خانواده علی یونسی، دانشجوی نخبه زندانی و دارنده مدال طلای المپیاد جهانی نجوم، از ادامه بی‌اطلاعی مطلق از وضعیت این زندانی سیاسی خبر داد و گفت که برادرش از ابتدایی‌ترین حقوق خود از جمله تماس با خانواده و ملاقات با وکیل، محروم مانده است.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، دوشنبه ۳۰ تیرماه لاریجانی را فرستاده ویژه رییسجمهوری و حامل پیام و دیدگاه کلان ایران به پوتین معرفی کرد.
بقایی در پاسخ به انتقادهای برخی جریانهای سیاسی، سفر لاریجانی به مسکو را اقدامی متعارف خواند و گفت وزارت امور خارجه در جریان بوده است.
روزنامه تایمز در دیماه ۱۴۰۳ لاریجانی را «نماینده علی خامنه‌ای» معرفی کرد و گزارش داد که او در چند ماه اخیر (پیش از دیماه) چندین بار با پروازهای محرمانه به روسیه سفر کرده است.
مرور مواضع و تحرکات لاریجانی در ماههای گذشته نشان می‌دهد او که از سال ۱۴۰۰ تاکنون دو بار صلاحیتش برای ریاستجمهوری از سوی شورای نگهبان رد شده، حالا به آرامی در حال تثبیت نقشی جدید برای خود در ساختار قدرت است.
در این مسیر، به نظر میرسد حذف مهمترین چهرههای نظامی جمهوری اسلامی که همواره دسترسی گستردهای به رسانهها داشتند نیز در پررنگتر شدن حضور سیاسی او بیتاثیر نبوده است.
لاریجانی که معمولا در محافل رسمی حاضر میشد، ۲۶ تیر با ظاهری متفاوت در اقدامی نادر در هیاتی مذهبی حاضر شد و گفت که «هیچ عجلهای برای مذاکره نیست» و «مذاکره فقط یک تاکتیک است» که به تشخیص رهبر جمهوری اسلامی باید انجام شود.
او اخیرا در چندین مراسم از توان «نیروهای مقاومت در منطقه» دفاع کرد و حملاتی لفظی علیه آمریکا، اسرائیل و سازمان ملل داشت.
روایت حمله به جلسه شورای عالی امنیت ملی
لاریجانی هشتم تیر گفت اسرائیل در آغاز جنگ قصد حمله به جلسه شورای عالی امنیت ملی را داشت.
او همچنین از دریافت پیام تهدید و احتمال مذاکره با دونالد ترامپ خبر داد اما تاکید کرد که بعد از جنگ، «دیگر به آمریکا اعتمادی نیست».
لاریجانی در روزهای جنگ ۱۲ روزه اسرائیل و ایران، مواضع تندی علیه آمریکا، اسرائیل و آژانس بینالمللی انرژی اتمی گرفت و تکرار کرد که رافايل گروسی، مدیرکل آژانس، باید پاسخگو باشد.
او همچنین طی هفتههای اخیر چندین بار در اظهار نظرهای رسانهای، تهدید به انتقام و مقابله با آمریکا و اسرائیل کرده است.
لاریجانی پیش از جنگ
لاریجانی، پیش از جنگ حضور به مراتب کمتری در عرصههای رسمی و عمومی داشت.
او ۲۳ اردیبهشت و در میانه مذاکرات ایران و آمریکا گفته بود ایران تنها موضوع مورد توجه غرب نیست و فشارها به دلیل مسائل منطقهای از جمله چین و فلسطین در حال افزایش است.
لاریجانی افزود که غربیها از وضعیت اقتصادی ایران برای ضربه به «سرمایه اجتماعی» بهرهبرداری می‌کنند و به دنبال «تسویهحساب» سیاسی هستند.
او، یکی از مهمترین چهرههای رسمی جمهوری اسلامی است که در فروردین گذشته، علنا هشدار داد اگر آمریکا و اسرائیل به تاسیسات هستهای در ایران حمله کنند، جمهوری اسلامی ممکن است بهسوی ساخت بمب اتمی برود.
