پیروزی حزب حاکم ونزوئلا در انتخابات پارلمانی؛ مخالفان انتخابات را نمایش خواندند
نیکولاس مادورو، رییسجمهوری ونزوئلا، پس از رای دادن در انتخابات پارلمانی این کشور
حزب سوسیالیست حاکم در ونزوئلا در انتخابات پارلمانی و منطقهای به پیروزی قاطع دست یافت. این در حالی است که شماری از رهبران اپوزیسیون این انتخابات را «نمایش» خواندند و آن را تحریم کردند.
مایک هاکبی، سفیر آمریکا در اسرائیل، ضمن تبریک روز اورشلیم، عید مذهبی یهودیان، گفت دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، با انتقال سفارت آمریکا به این شهر در دوره اول ریاستجمهوری خود «پیوند تاریخی ملت یهود با اورشلیم» را تایید کرد.
به گفته هاکبی، ترامپ «با بهرسمیت شناختن اورشلیم بهعنوان پایتخت ابدی اسرائیل و انتقال سفارت آمریکا به این شهر، پیوند تاریخی ملت یهود با اورشلیم را که به بیش از ۳۵۰۰ سال پیش بازمیگردد، بار دیگر تایید کرد و شجاعت اخلاقی لازم برای این اقدام را از خود نشان داد.»
مقامهای فرانسوی خرابکاری را عامل وقوع آتشسوزی در یک ایستگاه برق در شهر نیس دانستند و دستور افزایش تدابیر امنیتی را صادر کردند. این آتشسوزی باعث دومین قطعی بزرگ برق در دو روز گذشته در این کشور شد.
بهگفته مقامها، آتشسوزی اخیر برق حدود ۴۵ هزار خانه در بخش غربی نیس را برای چند ساعت قطع کرد و فرودگاه این شهر نیز برای مدتی بدون برق بود.
روز شنبه نیز حملهای مشابه به یک ایستگاه برق باعث اختلال در روز پایانی جشنواره فیلم کن شد و برگزارکنندگان را مجبور کرد با استفاده از ژنراتورهای پشتیبان برنامه را ادامه دهند.
نشریه اکونومیست پیشتر با اشاره به مراسم اهدای جایزه به جعفر پناهی نوشت، در پی قطعی برق «برخی از رویدادهای روز پایانی جشنواره فیلم این شهر تحت تاثیر قرار گرفت. با این حال، مراسم اختتامیه که در آن فیلم یک تصادف ساده ساخته یک کارگردان ایرانی مخالف برنده نخل طلا شد، طبق روال برگزار شد.»
دادستانی فرانسه اعلام کرد تحقیقاتی در اینباره آغاز شده و به ادعای دو گروه آنارشیست، که گفته میشود مسئولیت «حمله به زیرساختهای برق در منطقه کوت دازور» را بر عهده گرفتهاند، رسیدگی خواهد کرد. روز شنبه نیز با قطع برق در محل برگزاری جشنواره سینمایی کن، پلیس فرانسه احتمال عمدی بودن آتشسوزی منجر به این اتفاق را مطرح کرد.
شهر کن، محل برگزاری جشنواره سینمایی مطرحی به همین نام و مناطق اطراف آن در جنوب فرانسه بهدلیل وقوع آتشسوزی در ایستگاه برق منطقه آلپ-ماریتیم، شنبه سوم خرداد دچار خاموشی گسترده شدند.
شرکت بهرهبردار شبکه انتقال برق فرانسه ساعاتی پیش اعلام کرد ۱۶۰ هزار خانوار درگیر خاموشی گسترده شدهاند و تلاش برای بازگرداندن جریان برق ادامه دارد.
سخنگوی ژاندارمری ملی فرانسه از بررسی این احتمال خبر داد که یک آتشافروزی عمدی، علت قطعی برق باشد.
او افزود هنوز کسی در ارتباط با این حادثه بازداشت نشده است.
قطع برق همچنین چراغهای راهنمایی منطقه را از کار انداخت و باعث گرههای ترافیکی شد.
با قطع برق ساختمان اصلی کن، نمایشهای صبحگاهی در روز پایانی این جشنواره فیلم سالانه، برای مدتی کوتاه متوقف شد.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، پوتین را بهخاطر کشتار غیرنظامیان در اوکراین «دیوانه» توصیف کرد و از بررسی اعمال تحریمهای جدید علیه روسیه خبر داد. او به خبرنگاران گفت «قطعا» تحریمهای بیشتری در نظر گرفته خواهد شد.
