بر اساس اعلام سازمان ملل، ۱۳۰ هزار پناهنده افغان طی یک هفته پس از جنگ جمهوری اسلامی و اسرائیل از ایران اخراج شدند که این رقم از ابتدای سال جاری میلادی به نزدیک ۷۰۰ هزار نفر رسیده است.
برخی از این کاربران حامی حکومت، علت غیبت رهبر جمهوری اسلامی را توجه به «توصیه‌های حفاظتی» عنوان کرده‌اند.
صادق نیکو، فعال سیاسی نزدیک به محمدباقر قالیباف، رییس مجلس شورای اسلامی، در این باره نوشت: «او ۴۰ سال است مسائل حفاظتی را رعایت کرده و به دیگران نیز توصیه می‌کند.»
امید نریمانی، از فعالان سایبری نزدیک به سپاه پاسداران نیز علت عدم حضور خامنه‌ای را «توجه به مسائل امنیتی و حفاظتی» عنوان کرد.
علی چاهخوزاده، خبرنگار نزدیک به قاسم سلیمانی در شبکه ایکس نوشت که خامنه‌ای «بنا به توصیه‌های حفاظتی و عقلانی» در این برنامه حضور پیدا نکرد.
محمد محمدی‌تبار، آخوند نزدیک به سعید جلیلی نیز از تیم حفاظت خامنه‌ای به‌خاطر غیبت او در مراسم عزاداری دفتر خودش، تشکر کرد.
بنا بر گزارش‌ها، خامنه‌ای از ابتدای جنگ ۱۲ روزه به مخفیگاهی زیرزمینی منتقل شده و همچنان از مخفیگاهش خارج نشده است.
بر اساس گزارشی که وب‌سایت خامنه‌ای چهارشنبه ۱۱ تیر منتشر کرد، اولین شب از مجموعه شب‌های مراسم عزاداری محرم در حسینه خمینی بدون حضور او برگزار شد.
تصاویر منتشرشده از این مراسم نشان می‌دهد که اغلب مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی، از جمله مسعود پزشکیان، غلامحسین محسنی اژه‌ای، حسن خمینی، سعید جلیلی و شماری از فرماندهان نظامی در آن حضور داشته‌اند.
این غیبت در حالی رخ داد که رسانه‌های داخلی تا ساعاتی پیش از برگزاری مراسم، بر اهمیت آن تاکید کرده بودند.
همشهری آنلاین در همین باره در گزارشی با عنوان «رهبر حسینی در کنار عزاداران حسینی» به بررسی زوایای اهمیت حضور خامنه‌ای در مراسم روضه محرم پرداخته بود.
این رسانه با اشاره به تهدید‌ها علیه رهبر جمهوری اسلامی در گزارش دیگری نوشت برگزاری مراسم عزای حسینی با حضور علی خامنه‌ای آن‌هم به روال سالهای گذشته را «باید رویدادی فراتر از یک مراسم مذهبی به‌حساب آورد.»
فرار به اعماق زمین
ایران‌اینترنشنال ۲۵ خرداد در خبری اختصاصی به نقل از دو منبع آگاه اعلام کرد ساعاتی پس از آغاز حملات اسرائیل به تهران در بامداد جمعه، خامنه‌ای به همراه همه اعضای خانواده به پناهگاهی زیرزمینی در لویزان، واقع در شمال شرق تهران، منتقل شده است.
از آن زمان تا کنون به غیر از سه پیام ویدیویی ضبط شده اثری از رهبر جمهوری اسلامی بر روی زمین دیده نشده است.
پیش از این محمد حسن پویانفر از مداحان نزدیک به خامنه‌ای وعده داده بود مراسم عزاداری به میزبانی دفتر خامنه‌ای، مانند هر سال از چهارشنبه برگزار خواهد شد.
غیبت خامنه‌ای از عرصه عمومی در حالی ادامه دارد که حسن حسن‌زاده، فرمانده سپاه «محمد رسول‌الله» تهران بزرگ، در واکنش به اظهارات تهدیدآمیز علیه علی خامنه‌ای گفت: «ما به مرگ نزدیک‌تر از شهادت و به مردم نزدیک‌تر از خانواده خود هستیم. اجازه نمی‌دهیم حتی یک مو از سر رهبر عزیزمان کم شود.»
دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا شش تیر در پستی در شبکه اجتماعی تروث نوشته بود که خامنه‌ای را از مرگ نجات داده است.
او با اشاره به ویدیو سوم خامنه‌ای در پایان جنگ ۱۲ روزه، تاکید کرد که مشغول کار روی احتمال لغو تحریم‌های ایران بوده اما پس از «بیانیه‌‌ی پر از خشم، نفرت و انزجار» خامنه‌ای فورا همه تلاش‌هایش در این باره را متوقف کرده است.
رییس‌جمهوری آمریکا افزود: «من دقیقا می‌دانستم او در کجا پنهان شده بود، و اجازه ندادم که اسرائیل یا نیروهای مسلح ایالات متحده – که بی‌هیچ شکی بزرگ‌ترین و نیرومندترین ارتش جهان هستند – جان او را بگیرند.»
