وزارت خارجه قطر خبر داد که امیر قطر نامهای از پزشکیان دریافت کرد



سیانان با اشاره به تحولات اخیر خاورمیانه و تضعیف جمهوری اسلامی در اثر حملات گسترده اسرائیل، گزارش داد که مسکو حتی در صورت از دست دادن یکی دیگر از متحدان منطقهای خود، باز هم از آشفتگی و بیثباتی ایجادشده سود خواهد برد.
بر اساس این گزارش که چهارشنبه ۲۸ خرداد در وبسایت شبکه خبری سیانان منتشر شد، روابط کرملین با کشورهای خاورمیانه همواره با پیچیدگی خاصی همراه بوده است؛ از یک سو، روسیه در این منطقه متحدان دیرینه و نفوذ اقتصادی چشمگیری دارد و از سوی دیگر، بهعنوان یکی از غولهای انرژی معمولا از بیثباتی و تنشهایی که بازارهای جهانی را دچار التهاب میکنند، سود میبرد.
سیانان افزود دوگانگی موجود در سیاست مسکو را میتوان بهروشنی در رویکرد آن در قبال درگیری جمهوری اسلامی و اسرائیل مشاهده کرد.
در نگاه اول، روسیه در این بحران منافع قابل توجهی را در معرض خطر میبیند. جمهوری اسلامی برای کرملین شریکی راهبردی و کلیدی بوده؛ حکومتی که نه تنها با نفوذ و ارزشهای غربی زاویه دارد، بلکه پهپاد شاهد را در اختیار ارتش روسیه گذاشته و نقش مهمی در تداوم حملات این کشور به اوکراین ایفا کرده است.
گرچه بخش زیادی از تولید این پهپادها مدتی است به خاک روسیه منتقل شده اما با شدت گرفتن حملات پهپادی اوکراین به مراکز صنعتی در عمق خاک روسیه، ممکن است مسکو بهزودی جای خالی حمایت مستقیم تهران را احساس کند.
برای کرملین، ناتوانی یا عدم تمایل به مداخله، آن هم زمانی که یکی از مهمترین متحدانش در خاورمیانه زیر آتش سنگین قرار گرفته، با نوعی «تحقیر دردناک اما نهچندان آشکار» همراه است.
مسکو البته با صدور بیانیههایی شدیداللحن، حملات اسرائیل به تاسیسات هستهای جمهوری اسلامی را «غیرقانونی» خوانده و هشدار داده این اقدامات «تهدیدی غیرقابل قبول برای امنیت جهانی» به شمار میرود.
با آنکه روسیه ظاهرا متحد جمهوری اسلامی محسوب میشود، این اتحاد هرگز به معنای تعهد به دفاع نظامی از ایران نبوده و کرملین نیز تاکنون هیچ پیشنهادی برای حمایت نظامی ارائه نکرده است.
پیشتر و در بهمنماه، مسعود پزشکیان، رییس دولت جمهوری اسلامی، اعلام کرد طبق تفاهمنامه جامع میان ایران و روسیه، دو کشور در صورت حمله به یکی از آنها، متعهد به همکاری مشترک خواهند بود.
با این حال، تاس، خبرگزاری رسمی دولت روسیه، همان زمان گزارش داد در این معاهده، بند تعهد به دفاع متقابل گنجانده نشده است.
مسکو در میانه آشوب، بهدنبال احیای قدرت نقشآفرینی خود است
سیانان در ادامه گزارش خود نوشت اگر فروپاشی حکومت ایران رخ دهد، این کشور به فهرست بلند متحدان از دسترفته مسکو در خاورمیانه، از جمله عراق، لیبی و سوریه، افزوده خواهد شد.
اما اینجاست که همان دوگانگی آشنا دوباره خود را نشان میدهد: واقعیت برای مسکو به آن تیرگی که به نظر میرسد، نیست و بحران جدید میان جمهوری اسلامی و اسرائیل در خدمت منافع کرملین قرار گرفته است.
علاوه بر سود سرشاری که روسیه از جهش قیمت نفت خام بهدست آورده، این تنش نظامی راه را برای فرصتهای تازه دیپلماتیک نیز گشوده؛ آن هم در شرایطی که روسیه در سالهای اخیر بهدلیل جنگ اوکراین دچار انزوای بینالمللی شده است.
