دونالد ترامپ در جریان نشست خبری مشترک با نخست‌وزیر بریتانیا در اسکاتلند با بیان اینکه «توان هسته‌ای ایران را از بین بردیم»، گفت: «آن‌ها می‌توانند دوباره شروع کنند ولی اگر این کار را بکنند، به سرعت آن را دوباره نابود می‌کنیم و این کار را با رضایت و به‌صورت آشکار انجام خواهیم داد.»
دونالد ترامپ افزود: «ایران پیام‌های بسیار بدی می‌فرستد و نباید این کار را انجام دهد. آن‌ها در مورد مسائلی صحبت کردند که نباید می‌کردند. وزیر خارجه‌شان اخیرا مصاحبه‌ای کرده و حرف‌هایی زده که نباید می‌زد.»
رییس‌جمهور آمریکا اضافه کرد: «فکر می‌کنم ایران در این دور از مذاکرات غزه دخالت کرده و به حماس پیام و دستور داده، و این اصلا خوب نیست.»
ترامپ دوشنبه ششم مرداد در اسکاتلند و در آستانه دیدار با کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، اعلام کرد از پوتین «ناامید» شده و ضرب‌الاجل ۵۰ روزه‌ای را که پیشتر برای تصمیم‌گیری درباره اقدامات روسیه در خصوص جنگ اوکراین در نظر گرفته بود، به ۱۰ یا ۱۲ روز کاهش خواهد داد.
او با انتقاد از عملکرد پوتین افزود: «فکر می‌کنم از حالا می‌دانم که قرار است چه اتفاقی بیفتد.»
ترامپ ضمن دفاع از رویکرد دولتش در قبال بحران‌های بین‌المللی گفت: «اگر من نبودم، الان شش جنگ بزرگ در جهان در جریان بود.»
رییس‌جمهوری آمریکا بارها از ادامه حملات روسیه به اوکراین، با وجود تلاش‌های واشینگتن برای پایان دادن به جنگ، ابراز ناامیدی کرده است.
ترامپ پیش از بازگشت به کاخ سفید وعده داده بود قادر است جنگ اوکراین را در عرض ۲۴ ساعت پایان دهد.
او تهدید کرده که اگر تا اوایل سپتامبر توافقی حاصل نشود، تحریم‌های جدیدی علیه روسیه و خریداران کالاهای صادراتی آن اعمال خواهد کرد.
روسیه عملیات نظامی خود را علیه اوکراین اسفند ۱۴۰۰ کلید زد و از آن زمان تاکنون، درگیری‌های مرگبار میان دو کشور ادامه داشته است. از زمان آغاز جنگ کنونی، روسیه حدود یک پنجم از خاک اوکراین را به تصرف خود درآورده است.
سقوط سهام روسیه پس از کاهش ضرب‌الاجل ترامپ
پس از آنکه ترامپ از قصد خود برای کاهش ضرب‌الاجل ۵۰ روزه به مسکو خبر داد، شاخص اصلی بورس روسیه (MOEX) در جریان معاملات روزانه حدود ۱.۲ درصد افت کرد.
وزارت امور خارجه روسیه پیشتر گفته بود که «زبان اولتیماتوم، باج‌گیری و تهدید» برای مسکو غیرقابل قبول است و تهدید به تحریم‌های جدید را امری پیش‌پاافتاده می‌داند.
ترامپ ششم مرداد گفت: «ما فکر می‌کردیم چندین بار این مساله حل شده، و بعد رییس‌جمهور پوتین می‌آید و شروع می‌کند به شلیک موشک به شهری مثل کی‌یف و کلی آدم را در خانه سالمندان می‌کشد. و من می‌گویم این روش درستی نیست.»
او که از مواضع ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین، نیز اظهار نارضایتی کرده، تاکنون تهدیداتش علیه پوتین را به مرحله اجرا نرسانده و به رابطه خوبی که پیشتر میان آن‌ها وجود داشته، استناد کرده است.
بر اساس این گزارش، نیروهای آمریکایی برای مقابله با شلیک انبوه موشک‌های بالستیک جمهوری اسلامی، بیش از ۱۰۰ و حتی شاید ۱۵۰ فروند موشک رهگیر تاد شلیک کردند.
این تعداد، بخش قابل توجهی از ذخایر این سامانه دفاعی پیشرفته آمریکا را شامل می‌شود.
