روسیه در بزرگترین حمله هوایی خود به اوکراین ۱۲ نفر را کشت
مقامات اعلام کردند که نیروهای روسی در بزرگترین حمله هوایی جنگ تاکنون، در طول شب ۳۶۷ پهپاد و موشک را به سمت شهرهای اوکراین، از جمله کییف پایتخت این کشور، شلیک کردند که منجر به کشته شدن حداقل ۱۲ نفر و زخمی شدن دهها نفر دیگر شد.
همزمان با افزایش تنشها در جبهه جنگ اوکراین، مسکو و کییف بامداد یکشنبه هدف حملات پهپادی قرار گرفتند.
مقامهای اوکراینی از کشته شدن سه نفر و مجروح شدن دستکم ۱۱ نفر در پایتخت خبر دادند. در مقابل، وزارت دفاع روسیه از رهگیری حدود ۱۰۰ پهپاد اوکراینی، و توقف فعالیت سه فرودگاه مسکو در پی این حملهها خبر دادند.
رویترز همچنین به نقل از مقامهای اوکراینی گزارش کرد که در جریان حمله پهپادی روسیه به شهر کییف، یک مجتمع مسکونی پنجطبقه در مرکز شهر هدف قرار گرفت که منجر به آتشسوزی شد.
از سوی دیگر، وزارت دفاع روسیه بامداد یکشنبه چهارم خرداد اعلام کرد که نیروهای پدافند هوایی این کشور موفق شدند حدود ۹۵ پهپاد اوکراینی را طی چهار ساعت رهگیری یا منهدم کنند. این وزارتخانه در بیانیهای افزود که برخی از این پهپادها به سمت مسکو در حرکت بودند.
سرگئی سوبیانین، شهردار مسکو، در پیامی در تلگرام اعلام کرد که شمار پهپادهای منهدمشده یا رهگیریشده در اطراف پایتخت به ۱۲ فروند رسید.
شدت این حملهها باعث شد سه فرودگاه اصلی مسکو برای مدتی تعطیل شوند و پروازها به حالت تعلیق درآید.
مقامهای منطقهای در شهرهای تولا در مرکز روسیه و تْوِر در شمالغرب مسکو نیز از سرنگونی پهپادهای اوکراینی توسط پدافند هوایی خبر دادهاند.
در همین حال، در شمالشرق اوکراین، ایهور ترخوف، شهردار خارکیف، اعلام کرد که پهپادهای روسیه به سه منطقه از این شهر حمله کردند و یک واحد تجاری را هدف قرار دادند. به گفته او، پرواز شماری از پهپادها در آسمان این شهر تا مدتی طولانی ادامه داشت.
بر اساس گزارشهای منتشر شده در کانالهای تلگرامی، حمله هوایی به بندر اودسا در حاشیه دریای سیاه منجر به وقوع آتشسوزی شده، اما هنوز مقامهای رسمی درباره این حادثه اظهار نظری نکردهاند.
این حملات متقابل در حالی انجام شدهاند که هیچیک از طرفین قادر به پیشروی قابلتوجهی در میدان نبرد زمینی نبودهاند و در ماههای اخیر، جنگ به تبادل حملات از راه دور با پهپادها و موشکهای بالستیک تبدیل شده است.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، در حالی که برتری نظامی روسیه در اوکراین رو به کاهش است، موضعی نرمتر در ارتباط با مسکو در پیش گرفته و فشارها برای پایان دادن به جنگ را کاهش داده است.
عقبنشینی ترامپ از تهدید تحریمها
به گزارش واشنگتنپست، ترامپ که پیشتر تهدید به اعمال تحریمهای شدید مالی علیه روسیه در صورت عدم پذیرش آتشبس کرده بود، پس از گفتوگوی دو ساعته با ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، به جای تاکید بر تحریمها، از احتمال انعقاد توافقهای تجاری جدید با روسیه سخن گفت.
او همچنین پیشنهاد داد که مذاکرات صلح به جای رهبری آمریکا، از سوی اروپا یا حتی پاپ جدید هدایت شود. دولت ترامپ تاکنون تعهدی برای ارائه کمکهای نظامی یا مالی جدید به اوکراین نداده است.
