تدابیر شدید امنیتی حکومت برای جلوگیری از بروز اعتراضات مردمی
بر اساس اطلاعات رسیده به ایراناینترنشنال، با تصمیم نهادهای امنیتی برای کنترل وضعیت در مناطق مختلف کشور و جلوگیری از اعتراضات مردمی به استانداریها و فرماندهی نیروی انتظامی هر استان اختیار داده شده که با توجه به شرایط به هر شیوه ممکنی مانع برگزاری تجمعات اعتراضی شوند.
حسین رونقی، زندانی سیاسی پیشین، درباره حمله اسرائیل در شبکه ایکس نوشت: «ملت ایران جنگ نمیخواهند؛ آنها خواهان آزادی و آبادانی سرزمینشان هستند و زندگی معمولی میخواهند.» او اضافه کرد: «اما در نظامی که سرکوب، سانسور و اعدام، بخشی از زندگی روزمره است، صدای مردم شنیده نمیشود.»
افی دفرین، سخنگوی ارتش اسرائیل گفت که نیروی هوایی این کشور به حملات علیه مواضع جمهوری اسلامی در ایران ادامه میدهد.
او درباره احتمال شلیک موشکهای بالستیک از ایران در چند روز دیگر گفت که «این عملیات تازه آغاز شده است» و ارتش «در حال آماده شدن برای پاسخ ایران است.»
رسانههای اسرائیل به نقل از منابع اسرائیلی گزارش دادند که این عملیات ممکن است تا دو هفته طول بکشد.
روزنامه نیویورکتایمز به نقل از مقامهای اسرائیلی نوشت که حمله به ایران پس از جمعآوری اطلاعات در مورد سایتهای اتمی، مقامهای نظامی و افراد دخیل در برنامه هستهای انجام شد. نیویورکتایمز افزود که این حمله به جمهوری اسلامی از سالها پیش برنامهریزی شده بود.
حسینعلی شهریاری، نماینده اهواز، درباره حمله اسرائیل گفت: «بعد از کشته شدن قاسم سلیمانی، ما باید ترامپ را هدف قرار میدادیم اما مماشات کردیم.»
او افزود: «ما باید از خود ترامپ انتقام میگرفتیم چون گفت من دستور دادم سلیمانی را بکشند.»
گاردین به دنبال حمله اسرائیل به ایران در تحلیلی نوشت که جنگندههای اسرائیلی صبح جمعه با حمله به اهداف متعددی در ایران، منطقه خاورمیانه را به لبه پرتگاه جنگی تمام عیار کشاندند و ناتوانی رییسجمهوری آمریکا در کنترل نخستوزیر اسرائیل را آشکار کردند.
بر پایه این تحلیل که جمعه ۲۳ خرداد منتشر شد، این حملات که برخلاف درخواستهای صریح دونالد ترامپ انجام شد، واشینگتن را در موقعیت دشواری قرار داده و تلاشهای دیپلماتیک رییسجمهوری آمریکا برای مذاکره با ایران را با شکست مواجه کرده است.
گاردین همچنین نوشت که حملات اسرائیل منطقه را در آستانه درگیری جدید و خطرناکی قرار داده و نشاندهنده ضعف ترامپ در کنترل بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل است.
مقامات ارشد آمریکا در واکنش فوری به این حملات، اعلام کردند واشینگتن هیچ نقشی در عملیات اسرائیل علیه ایران نداشته و این اقدام کاملا یکجانبه بوده است.
واکنش واشینگتن
واکنش فوری واشینگتن نشان از تعجب مقامات آمریکایی داشت. آنها در حالی که هنوز اثرات حملات بر تهران مشخص نشده بود، عملیات اسرائیل را «یکجانبه» خواندند و ایران را از هرگونه تلافی علیه منافع آمریکا برحذر داشتند.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، در بیانیهای تاکید کرد: «اسرائیل امشب اقدام یکجانبهای علیه ایران انجام داد. ما در حملات علیه ایران مشارکت نداریم و اولویت اصلی ما محافظت از نیروهای آمریکایی در منطقه است.»
وزیر خارجه آمریکا افزود: «اسرائیل اعلام کرده این اقدام را برای دفاع از خود ضروری میداند. رییسجمهور ترامپ و دولت، همه تدابیر لازم را برای حفاظت از نیروهایمان اتخاذ کردهاند. اجازه دهید به صراحت بگویم: ایران نباید منافع یا پرسنل آمریکا را هدف قرار دهد.»
تضاد در موضع آمریکا
مقامات واشینگتن و تحلیلگران انتظار داشتند اسرائیل حداقل تا زمان اتمام تلاشهای آمریکا برای مذاکره با ایران از حمله خودداری کند.
به گزارش والاستریت ژورنال، ترامپ در تماس تلفنی دوشنبه ۱۹ خرداد از نتانیاهو خواسته بود به ایران حمله نکند اما آمریکا از چهارشنبه، شروع به خارج کردن پرسنل غیرضروری از سفارتخانهها و پایگاههای خاورمیانه کرد که در بُرد حمله ایران قرار دارند.
ویلیام وکسلر، مدیر ارشد مرکز رفیق حریری و برنامههای خاورمیانه در شورای آتلانتیک، گفت: «در موضع آمریکا درهم ریختگی آشکار وجود دارد و تفاوتهایی بین موضع ایالات متحده و اسرائیل مشاهده میشود.»