آمریکا در حال حاضر هفت سامانه تاد در اختیار دارد و در جریان این درگیری، از دو سامانه مستقر در اسرائیل استفاده کرد.
سی‌ان‌ان تحلیل کرد این استفاده گسترده در مدت‌زمانی کوتاه، شکاف‌هایی را در شبکه دفاع موشکی آمریکا نمایان و یکی از دارایی‌های پرهزینه این کشور را در دوره‌ای مصرف کرده که حمایت عمومی آمریکایی‌ها نسبت به مساله دفاع از اسرائیل به پایین‌ترین سطح تاریخی خود رسیده است.
برخی مقام‌های پیشین دفاعی آمریکا و کارشناسان حوزه موشکی به شبکه سی‌ان‌ان گفتند این کاهش سریع ذخایر، نگرانی‌هایی درباره وضعیت امنیتی جهانی آمریکا و توانایی این کشور برای بازسازی سریع ذخایر نظامی به‌وجود آورده است.
بر اساس برآوردهای بودجه وزارت دفاع آمریکا برای سال مالی ۲۰۲۶، این کشور در سال گذشته تنها ۱۱ موشک رهگیر جدید تاد تولید کرده و انتظار می‌رود در سال مالی جاری نیز تنها ۱۲ فروند دیگر دریافت کند.
کینگزلی ویلسون، سخنگوی پنتاگون، درباره دخایر موشک‌های تاد و میزان مصرفشان در جنگ ۱۲ روزه گفت: «ارتش آمریکا در قوی‌ترین وضعیت تاریخ خود قرار دارد و برای انجام هر ماموریتی در هر مکان و زمانی در سراسر جهان، هر آنچه لازم است در اختیار دارد. اگر به مدرک بیشتری نیاز دارید، به عملیات چکش نیمه‌شب و نابودی کامل توانمندی‌های هسته‌ای ایران نگاه کنید.»
یکی از مقام‌های وزارت دفاع آمریکا از ارائه اطلاعات درباره میزان ذخایر موشک‌های رهگیر تاد به دلیل ملاحظات امنیتی عملیاتی خودداری کرد، اما گفت پنتاگون «همچنان در موقعیتی قرار دارد که می‌تواند به هرگونه تهدیدی پاسخ دهد».
نقش سامانه تاد در رهگیری حملات موشکی جمهوری اسلامی به اسرائیل
نخستین بار روزنامه وال‌استریت ژورنال گزارشی درباره شمار موشک‌های تاد مصرف‌شده در جریان جنگ ۱۲ روزه منتشر کرد.
به نوشته سی‌ان‌ان، با وجود استفاده گسترده از این سامانه‌ها برای مقابله با حملات ایران در ماه گذشته، ده‌ها موشک جمهوری اسلامی همچنان به خاک اسرائیل اصابت کرد.
تاد سامانه‌ای متحرک است که می‌تواند موشک‌های بالیستیک کوتاه‌برد، میان‌برد و میان‌برد پیشرفته را در داخل یا خارج از جو زمین و در مرحله پایانی پروازشان شناسایی و منهدم کند.
هر واحد (یا آتشبار) این سامانه از سوی ۹۵ سرباز آمریکایی اداره می‌شود و شامل شش پرتابگر و ۴۸ موشک رهگیر است.
موشک‌های رهگیر این سامانه از سوی شرکت لاکهید مارتین ساخته می‌شوند و طبق بودجه سال ۲۰۲۵ آژانس دفاع موشکی آمریکا، هر موشک حدود ۱۲.۷ میلیون دلار قیمت دارد.
تحلیلی از موسسه یهودی امنیت ملی آمریکا مستقر در واشینگتن (جینسا) نشان می‌دهد موشک‌های تاد آمریکا، به‌همراه سامانه‌های پدافندی پیکان-۲ و پیکان-۳ اسرائیل، مجموعا ۲۰۱ فروند از ۵۷۴ موشک شلیک شده از سوی ایران را سرنگون کرده‌اند.
بر اساس تحلیل جینسا، در مقابل ۵۷ موشک جمهروی اسلامی به مناطق مسکونی اسرائیل برخورد کرده‌اند.
این گزارش همچنین برآورد کرده که سامانه تاد آمریکا تقریبا نیمی از رهگیری‌ها را انجام داده که حاکی از ناکافی بودن ذخایر موشکی سامانه‌های پیکان اسرائیل است.