کاهش توان نظامی روسیه
در گزارش واشنگتنپست آمده بر اساس ارزیابیهای آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا، روسیه از زمان آغاز تهاجم به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، بیش از ۱۰ هزار خودروی جنگی زمینی، از جمله بیش از سه هزار تانک، نزدیک به ۲۵۰ هواپیما و بالگرد و بیش از ۱۰ ناو جنگی را از دست داده است.
در سال گذشته، روسیه تنها ۰.۶ درصد از اراضی اوکراین را به قیمت تلفات روزانه ۱۵۰۰ نفر تصرف کرده است. تحلیلگران هشدار میدهند که روسیه ممکن است تا سال آینده با کمبود جدی نیروی انسانی و تجهیزات مواجه شود. با این حال، ترامپ از اعمال فشار بیشتر بر مسکو خودداری کرده است.
واکنش اروپا و کنگره آمریکا
در پی توقف پیشرفت در مذاکرات صلح، اتحادیه اروپا و بریتانیا تحریمهای جدیدی علیه روسیه اعمال کردهاند که شامل توقیف داراییها و ممنوعیت سفر برای مقامات و شرکتهای روسی میشود.
در آمریکا، سناتورهای جمهوریخواه و دموکرات، از جمله لیندزی گراهام و ریچارد بلومنتال، لایحهای را پیشنهاد کردهاند که در صورت مشارکت نکردن صادقانه روسیه در مذاکرات صلح، تحریمهای اولیه و ثانویه علیه این کشور اعمال شود.
این لایحه همچنین تعرفه ۵۰۰ درصدی بر واردات از کشورهایی که نفت و گاز روسیه را خریداری میکنند، از جمله چین، اعمال میکند.
موضع پوتین و آینده مذاکرات
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، اعلام کرده است که شرطهای مسکو برای آتشبس بر اساس «علل ریشهای» درگیری تعیین خواهد شد، از جمله اصرار بر اینکه اوکراین بخشی از روسیه است و باید از سوی دولتی «مشروع» و جدید اداره شود.
واشینگتنپست در گزارش خود نوشت تحلیلگران معتقدند که پوتین ممکن است با اتکا به ارزیابیهای خوشبینانه زیردستانش، توانایی روسیه را بیش از حد برآورد کرده باشد.
با کاهش ذخایر تجهیزات دوران شوروی و وابستگی بیشتر به تولیدات جدید، زمان برای اعمال فشار بیشتر بر مسکو مناسبتر از هر زمان دیگری است.
در مراسم اختتامیه هفتاد و هشتمین جشنواره بینالمللی فیلم کن، علاوه بر اهدای نخل طلایی به جعفر پناهی، سایر فیلمها و چهرههای سینمایی نیز مورد تقدیر قرار گرفتند.
جعفر پناهی، فیلمساز ایرانی و زندانی سیاسی پیشین، برای فیلم «یک تصادف ساده» برنده نخل طلای جشنواره سینمایی کن شد.
کیت بلانشت، بازیگر سرشناس، شامگاه شنبه سوم خرداد مهمترین جایزه جشنواره سینمایی کن را به پناهی اهدا کرد.
پناهی با دریافت جایزه خرس طلایی برلین، نخل طلا کن و شیر طلایی ونیز، به یکی از معدود فیلمسازانی تبدیل شد که موفق به کسب سهگانه معتبر سینمایی شدهاند؛ افتخاری که پیش از او تنها کارگردانانی چون میکلآنجلو آنتونیونی، رابرت آلتمن و آنری-ژرژ کلوزو به آن دست یافته بودند.
جایزه بزرگ هیئت داوران (Grand Prix) این جایزه به فیلم ارزش احساسی ساخته یواخیم تریر، فیلمساز سرشناس نروژی، تعلق گرفت.
این فیلم داستان رابطهای شکننده میان دو خواهر است که در سایه بحران هویت و فشارهای اجتماعی، تلاش میکنند پیوند خانوادگی خود را حفظ کنند. این فیلم با استقبال منتقدان روبهرو شد و از بُعد روانشناختی و فرمی، یکی از آثار متمایز جشنواره امسال بود.