ترامپ عصر روز یکشنبه چهارم خرداد، هنگام سوار شدن به هواپیمای اختصاصیاش در نیوجرسی محتوای پستی را که بامداد همین روز در شبکه اجتماعی تروث منتشر کرده بود، تکرار کرد و گفت که از روند مذاکرات آتشبس در اوکراین بهشدت ناراضی است.
او در شبکه اجتماعی خود، تروث سوشیال، با اشاره به پیشینه روابط خوب شخصیاش با پوتین نوشت: «انگار اتفاقی برایش افتاده؛ او کاملا دیوانه شده! دارد بیدلیل آدمهای زیادی را میکشد. موشکها و پهپادها بیهیچ دلیلی به شهرهای اوکراین شلیک میشوند.»
این اظهارات پس از حملات مرگبار موشکی و پهپادی مسکو طی دو شب پیاپی به بخشهای گستردهای از اوکراین مطرح شد.
بهدنبال این حملهها، ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، از جامعه جهانی خواست تحریمهای بیشتری علیه مسکو اعمال کند. او با انتشار پستی در تلگرام سکوت آمریکا در قبال پوتین را «تشویق» پوتین ارزیابی کرد و گفت که هر حمله «تروریستی روسیه» دلیل کافی برای تحریمهای جدید علیه این کشور است.
ترامپ در ادامه آن پست در شبکه اجتماعی تروث، با یادآوری گفتههای پیشین خود درباره قصد پوتین نسبت به اوکراین نوشت: «او تمام اوکراین را میخواهد، نه فقط بخشی از آن را. شاید حالا دارد ثابت میشود که حق با من بوده، اگر واقعا چنین قصدی داشته باشد، به سقوط روسیه منجر خواهد شد.»
رییسجمهوری آمریکا در این پست ولودیمیر زلنسکی را هم نقد کرد و گفت: «او با سخنانش هیچ لطفی در حق کشورش نمیکند. صحبتهایش مشکلساز است.»
در نخستین حمله هوایی و شبانه روسیه به مسکو در روزهای گذشته، سه نفر کشته و دستکم ۱۱ نفر در کیف مجروح شدند. این حمله با عملیات متقابل کییف همراه بود. وزارت دفاع روسیه از رهگیری حدود ۱۰۰ پهپاد اوکراینی، و توقف فعالیت سه فرودگاه مسکو در پی این حملهها خبر داد.
دومین حمله شبانه که بزرگترین حمله هوایی روسیه به اوکراین از آغاز این جنگ اعلام شده است، با شلیک ۳۶۷ پهپاد و موشک به شهرهای مختلف اوکراین همراه بود و به کشته شدن دستکم ۱۲ شهروند و زخمی شدن دهها نفر انجامید.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، بار دیگر از دانشگاه هاروارد انتقاد کرد و گفت این دانشگاه باید فهرست نام دانشجویان خارجی را منتشر کند.
ترامپ یکشنبه گفت دانشجویان آمریکایی به دلیل اشغال ظرفیتها از سوی دانشجویان خارجی، نمیتوانند وارد هاروارد شوند.
رییسجمهور آمریکا در اظهاراتی در فرودگاه موریستاون در ایالت نیوجرسی، هنگام آماده شدن برای پرواز به واشینگتن گفت: «من با دانشجویان خارجی مشکلی ندارم. اما نباید ۳۱ درصد باشند. این تعداد زیاد است، چون آمریکاییهایی هستند که میخواهند به این دانشگاه و دیگر دانشگاهها بروند، اما نمیتوانند، چون ۳۱ درصد خارجی هستند.»
به گزارش خبرگزاری هیل، سهم دانشجویان خارجی در هاروارد در واقع ۲۷ درصد از کل جمعیت دانشجویی این دانشگاه است.
در این گزارش آمده، دانشجویان خارجی در هاروارد و دیگر دانشگاههای آمریکا معمولا شهریه کامل پرداخت میکنند و این مساله از نظر اقتصادی برای آمریکا سودآور است و در عمل بهنوعی هزینههای دانشجویان آمریکایی را پوشش میدهد.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، بار دیگر از دانشگاه هاروارد انتقاد کرد و گفت این دانشگاه باید فهرست نام دانشجویان خارجی را منتشر کند.
ترامپ یکشنبه چهار خرداد، در فرودگاه موریستاون در ایالت نیوجرسی، گفت که دانشجویان آمریکایی به دلیل اشغال ظرفیتها از سوی دانشجویان خارجی نمیتوانند وارد هاروارد شوند.
