معاون وزیر خارجه بریتانیا: در حال گفتوگو درباره استفاده از مکانیسم ماشه علیه ایران هستیم
هامیش فالکونر، معاون وزیر خارجه بریتانیا در امور خاورمیانه، درباره فعالیتهای مخرب جمهوری اسلامی در این کشور گفت دولت بریتانیا جمهوری اسلامی را بابت فعالیتهای خصمانهاش پاسخگو خواهد کرد.
معاون وزیر خارجه بریتانیا با تأکید بر جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح اتمی گفت دولت بریتانیا در حال بررسی برای فعالسازی سازوکار ماشه علیه ایران است. او افزود: «سازوکار ماشه ابزار مهمی است.» پیشتر نیز وزیر خارجه فرانسه در گفتوگو با روزنامه لوموند هشدار داده بود در صورت عدم همکاری ایران در محدودسازی برنامه هستهایاش، سه کشور اروپایی آمادهاند مکانیسم ماشه را فعال کنند. ژاننوئل بارو افزود: «برای حل بحران جمهوری اسلامی، فرانسه، آلمان و بریتانیا از اهرم بسیار قدرتمندی برخوردارند.» در توافق هستهای برجام، مکانیسمی تحت عنوان «ماشه» تعریف شده است که به موجب آن، تحریمهای سازمان ملل علیه ایران میتوانند بدون نیاز به رأیگیری مجدد در شورای امنیت، بهطور خودکار دوباره اعمال شوند.
خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، در مطلبی در واکنش به جنگ ۱۲ روزه اسرائیل و ایران، از اعدامهای گسترده سال ۱۳۶۷ بهعنوان «تجربهای موفق» یاد کرد و خواستار تکرار آن در برخورد با مخالفان فعلی جمهوری اسلامی شد.
فارس در این مطلب با اشاره به شرایط امنیتی اخیر در ایران، مخالفان جمهوری اسلامی را عامل «انتقال اطلاعات به اسرائیل و قاچاق تسلیحات» معرفی کرد و نوشت اعدام آنها یک «مطالبه بهحق عمومی» است.
در این مطلب آمده است: «در شرایط فعلی که برخی از عناصر مزدور با پشتیبانی اسرائیل و سازمانهای جاسوسی غربی به دشمن اطلاعات دادهاند، مستحق اعدام به شیوه سال ۱۳۶۷ هستند.»
در تابستان سال ۱۳۶۷ و در پی پایان جنگ ایران و عراق، حکومت جمهوری اسلامی ایران موج گستردهای از اعدامهای سیاسی را علیه هزاران زندانی آغاز کرد؛ اقدامی که به «کشتار ۶۷» شهرت یافته است. بسیاری از این زندانیان پیشتر محاکمه و حتی در حال گذراندن دوران محکومیت خود بودند. طی چند هفته، هیأتهایی موسوم به «هیأت مرگ» با پرسشهای کوتاه عقیدتی، سرنوشت محکومان را رقم زدند و صدها نفر را به جوخههای اعدام سپردند. سازمانهای حقوقبشری این اعدامها را جنایت علیه بشریت خواندهاند و خانوادههای قربانیان هنوز از حق دانستن محل دفن عزیزانشان محروم ماندهاند.
فارس از اعدامهای دهه ۶۰ و موضع روحالله خمینی، رهبر پیشین جمهوری اسلامی، در قبال آنها دفاع کرد و افزود: «این برخورد قضایی ضرورتی برای حفظ امنیت ملی، اجرای عدالت و پایان دادن به تهدید مستمر تروریستی در داخل کشور بود.»
این رسانه وابسته به سپاه در ادامه نوشت: «برخلاف تبلیغات شبکههای معاند که اعدامهای سال ۶۷ را ضد حقوق بشری نشان میدادند و تلاش کردند از شخصیتهایی مانند رئیسی با عنوان آیتالله اعدام یاد کنند، افکار عمومی ضرورت چنان برخورد درستی را ارج مینهد.»