جایزه هیئت داوران (Prix du Jury) این جایزه بهصورت مشترک به دو اثر اهدا شد: سیرات به کارگردانی الیور لاکس و صدای سقوط ساخته ماشا شیلینسکی.
فیلم سیرات با فضایی آخرالزمانی و بهرهگیری از موسیقی تکنو، داستان گروهی بازمانده را در بیابانهای مراکش روایت میکند.
در مقابل، صدای سقوط یک درام خانوادگی چندنسلی است که در یک خانه روستایی در آلمان میگذرد و مفاهیم حافظه، میراث و گذشت زمان را به تصویر میکشد.
بهترین بازیگر زن نادیا ملیتی، بازیگر جوان فرانسوی، توانست با نقشآفرینی در فیلم خواهر کوچک ساخته حفصیه هرزی، جایزه بهترین بازیگر زن را از آن خود کند.
این فیلم، روایتگر تجربههای یک دختر نوجوان مسلمان است که در تلاش برای پذیرش هویت جنسی خود در جامعهای سنتی قرار دارد. بازی ملیتی مورد تحسین گسترده منتقدان قرار گرفت و از آن بهعنوان یکی از نقاط عطف جشنواره یاد شد.
بهترین بازیگر مرد واگنر مورا، بازیگر شناختهشده برزیلی، برای ایفای نقش در فیلم عامل مخفی برنده جایزه بهترین بازیگر مرد شد. این فیلم به کارگردانی کلبیر مندونسا فیلیو، یک تریلر سیاسی است که در دهه ۱۹۷۰ میلادی در برزیل میگذرد و به سرکوبهای دوران دیکتاتوری میپردازد.
بهترین کارگردانی کلبیر مندونسا فیلیو که پیشتر جایزه بهترین بازیگر مرد را نیز برای فیلمش دریافت کرده بود، جایزه بهترین کارگردانی را نیز از آن خود کرد. توانایی او در خلق فضایی پرتنش و روایت چندلایه در فیلم مامور مخفی نقش مؤثری در این موفقیت داشت.
بهترین فیلمنامه جایزه بهترین فیلمنامه به ژان-پیر و لوک داردن، برادران کارگردان بلژیکی، برای فیلم خانه مادران جوان اهدا شد.
این فیلم با تمرکز بر زندگی زنان مهاجر و فشارهای اجتماعی علیه آنها، ادامهای بر سبک اجتماعینگر این دو کارگردان محسوب میشود. فیلمنامه این اثر بهخاطر واقعگرایی صریح و ساختار دقیق رواییاش تحسین شد.
جایزه ویژه هیئت داوران فیلم رستاخیز به کارگردانی بی گان، فیلمساز مطرح چینی، جایزه ویژه هیئت داوران را دریافت کرد. این فیلم با فضایی شاعرانه و ترکیب خیال و واقعیت، سفر ذهنی مردی در جستوجوی گذشته را به تصویر میکشد و از نظر بصری یکی از آثار خیرهکننده جشنواره امسال بود.
احمد الشرع، رییسجمهوری موقت سوریه، در سفری از پیش اعلامنشده به استانبول رفت. توماس باراک، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور سوریه، در جریان این سفر از اقدامات الشرع در خصوص «جنگجویان خارجی و رابطه با اسرائیل» تقدیر کرد.
باراک که مسئولیت سفارت آمریکا در ترکیه را نیز بر عهده دارد، شنبه سوم خرداد از دیدار خود با الشرع در استانبول خبر داد.
او گفت در این دیدار از رییسجمهوری دولت انتقالی سوریه بابت «برداشتن گامهای معنادار در زمینه جنگجویان خارجی و همچنین رابطه با اسرائیل» تمجید کرده است.
خبرگزاری فرانسه دوم خرداد گزارش داد رهبران گروههای فلسطینی مورد حمایت جمهوری اسلامی که پیشتر روابط نزدیکی با رژیم بشار اسد داشتند، اکنون تحت فشار حکومت جدید سوریه ناچار به ترک دمشق شدهاند.
الشرع ۱۶ بهمن از سیاستهای تهران در قبال حکومت بشار اسد انتقاد کرد و گفت حضور شبهنظامیان جمهوری اسلامی در سوریه تهدیدی برای کل منطقه بود.
