مدیر عامل توانیر: در جنگ ۱۲ روزه سوپروایزرهای خارجی از پروژه‌های نیروگاهی خارج شدند
روزنامه تلگراف گزارش داد بخشی از جمهوری اسلامی با هدایت علی لاریجانی، آماده است به شکل چشمگیری سطح غنی‌سازی اورانیوم خود را کاهش دهد تا مانع از بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل از سوی بریتانیا و دیگر کشورهای غربی شود.
این نشریه بریتانیایی یکشنبه دوم شهریور به نقل از مقام‌های جمهوری اسلامی نوشت تهران مایل است برای جلوگیری از حملات بیشتر اسرائیل و آمریکا و همچنین فعال‌سازی مکانیسم ماشه، از موضع سختگیرانه خود عقب‌نشینی کند.
بر اساس این گزارش، علی لاریجانی، دبیر تازه منصوب‌شده شورای عالی امنیت ملی، هدایت تلاش‌ها برای متقاعد کردن حاکمیت به کاهش سطح غنی‌سازی از ۶۰ درصد به ۲۰ درصد را بر عهده دارد.
گمانه‌زنی‌ها بر این اساس بوده که سطح غنی‌سازی اورانیوم در ایران حدود ۹۰ درصد و در سطح تولید سلاح هسته‌ای است. همین موضوع نگرانی‌های بین‌المللی درباره اهداف هسته‌ای ایران را افزایش داده است.
لارنس نورمن، خبرنگار وال‌استریت‌ژورنال، ۲۵ خرداد گفته بود چند منبع آگاه بر این باورند که احتمال دارد ایران غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۹۰ درصد را در تاسیسات فردو آغاز کرده باشد.
بازگشت احتمالی به سطح ۲۰ درصد، عقب‌نشینی قابل توجهی از توان فعلی ایران خواهد بود، اما همچنان بالاتر از سقف ۳.۶۷ درصدی تعیین‌شده در برجام است.
یک مقام ارشد ایرانی به تلگراف گفت: «لاریجانی تلاش می‌کند نظام را برای کاهش سطح غنی‌سازی متقاعد کند تا از یک جنگ دیگر جلوگیری شود. او نگران است که اگر سطح غنی‌سازی کاهش نیابد یا به برخی خواسته‌های غرب پاسخ داده نشود، نظام با چالشی بزرگ مواجه شود.»
او افزود تلاش لاریجانی عمدتا با مخالفت نهادها و چهره‌های وابسته به حکومت و سپاه پاسداران روبه‌روست.
با این حال، به گفته این مقام، ظاهرا علی خامنه‌ای تمایل دارد با این رویکرد همراهی کرده و بار دیگر با قدرت‌های غربی وارد تعامل شود.
بریتانیا، فرانسه و آلمان تهدید کرده‌اند در صورتی که جمهوری اسلامی تا پایان آگوست (نهم شهریور) مذاکرات برای احیای گفت‌وگوهای هسته‌ای را آغاز نکند، تحریم‌های فلج‌کننده‌ای را که در قالب توافق برجام لغو شد، دوباره اعمال خواهند کرد.
بند «بازگشت خودکار تحریم‌ها» در توافق برجام در ماه اکتبر (مهر) منقضی می‌شود و این مساله، فشار بر اروپایی‌ها را برای اقدام فوری پیش از پایان این فرصت افزایش داده است.
بر اساس مکانیسم ماشه، هر طرفی می‌تواند ایران را ناقض توافق اعلام کرده و تحریم‌ها را بازگرداند. پس از انقضای این بند، هرگونه تحریم جدید نیازمند تصویب شورای امنیت خواهد بود؛ امری که می‌تواند با وتوی چین یا روسیه متوقف شود.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، ۳۱ مرداد با همتایان فرانسوی، آلمانی و بریتانیایی خود تلفنی گفت‌وگو کرد تا درباره جلوگیری از بازگشت تحریم‌های سازمان ملل رایزنی کند و توافق شد هفته آینده با آنها دیدار داشته باشد.
