاید پایان جنگ غزه بازتعریف کند.»
در حالی که دولت راست‌گرای نتانیاهو نسبت به سفر ترامپ سکوت اختیار کرده، رسانه‌های اسرائیلی از کاهش جایگاه این کشور نزد مهم‌ترین متحدش ابراز نگرانی کرده‌اند.
سیاستمداران اپوزیسیون نیز از نتانیاهو به‌دلیل بیرون ماندن اسرائیل از تحولات جدید منطقه‌ای انتقاد کرده‌اند.
نفتالی بنت، نخست‌وزیر پیشین اسرائیل که در حال آماده‌سازی بازگشت به سیاست است، با لحنی شدید به دولت نتانیاهو تاخت و اضطراب فزاینده در محافل سیاسی و امنیتی اسرائیل را این‌گونه بازتاب داد: «خاورمیانه در برابر چشمان ما دگرگون می‌شود. دشمنان ما قوی‌تر می‌شوند و نتانیاهو و دارودسته‌اش فلج، منفعل هستند، گویی اصلا وجود ندارند.»
به گزارش خبرگزاری اسوشیتدپرس، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل یک‌شنبه، ۲۸ اردیبهشت اعلام کرد که بحران گرسنگی در غزه، عملیات نظامی جدید اسرائیل به این منطقه را به خطر میاندازد، به همین دلیل کابینهاش ورود مقدار محدودی غذا به این منطقه را تصویب کرده است.
نحوه ورود این کمکها و زمان دقیق آن هنوز مشخص نیست. اسرائیل از مدتی پیش به دنبال ایجاد یک سازوکار جدید برای توزیع کمکها در غزه است. این تلاشها با مخالفت نهادهای امدادرسان مواجه شد.
نتانیاهو تاکید کرده که اسرائیل نمیخواهد این کمکها به دست حماس برسد و تلاش خواهد کرد تا از کنترل این گروه بر توزیع مواد غذایی جلوگیری کند.
آغاز دوباره عملیات نظامی در شمال و جنوب غزه
ارتش اسرائیل یک‌شنبه اعلام کرد که عملیات زمینی گستردهای را در سراسر نوار غزه آغاز کرده است.
به گفته مقام‌های نظامی اسرائیل، هدف از این عملیات «قطع ارتباط» بخشهای مختلف نوار غزه و از بین بردن زیرساختهای حماس است.
هم‌زمان با آغاز این عملیات، بمباران شدید هوایی دستکم ۱۰۳ کشته برجای گذاشته که به گفته مقام‌های درمانی، دهها کودک و زن در میان قربانیان هستند.
در جنوب غزه و شهر خان یونس، حملات هوایی منجر به مرگ بیش از ۴۸ نفر شد. بیمارستان ناصر اعلام کرد که شمار قربانیان به حدی بود که شمارش دقیق اجساد ممکن نبود.
براساس اعلام وزارت بهداشت غزه، از زمان پایان آتش‌بس اخیر تاکنون نزدیک به سه هزار نفر در حملات جدید کشته شدهاند.
بسیاری از خانوادهها ناگزیر به ترک خانههای خود شدهاند و پناهگاهها و مدارس نیز دیگر امنیتی برای آن‌ها فراهم نمیکنند.
در یکی از این حملات، دستکم ۹ عضو یک خانواده در جبالیا کشته شدند. در حمله‌ای دیگر، ۱۰ نفر از جمله هفت کودک جان خود را از دست دادند.
گفتوگوها در قطر بینتیجه ماند
هم‌زمان با حملات جدید، تلاشهای دیپلماتیک برای رسیدن به آتش‌بس در قطر ادامه یافت اما بدون نتیجه پایان گرفت.
اسرائیل خواستار آزادی گروگان‌ها و اخراج حماس از غزه در مقابل توقف جنگ است، اما حماس با هرگونه توافقی که منجر به خروج از غزه شود مخالفت کرده است.