اردوغان «اشغال سوریه» به دست اسرائیل را غیرقابل قبول خواند
الشرع در سفر به استانبول با رجب طیب اردوغان، رییسجمهوری ترکیه، در کاخ دلماباغچه دیدار کرد.
دفتر ریاستجمهوری ترکیه در بیانیهای درباره این دیدار نوشت: «رییسجمهوری ترکیه به همتاری سوری خود گفت که آنکارا از تصمیم آمریکا و اتحادیه اروپا برای لغو تحریمهای سوریه استقبال میکند.»
بر اساس این بیانیه، اردوغان همچنین تاکید کرد که «اشغال و تجاوزگری اسرائیل در خاک سوریه غیرقابل قبول است» و ترکیه در همه مجامع به مقابله با آن ادامه خواهد داد.
از زمان سرنگونی حکومت اسد، حملات مکرر اسرائیل به پایگاههای نظامی در سوریه توان بازدارندگی دولت جدید این کشور در برابر تهدیدهای امنیتی را بهطور قابلتوجهی کاهش داده است.
دولت بشار اسد ۱۸ آذر سال گذشته و ۱۱ روز پس از آغاز حملات گروههای مسلح مخالف، سرانجام سقوط کرد و بدین ترتیب، پنج دهه حکومت خاندان اسد بر سوریه پایان یافت.
از آن زمان، آنکارا به یکی از اصلیترین متحدان خارجی دولت الشرع تبدیل شده است.
پیشتر گیدون سعار، وزیر امور خارجه اسرائیل، آنکارا را متهم کرده بود که در تلاش است سوریه را به یک «منطقه تحت حمایت ترکیه» تبدیل کند.
الشرع بهمن ۱۴۰۳ نیز در دومین سفر خارجی خود پس از عربستان سعودی، به ترکیه رفت و با اردوغان دیدار و گفتوگو کرد.
او در سفر جدید خود به ترکیه، وزرای خارجه و دفاع سوریه را همراه کرده بود.
این هیات مذاکراتی با وزیر خارجه، وزیر دفاع و رییس سازمان اطلاعات ملی ترکیه (میت) داشتند.
یک منبع امنیتی ترکیه پیشتر اعلام کرده بود ایراهیم کالین، رییس میت، چند روز پیش در دمشق با الشرع درباره خلع سلاح گروه کُردی یگانهای مدافع خلق (یپگ) و ادغام آنها در ساختار نیروهای امنیتی سوریه گفتوگو کرده است.
ترکیه که پس از عملیاتهای فرامرزی علیه یپگ همچنان بخشهایی از شمال سوریه را در کنترل دارد، بارها خواستار خلع سلاح و انحلال این گروه شده است.
یپگ ستون فقرات نیروهای دموکراتیک سوریه، گروه مورد حمایت آمریکا، به شمار میرود، اما ترکیه آن را گروهی تروریستی میداند که با حزب کارگران کردستان (پکک) مرتبط است.
پکک ۲۲ اردیبهشت انحلال و تصمیمش به کنار گذاشتن مبارزه مسلحانه را اعلام کرد.
کمیسیون خیریه بریتانیا در بیانیهای «مرکز اسلامی انگلیس» در لندن، وابسته به دفتر علی خامنهای، را بهدلیل انتشار ویدیوهایی در «حمایت از پیامهای تروریستی و دعوت به نابودی اسرائیل» توبیخ کرد و خواستار اعمال نظارت بر فعالیتهای آنلاین و محدود کردن دعوت از سخنرانان در این مرکز شد.
این کمیسیون اعلام کرد طبق بند ۸۴ قانون خیریهها، دستوری رسمی به مرکز اسلامی انگلیس داده شده است که هیات امنا را ملزم به نظارت دقیق بر سخنرانان آینده این مرکز و محتوای آنلاین آن میکند.
این بند به کمیسیون اختیارات قانونی بیشتری برای مداخله در صورت سوءمدیریت یا تخلف میدهد.