به گزارش سیانان، اکنون کرملین با بحرانی روبهرو است که میتواند زمینه را برای «همکاری سازنده» با آمریکا فراهم کند و این تعامل شاید در نهایت جایگاهی مهم برای روسیه بهعنوان «شریک غیرقابلچشمپوشی» واشینگتن در روند بازسازی نظم خاورمیانه به دنبال داشته باشد.
این رسانه افزود ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، بهعنوان تنها رهبر جهانی که همزمان به ایران، اسرائیل و آمریکا دسترسی مستقیم دارد، از همین حالا در حال بهرهبرداری از موقعیت محوری خود است و با اعلام آمادگی برای ایفای نقش میانجی میکوشد تا روسیه را بهعنوان یک «واسطه مهم قدرت» در تحولات خاورمیانه معرفی کند.
با آغاز دور دوم ریاستجمهوری دونالد ترامپ، واشینگتن و مسکو تلاش کردهاند راههایی تازه برای گسترش روابط خود، فراتر از محور جنگ اوکراین بیابند.
در این میان، موضوع جمهوری اسلامی و برنامه هستهای آن، در کنار پروندههایی چون قطب شمال، همکاریهای اقتصادی و ماموریتهای فضایی، به یکی از زمینههای احتمالی تعامل میان دو کشور بدل شده است.

تغییر کانون توجه جهانی؛ اوکراین از صحنه خارج شده است
سیانان نوشت با در نظر گرفتن شرایط کنونی، تحولات اخیر چندان به نفع کییف تمام نمیشود.
در شرایطی که بحران در خاورمیانه هر روز ابعاد تازهای پیدا میکند و احتمال ورود مستقیم آمریکا به درگیریها افزایش یافته، توجه افکار عمومی و رسانههای جهانی بهسرعت از جنگ فرسایشی در اوکراین به سوی ویرانیهای ناشی از درگیری ایران و اسرائیل معطوف شده است.
دستکم در کوتاهمدت، تمرکز جهانی بهطور چشمگیری از نقش روسیه در جنگ اوکراین فاصله گرفته و بر موقعیت این کشور بهعنوان میانجی بالقوه در خاورمیانه متمرکز شده است.

در پی بسته شدن حریم هوایی اسرائیل پس از آغاز درگیری مستقیم با جمهوری اسلامی، نخستین پروازهای بازگرداندن اتباع اسرائیلی از قبرس به تلآویو و حیفا آغاز شد. هزاران نفر همچنان در تلاش برای خروج از کشورهای همجوار هستند.
نخستین پروازهای ویژه برای بازگرداندن شهروندان اسرائیلی سرگردان در خارج از کشور، صبح چهارشنبه ۲۸ خرداد از قبرس به مقصد اسرائیل انجام شد.
این پروازها در حالی انجام میشوند که آسمان اسرائیل از جمعه ۲۳ خرداد، همزمان با آغاز حملات متقابل میان جمهوری اسلامی و اسرائیل، بهطور کامل بسته شده و باعث لغو هزاران پرواز به تلآویو شده است.
اسرائیل سهشنبه اعلام کرده بود پروازهای اضطراری برای بازگرداندن اتباعش را در کشورهای مختلف راهاندازی خواهد کرد.
به گزارش منابع فرودگاهی و وبسایتهای ردیابی پرواز، یکی از این پروازها بهوسیله شرکت هواپیمایی آرکیا ساعت ۰۷:۲۵ صبح به وقت محلی (۰۴:۲۵ به وقت گرینویچ) از فرودگاه لارناکای قبرس به مقصد تلآویو پرواز کرد.
انتقال هزار نفر در یک روز
منابعی در شرکت هرمس که مسئولیت اداره فرودگاههای قبرس را بر عهده دارد، اعلام کردهاند که در طول چهارشنبه، ۹ پرواز دیگر به مقصد حیفا و چهار پرواز به مقصد تلآویو برنامهریزی شدهاند.
این پروازها در مجموع حدود هزار نفر را به اسرائیل بازمیگردانند.
بر اساس اعلام رسمی وزارت حملونقل اسرائیل، حدود ۱۵۰ هزار اسرائیلی هماکنون در خارج از کشور بهسر میبرند که تقریبا یکسوم آنهابرای بازگشت به خانه تلاش میکنند.

