دولت نتانیاهو دادستان کل اسرائیل را برکنار کرد
کابینه اسرائیل با اکثریت آرا به برکناری گالِی بهاراو میارا، دادستان کل این کشور رای داد. بهاراو میارا از منتقدان اصلی بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل و دادستان ارشد پرونده فساد اجرایی او بود.
کابینه اسرائیل با اکثریت آرا به برکناری گالِی بهاراو میارا، دادستان کل این کشور رای داد. بهاراو میارا از منتقدان اصلی بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل و دادستان ارشد پرونده فساد اجرایی او بود.
کانال ۱۲ تلویزیون اسرائیل دوشنبه ۱۳ مرداد این خبر را به نقل از یکی از مقامات دفتر نخست‌وزیر اعلام کرد.
بر اساس گزارش رسانه‌های اسرائیلی، نتانیاهو قرار است سه‌شنبه کابینه امنیتی را برای تصمیم‌گیری در این‌باره تشکیل دهد.
کانال ۱۴ اسرائیل اعلام کرد کابینه این کشور در مورد تصرف کامل نوار غزه تصمیم‌گیری خواهد کرد.
نتانیاهو دوشنبه در آغاز نشست کابینه اسرائیل گفت: «ما باید همچنان با هم بایستیم و با هم بجنگیم تا به همه اهداف جنگی‌مان برسیم: شکست دشمن، آزادی گروگان‌هایمان و تضمین این‌که غزه دیگر تهدیدی برای اسرائیل نخواهد بود.»
نخست‌وزیر اسرائیل پیشتر در واکنش به اقدام اخیر گروه مسلح حماس در انتشار ویدیوهایی از دو گروگان اسرائیلی باقیمانده در نوار غزه، اعلام کرد چنین اقداماتی برای در هم شکستن مردم و دولت اسرائیل است.
نتانیاهو یک‌شنبه ۱۲ مرداد در یک پیام ویدیویی خطاب به مردم اسرائیل گفت: «من هم مثل شما ویدیوهای حماس از پسران عزیزمان را دیدم و وحشت کردم. با خانواده‌هایشان تماس گرفتم، از طرف خودم، همسرم و از طرف شما آن‌ها را در آغوش گرفتم.»
او افزود: «شما آن‌ها را در زندانی تاریک می‌بینید اما هیولاهای حماس که اطرافشان هستند، بازوهای کلفت و گوشتی دارند. آن‌ها هرچه برای خوردن نیاز دارند در اختیار دارند اما گروگان‌ها را گرسنه نگه می‌دارند؛ درست همان‌طور که نازی‌ها یهودیان را از گرسنگی می‌کشتند.»
احتمال تشدید حملات اسرائیل به غزه
روزنامه فایننشال‌تایمز گزارش داد دولت اسرائیل در حال بررسی گسترش عملیات نظامی به مناطق بیشتری از غزه است تا فشار بر حماس برای آزادی گروگان‌ها افزایش یابد. همزمان، بیش از ۱۰۰ روزنامه‌نگار و عکاس بین‌المللی خواهان دسترسی فوری و مستقل به غزه شدند.
فایننشال‌تایمز دوشنبه ۱۳ مرداد به نقل از یک مقام اسرائیلی نوشت دولت نتانیاهو در حال رایزنی با دولت آمریکا برای هماهنگی درباره این طرح است. هرچند به نظر می‌رسد گسترش عملیات نظامی در غزه احتمالا محکومیت‌های بین‌المللی علیه اسرائیل را تشدید خواهد کرد.
افزایش آمار مرگ فلسطینی‌ها در پی تلاش برای دریافت کمک
مقامات بهداشتی فلسطینی اعلام کردند دست‌کم ۴۰ فلسطینی روز دوشنبه بر اثر تیراندازی و حملات هوایی اسرائیل در غزه کشته شدند؛ از جمله ۱۰ نفر که در تلاش برای دریافت کمک بودند.
همچنین پنج نفر دیگر بر اثر گرسنگی جان خود را از دست داده‌اند و آژانس‌های بشردوستانه نسبت به خطر گسترش قحطی در غزه هشدار می‌دهند.
طبق گفته امدادگران محلی، ۱۰ نفر در دو حادثه جداگانه در نزدیکی مراکز توزیع کمک متعلق به «بنیاد بشردوستانه غزه» در مناطق مرکزی و جنوبی غزه کشته شدند.
سازمان ملل اعلام کرده است که بیش از هزار نفر از ماه می امسال که بنیاد بشردوستانه غزه فعالیت خود را آغاز کرده، در تلاش برای دریافت کمک جان خود را از دست داده‌اند.
«کوه معبد» محوطه‌ای در اطراف مسجد الاقصی و مکانی مقدس برای یهودیان محسوب می‌شود. این مسجد به‌دلیل آنکه نخستین قبله دین اسلام بوده، برای مسلمانان نیز مکانی مقدس است.
این منطقه در اورشلیم، یکی از حساس‌ترین نقاط تنش در خاورمیانه، واقع شده است.