از جمله سخنرانان پیشین این مرکز میتوان به سیده امفروه اشاره کرد؛ مدیر خیریهای که جایزهای نیز از سوی ابراهیم رئیسی، رییس دولت سیزدهم جمهوری اسلامی، دریافت کرده بود و رسانههای حکومتی در ایران او را «شیر زن جهادی» خوانده بودند.
دیوید هولدزورث، مدیر اجرایی کمیسیون امور خیریه، گفت: «قانون الزام میکند و مردم نیز انتظار دارند که خیریهها منحصرا در راستای منافع عمومی فعالیت کنند... اگر خیریهای از وظایف قانونی خود عدول کند، ما وارد عمل خواهیم شد.»
او افزود: «اکنون انتظار داریم هیات امنا اقداماتی را که کمیسیون دستور داده، انجام دهد. در صورت لزوم، از دیگر اختیارات قانونی خود نیز بدون تردید استفاده خواهیم کرد.»
پروندهای با سابقه چندساله
کمیسیون خیریه بریتانیا سال ۲۰۲۳ و در پی طرح اتهاماتی درباره اینکه مرکز اسلامی انگلیس به دفتر سپاه پاسداران در لندن تبدیل شده است، تحقیقات رسمی خود را درباره این نهاد آغاز کرد.
در سال ۲۰۲۰، این مرکز مراسم بزرگداشتی برای قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین نیروی قدس سپاه پاسداران، برگزار کرده بود.
هاشم موسوی، مدیر وقت مرکز اسلامی انگلیس، در آن زمان در وبسایت این مرکز، بیانیهای منتشر و از سلیمانی بهعنوان «شهید بزرگ» یاد کرد.
روزنامه جوییش کرونیکل اوایل سال جاری میلادی فاش کرد هنوز ویدیوهایی از سال ۲۰۲۰ در کانال یوتیوب این خیریه وجود دارد که در آنها خامنهای خواستار «انتفاضههای متعدد» برای نابودی «تومور سرطانی» اسرائیل شده است.
در شماری دیگر از این کلیپها، آمریکا و متحدانش به راهاندازی داعش و «به بردگی کشاندن» جهان متهم شدهاند.
مرکز اسلامی انگلیس باوجود هشدارهای مکرری که در سالهای گذشته دریافت کرده بود، همچنان به دعوت از چهرههای جنجالی برای سخنرانی ادامه میداد.
در خرداد ۱۴۰۲، مرکز اسلامی انگلیس در اطلاعیهای اعلام کرد بهدلیل «شرایط خاص»، کلیه فعالیتهای فرهنگی و آموزشی خود را تا اطلاع بعدی متوقف کرده است.
تحقیقات رسمی درباره مرکز اسلامی انگلیس ادامه دارد
کمیسیون خیریه بریتانیا در ادامه بیانیه خود اعلام کرد تخلفات این نهاد شامل مجموعهای از نقض قوانین و سوءمدیریت است که همچنان در دست بررسی قرار دارد.
در این بیانیه آمده است: «هیات امنای مرکز در حال حاضر برخی از یافتههای قانونی را زیر سوال بردهاند.»
این نهاد دولتی تاکید کرد تحقیقات رسمی درباره این مرکز ادامه دارد و طبق روال، در پایان تحقیقات گزارشی از یافتهها و اقدامات نظارتی منتشر خواهد شد.
ایوت کوپر، وزیر کشور بریتانیا، پیشتر از برنامههایی برای افزودن اختیارات قانونی جهت ممنوعسازی هر فعالیتی در ارتباط با سپاه پاسداران در بریتانیا خبر داده و گفته بود جمهوری اسلامی باید بهدلیل تهدیداتش پاسخگو شود.
بر اساس این طرح، هر فردی که به یک نهاد اطلاعاتی ممنوعه کمک کند یا از آن بهرهمند شود، ممکن است تا ۱۴ سال زندانی شود.
وزارت امور خارجه بریتانیا ۲۹ اردیبهشت سفیر جمهوری اسلامی در لندن را در پی بازداشت اتباع ایرانی بهدلیل دست داشتن در «اقدامات تروریستی و ضد امنیت ملی» احضار کرد.
