تصاویر ماهواره‌ای و گزارش‌های میدانی، ابعاد تازه‌ای از حمله هوایی اسرائیل در دوم تیر ۱۴۰۴ به زندان اوین را آشکار کرده‌اند. شواهد تازه از وقوع دست‌کم پنج انفجار در نقاط مختلف این زندان حکایت دارد.
بازارهای آزاد ارز و طلا که در جریان جنگ ۱۲ روزه فعالیتی نداشتند، پس از پایان درگیری‌ها به روند افزایشی خود بازگشتند.
ظهر سه‌شنبه ۱۰ تیر، قیمت دلار آمریکا در بازار آزاد ایران با حدود ۱۲ درصد افزایش نسبت به روز پس از اعلام آتش‌بس، به ۹۲ هزار و ۷۰۰ تومان رسید. این در حالی است که شنبه هفتم تیر نرخ دلار ۸۲ هزار و ۸۰۰ تومان بود.
پوند و یورو نیز ۱۰ تیر با افزایش حدود ۲.۵ درصدی نسبت به روز گذشته معامله شدند.
قیمت سکه طرح جدید هم با جهشی نزدیک به ۱۱ درصد نسبت به روز پس از آتش‌بس، به ۸۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان رسید.
بورس همچنان قرمز است
با پایان معاملات ۱۰ تیر، شاخص کل بورس با ریزش ۵۷ هزار واحدی مواجه شد و به دو میلیون و ۷۳۱ هزار واحد رسید.
شاخص هم‌وزن نیز ۹ هزار و ۳۷۲ واحد ریزش کرد.
در این روز شش هزار و ۴۷۸ میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد.
این فرار کم‌سابقه سرمایه نشانه نبود اطمینان سرمایه‌گذاران خرد نسبت به آینده بازار سهام ایران است.
بورس تهران هفتم تیر در اولین روز کاری پس از جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل، با ریزشی سنگین آغاز به کار کرد. در این روز، بیش از ۹۹ درصد نمادها سقوط کردند و صف فروش کم‌سابقه ۳۵ هزار میلیارد تومانی تشکیل شد.
با وجود این شرایط بحرانی، شماری از مقام‌های اقتصادی جمهوری اسلامی ریزش بازار سرمایه را «طبیعی» توصیف کردند.
علی مدنی‌زاده، وزیر امور اقتصادی و دارایی، ۱۰ تیر گفت «بورس فعلا به حمایت نیاز ندارد».
او افزود در حال حاضر فضای بی‌اعتمادی بر بازار سرمایه حاکم است که موجب می‌شود تصمیم‌های سیاست‌گذاری نیز قطعی نباشند و به‌طور پیوسته با توجه به شرایط بازار تنظیم شوند.
حجت الله صیدی، رییس سازمان بورس، ۱۰ تیر اعلام کرد غلبه عرضه بر تقاضا در شرایط فعلی بورس و ریزش سهام در شرایط جنگی امری «طبیعی» است.
او گفت اگر دوباره به ایران حمله شود و «شرایط به اضطرار بازگردد»، دولت با در نظر گرفتن اوضاع، «حتما تصمیمات دیگری اتخاذ می‌کند تا صیانت بیشتری از بورس صورت گیرد».
صیدی افزود: «فعالیت‌ها با شرایط قبلی که دامنه نوسان، مثبت و منفی سه درصد بود، انجام می‌شود.»
دامنه نوسان در بورس ایران به این معنا‌ست که معامله‌گران نمی‌توانند در یک روز سهامشان را کمتر یا بیشتر از این دامنه به فروش برسانند.
دامنه نوسان به‌طور معمول پنج درصد است، اما سازمان بورس پیش‌تر و در مواردی مانند اجرای عملیات‌های موسوم به «وعده صادق» و مرگ ابراهیم رئیسی، دامنه نوسان را با هدف جلوگیری از ریزش شدید کاهش داده بود.
حجم عظیم صف‌های فروش، نبود خریدار، خروج گسترده نقدینگی و سرخی فراگیر بازار، تنها بخشی از نشانه‌هایی هستند که تحلیل‌گران از آن‌ها به‌عنوان «آغاز یک بحران روانی و ساختاری» یاد می‌کنند.
در یازدهمین روز از جنگ ۱۲روزه اسرائیل، خبر حمله به زندان اوین توجه بسیاری را به خود جلب کرد.
جمهوری اسلامی از همان لحظات اول حمله مانع از دسترسی خبرنگاران و شهروندان به محل این حادثه شد و تلاش کرد تصویری از اوین، با دروازه‌های فرو ریخته مخابره نشود.