از حدود ۶۰ سال پیش اداره امور مذهبی مسجد الاقصی به‌واسطه یک توافق نانوشته موسوم به «وضع موجود» به اوقاف اسلامی اردن واگذار شد و در سال ۱۹۹۴ این نقش در معاهده صلح اردن و اسرائیل رسمیت حقوقی یافت.
بن‌گویر یک‌شنبه ۱۲ مرداد با نقض آشکار این توافق اعلام کرد از از محوطه مسجد الاقصی در اورشلیم بازدید و نماز «عمیده» را در جمع ده‌ها یهودی روزه‌دار در آن مکان خوانده است.
گرچه اوقاف اسلامی اداره مجموعه را بر عهده دارد، اما ورودی‌های آن از سوی پلیس اسرائیل و نیروهای مرزبانی کنترل می‌شود.
بن‌گویر که نهادهای پلیس اسرائیل تحت نظارت او قرار دارند، در حالی وارد مجموعه شد و در آن گشت‌زنی کرد که ماموران پلیس او را همراهی می‌کردند.
او در جریان این دیدار، بار دیگر خواستار اشغال کامل نوار غزه و همچنین خواستار اعمال «حاکمیت و حکومت» اسرائیل بر کوه معبد شد.
بن‌گویر از زمان تصدی مقام وزارت امنیت داخلی در سال ۲۰۲۲ بارها گفته سیاست او حمایت از برگزاری نماز یهودیان بر فراز کوه معبد است.
بر اساس توافق وضع موجود، یهودیان اجازه بازدید از این مکان را دارند اما از عبادت کردن در آن منع شده‌اند.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در واکنش به بازدید بن‌گویر بیانیه‌ای صادر و تاکید کرد: «سیاست اسرائیل در حفظ وضع موجود در کوه معبد تغییری نکرده و نخواهد کرد.»
با این حال، یسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، تصاویری از بازدید خود از دیوار ندبه و دیدار با سربازان ارتش اسرائیل را در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرد و نوشت دیوار ندبه و کوه معبد «بار دیگر تحت حاکمیت اسرائیل قرار دارند».
او افزود اسرائیل «برای همیشه» تسلط خود را بر این مکان تقویت خواهد کرد.
واکنش‌ها به عبادت کردن بن‌گویر در مسجد الاقصی
اقدام بن‌گویر بلافاصله با محکومیت شدید از سوی تشکیلات خودگردان فلسطین، اردن و عربستان سعودی مواجه شد.
وزارت خارجه عربستان سعودی ۱۲ مرداد در بیانیه‌ای اعلام کرد ریاض «با شدیدترین عبارات، اقدامات تحریک‌آمیز مکرر» مقام‌های اسرائیلی علیه مسجد الاقصی را محکوم می‌کند و تاکید دارد که این اقدامات به شعله‌ور شدن درگیری‌ها در منطقه دامن می‌زند.
در این بیانیه همچنین آمده است: «پادشاهی عربستان سعودی بر مطالبه مستمر خود از جامعه بین‌المللی برای توقف این اقدامات از سوی مقام‌های اشغال‌گر اسرائیلی که ناقض قوانین و عرف بین‌المللی است و تلاش‌های صلح در منطقه را تضعیف می‌کند، تاکید دارد.»
پیش از آن که بن‌گویر وزیر امنیت ملی شود، پلیس اسرائیل اغلب بازدیدکنندگان یهودی را که در کوه معبد در حال عبادت کردن دیده می‌شدند، اخراج یا بازداشت می‌کرد.
در سه سال گذشته این سیاست تا حد زیادی کنار گذاشته شده و ماموران پلیس نسبت به برگزاری نمازهای محدود و پنهانی یهودیان مدارا نشان داده‌اند.
بازدید بن‌گویر همچنین با محکومیت تشکیلات خودگردان فلسطین روبه‌رو شد.
نبیل ابو رودینه، سخنگوی محمود عباس، رییس این تشکیلات، گفت بن گویر با این اقدام «از تمام خطوط قرمز عبور کرده است».
او در بیانیه‌ای خواهان مداخله فوری جامعه جهانی، به‌ویژه دولت آمریکا، شد تا به «جنایات شهرک‌نشینان و تحریکات دولت راست افراطی در مسجد الاقصی» پایان دهد، جنگ علیه غزه را متوقف کند و اجازه ورود کمک‌های انسانی را بدهد.
او در بیانیه‌ای از جامعه جهانی، به‌ویژه دولت ایالات متحده، خواست برای توقف «جنایات شهرک‌نشینان و اقدامات تحریک‌آمیز دولت راست افراطی در مسجدالاقصی» مداخله کند، به جنگ غزه پایان دهد و زمینه ورود کمک‌های بشردوستانه به این منطقه را فراهم سازد.
دولت اردن با محکوم کردن بازدید وزیر اسرائیلی از مسجدالاقصی، این اقدام را «تحریک‌آمیز، غیرقابل قبول و عاملی در جهت تشدید تنش‌ها» توصیف کرد.
