اتحادیه اروپا کمترین میزان مصرف انرژی تاریخ خود را ثبت کرد
اتحادیه اروپا موفق شد در سال ۲۰۲۳ کمترین میزان مصرف انرژی تاریخ خود را به ثبت برساند. این کاهش در حالی رخ داده که کشورهای اروپایی همچنان رشد اقتصادی خود را حفظ کرده و بازدهی انرژی را افزایش دادهاند.
پکن با مشارکت ۳۱ کشور، نخستین سازمان بینالمللی اختصاصی میانجیگری جهان را در هنگکنگ راهاندازی کرد تا رقیبی برای دیوان لاهه و دیوان بینالمللی دادگستری ایجاد کند.
به گزارش فرانسپرس، توافقنامه تشکیل این نهاد جمعه ۹ خرداد در هنگکنگ امضا شد.
بر اساس این گزارش، پکن طی سالهای اخیر رویکرد فعالتری در امور بینالمللی اتخاذ کرده و نفوذ خود را در نهادهای جهانی مانند سازمان ملل متحد و سازمان بهداشت جهانی گسترش داده است. این اقدام در حالی صورت گرفته که ایالات متحده تحت ریاست جمهوری دونالد ترامپ مسیری متفاوت را در پیش گرفته است.
این اقدام همچنین تلاشی برای تقویت اعتبار هنگکنگ به عنوان یک مرکز مهم تجاری محسوب میشود، زیرا اعمال قانون امنیت ملی گسترده از سوی پکن در سال ۲۰۲۰ اعتماد به بیطرفی نظام حقوقی این شهر را متزلزل کرده بود.
تشکیل سازمان بینالمللی میانجیگری
سازمان بینالمللی کنوانسیون میانجیگری (IOMed) با ابتکار پکن و امضای ۳۱ کشور «همفکر» چین، از جمله پاکستان، پاپوآ گینه نو، صربستان و ونزوئلا تاسیس شده است.
وانگ یی، وزیر خارجه چین که ریاست مراسم امضای این توافقنامه را برعهده داشت، گفت: «راهاندازی این سازمان کمک میکند تا از تفکر برد و باخت فاصله بگیریم و به راهحل مسالمتآمیز اختلافات بینالمللی و برقراری روابط هماهنگتر میان کشورها دست یابیم.»
ساختمان سازمان بینالمللی کنوانسیون میانجیگری در هنگکنگ
ویژگیهای نهاد جدید
مقامات هنگکنگ اعلام کردهاند این سازمان، نخستین نهاد بینالملل اختصاصی میانجیگری در جهان خواهدبود؛ در حالی که وزیر خارجه چین از آن به عنوان «پرکننده خلأ موجود در این حوزه» یاد کرده است.
میانجیگری روشی است که در آن یک نهاد بیطرف برای حل اختلاف بین طرفین درگیر، وارد ماجرا میشود تا طرفهای متعارض به توافق برسند.
این سازمان قرار است در اختلافات میان کشورها، اختلافات بین کشورها و اتباع کشورهای دیگر و همچنین درگیریهای میان نهادهای خصوصی بینالمللی، میانجیگری کند.
مقایسه با نهادهای موجود
دولت هنگکنگ اعلام کرد سازمان بینالمللی میانجیگری با دیوان بینالمللی دادگستری سازمان ملل متحد و دیوان دائمی داوری در لاهه «در یک سطح» قرار دارد.
دیوان بینالمللی لاهه پیش از این، رای مشهوری به نفع فیلیپین علیه چین در مورد مالکیت ارضی در دریای چین جنوبی صادر کرده است. پکن اما از شرکت در روند رسیدگی خودداری کرده و این حکم را نادیده گرفته است.
پل لام، وزیر دادگستری هنگکنگ، در مقالهای نوشت که تاسیس این سازمان در حالی صورت گرفته که «نیروهای متخاصم خارجی» تلاش میکنند هنگکنگ را از جایگاه بینالمللی خود محروم و آن را غیر کارآمد کنند.