رییسجمهوری آمریکا افزود: «من با دانشجویان خارجی مشکلی ندارم. اما نباید ۳۱ درصد باشند. این تعداد زیاد است، چون آمریکاییهایی هستند که میخواهند به این دانشگاه و دیگر دانشگاهها بروند، اما نمیتوانند، چون ۳۱ درصد خارجی هستند.»
به گزارش خبرگزاری هیل، سهم دانشجویان خارجی در هاروارد در واقع ۲۷ درصد از کل جمعیت دانشجویی این دانشگاه است.
در این گزارش آمده، دانشجویان خارجی در هاروارد و دیگر دانشگاههای آمریکا معمولا شهریه کامل پرداخت میکنند و این مساله از نظر اقتصادی برای آمریکا سودآور است و در عمل بهنوعی هزینههای دانشجویان آمریکایی را پوشش میدهد.
واکنش چین
لغو مجوز دانشگاهِ هاروارد برای ثبت نام دانشجویان خارجی ابعاد تازهای به تنشها میان چین و آمریکا بخشیده است. یکپنجم دانشجویان خارجی این دانشگاه را شهروندان چین تشکیل میدهند. وزرات امور خارجه چین هشدار داده است که همکاریهای آموزشی چین و آمریکا نباید سیاسی شود.
یکی از مقامات کاخ سفید که نخواست نامش فاش شود به رویترز گفت: «هاروارد مدتهاست به حزب کمونیست چین اجازه سوءاستفاده داده و از آزار و اذیتهای خودسرانه و هدایتشده این حزب در دانشگاه چشمپوشی کرده است.»
شماری از قانونگذاران آمریکایی — که بسیاری از آنها جمهوریخواه هستند — با ابراز نگرانی درباره نفوذ دولت چین در دانشگاه هاروارد، چین را به سوءاستفاده از این دانشگاه برای دسترسی به فناوریهای پیشرفته آمریکا و دور زدن قوانین امنیتی متهم کردهاند.
مائو نینگ، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، جمعه دوم خرداد در یک نشست خبری اعلام کرد که همکاری آموزشی میان چین و آمریکا به نفع هر دو طرف است.
او افزود: «چین همواره با سیاسی کردن همکاریهای آموزشی مخالف بوده است. اقدامات مرتبط آمریکا فقط به وجهه و اعتبار بینالمللی آن لطمه خواهد زد.»
دانشگاه هاروارد تصمیم دولت را «مجازات دانشگاه برای دیدگاههایش» دانست و آن را نقض اصل آزادی بیان عنوان کرد.
چرا دانشجویان چینی دردسرساز شدهاند؟
دانشگاه هاروراد در دهههای گذشته روابط گستردهای با نهادهای دانشگاهی و دولتی چین برقرار کرده است که شامل مراکز مطالعاتی و همکاریهای تحقیقاتی میشود. افزون بر این، یکپنجم دانشجویان بینالمللی این دانشگاه را دانشجویان چینی تشکیل میدهند و بخش مهمی از هزینههای دانشگاه را تامین میکنند.
دانشجویان چینی علاوه بر هاروارد در باقی دانشگاههای آمریکا حضور پررنگی دارند. به گزارش وزارت امنیت داخلی آمریکا، در سال تحصیلی ۲۰۲۳–۲۰۲۴، دانشجویان چینی ۲۵ درصد از کل دانشجویان بینالمللی در این کشور را تشکیل میدادند.
یاقو وانگ، پژوهشگر حقوق بشر که خود از چین به آمریکا آمده، درباره تصمیم دولت ترامپ گفت: «نگرانیها درباره نفوذ پکن مشروعاند، اما محروم کردن دانشجویان خارجی راهحل نیست. این سیاست، هم برای آمریکا و هم برای ارزشهای جهانیاش، زیانبار خواهد بود.»
لغو دستور دولت در دادگاه فدرال
قاضی فدرال ماساچوست روز جمعه، تنها یک روز پس از صدور دستور کاخ سفید علیه هاروارد، اجرای آن را بهطور موقت متوقف کرد. دانشگاه هاروارد هم شکایتی رسمی علیه دولت تنظیم کرد.
در پی صدور این دستور، دانشگاه علم و فناوری هنگکنگ اعلام کرد که آماده پذیرش دانشجویان فعلی و پذیرفتهشدههای هاروارد در برنامههای کارشناسی و تحصیلات تکمیلی خود است.
رسانهها از افزایش بیسابقه تماسها از سوی والدین نگران و متقاضیان تحصیل در آمریکا خبر دادهاند که حالا مسیرهای جایگزین مانند بریتانیا و کانادا را بررسی میکنند.