پس از جنگ اخیر میان جمهوری اسلامی و اسرائیل، حکومت ایران سرکوب شهروندان را تشدید کرده و موجی از احضارها، بازداشتها، و صدور و اجرای احکام اعدام را در دستور کار قرار داده است.
دستگاههای قضایی و اطلاعاتی جمهوری اسلامی شماری از بازداشتشدگان را به «جاسوسی» و «همکاری» با اسرائیل متهم کردهاند.
سازمان عفو بینالملل چهارم تیر هشدار داد حکومت ایران از اعدام برای سرکوب و ایجاد ترس در جامعه استفاده میکند.
گروهی از کارشناسان مستقل سازمان ملل با صدور بیانیهای نسبت به موج جدید سرکوب و اعدام در ایران پس از مناقشه اخیر بهشدت ابراز نگرانی کردند.
طرح تشدید مجازات مخالفان
سخنگوی شورای نگهبان سهشنبه ۱۷ تیر اعلام کرد طرح تشدید مجازات «همکاری» با اسرائیل «بهدلیل ابهامات» به مجلس ارجاع شده است.
پیشتر در دوم تیر، نمایندگان مجلس شورای اسلامی کلیات و جزییات طرح تشدید مجازات «جاسوسی» و «همکاری» با اسرائیل، آمریکا و «کشورهای متخاصم علیه امنیت و منافع ملی» را در ۹ ماده تصویب کردند.
بر اساس این طرح، هرگونه فعالیت «اطلاعاتی و جاسوسی و اقدام عملیاتی» برای اسرائیل، آمریکا یا «سایر رژیمها و گروههای متخاصم یا برای هر یک از عوامل وابسته به آنها برخلاف امنیت کشور یا منافع ملی»، «افساد فی الارض» محسوب میشود و مشمول مجازات «اعدام» خواهد بود.
نرگس محمدی، فعال حقوق بشر و برنده جایزه نوبل صلح، ۱۳ تیر نسبت به تشدید سرکوب در ایران پس از جنگ با اسرائیل هشدار داد و گفت حکومت ایران در حال بهرهبرداری از فضا برای افزایش فشار بر فعالان مدنی، مخالفان و زندانیان سیاسی است.
مولوی عبدالحمید اسماعیلزهی، امام جمعه اهل سنت زاهدان، ۱۳ تیر از مسئولان جمهوری اسلامی خواست با توجه به شرایط کنونی، برای زندانیان بهویژه زندانیان سیاسی «عفو عمومی» صادر کنند. او همچنین خواستار متوقف شدن اعدامها در ایران شد.
صادق پیشنمازی، عضو مجلس خبرگان، با اشاره به جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل گفت: «میتوان بازرسی کشتیها در تنگه هرمز را اجرایی کرده و از محمولههای مرتبط با دشمنان غرامت دریافت کرد.»
او افزود این اقدام هم بازدارنده است و هم باعث افزایش قدرت چانهزنی ایران خواهد شد.پیشنمازی همچنین عنوان کرد: «تنها محکومیت لفظی کافی نیست؛ باید محکمهای غیابی تشکیل و متجاوزان بهطور قانونی محاکمه شوند.» نماینده مازندران در خبرنگان رهبری افزود: «دشمن درست در زمانی که ایران در حال مذاکره بود، دست به حمله زد؛ باید از این تجربه تلخ عبرت بگیریم. برخورد بازدارنده تنها راه جلوگیری از حملات مجدد است.»
در پی تداوم آلودگی هوا و مهگرفتگی ناشی از گرد و غبار در تهران، رضا شهبازی، معاون زمینشناسی سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی ایران، اعلام کرد تالاب خشکیده صالحیه در جنوب غربی پایتخت به کانون اصلی گرد و غبار تبدیل شده است.
شهبازی سهشنبه ۱۷ تیر با اشاره به شدت بیسابقه پدیده گرد و غبار گفت این پدیده جدید نیست و از سالهای گذشته آغاز شده، اما در سالهای اخیر شدت، وسعت و مدت زمان آن افزایش یافته است.