دنی سیترینوویچ، رییس پیشین میز استراتژیک ایران در اطلاعات دفاعی ارتش اسرائیل، به ایران اینترنشنال گفت که ذخایر موشکی تهران رو به پایان است.
دوشنبه شب، ۲۶خرداد، آرامترین شب از زمان آغاز حملات تلافیجویانه جمهوری اسلامی به اسرائیل از روز جمعه به این سو بود.
دنی سیترینوویچ، که اکنون ریاست برنامه ایران و محور شیعی در موسسه مطالعات امنیت ملی اسرائیل را بر عهده دارد، سهشنبه ۲۷ خرداد به ایراناینترنشنال گفت که در آغاز جنگ، برآوردهای اطلاعاتی نشان میداد جمهوری اسلامی حدود دو هزار موشک در اختیار دارد.
اما به گفته او، در حالی که اسرائیل پرتابگرها و تاسیسات تولید موشک را هدف قرار داده است، جمهوری اسلامی توانایی بازسازی و آمادهسازی خود برای پاسخ به حملات مستمر اسرائیل را از دست داده است.
او گفت: «ایران واقعاً با مشکل بزرگی برای شلیک دستهجمعی موشکها روبهروست. آنها اکنون بهدقت در حال محاسبه هستند که چه چیزی برایشان باقی مانده است. البته همچنان ذخایری دارند، اما میدانند این جنگ طولانی خواهد بود.»
دوشنبه شب تنها یک حمله موشکی به یک کارخانه و ایستگاه اتوبوس در شمال تلآویو گزارش شد.
بر اساس اعلام ارتش اسرائیل، از آغاز عملیات نظامی تاکنون کمتر از ۴۰۰ موشک و صدها پهپاد از سوی ایران شلیک و در مجموع حدود ۳۵ مورد اصابت به اهداف گزارش شده است.
در جریان این حملات ۲۴ نفر کشته و بیش از ۶۴۷ نفر زخمی شدهاند که ۱۰ نفر به شدت و ۳۷ نفر بهطور متوسط آسیب دیدهاند. همچنین نزدیک به ۱۹ هزار گزارش خسارت، عمدتاً برای ساختمانها، ثبت شده و ۲۷۲۵ نفر از خانههایشان تخلیه شدهاند.
کشته شدن یک فرمانده کلیدی
سیترینوویچ با اشاره به کشته شدن امیرعلی حاجیزاده، فرمانده پیشین نیروی هوافضای سپاه پاسداران، گفت: «با برتری هوایی اسرائیل و ترور رئیس برنامه موشکی سپاه در حملات اولیه غافلگیرکننده، جایگزین کردن او کار دشواری است.»
او افزود: «حاجیزاده هدایت حملات جمهوری اسلامی به اسرائیل در آوریل و اکتبر سال گذشته را برعهده داشت و دانش، تجربه و اعتماد بالای رهبری ارشد را داشت. اگرچه او جایگزین شد، اما فردی با توان و تخصص او نبود و این مسئله تاثیر خود را گذاشته است.»
برآورد اسرائیل: ۱۲۰۰ موشک باقی مانده
برآورد اسرائیل این است که حدود ۱۲۰۰ موشک برای جمهوری اسلامی باقی مانده است.
سیترینوویچ گفت: «جمهوری اسلامی همچنان میتواند جنگ فرسایشی را دنبال کند، اما باید حساب کند. شلیک ۱۰۰ تا ۲۰۰ موشک به طور همزمان بسیار دشوار خواهد بود. آنها تحت برتری اسرائیل هستند و نمیتوانند از پرتابگرهای زیادی استفاده کنند، چون بلافاصله هدف قرار میگیرند و مجبور به شلیک از محلهای پنهان هستند.»
او افزود: «اسرائیل همچنین تاسیسات تولید را بهشدت هدف قرار داده است. بنابراین حکومت ایران فقط همان چیزی را دارد که در آغاز جنگ داشت و باید با همان ادامه دهد. تهران هرگز تصور نمیکرد چنین وضعیتی رخ دهد.»