بنا بر اعلام پلیس لندن، سه تبعه ایرانی به همکاری با نهادهای اطلاعاتی جمهوری اسلامی متهم شدهاند و حکومت ایران بهعنوان تهدیدی برای امنیت ملی بریتانیا به دادگاه معرفی شده است.
از جمله اقدامات این افراد پایش و شناسایی با هدف یافتن خبرنگاران مرتبط با ایراناینترنشنال بوده است.
اخیرا پنج مرد ایرانی نیز به ظن دست داشتن در طرحی برای انجام حملهای تروریستی علیه سفارت اسرائیل در لندن بازداشت شده بودند.
مقامات محلی یکشنبه چهارم خرداد اعلام کردند که کشتهشدگان شامل سه کودک در منطقه شمالی ژیتومیر بودند.
ولودیمیر زلنسکی، رییس جمهوری اوکراین، از ایالات متحده خواست تا در این مورد اظهارنظر کند.
او در تلگرام نوشت: «سکوت آمریکا، سکوت دیگران در جهان فقط (ولادیمیر) پوتین را تشویق میکند. هر حمله تروریستی روسیه دلیل کافی برای تحریمهای جدید علیه روسیه است.»
به نوشته خبرگزاری رویترز، این بزرگترین حمله جنگ از نظر سلاحهای شلیکشده است، اگرچه حملات دیگر باعث کشته شدن افراد بیشتری شده است.
ایهور کلیمنکو، وزیر کشور اوکراین، گفت علاوه بر ۱۲ نفر کشته، ۶۰ نفر دیگر در این حمله زخمی شدهاند.
او در تلگرام نوشت: «این یک حمله ترکیبی و بیرحمانه بود که غیرنظامیان را هدف قرار داد. دشمن بار دیگر نشان داد که هدفش ترس و مرگ است.»
این حمله در حالی رخ میدهد که اوکراین و روسیه برای انجام سومین و آخرین روز تبادل زندانیان آماده میشدند.
زلنسکی روز یکشنبه پس از این حمله گفت که در مرحله نهایی تبادل ۱۰۰۰ زندانی که در استانبول مورد توافق قرار گرفت، ۳۰۳ اسیر اوکراینی از روسیه بازگردانده شدند.
تلاشهای آتشبس
اوکراین و متحدان اروپایی آن تلاش کردهاند تا مسکو را به امضای آتشبس ۳۰ روزه به عنوان اولین گام برای مذاکره برای پایان دادن به جنگ سه ساله سوق دهند.
تلاشهای آنها اوایل این هفته زمانی که دونالد ترامپ از اعمال تحریمهای بیشتر علیه مسکو خودداری کرد، ضربه خورد.
نیروی هوایی اوکراین اعلام کرد که روسیه در حمله شبانه خود ۲۹۸ پهپاد و ۶۹ موشک شلیک کرده که توانسته ۲۶۶ پهپاد و ۴۵ موشک را سرنگون کند.
این دومین حمله هوایی بزرگ در طی دو روز بود. عصر جمعه، روسیه دهها پهپاد و موشک بالستیک را به سمت کییف شلیک کرد که در طول شب ادامه داشت.
در شمال شرقی اوکراین، ایهور ترخوف، شهردار خارکیف، اوایل روز یکشنبه گفت که پهپادها به سه منطقه شهر برخورد کرده و سه نفر را زخمی کردهاند. انفجارها پنجرههای آپارتمانهای بلند را شکستند.
آندری یرماک، رییس دفتر رییس جمهوری اوکراین، در تلگرام نوشت: «بدون فشار، هیچ چیز تغییر نخواهد کرد و روسیه و متحدانش فقط نیروهایی را برای چنین قتلهایی در کشورهای غربی ایجاد خواهند کرد.»
او افزود: «مسکو تا زمانی که توانایی تولید سلاح داشته باشد، خواهد جنگید.»
وزارت دفاع روسیه گزارش داد که واحدهای پدافند هوایی این کشور طی یک دوره چهار ساعته، ۹۵ پهپاد اوکراینی را رهگیری یا منهدم کردهاند. سرگئی سوبیانین، شهردار مسکو، گفت ۱۲ پهپاد اوکراینی در مسیر خود به سمت پایتخت رهگیری شدهاند.