نگرانی اروپایی‌ها پس از آن افزایش یافته که تهران همه همکاری‌های خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را پس از جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل در ماه ژوئن قطع کرد.
این اقدام جامعه بین‌المللی را بیش از پیش از دسترسی به برنامه هسته‌ای ایران و وضعیت ذخایر اورانیوم آن محروم ساخت.
تلگراف نوشت فشارهای داخلی بر خامنه‌ای نشان می‌دهد که در درون حاکمیت بر سر «چگونگی تعامل با غرب» اختلاف وجود دارد و رهبر جمهوری اسلامی با فشارهای فزاینده‌ای مواجه است تا میان جاه‌طلبی هسته‌ای و بقای نظام یکی را انتخاب کند.
او از زمان حملات نظامی اسرائیل به اهدافی در ایران به ندرت در جلساتی عمومی ظاهر شده است.
خامنه‌ای دوم شهریور با متهم کردن مدافعان مذاکره مستقیم با ایالات متحده تاکید کرد «باطن قضیه دشمنی آمریکا» با مسائلی چون مذاکره مستقیم «حل نشدنی» است.
آب‌نبات چوبی در ازای مروارید غلطان
تلگراف در این گزارش نوشت رویکرد دیپلماتیک کنونی لاریجانی در تضاد با موضع سرسختانه او در گذشته است.
مهر سال ۱۳۸۲ خورشیدی حسن روحانی که ریاست تیم مذاکرات هسته‌ای با سه کشور اروپایی را بر عهده داشت موافقت کرد تهران به طور موقت غنی‌سازی اورانیوم را تعلیق کند.
لاریجانی که آن زمان رییس سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی بود، از این تصمیم انتقاد کرد و گفت: «مروارید غلطان دادیم و در ازای آن آب‌نبات چوبی گرفتیم.»
یک استاد علوم سیاسی در ایران به تلگراف گفت حکومت در برهه‌ای حساس قرار گرفته و میان «حفظ رضایت حامیان داخلی و تعامل با غرب» سرگردان است.
او توضیح داد: «این کار دشوار است؛ آنها هیچ‌گاه نتوانسته‌اند هر دو را همزمان انجام دهند و اکنون حتی سخت‌تر هم شده است. بسیاری بر این باورند که تعامل با غرب معادل از دست دادن یک حمله پیشگیرانه علیه ماست. اما واقعیت این است که آنها هیچ گزینه دیگری جز یافتن راهی برای بقا ندارند.»
به گفته این استاد دانشگاه، این تلاش برای بقا می‌تواند به معنای کاهش سطح غنی‌سازی و هرچند شاید تنها به‌عنوان ابزاری برای خرید زمان باشد.
او افزود: «در گذشته، آنها در پی پیشروی بودند. اکنون فقط تلاش می‌کنند به نقطه‌ای برگردند که پیش از حملات آمریکا در آن قرار داشتند.»
محمدحسن صدر، معاون وزیر ارتباطات گفت: «در حال مذاکره با کشورهای همسایه برای صادرات پیام‌رسان‌های ایرانی هستیم.» او اضافه کرد: «در صحبت‌هایی که با جاهای مختلف داریم، توانمندی پیام‌رسان‌های داخلی را عرضه کردیم که چند کشور هم اظهار تمایل کرده‌اند که از این ظرفیت استفاده کنند.»
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت پزشکیان با اشاره به جنگ ۱۲ روزه گفت: «جنگ و مذاکره هر دو ابزار راهبردی هستند که باید در جای خود به‌کار گرفته شوند.» او اضافه کرد: «دولت در شرایطی بسیار سخت و در حین جنگ تشکیل شد، اما با همراهی مردم، مسیر را با صراحت ادامه داد.»