ترامپ در ادامه به طعنه افزوده که «من او را از مرگی بسیار زشت و خفت‌بار نجات دادم، آیا او لازم نیست بگوید: متشکرم، رییس‌جمهور ترامپ!»؟
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل ۲۹ خرداد در پاسخ به سوالی در مورد هدف قرار دادن خامنه‌ای گفته بود: «هیچ کس از مصونیت برخوردار نیست. همه گزینه‌ها روی میز است و بهتر است در رسانه‌ها در مورد آن صحبت نشود.» او تاکید کرد سرنگونی جمهوری اسلامی هدف حملات اسرائیل نیست و ممکن است نتیجه آن باشد.
تلاش برای مقابله به مثل
ناصر مکارم شیرازی و حسین نوری همدانی، دو مرجع تقلید شیعه در قم، هشتم تیر بدون اشاره مستقیم به ترامپ و نتانیاهو، تهدیدکنندگان علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، را «محارب» خواندند.
یک روز بعد علیرضا پناهیان، سخنران دفتر خامنه‌ای با اشاره به محارب شناخته شدن ترامپ و نتانیاهو، گفت طبق این حکم «هر مسلمانی در هر جای دنیا باید از جان خود بگذرد و به قتل او اقدام کند.»
پناهیان افزود: «دیگر هیچ‌کس در نابود کردن این‌ها، صبر و تعلل نخواهد کرد. حکم محاربه خیلی باعظمت است.»
پیامدهای جنگ ۱۲ روزه جمهوری اسلامی و اسرائیل تنها محدود به دو کشور درگیر نیست. میلیون‌ها مهاجر افغان ساکن ایران اکنون با موجی از محدودیت‌ها و اخراج‌های گسترده مواجه شده‌اند.
خبرگزاری فرانسه در گزارشی به وضعیت برخی اتباع افغان اخراجی پرداخته است. هاجر شادمانی، یکی از افغان‌های اخراج شده، دختر ۱۹ سالهای است که در ایران متولد شده است، به این خبرگزاری گفت با وجود تولد در ایران، این کشور «هرگز» آن‌ها را نپذیرفت.
او همراه خانواده‌اش ساعت‌ها در مرز منتظر ماند تا مراحل اخراج کامل شود. ماموران پلیس چند روز پیش به خانه‌شان در شیراز رفتند و به آن‌ها دستور ترک فوری کشور را دادند.
شادمانی که تحصیلاتش بین دانشگاه‌های ایرانی که او را نمی‌پذیرفتند و ممنوعیت تحصیل زنان از سوی طالبان معلق مانده، به خبرگزاری فرانسه گفت: «ما اینجا هیچ چیز نداریم. عاشق درس خواندن هستم اما فکر نمی‌کنم در افغانستان بتوانم ادامه تحصیل دهم.»
افزایش چشمگیر اخراج‌ها
در گذرگاه اسلام قلعه که معمولا شاهد رفت و آمد کارگران و قاچاقچیان است، حالا جریان عظیم خانواده‌های اخراجی دیده می‌شود. تهران ضرب‌الاجل پانزدهم تیر را برای ترک افغان‌های فاقد مجوز اقامت تعیین کرده است.
سازمان بین‌المللی مهاجرت سازمان ملل تایید کرد که تنها در ماه ژوئن بیش از ۲۳۰ هزار مهاجر افغان ایران را ترک کردند.
آوند عزیز آقا، سخنگوی این سازمان، به خبرگزاری فرانسه گفت: «از ژانویه تاکنون ۶۹۰ هزار افغان ایران را ترک کرده‌اند که ۷۰ درصد آن‌ها به اجبار بازگردانده شدند.»
شرایط دشوار مهاجران اخراجشده
یدالله علیزاده، یکی دیگر از مهاجران اخراج شده، تنها با لباس تنش و یک گوشی موبایل شکسته به مرز رسید. این مرد ۳۷ ساله گفت که هنگام کار دستگیر شده و پس از بازداشت در اردوگاه، به افغانستان تبعید شده است.
علیزاده که در مرز منتظر است تا خانواده‌اش به او ملحق شوند، افزود: «سه فرزندم در ایران هستند، همگی بیمارند و نمیدانند چگونه به اینجا بیایند.»
هیات معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان هشدار داد ورود انبوه اتباع اخراجی که بدون دارایی، چشمانداز شغلی و با دسترسی محدود به خدمات هستند، خطر بیثباتی در این کشور بحرانزده را افزایش میدهند.
عبدالسلام حنفی، معاون نخستوزیر طالبان، هفته گذشته از مرز بازدید کرد و وعده داد که «هیچ شهروند افغان از حقوقش در ایران محروم نخواهد شد» و داراییهای ضبط شده یا رها شده بازگردانده خواهد شد.
طالبان پیوسته خواستار رفتار محترمانه با مهاجران افغان در ایران و پاکستان شده است.
آینده نامعلوم
بیش از یک میلیون افغان امسال از کشورهای ایران و پاکستان به افغانستان بازگشتهاند. این روند در شرایطی ادامه دارد که کمکهای بین‌المللی کاهش یافته و حکومت طالبان برای تامین منابع مالی و کسب مشروعیت بین‌المللی تلاش می‌کند.
سازمان بین‌المللی مهاجرت تاکید کرد که امکان کمک به همه افغانهایی را که وارد کشور می‌شوند، ندارد و فقط میتواند بخش کوچکی از آن‌ها را پوشش دهد.
بر اساس برآوردها ممکن است چهار میلیون افغان که در ایران زندگی میکنند مشمول دستور اخراج شوند.