او افزود بعید است که نتانیاهو در صورت دریافت چراغ قرمز صریح از دولت ترامپ، این حمله را انجام داده باشد اما کاخ سفید به سرعت از این حمله فاصله گرفت و همچنین اشارهای به مشارکت در دفاع از اسرائیل در مقابل حمله احتمالی ایران نکرد.
تناقض در اظهارات
گاردین نوشت سردرگمی در موضع آمریکا زمانی بیشتر شد که رسانه اسرائیلی نزدیک به دولت نتانیاهو اعلام کرد حملات با هماهنگی کامل واشینگتن انجام شده است.
این موضوع در حالی مطرح شد که استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ در خاورمیانه، قرار بود یکشنبه برای ششمین دور گفتوگوها با ایران به مسقط، پایتخت عمان سفر کند.
این مذاکرات به عنوان آخرین فرصت حل دیپلماتیک بحران تلقی میشد.
زمانبندی حملات نیز جای تعجب داشت.
اسرائیل تنها ساعاتی پس از درخواست علنی ترامپ برای خودداری از حمله، عملیات نظامی خود را آغاز کرد.
رییسجمهوری آمریکا پیش از این هشدار داده بود که چنین اقدامی مذاکرات را نابود خواهد کرد.
ترامپ پنجشنبه در کاخ سفید تاکید کرد: «دوست دارم از درگیری دوری کنم. ما تقریبا به توافق مناسبی رسیدهایم. ترجیح میدهم به توافق برسیم. تا زمانی که امیدی به توافق وجود دارد، نمیخواهم آنها وارد عمل شوند چون این کار همه چیز را خراب میکند.»
انتقادات از سیاست آمریکا
برخی منتقدان معتقدند بحران فعلی ریشه در کنار گذاشته شدن توافق هستهای با ایران موسوم به «برجام» در دولت اول ترامپ دارد و این امر احتمال بروز درگیریهای نظامی را افزایش داده است.
سناتور کریس مورفی درباره حمله اسرائیل گفت که این اقدام برای خراب کردن مذاکرات ترامپ با ایران انجام شد و نشاندهنده کمبود احترام جهانی به رییسجمهوری آمریکا است.
او افزود: «این بحرانی است که ترامپ و نتانیاهو خود آن را ایجاد کردهاند و اکنون منطقه در آستانه ورود به یک درگیری جدید و مرگبار قرار گرفته است.»
سناتور مورفی همچنین تاکید کرد اگر ترامپ و نتانیاهو آمریکا را از توافق هستهای خارج نکرده بودند، ایران امروز تا این اندازه به دستیابی به سلاح هستهای نزدیک نبود.
گزارشهای دریافتی حاکی از آن است که جمعه ۲۳ خرداد و ساعاتی پس از شروع حمله هوایی اسرائیل به ایران، پیامکی از طرف نهاد ریاست جمهوری به همه شهروندان فرستاده شده تا به لحاظ روانی جو حاکم را آرام کنند: «دفاع از این آب و خاک و مردم وظیفه دولت و نیروهای مسلح است. امروز ملت ایران بیش از هر زمان دیگری به در کنار هم بودن، اعتماد و همدلی و وحدت و وفاق نیازمند است.»
همزمان در تهران و برخی شهرهای کشور، نیروهای امنیتی در مراکز اصلی شهری، به شکلی پرتعداد حاضر شدهاند.
بر اساس اطلاعات رسیده به ایران اینترنشنال، در میدان طجرلو در منطقه شیان تهران هم نزدیک به ۱۰۰ اتومبیل گارد ویژه مستقر شدهاند.
شمار دیگری از گزارشها حاکی از اختلال گسترده در شبکه اینترنتی کشور است و دسترسی به بسیاری از پیامرسانها مختل شده است.
برخی از شهروندان هم به ایران اینترنشنال خبر دادهاند که پیامکی درباره محدودیت دسترسی به پیامرسان واتسآپ دریافت کردهاند.
تصاویر دریافتی از ترافیک سنگین در ورودی پمپبنزینها حکایت میکند و بسیاری از شهروندان از ارائه محدود بنزین در جایگاههای سوخترسانی در شهرهای مختلف گزارش دادهاند.
از مشهد هم گزارش شده که پرواز هواپیماهای نظامی بر فراز آسمان این شهر ادامه دارد.
تصاویر منتشر شده از تبریز نیز حاکی از حملات ادامه دار اسرائیل به مناطق نظامی این شهر است و مدیرکل مدیریت بحران استانداری آذربایجان شرقی اعلام کرده در این حملات تاکنون هشت نفر کشته شدهاند.
در تصاویر دریافتی از تبریز، یک پهپاد در حال پرواز بر فراز شهر دیده میشود که پس از شلیک پدافند هوایی، از محل دور شد.
همزمان با انتشار گزارشهای تائیدنشده از احتمال نشت مواد رادیواکتیو از رآکتور نطنز، معاون امنیتی و انتظامی استاندار اصفهان خبر داده موضوع «آلودگی ناشی از تشعشعات اتمی» در تاسیسات هستهای در این استان کذب است.
این درحالی است که پیشتر رسانههای ایران از مسدود شدن آزادراه قم-اصفهان (مسیر منتهی به برخی از سایتهای هستهای ایران) تا اطلاع ثانوی خبر داده بودند.