علی خامنه‌ای با متهم کردن مدافعان مذاکره مستقیم با ایالات متحده تاکید کرد «باطن قضیه دشمنی آمریکا» با مسائلی چون مذاکره مستقیم «حل نشدنی» است. خامنه‌ای بدون اشاره به نام شاهزاده رضا پهلوی افزود دشمنان آن‌قدر مطمئن بودند که در اروپا جلسه گذاشتند و «پادشاه هم تعیین کردند».
رهبر جمهوری اسلامی یکشنبه دوم شهریور در دیدار با گروهی از حامیان جمهوری اسلامی، کسانی که «علت عصبانیت و دشمنی آمریکا» را «شعارهای ملت ایران» می‌دانند، افرادی «ظاهربین»، مانند مدافعان مذاکره مستقیم با آمریکا توصیف و تاکید کرد: «باطن قضیه این نیست و در سایه هدف واقعی آمریکا از دشمنی با ایران، این مسائل حل‌نشدنی است.»
خامنه‌ای آمریکا را به انجام اقداماتی «برای به زانو درآوردن و گوش به‌فرمان کردن ملت ایران» متهم کرد و آن را «اهانت به ایرانیان» خواند و افزود: «ملت از چنین توقع زشتی به شدت رنجیده است و در مقابل این خواسته با قدرت می‌ایستد.»
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، ۱۵ مرداد درباره احتمال ازسرگیری مذاکرات با آمریکا گفت فعلا قرار قطعی وجود ندارد، اما پیام‌هایی رد و بدل شده و ادامه گفت‌وگوها بستگی به مصالح جمهوری اسلامی دارد.
او ۲۹ مرداد در مصاحبه‌ای تصویری با خبرگزاری دولتی ایرنا هم گفت: «هنوز به نقطه بلوغ مذاکراتی به معنای مذاکره موثر با آمریکا نرسیده‌ایم.»
پیش از جنگ ۱۲ روزه، پنج دور مذاکرات هسته‌ای میان تهران و واشینگتن برگزار شد، اما با تاکید مقام‌های جمهوری اسلامی بر ادامه غنی‌سازی در خاک ایران، گفت‌وگوها به بن‌بست رسید.
خامنه‌ای در اوایل آغاز به کار دور دوم ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ مذاکره با آمریکا را «غیرشرافتمندانه و غیرهوشمندانه» توصیف کرده و پیش از آن نیز در دور اول ریاست‌جمهوری ترامپ، وعده «نه جنگ، نه مذاکره» داده بود.
با این‌حال، حسن روحانی، رییس‌جمهوری پیشین، اواخر اسفند ۱۴۰۳ نسبت در دیدار با اعضای کابینه سابق خود با «خطیر» توصیف کردن شرایط کشور، گفت خامنه‌ای با مذاکره مخالف نیست بلکه متاثر از شرایط زمانی، ممکن است امروز با مذاکره مخالف باشد، اما شاید چند ماه دیگر در شرایط جدید با انجام مذاکره با آمریکا موافقت کند.
حمله به شاهزاده رضا پهلوی
رهبر جمهوری اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به وقایع جنگ ۱۲ روزه، مخالفان جمهوری اسلامی که در اروپا گرد هم آمده بودند را «متوهم» و «مزدور آمریکا» توصیف کرد و گفت: «این قدر متوهم و از تحقق اهداف سخیفشان خاطرجمع بودند که یک روز پس از شروع حمله برای تعیین حکومت بعدی جلسه گذاشتند و پادشاه هم تعیین کردند.»
او با اشاره به حضور یک «ایرانی» در آن جمع گفت: «خاک بر سر آن ایرانی که علیه کشور خود و به نفع یهود، صهیونیسم و آمریکا فعالیت می‌کند.»
شاهزاده رضا پهلوی دوم تیرماه در جریان یک نشست خبری در پاریس اعلام کرد در پی جنگ اسرائیل و حکومت ایران، نفس‌های جمهوری اسلامی به شماره افتاده و فرصتی طلایی برای سرنگونی حکومت پدید آمده است.