در پی این تحولات، موج جدیدی از انتقادات جهانی نسبت به عملکرد اسرائیل و ناتوانی جامعه جهانی در توقف کشتار غیرنظامیان شکل گرفته است.
تنها در روز یک‌شنبه، بیش از ۴۳ نفر در شمال غزه کشته شدند که ۲۷ نفر از آن‌ها زنان و کودکان بودند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، زلنسکی و ونس یک‌شنبه ۲۸ اردیبهشت در حاشیه مراسم آغاز به کار پاپ لئو چهاردهم با یکدیگر دیدار کردند.
بررسی آخرین وضعیت میدان نبرد، آمادگیها برای تماس تلفنی دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین، احتمال اعمال تحریمهای جدید علیه روسیه و لزوم دستیابی به توافق آتش‌بس از جمله محورهای اصلی گفتوگو میان زلنسکی و ونس اعلام شده است.
یک مقام ارشد اوکراینی که نخواست نامش فاش شود، به خبرگزاری فرانسه گفت این دیدار از جلسه پرتنش قبلی در کاخ سفید «بهتر» پیش رفت.
او افزود: «پیام زلنسکی همان است که پیش از این هم گفته بود: ما میخواهیم جنگ پایان یابد، ولی آن‌ها [روسیه] نمیخواهند.»
ترامپ پیشتر خبر داده بود دوشنبه ۲۹ اردیبهشت در تماسهایی جداگانه با پوتین و زلنسکی صحبت خواهد کرد.
سخنگوی کرملین نیز اعلام کرد مقدمات گفتوگوی تلفنی پوتین و ترامپ در حال انجام است.
شکست مذاکرات صلح در استانبول
مقامات اوکراینی ۲۸ اردیبهشت اعلام کردند بزرگ‌ترین حمله پهپادی روسیه از زمان آغاز جنگ، منجر به کشته شدن یک زن در منطقه کییف و زخمی شدن حداقل سه تن دیگر شد.
مسکو پس از مذاکرات صلح استانبول در ۲۶ اردیبهشت، حملات خود را به خاک اوکراین افزایش داده است.
ترامپ که تاکنون بارها خواستار آغاز مذاکرات صلح میان مسکو و کییف شده، پیش از دیدار نمایندگان دو کشور در استانبول گفت تا زمانی که خودش با پوتین دیدار نکند، «هیچ اتفاقی نمیافتد».
پس از گفتوگوهای استانبول، دیوید لمی، وزیر امور خارجه بریتانیا، مسکو را به «ابهامافکنی» متهم کرد و گفت: «بار دیگر شاهد فقدان اراده جدی روسیه برای صلح پایدار بودیم. روسیه بار دیگر ثابت کرد که جدی نیست.»
لمی افزود: «سوال این است که چه زمانی باید به پوتین گفت: دیگر کافی است؟»
امانوئل مکرون، رییس‌جمهوری فرانسه، نیز مذاکرات استانبول را «بیثمر» توصیف کرد.
او در نشست خبری مشترک با نخست‌وزیر آلبانی گفت: «امروز چه چیزی در دست داریم؟ هیچ... مطمئنم ترامپ که نگران اعتبار آمریکاست، به این رویکرد طعنهآمیز پوتین واکنش نشان خواهد داد.»
ونس و زلنسکی در رم
ونس که در گذشته بر سر سیاست‌های سخت‌گیرانه مهاجرتی با پاپ فرانسیس، رهبر پیشین کلیسای کاتولیک، اختلاف نظر داشت، ۲۸ اردیبهشت در راس هیات آمریکایی در مراسم آغاز به کار رسمی پاپ لئو چهاردهم در رم شرکت کرد.
مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، نیز ونس را در این سفر همراهی میکرد.