همزمان انتشار ویدیویی جعلی که به وسیله هوش مصنوعی ساخته شده بود، به عنوان تصویری از این واقعه در شبکه‌های مجازی فراگیر شد. ایران اینترنشنال این ویدیو را پیش‌تر مورد راستی‌آزمایی قرار داده و اصالت آن را رد کرده است.
در این گزارش، با توجه به تصاویر ماهواره‌ای، تصاویر منتشر شده در رسانه‌های داخلی و شبکه‌های اجتماعی تلاش می‌کنیم تصویری واضح‌تر از حملات اسرائیل به این زندان ارائه کنیم.
۱- دروازه زندان اوین
مقایسه تصاویر ماهواره‌ای قبل و بعد از حمله نشان می‌دهد که دروازه اصلی زندان اوین به همراه ساختمان‌های اطرافش به طور کامل نابود شده است.
قبل از حمله
بعد از حمله
عکس‌هایی که در روزهای گذشته در خبرگزاری‌های داخلی منتشر شد نیز نابودی کامل یکی از ساختمان‌ها متصل به دروازه اوین را تایید می‌کند.
۲- ساختمان اداری زندان اوین
عکس‌های زیر به ترتیب قبل و بعد از حمله اسرائیل یه محوطه میانی زندان اوین را نشان می‌دهند.
در بررسی تصاویر ماهواره‌ای آثار انفجار در ضلع شمال غربی ساختمان اداری اوین، قابل مشاهده است. در عکس‌های منتشر شده در رسانه‌های داخلی، اجسامی دیده می‌شود که در اثر موج انفجار از پنجرهها به سمت حیاط جنوبی ساختمان اداری پرتاب شدهاند.
۳- بهداری زندان اوین
بهداری زندان اوین یکی دیگر از ساختمانهایی است که بر اثر حملات اسرائیل به شدت آسیب دید. تصویر زیر نمای از ساختمان بهداری اوین را نشان می‌دهد که در آتش سوختهاست. آواری که در پایین تصویر دیده می‌شود بخشی از دالانی است که در مقابل بند ۲۰۹ قرار دارد.
۴- بند امنیتی ۲۰۹
در تصاویر ماهواره‌ای دست‌کم اثر دو یا سه انفجار در محدوده بند ۲۰۹ دیده می‌شود، تخریب بخش بیرونی بند ۲۰۹ اوین در تصاویری که رسانه‌های داخلی منتشر کرده‌اند به وضوح قابل تشخیص است.
عکس زیر برگرفته از ویدیویی است که احتمالا از بندهای واقع در شمال اوین تهیه شده و در آن آثار آتشسوزی و انفجار در محوطه ۲۰۹، بهداری و ساختمان اداری زندان اوین را نشان می‌دهد.
۵- سالن ملاقات و دادسرای کچویی
در حمله اسرائیل به اوین، سالن ملاقات زندانیان که در ضلع شرقی این زندان قرار داشت به شدت تخریب شد.
تصاویر ماهواره‌ای این بخش از زندان اوین منتشر نشده اما عکسها و ویدیوهایی که رسانهها و شهروندان از این بخش از زندان اوین منتشر کرده‌اند نشان می‌دهد بخش اعظم سالن ملاقات، برج دیدبانی، مجتمع قضایی کچویی و حتی ساختمان‌های مسکونی و خودروهای مستقر در اطراف این بخش خسارات بسیاری دیدهاند.
عکس زیر از گوگلمپ تهیه شده و مربوط به قبل از حمله اسرائیل است، برج دیدهبانی با دایره سبز و ساختمان مسکونی با مستطیل سبز مشخصشدهاند.
در تصویر هوایی گوگل هم میتوانید محل قرار گیری این ساختمان‌ها نسبت به سالن ملاقات زندان اوین را که با دایره قرمز رنگ مشخص شده مشاهده کنید.
در ادامه محل استقرار برجک دیدهبانی، گاردریل سبز رنگ، دیوار آجری و دوربین مدار بستهای که روی سالن ملاقات نصب شده با استفاده از گوگل مپ مشخص شده است.
حالا میتوان نتیجه گرفت، آنچه در عکس زیر دیده می‌شود باقیمانده ضلع جنوب شرقی اوین و خرابههای به جا مانده از سالن ملاقات زندانیان است.
به نظر میرسد موج انفجار یا انفجارها در ضلع جنوب شرقی اوین به حدی بوده که به ساختمان مسکونی بیرون از محوطه زندان اوین نیز آسیب شدیدی وارد شده است.
در انتها با تاکید بر نبود تصاویر ماهواره‌ای از ضلع شرقی زندان اوین میتوان گفت بخش‌های مختلفی همچون دروازه زندان، ساختمان اداری، بهداری، بند ۲۰۹ و سالن ملاقات زندان اوین بر اثر اصابت دست‌کم پنج موشک اسرائیلی نابود شدهاند.