سازمان بینالمللی میانجیگری تا پایان سال جاری یا اوایل سال ۲۰۲۶ فعالیت خود را آغاز خواهد کرد.
روزنامه معاریو در اسرائیل خبر داد که چندین وزارتخانه این کشور در روزهای اخیر جلسهای محرمانه برای بررسی آمادگی در مورد سناریوی حمله احتمالی اسرائیل به ایران و واکنش جمهوری اسلامی به چنین حملهای برگزار کردند.
این روزنامه جمعه ۹ خرداد گزارش داد در این نشست که تحت عنوان «آمادگی برای این احتمال» برگزار شد، فرض اولیه بر آن بوده که حملهای از سوی اسرائیل ممکن است بدون هشدار قبلی قابل توجه صورت گیرد.
بر اساس ارزیابیهایی که در این جلسه ارائه شد، در صورت حمله اسرائیل به ایران، یک دوره جنگی با مدت زمانی نامشخص آغاز خواهد شد که طی آن، هزاران موشک سنگین -با وزنی حدود ۷۰۰ کیلوگرم- به سوی اسرائیل شلیک خواهد شد.
به نوشته معاریو، در این ارزیابیها پیشبینی شده است که در دو تا چهار روز نخست، تمامی فعالیتهای اقتصادی و زیرساختی اسرائیل بهطور کامل متوقف شود و پس از آن، کشور در وضعیت اضطراری به کار خود ادامه دهد.
برنامهریزیهای ارائهشده شامل بازگشایی فوری بیش از ۱۰ هزار پناهگاه عمومی، تقویت زیرساختها و خدمات، تعیین مناطق تخلیه، افزایش ظرفیت بیمارستانها و آمادهسازیهای ویژه فرماندهی جبهه داخلی بوده است.
اهرمی به نام نتانیاهو
همزمان کانال ۱۲ تلویزیون اسرائیل گزارش داد که ایال زمیر، رییس ستاد کل ارتش اسرائیل، در جلساتی محرمانه که طی روزهای اخیر برگزار شده، بر پیوند راهبردی میان جبهه غزه و تهدیدات ناشی از جمهوری اسلامی تاکید کرده و گفته است توافق آتشبس در غزه تمرکز بر ایران را ممکن میسازد.
این در حالی است که شورای سردبیری روزنامه والاستریت ژورنال، در یادداشتی از بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل بهعنوان اهرم فشار دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا بر جمهوری اسلامی نام برده و افزوده است تهدید حمله اسرائیل، کلید توافقی هستهای است که ارزش امضا داشته باشد و تهران باید بفهمد زمان خداحافظی با غنیسازی فرا رسیده است.
در این یادداشت که هشتم خرداد منتشر شد، تاکید شده است ایالات متحده همچنان به تهدید اقدام نظامی نیاز دارد تا بتواند در مذاکرات خود با جمهوری اسلامی به توافقی باارزش دست بیابد.
به نوشته این روزنامه، حکومت ایران باید بداند تا زمانی که از ظرفیت غنیسازی اورانیوم یعنی رفتن بهسوی ساخت بمب اتمی دست نکشد، تهدید حمله نظامی همچنان روی میز باقی خواهد ماند.
اگر تهران حاضر به عقبنشینی نشود، باید بداند که مهار اسرائیل ممکن نخواهد بود.
والاستریت ژورنال همچنین به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی گزارش داد ایالاتمتحده در حال آمادهسازی ارائه یک «برگه شرایط» به ایران است که در آن پایان غنیسازی گنجانده خواهد شد.
این مقام آمریکایی گفت اگر جمهوری اسلامی این شرایط را نپذیرد، «روز خوبی برای ایرانیها نخواهد بود».
مقامات اوکراینی اعلام کردند هشت نفر از جمله دو نوجوان ۱۶ ساله، بر اثر حملات پهپادی روسیه در منطقه شمال شرقی خارکیف مجروح شدند.