زلنسکی پیش از دیدار با ونس، به دیدار پاپ لئو چهاردهم رفت و از تمایل واتیکان برای ایفای نقش میانجی در مذاکرات مستقیم با روسیه قدردانی کرد.
ملاقات زلنسکی و ونس در ایتالیا در حالی صورت گرفت که حضور رییس‌جمهوری اوکراین در کاخ سفید در اسفندماه ۱۴۰۳ به صحنهای از تنش و جنگ لفظی میان او و مقام‌های آمریکایی تبدیل شده بود.
در آن دیدار، ونس رییس‌جمهوری اوکراین را به بیاحترامی نسبت به ترامپ متهم کرد و ترامپ نیز با انتقاد از زلنسکی گفت او باید در برابر واشینگتن «قدردانتر» باشد.
براساس نتایج رسمی منتشر شده از تقریبا تمام حوزه‌های رای‌گیری، دان توانست حدود ۵۴ درصد آرا را در این کشور عضو اتحادیه اروپا و ناتو که جمعیتی حدود ۱۹ میلیون نفر دارد، کسب کند. در مقابل، جورجه سیمیون حامی سرسخت ترامپ، به ۴۶ درصد از آرا دست یافت.
بیشتر بخوانید:جنجال در انتخابات ریاست‌جمهوری رومانی؛ گزارش‌ها از شکست نامزد راست‌گرا حکایت دارند
سیمیون که ابتدا شکست خود را نپذیرفته و ادعای پیروزی در انتخابات را کرده بود، سرانجام پس از اعلام نتایج قطعی شکستِ خود را پذیرفت و پیروزی نیکوسور دان را تبریک گفت.
او بلافاصله پس از پایان رای‌گیری، در شبکه‌های اجتماعی نوشته بود: «من پیروز شدم!!! من رییس‌جمهوری جدید رومانی هستم و قدرت را به مردم رومانی بازمی‌گردانم!»
دان، ریاضی‌دان میانه‌رویی که تا چند روز پیش در نظرسنجی‌ها از سیمیون عقب بود، توانست در لحظات پایانی با شتابی برق‌آسا از او پیشی بگیرد. سیمیون، سیاستمداری ضد اتحادیه اروپا که خواستار پایان کمک‌های نظامی به اوکراین در جنگ با روسیه است، در دور نخست انتخابات که دو هفته پیش برگزار شد، با کسب ۴۱ درصد آرا پیشتاز شده بود.
دانِ ۵۵ ساله در کارزار انتخاباتی خود وعده داده بود با فساد گسترده مبارزه کند، کشورش را در مسیر اصلی اتحادیه اروپا نگه دارد و به حمایت از اوکراین ادامه دهد؛ کشوری که رومانی نقشی کلیدی در پشتیبانی لجستیکی از آن ایفا کرده است.
هواداران دان شامگاه یک‌شنبه، در بخارست پایتخت رومانی شعار می‌دادند: «روسیه! یادت نرود، رومانی مال تو نیست!»
دان که حامی سرسخت ناتو و اتحادیه اروپاست، در آستانه انتخابات گفته بود حمایت از اوکراین، آن هم در برابر تهدید روزافزون روسیه، برای امنیت خود رومانی حیاتی است.
ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین، پیروزی «تاریخی» دان را تبریک گفت و در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «برای اوکراین، به‌عنوان همسایه و دوست، مهم است که رومانی شریک قابل اتکایی باقی بماند.»
این رای‌گیری هم‌زمان با دور نخست انتخابات ریاست‌جمهوری لهستان برگزار شد؛ انتخاباتی که در آن، «رافائل چاسکوفسکی» لیبرال توانست اندکی از «کارول ناوروکی»، نامزد حزب ملی‌گرای اپوزیسیون «قانون و عدالت» (PiS)، پیشی بگیرد.
