محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق، اعلام کرد برای جلوگیری از ورود گروه‌های نیابتی جمهوری اسلامی به جنگ ۱۲ روزه، از ترکیب فشار سیاسی و نظامی استفاده کرده است. به گفته او، نیروهای امنیتی عراق ۲۹ تلاش این گروه‌ها برای شلیک راکت و پهپاد به اسرائیل و پایگاه‌های آمریکا را خنثی کردند.
خبر احضار سفیر هلند را سخنگوی وزارت امور خارجه اسرائیل سه‌شنبه هفتم مرداد اعلام کرد.
کمی قبل از آن، رسانه‌های هلندی گزارش دادند دولت این کشور بزالل اسموتریچ و ایتامار بن‌گویر، دو وزیر راست‌گرای کابینه بنیامین نتانیاهو، را تحریم کرده است.
بر اساس این گزارش که سه‌شنبه منتشر شد، اسموتریچ و بن‌گویر از ورود به خاک هلند منع شده‌اند.
کسپر ولدکمپ، وزیر امور خارجه هلند، در نامه‌ای خطاب به قانون‌گذاران این کشور، از تصمیم دولت برای تحریم این دو وزیر اسرائیلی خبر داد و نوشت آن‌ها «مکررا شهرک‌نشینان را به اعمال خشونت علیه فلسطینیان تحریک کرده‌اند و خواستار پاک‌سازی قومی در نوار غزه شده‌اند».
در کابینه اسرائیل، اسموتریچ به‌عنوان وزیر دارایی و بن‌گویر به‌عنوان وزیر امنیت ملی فعالیت می‌کنند.
اقداماتی «در سطح ملی»
تصمیم آمستردام برای تحریم اسموتریچ و بن‌گویر یک روز پس از آن اتخاذ شد که دیک شوف، نخست‌وزیر هلند، از بررسی اقداماتی «در سطح ملی» علیه اسرائیل خبر داد.
او همچنین موافقت خود را با تصمیم احتمالی اتحادیه اروپا برای تعلیق حمایت مالی از محققان اسرائیلی اعلام کرد.
نهاد اجرایی اتحادیه اروپا ششم مرداد پیشنهاد کرد دسترسی اسرائیل به برنامه اصلی تامین مالی تحقیقات این اتحادیه محدود شود.
پیشنهاد برای تعلیق جزئی مشارکت اسرائیل در برنامه «افق اروپا» نیاز به تایید اکثریت کشورهای اتحادیه اروپا دارد؛ یعنی دست‌کم ۱۵ کشور از مجموع ۲۷ عضو که حداقل ۶۵ درصد از جمعیت اتحادیه را نمایندگی کنند.
این اقدام در پاسخ به درخواست برخی کشورهای عضو اتحادیه برای افزایش فشار بر اسرائیل جهت کاهش بحران انسانی در غزه صورت می‌گیرد.
انتقاد شدید بن‌گویر و اسموتریچ از دولت هلند
وزیر امنیت ملی اسرائیل هفتم مرداد در پاسخ به اقدام اخیر دولت هلند اعلام کرد از سیاست‌های خود دست نخواهد کشید.
بن‌گویر با انتشار پستی در شبکه ایکس به‌تندی از سیاست‌های اروپا انتقاد کرد و نوشت: «حتی اگر در سراسر اروپا ممنوع‌الورود شوم، به تلاش برای سرنگونی حماس و حمایت از نیروهایمان ادامه خواهم داد. دشمنان ما قاتل، متجاوز و خشن هستند؛ اما در اروپا، کسی که به مقابله [با این دشمنان] برمی‌خیزد، مجرم شناخته می‌شود.»
او افزود: «در جایی که تروریسم تحمل می‌شود و به تروریست‌ها خوش‌آمد گفته می‌شود، یک وزیر یهودی از اسرائیل را نمی‌پذیرند. در اروپا، تروریست‌ها آزادند و یهودیان تحریم می‌شوند.»
وزیر دارایی اسرائیل نیز هلند را متهم کرد که در برابر «دروغ‌های اسلام رادیکال» تسلیم شده است.
اسموتریچ در ایکس نوشت: «آنچه در هلند و دیگر کشورهای اروپایی درک نمی‌شود، این است که ورود به هلند، بسیار کمتر برایم اهمیت دارد تا اطمینان از اینکه فرزندان، نوه‌ها و نتیجه‌هایم - و فرزندان تمام یهودیان جهان - بتوانند برای دهه‌ها و حتی قرن‌های آینده در امنیت در کشور اسرائیل زندگی کنند.»