او همچنین در مصاحبه با یک شبکه تلویزیونی فرانسوی، از آمادگی خود برای بازگشت به ایران خبر داد.
شاهزاده رضا پهلوی در نشست خبری خود در پاریس، برای رهبری دوران گذار پس از سرنگونی حکومت جمهوری اسلامی اعلام آمادگی کرد.
او گفت: «من در برابر خدا و کشورم سوگند یاد کرده‌ام که به ایران و مردم ایران پشت نکنم. من گام به پیش می‌گذارم تا این گذار ملی را رهبری کنم؛ نه برای منافع شخصی، بلکه به‌عنوان خادم ملت ایران.»
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در یادداشتی در آستانه برگزاری نشست فوق‌العاده وزرای کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی، با حمله به سیاست‌های اسرائیل، به کشورهای منطقه گفت به اسرائیل اعتماد نکنند و خواهان کمک فوری به غزه شد.
عراقچی در این یادداشت که روزنامه «الشرق‌الاوسط» چاپ لندن آن را یکشنبه دوم شهریور منتشر کرد، اسرائیل را به اجرای سیاست‌های «توسعه‌طلبانه» در غزه، کرانه باختری، لبنان و سوریه متهم کرد. او از نهادهای بین‌المللی خواست مقامات اسرائیل را تحت پیگرد قضایی قرار دهند.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی با انتقاد از رویه سازمان همکاری اسلامی نوشت نشست پیش‌رو باید «فراتر از صدور بیانیه‌ها و ابراز مواضع محکومیت» رود.
او در عین‌حال خواستار اعمال حداکثر فشار سیاسی و دیپلماتیک از طریق تشکیل ائتلافی بین‌المللی علیه اسرائیل شد.
این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی اعمال تحریم‌های جامع نظامی و اقتصادی علیه اسرائیل از سوی کشورهای اسلامی را از «ضرورت‌های غیرقابل‌انکار» شرایط فعلی منطقه دانست.
نشست فوق‌العاده وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی، به پیشنهاد جمهوری اسلامی سوم شهریور در شهر جده عربستان سعودی برگزار خواهد شد.
عراقچی در این یادداشت با عنوان «توهم اسرائیل بزرگ، خطری وجودی و تهدیدی برای صلح و امنیت بین‌المللی»، ضمن ابراز ناخشنودی از اشاره مقامات اسرائیل به ظهور خاورمیانه جدید، نوشت «جاه‌طلبی‌های سیری‌ناپذیر» اسرائیل حد و مرزی ندارد.
او اسرائیل را به اجرای طرح «اسرائیل بزرگ از نیل تا فرات» متهم کرد. عراقچی در ادامه با اشاره به حملات اسرائیل به لبنان و سوریه، به عربستان سعودی، مصر، اردن، کویت و عراق هشدار داد که در آینده ممکن است از سوی اسرائیل هدف قرار بگیرند.
این یادداشت در حالی منتشر می‌شود که شبکه ال‌بی‌سی‌آی لبنان نهم تیر به نقل از منابع آگاه گزارش داد سوریه پیشرفت‌هایی در مذاکرات عادی‌سازی روابط با اسرائیل به دست آورده است.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی با حمله به ایالات متحده و کشورهای غربی به دلیل آنچه «سکوت» در برابر اسرائیل خواند، به کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی گفت: «هرگونه تردید، سستی یا توهم مبتنی بر اعتماد به وعده‌های فریبنده‌ای مانند پیمان ابراهیم به زیانی بزرگ برای امت اسلامی منجر خواهد شد.»
دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری ایالات متحده هشتم تیر اعلام کرد برخی کشورها تمایل خود را برای پیوستن به پیمان ابراهیم و عادی‌سازی روابط با اسرائیل ابراز کرده‌اند.
جمهوری اسلامی بارها نارضایتی خود را از عادی‌سازی روابط میان کشورهای اسلامی و اسرائیل ابراز کرده است.