این اظهارات پس از آن مطرح شد که روزنامه شرق گزارش داد لاریجانی یکی از سه چهره پیشنهادی دفتر رهبر جمهوری اسلامی برای هدایت مذاکرات مستقیم با آمریکا بوده است. گزارشی که بعدا با واکنش نهادهای قدرت در ایران روبهرو شد و روزنامه شرق ناچار به انتشار پیام عذرخواهی شد.
روزنامه فرهیختگان نیز در گزارشی نوشت لاریجانی از آبان سال گذشته با سفر به بیروت و انتقال پیام رهبر جمهوری اسلامی، بازگشت به صحنه سیاست را آغاز کرد و پس از آن، حضورش در محافل رسمی و دیدارهای دیپلماتیک پررنگتر شد.
هرانا در گزارشی که دوشنبه ۳۰ تیر منتشر شد، نوشت بیشترین تعداد این احکام از سوی دادگاه‌های انقلاب تهران صادر شده و شعبه ۱۵ به ریاست ابوالقاسم صلواتی، شعبه ۲۶ به ریاست ایمان افشاری و شعبه ۲۸ به ریاست محمدرضا عموزاد، نقش پررنگی در صدور این احکام داشته‌اند.
همچنین در ارومیه، مشهد، اهواز، رشت، زاهدان و ماهشهر نیز احکام اعدام متعددی علیه زندانیان سیاسی و امنیتی صادر شده و جزو مراجع قضایی‌ای هستند که بیش از یک زندانی سیاسی را به اعدام محکوم کرده‌اند.
اتهام اصلی بسیاری از این زندانیان «بغی» و «محاربه» عنوان شده و شماری از آن‌ها پس از نقض حکم در دیوان عالی کشور، دوباره در شعبه‌های هم‌عرض دادگاه‌های انقلاب به اعدام محکوم شده‌اند.
هرانا با استناد به گفته‌های وکلای برخی از این زندانیان تاکید کرد که بسیاری از آن‌ها از حق دادرسی عادلانه محروم بوده‌اند، حق دسترسی به وکیل مستقل نداشته‌اند و روند قضایی در مورد آنان فاقد شفافیت بوده است.
اسامی زندانیان سیاسی محکوم به اعدام
در میان ۵۶ زندانی سیاسی محکوم به اعدام، وریشه مرادی و پخشان عزیزی در زندان قرچک ورامین نگهداری می‌شوند و شش نفر شامل اکبر دانشورکار، سیدمحمد تقوی سنگ‌دهی، بابک علیپور، پویا قبادی بیستونی، وحید بنی‌عامریان و امیرحسین مقصودلو (امیر تتلو) در زندان تهران بزرگ زندانی هستند.
در زندان قزلحصار کرج دست‌کم ۱۴ زندانی سیاسی محکوم به اعدام از جمله سید ابوالحسن منتظر، عیدو شه‌بخش، عبدالغنی شه‌بخش، عبدالرحیم قنبرزهی گرگیج، سلیمان شه‌بخش، میلاد آرمون، علیرضا کفایی، امیرمحمد خوش‌اقبال، نوید نجاران، حسین نعمتی، علیرضا برمرزپورناک، بهروز احسانی، مهدی حسنی و سامان محمدی خیاره نگهداری می‌شوند.
حاتم اوزدمیر، محراب عبدالله‌زاده، رزگار بیگ‌زاده بابامیری، پژمان سلطانی، علی قاسمی، کاوه صالحی و تیفور سلیمی بابامیری، در زندان ارومیه و یوسف احمدی، در زندان سنندج به سر می‌برند.
فرشید حسن‌زهی، محمد زین‌الدینی و ادهم نارویی در زندان زاهدان و محمدجواد وفایی ثانی، عیسی عیدمحمدی و محمدمهدی سلیمانی در زندان وکیل‌آباد مشهد محبوس هستند.
عباس دریس و علی عبیداوی در زندان ماهشهر، علی مجدم، محمدرضا مقدم، معین خنفری و عدنان غبیشاوی در زندان سپیدار اهواز و سالم موسوی، مالک داورشناس (موسوی)، حبیب دریس، مسعود جامعی، علیرضا مرداسی و فرشاد اعتمادی‌فر، در زندان شیبان اهواز نگهداری می‌شوند.