خبرگزاری رویترز جمعه ۹ خرداد به نقل از مقامات کییف اعلام کرد روسیه شامگاه پنجشنبه ۹۰ پهپاد و دو موشک بالستیک را به سوی اوکراین شلیک کرده و مناطقی در خارکیف، اودسا و دونتسک را هدف قرار داده است.
در پی حمله پهپادی روسیه به شهر خارکیف، ایهور ترخوخ، شهردار این شهر اعلام کرد که یک محل نگهداری هدف قرار گرفت و در نتیجه این حمله، دو نفر زخمی شدند.
شهردار خارکیف در پیامی در تلگرام نوشت: «امروز خارکیف دوباره هدف قرار گرفت. دشمن هشت فروند پهپاد شاهد را به سمت یکی از محلهای نگهداری که در آن اتوبوسهای برقی ما تعمیر و مراقبت میشدند شلیک کرد.»
او افزود که بیش از ۳۰ ساختمان مسکونی اطراف این محل آسیب دیدهاند، یک دستگاه اتوبوس به طور کامل نابود شده و ۱۸ دستگاه دیگر نیز خسارت دیدهاند.
خارکیف، دومین شهر بزرگ اوکراین که در حدود ۳۰ کیلومتری مرز شمال شرقی این کشور با روسیه قرار دارد، بارها هدف حملات هوایی نیروهای روس قرار گرفته است.
خبرگزاری رویترز اعلام کرد امکان تایید مستقل این گزارش را نداشته و مسکو نیز هنوز واکنشی رسمی به این خبر نشان نداده است.
با وجود تداوم حملات، دو طرف تاکید دارند در جنگی که با تهاجم گسترده روسیه به اوکراین در بیش از سه سال پیش آغاز شد، «غیرنظامیان را هدف قرار نمیدهند».
پهپادهای ایرانی در روسیه
موسسه امنیتی «سی۴ایدیاس» پنجشنبه گزارش داد همکاری نظامی جمهوری اسلامی با روسیه موجب جهش چشمگیری در صنعت پهپادی این کشور شده و به مسکو این امکان را داده است که صدها پهپاد ایرانی را بهصورت بومی در منطقه تاتارستان تولید کند.
روزنامه واشینگتنپست با استناد به گزارش این موسسه نوشت همکاری تهران و مسکو در زمینه تولید پهپادهای ساخت جمهوری اسلامی در خاک روسیه، روابط نظامی این دو کشور تحت تحریم را عمیقتر کرده و باعث تقویت قابل توجه صنعت پهپادی داخلی روسیه شده است.
تلاشها برای صلح در اوکراین
ایالات متحده پنجشنبه در نشست شورای امنیت سازمان ملل اعلام کرد که پیشنهاد واشینگتن برای آتشبس در اوکراین، «بهترین نتیجه ممکن برای روسیه» است و ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، باید این توافق را بپذیرد.
آمریکا خواهان موافقت روسیه با یک آتشبس فراگیر ۳۰ روزه در زمین، هوا، دریا و همچنین در مورد حمله به زیرساختهای حیاتی است.
نخستین دور مذاکرات مستقیم میان روسیه و اوکراین برای رسیدن به توافق آتشبس و صلح پایدار که ۱۶ ماه می در استانبول برگزار شد، به توافقی منجر نشد چرا که مسکو اعلام کرده است تحقق آتشبس پیش از برآورده شدن برخی شروط مشخص، غیرممکن است.
حوثیهای مورد حمایت جمهوری اسلامی در یمن اعلام کردند در واکنش به حمله اخیر اسرائیل به فرودگاه صنعا، قصد دارند دامنه اقدامات خود را علیه اسرائیل گسترش دهند و به هواپیماهای غیرنظامی این کشور، از جمله پروازهای شرکت ال عال حمله کنند.
این تهدید را منابع نزدیک به حوثیها جمعه ۹ خرداد در گفتوگو با روزنامه لبنانی «الاخبار» مطرح کردند.