در بیانیه اردن آمده است بن‌گویر با همراهی پلیس از این مکان بازدید کرد، اما اسرائیل «هیچ‌گونه حاکمیتی بر مسجد مبارک الاقصی ندارد».
بن‌گویر از زمان پیوستن به دولت کنونی نتانیاهو چندین بار در بازدیدهایی جنجالی از کوه معبد حضور یافته است، اما ۱۲ مرداد نخستین بار بود که او یا هر وزیر دیگری به‌طور علنی و در قالب جماعتی ۱۰ نفره در این مکان عبادت کردند.
افزون بر این، بسیاری از مراجع مذهبی یهودی به‌طور سنتی بازدید از کوه معبد را ممنوع دانسته‌اند، زیرا بیم آن دارند که بازدیدکنندگان «به‌صورت ناپاک پا بر زمینی بگذارند که مقدس تلقی می‌شود».
هرگونه تغییر در وضع موجود کوه معبد به‌شدت احساسات مذهبی را تحریک می‌کند.
این مکان برای حماس نیز جایگاهی محوری دارد، تا جایی که این گروه حمله هفتم اکتبر به جنوب اسرائیل را «طوفان الاقصی» نام‌گذاری کرد.
دفتر بهاراو میارا پیش از رای‌گیریِ کابینه با انتشار بیانیه‌ای برکناری احتمالی او را «غیرقانونی» خواند و آن را نشانی از تلاش نتانیاهو برای حضور مشاوری حقوقی در کنار دولت دانست که «از خواسته‌های دولت تبعیت کند و اقدامات غیرقانونی دولت را مشروع جلوه دهد».
در پیش‌نویس قطعنامه‌ای که هفته گذشته منتشر شد، وزیران کابینه این تصمیم را «ضروری» خواندند زیرا «دولت به‌هیچ‌وجه به گالِی بهاراو میارا به‌عنوان دادستان کل اعتماد ندارد.»
در نظام حکمرانی اسرائیل، دولت دادستان کل را برای یک دوره شش ساله منصوب می‌کند. با وجود این نقش مستقلی برای دادستان کل تعریف شده و وظیفه اصلی او دفاع از حاکمیت قانون است.
بهاراو میارا که از سال ۲۰۲۲ ماموریتش به عنوان دادستان کل را آغاز کرد، به‌صراحت با بخشی از برنامه‌های قضایی نتانیاهو مخالفت می‌کرد و پیگیر پرونده فساد اجرایی او بود.
واشینگتن‌پست پیش‌بینی کرده است که این اقدام دولت اسرائیل، همزمان با افزایش انتقادهای داخلی علیه نتانیاهو و نارضایتی فزاینده ایالات متحده از نحوه مدیریت جنگ در غزه، به تنش‌ها دامن می‌زند و به تقابل میان دولت و دیوان عالی این کشور خواهد انجامید.
دیوان عالی اکنون موظف است مشروعیت حقوقی این تصمیم کابینه را بررسی و حکم نهایی را صادر کند.
یِش عَتید، حزب مخالف دولت حاکم، بلافاصله پس از اعلام نتیجه رای‌گیری دولت دادخواستی برای جلوگیری از تصمیم تنظیم و به مراجع قضایی تسلیم کرد.
یائیر گولان، سیاستمدار و کهنه‌سرباز اسرائیلی که از مخالفان دولت حاکم است، بعدازظهر دوشنبه ۱۳ مرداد، همزمان با اعلام خبر برکناری دادستان کل حین تظاهرات برای آزادی گروگان‌ها گفت: «این رای‌گیری در حالی انجام می‌شود که گروگان‌های ما در تونل‌ها در حال جان دادن هستند و جامعه اسرائیل از درون در حال فروپاشی است.»
انتشار ویدیوییهایی از دو گروگان مرد که به‌شدت لاغر شده‌اند و از مردم می‌‌خواهند آن‌ها را نجات دهند، موجی از اعتراضهای خیابانی در تل‌آویو به راه انداخته است.
حماس و گروه جهاد اسلامی فلسطین با انتشار دو ویدیو، دو گروگان اسرائیلی را نشان می‌دهند که یکی از آن‌ها نیمهبرهنه است و استخوانهایش بیرون زده، و دیگری روی تشکی دراز کشیده و ملتمسانه درخواست غذا می‌کند.
نتانیاهو مدتهاست که اصلاحات قضایی را در دستور کار دولت قرار داده است. این طرح از ابتدا مخالفتهای بسیاری را برانگیخت. بسیاری آن را غیرقانونی، حمله به نهاد دموکراسی در اسرائیل و زیر سوال بردن حاکمیت قانون ارزیابی کردند.
مخالفتها با این اصلاحات به حدی بود که در مقاطعی ائتلاف حاکم را تهدید می‌کرد و همراهان دولت به همین دلیل از نتانیاهو میخواستند آن را به تعویق بیاندازد.