سامانه گنبد آهنین اسرائیل برای رهگیری راکت‌های کوتاه‌برد طراحی شده، نه موشک‌های بالیستیکی که ایران شلیک کرده است.
آری سیکورل، نویسنده این گزارش، گفت پس از مصرف بخش زیادی از موشک‌های رهگیر موجود، ایالات متحده و اسرائیل هر دو با نیاز فوری به بازسازی ذخایر و افزایش شدید نرخ تولید مواجه‌اند.
او تخمین زد بازسازی این ذخایر در صورت تداوم نرخ تولید فعلی، بین سه تا هشت سال طول خواهد کشید.
گزارش‌ها درباره میزان مصرف سامانه تاد نگران‌کننده است
بر اساس برآوردهای بودجه‌ای وزارت دفاع برای سال ۲۰۲۶، ایالات متحده قصد دارد در سال آینده ۳۷ موشک رهگیر تاد جدید خریداری کند که بخشی از تامین مالی آن از طریق افزوده جدیدی در لایحه «بزرگ و زیبای» دونالد ترامپ انجام می‌گیرد.
سی‌ان‌ان یادآوری کرد کارشناسان و مقام‌های سابق دفاعی هشدار داده‌اند باید ظرفیت تولید این تجهیزات به‌طور چشمگیری افزایش یابد تا کمبود موجود جبران شود.
یکی از کارشناسان دفاع موشکی که هزینه‌های دولت آمریکا در این حوزه را پیگیری می‌کند، به سی‌ان‌ان گفت: «گزارش‌ها درباره میزان مصرف سامانه تاد نگران‌کننده است. باید به سطح تعهد و هزینه‌هایی که صرف دفاع از اسرائیل شده دقت کرد چون بسیار قابل توجه است.»
یک افسر ارشد بازنشسته ارتش آمریکا که نخواست نامش فاش شود، گفت حدود ۲۵ درصد از کل ذخایر موشک‌های رهگیر تاد از سوی نیروهای آمریکایی حاضر در اسرائیل و مشارکت‌کننده در جنگ مصرف شده است.
او افزود: «وزارت دفاع در حال بازبینی سطح ذخایر جنگی مهمات حیاتی است و تلاش دارد ظرفیت تولید سالانه را به‌طور چشم‌گیر افزایش دهد؛ تلاشی که مدت‌ها پیش باید آغاز می‌شد.»
به گفته چهار مقام ارشد پیشین دفاعی آمریکا، نگرانی‌ها درباره ذخایر موشک‌های رهگیر آمریکا پیش از جنگ ۱۲ روزه نیز وجود داشت و این مشکل، به‌ویژه در مورد موشک‌های رهگیر پیشرفته که نقش کلیدی در بازدارندگی در برابر چین دارند، جدی‌تر است.
یکی از این مقام‌های پیشین که در یک‌سال گذشته از سمت خود کنار رفته، گفت: «بدون اشاره به اعداد خاص، می‌توانم بگویم از میزان پایین آمادگی برخی از ذخایر شگفت‌زده شدم.»
او افزود: «ذخایر رو به کاهش است. ما به تعداد بیشتری نیاز داریم و سریع‌تر از آنچه اکنون تولید می‌شوند.»
بر اساس اطلاعات شرکت لاکهید مارتین، در حال حاضر ۹ آتشبار فعال تاد در سطح جهان وجود دارد.
ارتش آمریکا هفت آتشبار در اختیار دارد و طبق گزارش سرویس تحقیقات کنگره، قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ هشتمین آتشبار را نیز عملیاتی کند.
اطلاعات موجود در سال ۲۰۱۹ نشان می‌داد پنج آتشبار آمریکا در پایگاه‌هایی در ایالت تگزاس، یک آتشبار در جزیره گوام و یک آتشبار در کره جنوبی مستقر بوده‌اند؛ اما تا سال گذشته، پنتاگون دو آتشبار از این‌ها را به خاورمیانه منتقل کرد تا از اسرائیل محافظت کند.
دو آتشبار دیگر نیز به امارات متحده عربی تحویل داده شده‌اند و برای رهگیری موشک‌های بالیستیک شلیک‌شده از سوی نیروهای حوثی مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
روزنامه هاآرتص دوشنبه ششم مرداد در گزارشی نوشت این بیانیه که از سوی رهبران «اتحادیه برای یهودیت اصلاح‌طلب»، «کنفرانس مرکزی خاخام‌های آمریکا» و «کنفرانس کنتورها» امضا شده، هشدار داده است: «هیچ‌کس نباید نسبت به گرسنگی گسترده‌ای که هزاران نفر از ساکنان غزه تجربه می‌کنند، بی‌تفاوت بماند. شرایط وخیم و مرگبار است.»