در هفته‌های اخیر، شیوع قحطی و گرسنگی گسترده در نوار غزه نگرانی فعالان و نهادهای حقوق بشری را برانگیخته است.
دو نهاد برجسته حقوق بشری در اسرائیل ششم مرداد برای نخستین بار دولت این کشور را به «ارتکاب نسل‌کشی علیه فلسطینیان در غزه» متهم کردند.
در سوی مقابل، سخنگوی دولت اسرائیل این گزارش را رد کرد و گفت: «ما در این کشور آزادی بیان داریم، اما این ادعا را قویا رد می‌کنیم.»
آسوشیتدپرس سه‌شنبه هفتم مرداد در مطلبی نوشت سودانی نزدیک به دو سال است که کشورش را در حاشیه درگیری‌های نظامی نگه داشته، در حالی که در نزدیکی آن جنگ‌هایی در جریان بوده است.
این موضع مستلزم حفظ توازن در روابط بغداد با دو کشور کلیدی اما دشمن یکدیگر یعنی آمریکا و ایران است.
آسوشیتدپرس افزود ادامه این رویکرد به‌ویژه در پی آغاز جنگ ۱۲ روزه و حملات اسرائیل و آمریکا به ایران، دشوارتر شد.
سودانی در گفت‌وگو با آسوشیتدپرس شرح داد که چگونه این اقدامات را انجام داده، چه برنامه‌ای برای مهار این گروه‌ها در آینده دارد، و چرا در حالی که برای دوره دوم نخست‌وزیری تلاش می‌کند، خواهان نزدیکی بیشتر به دولت دونالد ترامپ است؛ حتی با وجود آنکه همچنان روابطش را با احزاب نزدیک به تهران که در سال ۲۰۲۲ او را به قدرت رساندند، حفظ کرده است.
تلاش برای دور ماندن از درگیری‌ها
سودانی در این مصاحبه گفت پس از حملات هوایی اسرائیل به ایران و پاسخ تهران، گروه‌های مسلح در عراق تلاش کردند موشک و پهپاد به‌سوی اسرائیل و پایگاه‌های محل استقرار نیروهای آمریکایی در عراق شلیک کنند.
او بدون اشاره به جزییات بیشتر افزود نیروهای امنیتی عراق توانستند ۲۹ بار مانع از چنین حملاتی شوند.
سودانی گفت: «ما می‌دانستیم که دولت اسرائیل سیاستی داشت و هنوز هم دارد مبنی بر گسترش جنگ در منطقه. بنابراین اطمینان حاصل کردیم که به هیچ طرفی برای هدف قرار دادن عراق بهانه‌ای ندهیم.»
نخست‌وزیر عراق اضافه کرد دولتش با رهبران جمهوری اسلامی تماس گرفته و از آن‌ها خواسته تا آرامش پیشه کنند و زمینه را برای گفت‌وگو و بازگشت به مذاکرات فراهم آورند.
سرنوشت نامشخص گروه‌های نیابتی تهران در عراق
یکی از پیچیدهترین مسائل پیش روی سودانی، نحوه برخورد با حشد شعبی یا همان «نیروهای بسیج مردمی» است؛ ائتلافی عمدتا متشکل از گروه‌های شیعه مورد حمایت جمهوری اسلامی که برای جنگ با داعش شکل گرفت.
این ائتلاف در سال ۲۰۱۶ رسما تحت فرمان ارتش عراق قرار گرفت، اما در عمل همچنان با خودمختاری قابل توجهی فعالیت می‌کند.
پارلمان عراق پیشنویس قانونی را بررسی می‌کند که هدف آن تثبیت رابطه میان ارتش و حشد شعبی است؛ امری که با اعتراض آمریکا روبهرو شده است.
وزارت خارجه آمریکا هفته گذشته در بیانیهای هشدار داد این قانون باعث «نهادینه شدن نفوذ ایران و گروه‌های مسلح تروریستی خواهد شد» که حاکمیت عراق را تضعیف می‌کنند.
در سوی دیگر، سودانی از این طرح دفاع کرد و آن را بخشی از تلاشی برای تضمین انحصار سلاح در دست دولت دانست.
او گفت: «نهادهای امنیتی باید تحت قوانین فعالیت کنند، تابع آن‌ها باشند و پاسخگو شوند.»