سیترینوویچ افزود: «در حمله نخست، رهبران ارشد ایران در خانههایشان بودند. آنها انتظارش را نداشتند و بسیار ناشیانه عمل کردند. جمهوری اسلامی در حوزه موشکی فقط یک ترفند دارد. وقتی اسرائیل واقعاً به تاسیسات حمله میکند، برای ایران بسیار سخت است که دست به اقدام چشمگیر بزند یا کاری کند که اسرائیل را به توقف جنگ وادار کند.»
یک مقام اطلاعاتی غربی که نخواست نامش فاش شود، نیز به ایران اینترنشنال گفت: «آسیبپذیریهای حکومت ایران اکنون آشکار شده است.»
او افزود: «توان حکومت ایران توان یک ببر کاغذی است. به همین دلیل است که این کشور شبکه نیروهای نیابتی را ایجاد کرد و رژیم تا این حد مشتاق دستیابی به سلاح هستهای است.»
او گفت: «توان جمهوری اسلامی با قدرت آتش و توان دفاعی اسرائیل قابل مقایسه نیست. تهران در حال حاضر نمیتواند خطر وارد کردن آمریکا به جنگ را بپذیرد، بنابراین به نیروها یا تاسیسات آمریکایی در منطقه حمله نخواهد کرد.»

نشست شورای امنیت ملی آمریکا که به بحث و بررسی جنگ جمهوری اسلامی و اسرائیل و احتمال مداخله مستقیم آمریکا در عملیات نظامی، سهشنبه ۲۷ خرداد و به دستور دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده برگزار شد و پس از یک ساعت به کار خود پایان داد.
وبسایت آکسیوس نوشت دونالد ترامپ روز سهشنبه حدود یک ساعت و ۲۰ دقیقه با تیم امنیت ملی خود در اتاق بحران کاخ سفید دیدار کرد تا درباره سیاست ایالات متحده در قبال جنگ میان اسرائیل و ایران تصمیمگیری کند.
سه مقام آمریکایی گفتهاند ترامپ بهطور جدی در حال بررسی پیوستن به جنگ و انجام حملهای از سوی آمریکا به تاسیسات هستهای ایران است، بهویژه تاسیسات زیرزمینی غنیسازی اورانیوم در فردو.
ترامپ برای تمرکز بر موضوع ایران زودتر از موعد از نشست گروه هفت بازگشت و شب گذشته به خبرنگاران در هواپیمای ایر فورس وان گفت که به «آتشبس» علاقهای ندارد، بلکه خواستار «پایانی واقعی» برای جنگ و برنامه هستهای ایران است.
کاخ سفید ایده دیدار مستقیم با مقامهای ایرانی را برای همین هفته بررسی کرده است، اما ترامپ گفت این موضوع «بستگی به اتفاقاتی دارد که وقتی به واشِنگتن بازگردم رخ خواهد داد.»
دو مقام اسرائیلی به آکسیوس گفتند که بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل و دستگاه دفاعی این کشور همچنان معتقدند ترامپ بهزودی به جنگ خواهد پیوست و تاسیسات زیرزمینی غنیسازی ایران در فردو را بمباران خواهد کرد.
در ادامه تنشهای شدید نظامی میان جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل، تحولات سیاسی و دیپلماتیک نیز وارد مرحله تازهای شدهاند.
لغو دیدارهای هستهای
در حالی که تا روز گذشته گمانهزنیهایی درباره احتمال مذاکره مستقیم میان آمریکا و جمهوری اسلامی وجود داشت، شبکه سیانان به نقل از منابع آگاه گزارش داده که دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، از تصمیم پیشین خود برای اعزام مقامهای ارشد به تهران تجدیدنظر کرده است.
این اقدام همزمان با برگزاری نشست فوقالعاده شورای امنیت ملی آمریکا با حضور شخص ترامپ برای بررسی پیامدهای جنگ در خاورمیانه صورت گرفت.
پیش از برگزاری این نشست که یک ساعت طول کشید، کاخ سفید اعلام کرده بود که ترامپ همچنان بهدنبال یافتن راهی «دائمی» برای پایان دادن به «درگیری بیپایان با ایران» است، اما تاکید کرد که هر تصمیمی درباره دیپلماسی با جمهوری اسلامی، مستقیماً به اراده رییسجمهوری وابسته است.