هشدار حوثیها پس از آن منتشر شد که جنگندههای اسرائیل طی روزهای اخیر فرودگاه بینالمللی صنعا، واقع در مناطق تحت کنترل حوثیها را بمباران کردند.
این حملات پس از چندین مورد شلیک موشکهای بالستیک از سوی حوثیها به سمت اسرائیل صورت گرفت.
یسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، گفت که در آخرین حمله به فرودگاه صنعا، تنها هواپیمای باقیمانده برای حوثیها هدف قرار گرفت.
شش هواپیمای دیگر آنها پیشتر در حملات اسرائیل نابود شده بودند.
حوثیها گفتهاند که هواپیمای هدف قرار گرفتهشده برای انتقال بیماران به اردن استفاده میشد.
از سوی دیگر، منابع این گروه به روزنامه الاخبار گفتند: «عملیات پیش رو از نظر کمیت و کیفیت با عملیاتهای قبلی تفاوت خواهد داشت و شامل اضافه شدن هواپیماهای غیرنظامی متعلق به موجودیت صهیونیستی به فهرست اهداف خواهد بود.»
در حال حاضر مشخص نیست که حوثیها از توان نظامی لازم برای اجرای چنین تهدیدی برخوردار هستند یا خیر.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، چهارشنبه هفتم خرداد با اشاره به حمله هوایی جدید این کشور به فرودگاه صنعا و دیگر مواضع حوثیها در یمن، جمهوری اسلامی را مسئول حملاتی خواند که از خاک یمن علیه اسرائیل انجام میگیرد.
نتانیاهو گفت: «ما بر اساس یک اصل ساده عمل میکنیم: هر کس به ما آسیب بزند، به او آسیب خواهیم زد. هرگونه اعمال زور، با نیرویی حتی شدیدتر پاسخ داده خواهد شد.»
اوایل ماه جاری میلادی یکی از سخنگویان حوثیها در گفتوگو با نشریه آمریکایی نیوزویک، گفت که این گروه به «سلاحهای جدیدی» دست یافته که میتوانند «محاصره هوایی اسرائیل» را به اجرا بگذارند.
در پی اصابت یک موشک بالستیک شلیکشده از سوی حوثیها به محوطه فرودگاه بینالمللی بنگوریون در اوایل ماه جاری میلادی، بسیاری از خطوط هوایی خارجی پروازهای خود به اسرائیل را به حالت تعلیق درآوردند. در نتیجه، بیشتر اسرائیلیها در حال حاضر تنها به پروازهای شرکت ال عال و دو شرکت هواپیمایی داخلی دیگر یعنی آرکیا و ایسراایر، متکی هستند.
میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین، اعلام کرد که مسکو بارها آمادگی خود را برای کمک به جمهوری اسلامی و ایالات متحده در رسیدن به توافقی درباره مسائل هستهای اعلام کرده، اما تاکنون هیچ درخواستی از سوی تهران یا واشینگتن دریافت نکرده است.
او با اشاره به «تحولات سریع» پیرامون برنامه هستهای جمهوری اسلامی افزود: «این شرایط ممکن است نیاز به دور جدیدی از رایزنیها میان روسیه، چین و ایران در سطح معاونان وزرای خارجه را ایجاد کند، هرچند هنوز تاریخی برای آن تعیین نشده است.»
اولیانوف تاکید کرد که قالب همکاری سهجانبه میان مسکو، پکن و تهران همچنان فعال است و رایزنیها بهویژه با نزدیک شدن به نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، اهمیت بیشتری یافتهاند.
بر اساس آمار یوروستات، میزان «انرژی ناخالص موجود» در اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۳ با ۴.۱ درصد کاهش مواجه شد که این میزان معادل ۳۸۰ میلیون بشکه نفت است.
