کامبیز غفوری، روزنامهنگار و تحلیلگر سیاسی درباره نگرانی مقامات جمهوری اسلامی از احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه به ایران اینترنشنال گفت که خروج از انپیتی تنها گزینه جمهوری اسلامی در این حالت است.
او افزود که بر اساس قوانین، جمهوری اسلامی سه ماه پیش از خروج از انپیتی میتواند جامعه جهانی را مطلع کند.
غفوری افزود که چنین حالتی، دعوت به حمله به تاسیسات اتمی ایران است، زیرا جامعه بین المللی توان نظارت بر برنامه هستهای تهران نخواهد داشت.
ابراهیم رضایی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس به نقل از عباس عراقچی، وزیر خارجه که در جلسه این کمیسیون شرکت کرده بود، گفت: «اگر مکانیسم ماشه فعال شود، واکنش ما سخت خواهد بود.»
در توافق برجام، سازوکاری به نام «مکانیسم ماشه» پیشبینی شده که اجازه میدهد تحریمهای سازمان ملل علیه ایران بدون نیاز به رایگیری جدید در شورای امنیت، دوباره برقرار شوند.
بر اساس این سازوکار، اگر در بازه زمانی ۱۰ ساله اجرای برجام، کشورهای عضو توافق نتوانند درباره اینکه ایران تعهداتش را بهطور جدی نقض کرده یا نه به توافق برسند، هر یک از پنج کشور اصلی یعنی آمریکا، فرانسه، بریتانیا، روسیه و چین، میتوانند این موضوع را به شورای امنیت ارجاع دهند و روند بازگشت تحریمها را آغاز کنند.
وقتی این روند فعال شود، شورای امنیت ۳۰ روز فرصت دارد تا رای بدهد که تعلیق تحریمهای ایران ادامه پیدا کند؛ یعنی تحریمهایی که قبلا لغو یا متوقف شدهاند، همچنان متوقف بمانند و دوباره اجرا نشوند.
برای تصویب چنین قطعنامهای، دستکم ۹ رای موافق لازم است و هیچکدام از پنج عضو دائم شورا نباید آن را وتو کنند.
اگر این قطعنامه تصویب نشود، همه تحریمهای قبلی سازمان ملل بهطور خودکار دوباره اجرا میشوند، مگر اینکه شورای امنیت تصمیم دیگری بگیرد.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، شامگاه سهشنبه ۳۰ اردیبهشت گفت تحریمهایی که از سوی سه کشور اروپایی در قالب مکانیسم ماشه در حال پیگیری است، مستقل از مسیر دیپلماتیک ایالات متحده و با جدول زمانبندی متفاوتی در جریان است.
او در ادامه افزود: «هفته گذشته در ترکیه با نمایندگان سه کشور اروپایی دیدار داشتم. روند مستقل آنها ممکن است منجر به اعمال تحریمهای تازهای علیه ایران از تابستان تا پاییز شود.»