هر دو انتخابات، در بحبوحه نگرانی از افزایش نارضایتی عمومی از نخبگان سیاسی بر سر مهاجرت و فشارهای معیشتی در اروپا با دقت رصد شدند. این نارضایتی‌ها ممکن است به تقویت جایگاه طرفداران ترامپ و تضعیف انسجام در اروپا در مواجهه با روسیه منجر شود.
بهگزارش رویترز، انتخابات رومانی و پیروزی نیکوسور دان نشانهای از واکنش معکوس رایدهندگان به سیاستمدارانی است که از جنبش پوپولیستی راست‌گرای «عظمت را به آمریکا بازگردانیم» (MAGA) ترامپ الهام گرفتهاند. به گفته مجتبی رحمان، مدیرعامل بخش اروپای شرکت مشاوره «گروه اوراسیا»، این یک «پیروزی قدرتمند» برای نامزد طرفدار اروپا بود.
رحمان افزود: «این انتخابات، نمونهای دیگر از تاثیر مثبت ترامپ بر چرخههای انتخاباتی اروپاست؛ جایی که نگرانی از حرکت به سمت مدل MAGA، رایدهندگان را به مشارکت واداشته است.»
«دورهای دشوار پیشروست»
دان در سخنانی پس از اعلام نتایج گفت که اکنون باید نخستوزیری پیدا کند که بتواند با پارلمان برای کسب اکثریت وارد مذاکره شود؛ کاری دشوار که برای کاهش کسری بودجه رومانی حیاتی است. رومانی در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا بیشترین کسری بودجه را دارد. او همچنین باید به سرمایهگذاران اطمینان خاطر بدهد و از سقوط رتبه اعتباری کشورش جلوگیری کند.
دان در جمع هواداران خود گفت: «دورهای دشوار پیشِ روست؛ دورهای که برای بازگرداندن تعادل به اقتصاد و بنیانگذاری جامعهای سالم ضروری است. لطفا امیدوار و صبور باشید.»
او افزود که مذاکرات برای تشکیل دولت ممکن است چند هفته طول بکشد.
این انتخابات تقریبا شش ماه پس از لغو رای‌گیری اولیه به‌دلیل ادعای دخالت روسیه برگزار شد. مسکو هرگونه مداخله در انتخابات رومانی را رد کرد. در آن انتخابات، کالین جورجسکو، چهره افراطی طرفدار روسیه، پیشتاز بود اما او از نامزدی مجدد منع شد.
به باور تحلیلگران، در صورت پیروزی جورجسکو، رومانی احتمالا به روسیه متمایل میشد. سیمیون تلاش کرد کارزار خود را با بهرهگیری از پایگاه حمایتی او پیش ببرد و حتی اعلام کرده بود در صورت پیروزی، جورجسکو را به‌عنوان نخست‌وزیر منصوب خواهد کرد.
رییس‌جمهوری رومانی از اختیارات گستردهای برخوردار است، از جمله ریاست بر شورای دفاع که درباره کمک‌های نظامی تصمیمگیری می‌کند. همچنین، سیاست خارجی کشور زیر نظر رییس‌جمهوری قرار دارد و او میتواند تصمیمات اتحادیه اروپا را که نیاز به اجماع دارند، وتو کند.
تحلیلگران سیاسی پیشبینی کرده بودند که در صورت پیروزی سیمیون، رومانی در عرصه بینالمللی منزوی خواهد شد، سرمایه‌گذاری خصوصی در این کشور کاهش مییابد و جناح شرقی ناتو دچار بیثباتی می‌شود.
همچنین، پیروزی سیمیون میتوانست موقعیت ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مهاجرستیز مجارستان و از متحدان دیرینه ترامپ و روبرت فیتسو در اسلواکی را در شورای اروپا تقویت کند؛ رهبرانی که هر دو با کمک نظامی به اوکراین مخالفاند و میتوانند بر تصمیمهای مربوط به کمک به اوکراین، انرژی، تحریمهای روسیه یا بودجه اتحادیه اروپا اثرگذار باشند.