او تشدید خشکسالی، وزش بادهای منطقهای و فعالشدن کانونهای داخلی را از عوامل مهم آلودگی اخیر برشمرد و افزود منشا گرد و غبار در تهران ترکیبی از عوامل داخلی و خارجی است، اما بهویژه در شرایط کمآبی سالهای اخیر، بسیاری از کانونهای داخلی فعال شدهاند.
هوای تهران و ۱۴ شهر استان خوزستان ۱۶ تیر در وضعیت «ناسالم برای همه گروهها» قرار گرفت و میزان آلودگی هوا در سوسنگرد به سطح «بسیار ناسالم» رسید.
با عبور شاخص آلودگی از مرز ۳۰۰ در برخی از مناطق تهران و استان البرز در شبانهروز گذشته، این نقاط در وضعیت «خطرناک» قرار گرفتند.
سرنوشت تالاب صالحیه
تالاب صالحیه در مرز سه استان تهران، البرز و قزوین قرار دارد و بخشی از دشت قزوین و دامنههای جنوبی رشتهکوه البرز به شمار میرود.
این منطقه در گذشته یکی از پهنههای آبی فصلی مهم برای پرندگان مهاجر و حیات وحش محلی بود و در فصلهای بارندگی از زهآبهای کشاورزی، بارشهای فصلی و روانآبها تغذیه میشد.
موقعیت جغرافیایی خاص این تالاب، آن را به یکی از مناطق حساس زیستمحیطی در اطراف تهران تبدیل کرده بود.
در سالهای اخیر بهدلیل کاهش چشمگیر بارندگی، برداشت بیرویه از منابع آب زیرزمینی، سدسازی، توسعه بیرویه کشاورزی و تداوم خشکسالی، این تالاب بهطور کامل خشک شده است.
بستر خشک، شور و فاقد پوشش گیاهی تالاب صالحیه اکنون به یکی از کانونهای فعال گرد و غبار در منطقه تبدیل شده و با وزش بادهای جنوبی و جنوبغربی، مقادیر زیادی از ذرات معلق را وارد هوای تهران و شهرهای اطراف میکند.
منشا خارجی و داخلی گرد و غبار در ایران
گزارشها نشان میدهند که منشا گرد و غبار علاوه بر کانونهای داخلی، عوامل خارجی نیز دارد.
در حالی که طوفانهای گرد و غبار از کشورهای عراق، سوریه، عربستان سعودی و شمال آفریقا سرچشمه میگیرند، منابع داخلی این پدیده در استانهای سیستان و بلوچستان، خوزستان، کرمان، یزد، خراسان جنوبی و جنوب سمنان قرار دارند.
شهبازی در توضیح منشا خارجی این پدیده گفت طوفان اخیر که در اواخر اردیبهشت از بیابانهای عربستان سعودی و عراق برخاست، ابتدا استانهای غربی کشور را درنوردید و سپس به تهران رسید.
کمیته اطلاعات و امنیت پارلمان بریتانیا در گزارشی که انتشار آن به تأیید نخستوزیر این کشور نیز رسیده، هشدار داد جمهوری اسلامی همچنان در حال تلاش برای ترور مخالفان در خاک بریتانیاست.
در این گزارش آمده ایران، در کنار چین و روسیه، از بزرگترین تهدیدات دولتی علیه بریتانیاست. نقش سپاه پاسداران در این گزارش مورد تأکید قرار گرفته است. کمیته امنیتی پارلمان بریتانیا اعلام کرده تهران از طریق حملات سایبری علیه شرکتهای بریتانیایی نیز خسارات قابلتوجهی وارد کرده و از باندهای تبهکار برای پیشبرد عملیات خود در بریتانیا بهره میبرد. افراد مطلع از محتوای گزارش معتقدند این سند باید هشداری جدی برای وزرا درباره تهدید مستمر ایران و توانایی آن در اجرای عملیات داخل بریتانیا باشد. کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، پیش از انتشار رسمی، شخصاً این گزارش محرمانه را مطالعه کرده است.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، اعلام کرد مسکو آماده است برای کمک به حل و فصل پرونده هستهای جمهوری اسلامی، اورانیوم با غنای بالا را از ایران دریافت کند و پس از فرآوری، آن را به تهران بازگرداند.