این شاخص که مجموع تولید داخلی، واردات، صادرات و ذخایر انرژی را در نظر میگیرد، نشاندهنده کاهش کل عرضه انرژی در منطقه است. این کاهش حاصل اجرای سیاستهای بلندمدت بهبود بازدهی انرژی در همه بخشهاست که باعث کاهش قابل توجه اتلاف انرژی شده است.
زمستانهای ملایمتر نیز تقاضا برای گرمایش را کاهش داده و افزایش قیمت سوختهای فسیلی در پی حمله تمامعیار روسیه به اوکراین، کشورهای اروپایی را به تلاشهای بیشتر برای صرفهجویی در انرژی ترغیب کرده است.
رشد چشمگیر انرژیهای تجدیدپذیر
اگرچه اتحادیه اروپا هنوز به شدت به سوختهای فسیلی وابسته است و ۶۷ درصد انرژی خود را از این منابع تامین میکند اما انرژیهای تجدیدپذیر اکنون ۱۹.۵ درصد از کل انرژی مورد نیاز کشورهای این اتحادیه را تامین میکنند.
این رقم نسبت به سال ۲۰۱۳ افزایش ۳۱ درصدی داشته است که تنها یک درصد کمتر از سهم گاز طبیعی در ترکیب انرژی مورد استفاده اروپاست.
کشورهای نوردیک در این تحول پیشتاز هستند. سوئد، فنلاند و دانمارک موفق شدهاند سهم انرژیهای تجدیدپذیر را به ۴۰ تا ۵۰ درصد از ترکیب انرژی مورد استفاده خود برسانند.
در مقابل، لهستان و جمهوری چک همچنان به زغالسنگ متکی هستند و سوختهای جامد تقریبا یکسوم تقاضای انرژی این کشورها را تامین میکند.
وابستگی بالای انرژی و الگوی مصرف
اتحادیه اروپا تنها ۴۰ درصد از انرژی مورد نیاز خود را تولید میکند. تولید داخلی انرژی اولیه از سال ۲۰۱۳ تاکنون نزدیک به ۲۰ درصد کاهش یافته و تقریبا تمام نفت (۹۵ درصد) و گاز (۹۰ درصد) مورد نیاز باید از طریق دریا یا خطوط لوله وارد شود.
این وضعیت وابستگی انرژی اتحادیه اروپا را به ۵۸.۴ درصد رسانده که اگرچه نسبت به رکورد سال ۲۰۲۲ کاهش یافته اما همچنان بالاتر از میانگین دهه ۲۰۱۰ است.
نروژ (که عضو اتحادیه اروپا نیست)، ایالات متحده، الجزایر، قطر و جریان کاهش یافته از روسیه همچنان منابع اصلی تامین نفت و گاز اروپا محسوب میشوند.
حملونقل، بزرگترین مصرفکننده انرژی
در بررسی الگوی مصرف انرژی، بخش حملونقل بزرگترین مصرفکننده است و ۳۲ درصد از تقاضا را به خود اختصاص میدهد.
خانوارها با ۲۶.۳ درصد در رده دوم قرار دارند و بخش صنعت ۲۴.۶ درصد انرژی را مصرف میکند. بخش خدمات و کشاورزی در مجموع ۹.۱ درصد انرژی را به کار میبرند و هشت درصد باقیمانده برای مقاصدی همچون مواد اولیه و روانکنندهها استفاده میشود.
بخش حملونقل در طول سه دهه گذشته سهم خود را از مصرف انرژی به طور مداوم افزایش دادهاست. این رشد بیشتر ناشی از افزایش چشمگیر تعداد خودروها و توسعه قابل توجه صنعت هوانوردی است.
اگرچه مصرف سوخت در بخش حملونقل جادهای در فاصله سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ دوباره رو به رشد گذاشته اما هنوز به سطح اوج خود در سال ۲۰۱۹ نرسیده است.
همچنین صنعت هوانوردی بینالمللی با وجود بهبود وضعیت، همچنان هشت درصد کمتر از دوران پیش از شیوع کووید-۱۹ فعالیت میکند.