در زندان لاکان رشت نیز سه زندانی سیاسی به نام‌های منوچهر فلاح، پیمان فرح‌آور و شریفه محمدی زندانی هستند.
هرانا در گزارش خود نوشت که احمدرضا جلالی، امیر رحیم‌پور، روزبه وادی، شاهین بسامی و افشین قربانی میشایی، در بازداشتگاه‌هایی با محل نامشخص نگهداری می‌شوند.
ایران‌اینترنشنال پیش از این و در ۱۰ تیر گزارش داد احمدرضا جلالی، پزشک و پژوهشگر ایرانی-سوئدی محکوم به اعدام، هیچ تماسی با خانواده خود نداشته است.
هرانا در کنار این فهرست، وضعیت کلی اعدام‌ها در ایران را بحرانی توصیف کرد و نوشت در سال ۲۰۲۴ دست‌کم ۹۳۰ نفر در ایران اعدام شده‌اند که افزایشی ۲۵ درصدی نسبت به سال گذشته نشان می‌دهد.
گزارش هرانا در پایان نسبت به ابعاد گسترده نقض حقوق بشر و سوءاستفاده سیاسی از مجازات اعدام هشدار داد و خواستار توقف فوری احکام اعدام، به‌ویژه در پرونده‌های سیاسی شد.
هرانا تاکید کرد: «لازم است جامعه بین‌الملل، سازمان‌های حقوق بشری و افکار عمومی، با پیگیری فعال این پرونده‌ها و اعمال فشار بر دولت ایران، مانع از اجرای ناعادلانه این احکام شوند.»
افزایش میزان صدور، تایید و اجرای احکام اعدام زندانیان در این مدت اعتراض‌های فراوانی را در داخل و خارج کشور به دنبال داشته است.
آیدا یونسی، خواهر این زندانی سیاسی، دوشنبه ۳۰ تیر با انتشار مطلبی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «دیروز دادگاه پرونده جدید برای علی یونسی و امیرحسین مرادی بود اما علی را به دادگاه نیاوردند. بیش از یک ماه از ربوده شدن برادرم از زندان اوین می‌گذرد و جز یک تماس کوتاه در ۲۱ روز پیش، هیچ خبری از او نداریم.»
یونسی اعلام کرد که مادرش ۲۹ تیرماه به امید دیدن فرزندش به محل دادگاه مراجعه کرده اما پشت درهای بسته مانده و اجازه ورود نیافته است.
به گفته او، وکلای این دانشجوی زندانی نیز به عدم حضور موکلشان در دادگاه اعتراض کردند.
این خواهر دادخواه در پایان نوشت: «علی کجاست و چرا او را از اولیه‌ترین حقوقش مثل حق تماس با خانواده و وکیل محروم می‌کنید؟»
خانواده یونسی پیش از این در ۲۸ خرداد، خبر دادند که ماموران وزارت اطلاعات او را با اعمال زور از زندان اوین خارج و به محل نامعلومی منتقل کردند.
یونسی، متولد اسفند ۱۳۷۹، دانشجوی رشته کامپیوتر در دانشگاه صنعتی شریف و برنده مدال طلای المپیاد جهانی نجوم و اخترفیزیک (IOAA) در سال ۲۰۱۸ در پکن چین است.
او فرودین ۱۳۹۹ همراه با امیرحسین مرادی، دیگر دانشجوی نخبه دانشگاه صنعتی شریف بازداشت و دادگاه انقلاب هر کدام را بابت اتهامات «تخریب و آتش زدن اموال عمومی، اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام»، به ۱۶ سال حبس محکوم کرد.
دیوان عالی کشور پس از بررسی اعتراض وکیلان این دو دانشجو در اسفند ۱۴۰۳، دستور برگزاری محاکمه مجدد را صادر کرد و نهایتا میزان حبس قابل اجرای آن‌ها به شش سال و هشت ماه زندان کاهش یافت.
آن‌ها در سالهای گذشته بارها با نگارش نامههایی مخالفتشان را با اعدام‌ها در ایران بیان کردند و همراهی خود را با مبارزات مردمی علیه جمهوری اسلامی «در کف خیابان» اعلام کردند.