لاوروف شامگاه دوشنبه ۱۶ تیر در مصاحبه با خبرنگاران در حاشیه اجلاس بریکس در برزیل گفت: «روسیه راهحلهای فناورانه برای کاهش غنای اورانیوم در اختیار دارد و آماده است در این زمینه با ایران همکاری کند.»
او افزود: «ما آمادهایم این راهحلها را ارائه دهیم؛ یعنی اورانیوم با غنای بیش از حد را از ایران دریافت کنیم و اورانیوم با درجه مناسب برای تولید برق را به جمهوری اسلامی و تاسیسات هستهای آن بازگردانیم.»
در روزهای اخیر گمانهزنیها درباره سرنوشت برنامه هستهای جمهوری اسلامی، به ویژه ذخایر اورانیوم غنیشده ایران، پس از حملات آمریکا به تاسیسات نطنز، فردو و اصفهان بالا گرفته است.
هرچند دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، بارها از «نابودی کامل» برنامه هستهای تهران سخن گفته، اما با توجه به خروج بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی از ایران و تصمیم حکومت برای تعلیق همکاریها با آژانس، هنوز گزارش تاییدشدهای در خصوص سرنوشت ذخایر اورانیوم با غنای بالای جمهوری اسلامی منتشر نشده است.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، ۱۶ تیر در سفر به آمریکا تاکید کرد اسرائیل بهطور مستمر جمهوری اسلامی را زیر نظر خواهد داشت تا مطمئن شود هیچ تلاشی از سوی تهران برای احیای برنامه هستهای و موشکیاش صورت نمیگیرد.
عکس گروهی لاوروف، عراقچی و دیگر مقامهای شرکتکننده در اجلاس بریکس
لاوروف: گروسی باید مسئولیت ارزیابیهای خود را بپذیرد
وزیر خارجه روسیه در ادامه اظهارات خود، با اشاره به عملکرد آژانس بینالمللی انرژی اتمی در پرونده جمهوری اسلامی، از رافائل گروسی، مدیرکل این نهاد، خواست مسئولیت ارزیابیهای خود از برنامه هستهای ایران را بپذیرد.
لاوروف افزود: «این ارزیابیها تنها چند روز پیش از آغاز حمله [اسرائیل]، به شورای حکام ارائه شدند و بسیاری آنها را مشکوک توصیف کردند. برخلاف گزارشهای قبلی دبیرخانه، این ارزیابیها به گونهای بود که میشد آنها را نشانهای از عدم پایبندی کامل ایران به تعهداتش تلقی کرد.»
لاوروف از آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواست که در قبال ایران در چارچوب «ماموریت» خود عمل کند، تحت تاثیر «فشار کشورهای قدرتمند» قرار نگیرد و از انتشار «گزارشهای یکطرفه» خودداری کند.
پس از آغاز حملات اسرائیل، موجی از مخالفتها و تهدیدها علیه گروسی در ایران به راه افتاد.
علی لاریجانی، مشاور علی خامنهای، ۳۱ خرداد در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «جنگ تمام شود به حساب گروسی خواهیم رسید.»
روزنامه کیهان، رسانه تحت نظر نماینده رهبر جمهوری اسلامی، هفتم تیر در ستون گفتوشنود خود درباره گروسی نوشت: «باید رسما اعلام کنند که به محض ورود به ایران، به جرم جاسوسی برای موساد و شرکت در قتل مردم مظلوم کشورمان، محاکمه و اعدام خواهد شد.»
بسیاری از نمایندگان مجلس نیز خواستار بازداشت، محاکمه یا منع ورود گروسی به ایران شدند.
این اظهارات بلافاصله با واکنش مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، روبهرو شد و او این موضعگیریها را محکوم کرد.
وزیران خارجه کشورهای عضو گروه هفت نیز ۹ تیر درخواستها در ایران برای بازداشت و اعدام مدیرکل آژانس را محکوم کردند.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، ۹ تیر با انتقاد تند از گروسی گفت گزارشهای او «بهانهای» برای حمله اسرائیل و آمریکا به ایران فراهم کرد.