در سطح داخلی نیز این اقدام با انتقادهای گسترده روبهرو شده است. کریس گلس، استاد دانشگاه بوستون، در یادداشتی نوشت: «پیامد فوری این تصمیم، بیثباتی فاجعهبار است. دانشجویان بینالمللی اکنون باید بین ترک برنامههای پژوهشی یا از دست دادن وضعیت اقامتی خود، یکی را انتخاب کنند.»
او هشدار داد که دانشجویان خارجی در برخی از دانشکدههای هاروارد، از جمله مدرسه کسبوکار، بهطور میانگین ۳۰ تا ۵۹ درصد جمعیت دانشجویی را تشکیل میدهند و حذف آنها میتواند به تعطیلی برخی برنامههای تحصیلات تکمیلی بینجامد.
همزمان با این اقدام، وزارت آموزش آمریکا از دانشگاهها خواسته اطلاعات کاملتری درباره کمکهای مالی دریافتی از منابع خارجی ارائه دهند؛ اقدامی که منتقدان آن را بخشی از تلاش گستردهتر برای تحدید آزادیهای دانشگاهی در آمریکا میدانند.
همزمان، فشارهای کاخ سفید بر سایر دانشگاههای آمریکا نیز افزایش یافته است. برخی از قانونگذاران جمهوریخواه میگویند چین از روابط خود با نهادهای دانشگاهی برای دستیابی به فناوریهای پیشرفته، دور زدن قوانین امنیتی آمریکا و سرکوب منتقدان استفاده میکند.
در همین حال، حملات دولت ترامپ به دانشجویان بینالمللی تنها به چین محدود نشده است. طی سال تحصیلی ۲۰۲۳–۲۰۲۴ بیش از یک میلیون دانشجوی خارجی در دانشگاههای آمریکا ثبتنام کردهاند که به گفته انجمن آموزش بینالمللی (NAFSA)، بیش از ۴۴ میلیارد دلار به اقتصاد این کشور تزریق کردهاند.
سهم دانشگاه هاروارد از این مبلغ، تنها در سال گذشته بالغ بر ۳۸۴ میلیون دلار برآورد شده است.
بنا بر گزارش بنیاد ملی سیاستهای آمریکا، در صورت ممنوعیت تحصیل دانشجویان خارجی، ثبتنام در مقاطع کارشناسی دستکم ۲ درصد و در مقاطع تحصیلات تکمیلی بیش از ۱۱ درصد کاهش خواهد یافت.
این دانشجویان بخش بزرگی از نیروهای تحقیقاتی، بهویژه در رشتههای علوم، فناوری، مهندسی و ریاضی (STEM) را تشکیل میدهند. بیش از ۷۰ درصد از دانشجویان تحصیلات تکمیلی در رشتههایی مانند مهندسی برق و علوم رایانه، خارجی هستند.
برخی کارشناسان هشدار دادهاند که بدون حضور دانشجویان خارجی، بسیاری از دانشگاهها با مشکل ارائه تنوع دروس و حفظ ظرفیت آموزشی مواجه خواهند شد.
بر اساس اطلاعیه شورای ملی انتخابات ونزوئلا، حزب سوسیالیست متحد این کشور موفق شد در انتخابات یکشنبه چهارم خرداد، ۲۳ کرسی از ۲۴ فرمانداری ایالتی را به دست آورد و ۸۲.۶۸ درصد آرا را در فهرستهای مجلس ملی از آن خود کند.
نتایج این انتخابات، کنترل حزب حاکم را بر دفتر دادستان کل و دیوان عالی کشور حفظ میکند؛ نهادهایی که اعضایش از سوی نمایندگان مجلس انتخاب میشوند.
مخالفان تنها در یک ایالت در غرب کاراکاس موفق به کسب کرسی فرمانداری شدند؛ در حالی که در سال ۲۰۲۱، چهار ایالت را در اختیار داشتند.
میزان مشارکت برای انتخاب ۲۴ فرماندار ایالتی و ۲۸۵ نماینده مجلس، ۴۲.۶ درصد از میان ۲۱ میلیون واجد شرایط اعلام شد.
برگزاری انتخابات در منطقه تحت کنترل کشوری دیگر
این انتخابات برای نخستینبار در منطقه نفتخیز اسکیبو برگزار شد که ونزوئلا با وجود کنترلش از سوی کشور همسایه، گویان، مدعی مالکیت آن است.