در همین حال، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در موضعگیری تازهای اعلام کرد: «پس از پیروزی بر جمهوری اسلامی، خاورمیانهای متفاوت شکل خواهد گرفت.»
او ابراز اطمینان کرد که اسرائیل به اهداف خود خواهد رسید.
مشاور امنیت ملی اسرائیل نیز تاکید کرد که عملیات جاری بدون آسیب رساندن به تاسیسات هستهای فردو پایان نخواهد یافت.
در واکنش به این تحولات، امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه، نسبت به تلاش برای تغییر حکومت در ایران از طریق اقدام نظامی هشدار داد و آن را «بزرگترین اشتباه» خواند.
او با یادآوری تجارب تلخ در عراق و لیبی، خواستار استفاده از ابزارهای دیپلماتیک شد و گفت آمریکا نقشی کلیدی در بازگرداندن طرفها به میز مذاکره دارد.
این مجموعه مواضع متناقض، در حالی بیان میشود که حملات اسرائیل به مراکز حساس در ایران ادامه دارد و جمهوری اسلامی نیز ادعا میکند که در حال آمادهسازی پاسخهای نظامی و سیاسی است.
اکنون چشمانداز مسیر پیش رو، میان گزینههای دیپلماسی، تشدید تنش و یا حتی درگیری تمامعیار، بهشدت مبهم و شکننده شده است.

شاهزاده رضا پهلوی، در پیامی ویدیویی خطاب به مردم ایران، با اشاره به اینکه جمهوریاسلامی به پایان خود رسیده است، گفته «دستگاه سرکوب رژیم» در حال فروپاشی است و از مردم خواسته با یک خیزش مردمی، کار جمهوریاسلامی را به پایان برسانند.
او در این پیام، با اشاره به اینکه جمهوریاسلامی در حال سقوط است، نوشته «خامنهای همچون موشی هراسان زیر زمین پنهان شده و کنترل اوضاع را از دست داده است.»
او در ادامه با تاکید بر اینکه آنچه آغاز شده برگشتناپذیر است، نوشته «آینده روشن است و ما با هم از این پیچ تند تاریخ عبور خواهیم کرد.»
شاهزاده رضا پهلوی، با اشاره به اینکه دل او با شهروندان بیدفاعیست که آسیب دیده و قربانی جنگطلبی و توهمات خامنهای شدهاند، تاکید کرده «من سالها کوشیدم تا میهنمان گرفتار آتش جنگ نشود.»
به گفت رضا پهلوی، پایان جمهوری اسلامی، پایان جنگ ۴۶ساله آن با ملت ایران است و دستگاه سرکوب در حال فروپاشیست.
او از مردم خواسته این فروپاشی را محقق کنند و گفته «تنها یک خیزش همگانی لازم است تا این کابوس برای همیشه پایان یابد.»
در فراخوان این چهره اپوزیسیون با اشاره به اهمیت این برهه زمانی برای پایان دادن به کار حکومت، گفته شده «اکنون زمان ایستادن است؛ زمان بازپسگیری ایران. همه با هم، از بندرعباس تا بندرانزلی، از شیراز تا اصفهان، از تبریز تا زاهدان، از مشهد تا اهواز، از شهرکرد تا کرمانشاه به صحنه بیاییم»
شاهزاده رضا پهلوی با تاکید بر اینکه مردم نباید نگران فردای پس از سقوط جمهوری اسلامی باشند و اینکه جنگ داخلی و بیثباتی در کار نخواهد بود، گفته «ما برای آینده ایران و شکوفاییش برنامه داریم. ما برای صد روز نخست پس از سقوط، دوران گذار، و استقرار یک حکومت ملی و دموکراتیک، برای ملت ایران و به دست ملت ایران، آمادهایم.»
او در پایان پیام خود، نیروهای نظامی و انتظامی، امنیتی و دولتی را خطاب قرار داده و گفته «برای حفظ رژیمی که سقوط آن آغاز شده و حتمی است روبروی ملت ایران نایستید. خود را فدای رژیم پوسیده نکنید. با ایستادن در کنار ملت، جان خود را حفظ کنید. در گذار از جمهوری اسلامی نقشی تاریخی ایفا کنید؛ و در ساختن آینده ایران سهیم باشید.»