در این بیانیه آمده: «ما نباید استدلال‌هایی را بپذیریم که چون حماس دلیل اصلی گرسنگی مردم غزه است، بنابراین دولت یهودی هیچ مسئولیتی ندارد. پاسخ اخلاقی باید با دلی اندوهگین در برابر چنین فاجعه انسانی گسترده‌ای آغاز شود.»
اسرائیل اعلام کرده که عملیات نظامی را روزانه به مدت ۱۰ ساعت در بخش‌هایی از غزه متوقف و مسیرهای جدیدی برای کمک‌رسانی ایجاد می‌کند. همچنین پروژه راه‌اندازی یک خط لوله جدید بار نمک‌زدایی از آب طی چند روز آینده آغاز خواهد شد.
اردن و امارات متحده عربی نیز یکشنبه پنجم مرداد، ۲۵ تُن محموله امدادی به داخل غزه پرتاب کردند. طبق گزارش‌ها دست‌کم ۱۰ فلسطینی در اثر سقوط جعبه‌های حاوی کمک‌ها مجروح شدند.
رهبران جنبش اصلاح‌طلب یهودیان در بیانیه خود گفتند: «بستن مسیرهای غذا، آب، دارو و برق – به‌ویژه برای کودکان– غیرقابل دفاع است. نباید بگذاریم اندوه ما به بی‌تفاوتی تبدیل شود یا عشق ما به اسرائیل، ما را از شنیدن فریاد آسیب‌دیدگان ناتوان کند.»
جنبش اصلاح‌طلب یهودیان در عین حال از تصمیم ارتش اسرائیل برای ازسرگیری پرتاب کمک‌های انسانی از طریق هوایی و تسهیل عبور کاروان‌های امدادی از دالان‌های انسان‌دوستانه استقبال کرده است.
در بیانیه این جنبش آمده: «سنت ما می‌آموزد که همه انسان‌ها به صورت خداوند آفریده شده‌اند. یکی از نتایج این آموزه، اولویت اخلاقی برای سیر کردن گرسنگان است؛ چه برای فرد و چه برای جامعه خودگردان یهودی.»
جنبش اصلاح‌طلب در پاسخ به شکاف روزافزون درون این جامعه نسبت به عملکرد اسرائیل در جنگ غزه، تاکید کرد: «گرسنگی دادن به غیرنظامیان غزه، نه پیروزی کامل برای اسرائیل می‌آورد، نه با ارزش‌های یهودی یا قوانین انسان‌دوستانه توجیه‌پذیر است.»
اسرائیل یکشنبه «اتهامات درباره قحطی که از سوی حماس و با سوءاستفاده از تصاویر کودکان مبتلا به بیماری‌های لاعلاج به عنوان ابزار تبلیغاتی منتشر می‌شود» را رد کرد و گفت طرح این گزارش‌ها «شرم‌آور» است.
در بیانیه‌ای که از سوی ارتش اسرائیل صادر شد، آمده است که کمک‌های ارسالی به نوار غزه از هوا شامل آرد، شکر و کنسرو بوده و از سوی سازمان‌های بین‌المللی تامین می‌شود.
«کمیته یهودیان آمریکا» نیز در بیانیه‌ای که پنجم مرداد منتشر شد، نسبت به «بدتر شدن ناامنی غذایی در غزه» ابراز نگرانی کرده و گفت: «از تلفات سنگینی که این جنگ بر غیرنظامیان فلسطینی وارد کرده، عمیقا متاسف هستیم.»
این نهاد، که یکی از قدیمی‌ترین سازمان‌های یهودیان آمریکا محسوب می‌شود، نخستین گروه جریان اصلی در جامعه یهودی آمریکاست که به‌صورت علنی به وضعیت گرسنگی گسترده در غزه واکنش نشان داد.
کمیته یهودیان آمریکا همچنین از اسرائیل، بنیاد بشردوستانه غزه، سازمان ملل و همه طرف‌های مسئول در توزیع کمک‌ها خواست تا همکاری و هماهنگی را برای اطمینان از رسیدن کمک‌های بشردوستانه به غیرنظامیان فلسطینی در غزه افزایش دهند.