دیوان بینالمللی دادگستری پیشتر دستوری مبنی بر لغو رایگیری در منطقه مورد مناقشه اسکیبو داده بود اما در انتخابات، کاراکاس یک فرماندار برای این ایالت جدید انتخاب کرد.
تجمع شهروندان ونزوئلایی مخالف حکومت مادورو پس از برگزاری مراسم تحلیف او
پارلمان گویان دوم خرداد با صدور قطعنامهای، اقدام دولت ونزوئلا را در بیتوجهی به دستور دیوان محکوم کرد و آن را تهدیدی علیه صلح و ثبات منطقهای دانست.
دولت ونزوئلا گفته صلاحیت دیوان بینالمللی دادگستری را در این پرونده به رسمیت نمیشناسد.
رسانههای محلی در گویان گزارش دادند در بسیاری از مناطق مورد مناقشه، رایگیری برگزار نشده است.
بازداشتهای گسترده و تحریم انتخابات از سوی مخالفان
هفتههای منتهی به انتخابات پارلمانی ونزوئلا با موجی از بازداشتهای گسترده و سرکوب تازه منتقدان همراه بود.
بیش از ۷۰ نفر به ظن برنامهریزی برای «خرابکاری» در انتخابات بازداشت شدند.
خوان پابلو گوانیپا، عضو سرشناس اپوزیسیون، از جمله افرادی بود که به اتهام رهبری «یک شبکه تروریستی» دستگیر شد.
گروه اصلی مخالفان ونزوئلا به رهبری ماریا کورینا ماچادو، از مردم خواسته بود با تحریم انتخابات به آن مشروعیت نبخشند و اعتراض خود را به تقلب در انتخابات ریاستجمهوری اخیر این کشور نشان دهند.
جناح دیگری از اپوزیسیون به رهبری انریکه کاپریلس، نامزد پیشین ریاستجمهوری و مانوئل روزالس، فرماندار ایالت زولیا، از مردم خواستند در انتخابات شرکت کنند تا مخالفان بهطور کامل از عرصه حکومت کنار گذاشته نشوند.
کاپریلس توانست به مجلس راه یابد، اما روزالس کرسی فرمانداری را از دست داد.
ائتلاف ونته ونزوئلا به رهبری ماچادو و ادموندو گونزالس، نامزد مورد حمایت اپوزیسیون در انتخابات ریاستجمهوری، در طول روز تصاویری از حوزههای رایگیری خالی منتشر کرد و آن را نشاندهنده بیاعتنایی مردم به «نمایش انتخاباتی» دانست.
با اینحال دولت ساعات رایگیری را تمدید کرد و مدعی مشارکت بالا در آن شد.
خبرگزاری فرانسه نیز در گزارشی میدانی از حوزههای رایگیری در چندین شهر ونزوئلا نوشت میزان مشارکت به مراتب کمتر از انتخابات ریاستجمهوری در هفتم مرداد سال گذشته بود.
موسسه نظرسنجی دلفوس تخمین زد تنها ۱۶ درصد از واجدان شرایط در انتخابات شرکت کردهاند.
دولت چپگرا و اقتدارگرای مادورو از سال ۲۰۱۳ و بهدنبال مرگ هوگو چاوز، قدرت را در این کشور در دست دارد.
او ۲۱ دی سال گذشته برای سومین دوره شش ساله متوالی بهعنوان رییسجمهوری ونزوئلا سوگند یاد کرد.
مقامهای انتخاباتی دولت مادورو در مرداد ۱۴۰۳ بدون انتشار جزییات آرا، بهسرعت پیروزی او را اعلام کردند؛ اقدامی که با واکنش اپوزیسیون روبهرو شد.
مخالفان با جمعآوری دادهها از شعب رایگیری، نتایجی را منتشر کردند که از برتری چشمگیر نامزد مورد حمایتشان، گونزالس، حکایت داشت.
سرکوب اعتراضات پس از انتخابات منجر به کشته شدن ۲۸ نفر، بازداشت صدها نفر و افزایش انزوای بینالمللی ونزوئلا و تشدید تحریمها علیه آن بهویژه از سوی آمریکا شد.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، فروردینماه مجوز شرکت نفتی شِورون را برای ادامه استخراج نفت خام ونزوئلا لغو کرد؛ اقدامی که میتواند آخرین روزنه مالی دولت مادورو را نیز ببندد.
ونزوئلا یکی از متحدان اصلی جمهوری اسلامی است. در سالهای اخیر، مواضع سیاسی تهران و کاراکاس و همچنین تحریمهای نفتی آمریکا علیه این دو، موجب نزدیکی بیش از پیش آنها شده است.